سیالیت سبک نقاشی در طرح شکوه طبیعت ایران

گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، ونوس بهنود- نمایش منتخبی از گنجینه نقاشی‌های موزه هنرهای معاصر ایران نشان می‌دهد که هنرمندان ایرانی با سبک‌های مختلف نقاشی همراه شده و توانسته‌اند شکوه طبیعت این کشور را روی بوم تثبیت کنند.

اقلیم ایران به واسطه تنوع و تعدد خود همواره سوژه هنرمندان نقاش بوده است. این کشور در طول و عرض جغرافیایی خود، دریای نیلگون خزر را به جنگل‌های ارسباران و ارتفاعات برف آلود دماوند، علم کوه و سبلان، رشته کوه‌های زاگرس و البرز، کویر طلایی یزد و رود کارون و خلیج فارس و خاک‌های سرخ هرمز پیوند می‌زند. چنین تنوعی در اقلیم دور از نظر نمانده و هنرمندان نقاش دهه‌ها و سده‌ها است که خواسته‌اند گوشه‌ای از این طبیعت را در نقاشی خود به یادگار بگذارند.

موضوعی که بهانه برپایی یک نمایشگاه و بازخوانی آثار تولید شده پیرامون طبیعت ایران از محل گنجینه‌های موزه هنرهای معاصر شد. همراهی این نمایشگاه با بهار دل‌انگیز با استقبال قابل توجه هنردوستان، هنرمندان و اساتید هنر واقع شده‌ است. بطوریکه موزه هنرهای معاصر روزانه صدها بازدید کننده به خود می‌بیند.

از کمال‌الملک تا سهراب سپهری

در این نمایشگاه که از 19 اسفند ماه 1402 آغاز به کار کرده و تا 16 اردیبهشت 1403 به فعالیت خود ادامه خواهد داد، از قدیمی‌ترین آثار به لحاظ سبک‌های مورد استفاده  در نقاشی تا جدیدترین سبک‌ها و به نوعی هنرهای مدرن و بی‌سبکی مخاطب همراه می‌شود. شروع نمایشگاه با اثری از کمال‌الملک، نقاش شناخته شده ایرانی است و در ادامه آثاری از نقاشان فاخر و حتی سهراب سپهری شاعر نامدار ایرانی مشاهده می‌شود.

این سیالیت در سبک در وضعیتی است که نشان می‌دهد نقاشان ایرانی پیرو سبک کمال‌الملک بعدها با ورود سبک‌های مدرن غربی چون امپرسیونیسم و اکسپرسیونیسم، با رهیافت جدیدی به طرح زیبایی‌های طبیعت ایران پرداختند.

بسیاری از هنرمندان تحت تاثیر اقلیمی‌ که در آن زیسته‌اند و یا اقلیمی ‌که بیشترین تأثیر را از آن گرفته‌اند، آثاری خلق کرده‌اند. مانند سهراب سپهری که با نگاهی متفاوت منطقه کویری محل سکونت خود را بر روی بوم به تصویر می‌کشد یا ابوالقاسم سعیدی که در طرح‌های کاملاً متفاوت از نقاشی کلاسیک زیبایی و درخشش درختان شهر اراک را به تصویر کشیده است.

هنرجویان به دنبال ارتقا بینش

توجه به طبیعت، بخش بزرگی از تاریخ هنرهای بصری را به خود اختصاص داده و در این نمایشگاه آثاری از نقاشان مطرح جهان نیز در معرض دید قرار گرفته است. بشر همواره به محل سکونت خود توجه داشته و نقاشی یکی از ابزارهای انتقال پیام بوده است.

در ایران بازنمایی طبیعت با شکل‌گیری مکتب کمال‌الملک آغاز و با افتتاح مدرسه صنایع مستظرفه گسترش یافت. در دهه‌های بعد هنرمندان با تحصیل در دانشگاه‌های غربی و سفر به کشورهای غربی با تکنیک‌های جدید آشنا شدند.

اما آنچه در آثار خلق شده به قوت باقی است این است که هنرمندان ایرانی هنر و سبک غربی را با حفظ هویت ایرانی در آثار خود به کار گرفته‌اند. موضوعی که نقطه آغازی برای هنرجویان برای ارتقا بینش خود و تقویت توان تحلیل آثار بصری است.

در این نمایشگاه نیز نوع بازدید و پرسش و پاسخ هنرجویان نقاشی نشان می‌داد رویدادهای مناسب هنری می‌تواند به تربیت فکری هنرمند کمک کند. اگر زمانی هنرمند ایرانی برای مشاهده یک نقاشی چاره‌ای به جز سفر به فرنگ را نداشت امروز برپایی نمایشگاه‌ها و حتی ایجاد فرصت برای دانش‌آموزان و کودکان جهت بازدید از آن می‌تواند تأثیرات عمیقی در تربیت فکری و معنوی جامعه و کشف استعدادهای هنری داشته باشد.

برخی اساتید هنر ذهنشان بسته است

یکی از بازدیدکنندگان نمایشگاه با اشاره به اینکه در این نمایشگاه سبک‌های مختلف هنری به نمایش درآمده است، تصریح کرد: بنده در زمینه نقاشی فعالیت دارم و متأسفانه باید بگویم برخی از اساتید هنر ذهنشان بسته است و به هنرجویان اجازه نمی‌دهند خارج از چارچوب فکری آن‌ها فعالیت کنند.

وی گفت: اینکه مثلاً نقاشی همه سبک‌ها به جز سبک خودش را زیر سؤال می‌برد و قبول ندارد، مانعی برای پویایی هنر است و هنر نقاشی اگر به سمت سبک‌های مدرن رفته در واقع می‌خواهد تأکید کند که به جای لقمه آماده و محتوای مشخص می‌توان سبک را فراموش کرد و مخاطب را درگیر محتوا و تحلیل آن ساخت.

نمایشگاه بر فراز دشت نگاهی جامع به وضعیت نقاشی در ایران و تاریخ رفته بر آن دارد. یکی از هنرهایی که هر یک از ما نمونه‌هایی از آن را بر روی در و دیوار خانه‌مان داریم و چه بهتر که بتوانیم از حال رفته بر آن مطلع شویم.