۳۰ فروردین در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۳۰ فروردین برابر ۱۸ آوریل را ورق می‌زنیم.

***

روز بزرگداشت علوم آزمایشگاهی بالینی

۳۰ فروردین ۱۳۸۲ در بزرگداشت دانشمند ایرانی، سید اسماعیل جرجانی، بنیانگذار علم آزمایشگاه، این‌روز با عنوان روز علوم آزمایشگاهیان تعیین شد و از آن‌سال تاکنون، سازمان نظام پزشکی این روز را در کشور برگزار می‌کند. علوم آزمایشگاهی بالینی یکی از شاخه‌های علوم پزشکی است و بیشتر با آنالیز آزمایشگاهی خون، مایعات و بافت‌های بدن انسان با هدف تشخیص بیماری، پیگیری درمان و حفظ سلامت افراد جامعه سر و کار دارد. زین‌الدین ابوالفضائل اسماعیل بن حسین جرجانی، پزشک فیلسوف و دین پژوه ایرانی سده ۱۱ میلادی بود که مهمترین اثرش در پزشکی، ذخیره خوارزمشاهی نام دارد. اهمیت آثار سید اسماعیل جرجانی در این است که پس از چند سده تالیف آثار بزرگ پزشکی ازجمله کتاب‌های محمد زکریایی رازی و ابن‌سینا به زبان عربی، جرجانی آثارش را به زبان فارسی نوشت و این‌گونه کسانی که عربی نمی‌دانستند توانستند از کتاب‌هایش استفاده کنند.

آلبرت اینشتین

۱۸ آوریل ۱۹۵۵ میلادی برابر با ۳۰ فروردین ۱۳۳۴ خورشیدی، آلبرت اینشتین، فیزیکدان آلمانی‌آمریکایی که نظریه‌های نسبیت خاص و عام را توسعه داد و جایزه نوبل فیزیک را در سال ۱۹۲۱ برای توضیح درباره اثر فوتوالکتریک دریافت کرد درگذشت. اینشتین که در زمان خودش به‌عنوان یکی از خلاق‌ترین عقل‌های تاریخ بشر شناخته می‌شد، در ۱۵ سال اول قرن بیستم مجموعه‌ای از نظریه‌ها را مطرح کرد که روش‌های کاملا جدیدی برای تفکر درباره فضا، زمان و گرانش پیشنهاد می‌کردند. سال ۱۹۰۰ اینشتین در نشریه سالنامه فیزیک، مقاله‌ای باعنوان «نتیجه‌گیری‌هایی از اثر موئینگی» منتشر کرد و ۳۰ آوریل ۱۹۰۵ رساله‌اش را با عنوان «تعیین جدید ابعاد مولکولی» را با سرپرستی آلفرد کلاینر، استاد فیزیک دانشگاه زوریخ تمام کرد و مدرک دکتری گرفت. همچنین سال ۱۹۰۵ اینشتین، زمانی که ۲۶ سال داشت چهار مقاله استثنایی و پیشرو را در موضوعات اثر فوتوالکتریک، حرکت براونی، نسبیت خاص و هم‌ارزی جرم و انرژی منتشر کرد. نظریه‌های نسبیت و گرانش او پیشرفتی عمیق نسبت به فیزیک نیوتنی قدیم بود و تحقیقات علمی و فلسفی را متحول کرد.

سِر جان امبروز فلمینگ

۱۸ آوریل ۱۹۵۵ میلادی برابر با ۳۰ فروردین ۱۳۲۴ خورشیدی ، جان امبروز فلمینگ، مهندس برق انگلیسی درگذشت. او اولین لوله حرارتی را اختراع و نام دیود را برای این وسیله ابداع کرد. دیود اختراعی فلمینگ، لوله‌ای خلاء با دو الکترود بود که در آن الکترون‌ها فقط از رشته به آند می‌رفتند. بنابراین، به‌عنوان یکسوکننده در مدار عمل و جریان را محدود می‌کرد تا فقط در یک جهت جریان داشته باشد. دیود فلمینگ برای چند دهه بعد در گیرنده‌های رادیویی و رادارها مورد استفاده قرار گرفت تا اینکه بیش از 50 سال بعد فناوری الکترونیکی حالت جامد جایگزین آن شد.

چارلز لوئیس ففرمن

۱۸ آوریل ۱۹۴۹ میلادی برابر با ۳۰ فروردین ۱۳۲۸ خورشیدی، چارلز لوئیس ففرمن ریاضیدان آمریکایی که در سال ۱۹۷۸ مدال فیلدز را برای کارش در تحلیل ریاضی دریافت کرد به‌دنیا آمد. به‌عنوان یک کودک اعجوبه، او توانست به‌سرعت دبیرستان را طی کند و در ۱۷ سالگی در رشته‌های فیزیک و ریاضی مدرک لیسانس بگیرد و در ۲۰ سالگی از دانشگاه پرینستون با مدرک دکتری ریاضیات فارغ‌التحصیل شود. دو سال بعد در سن ۲۲ سالگی، به‌عنوان استاد در دانشگاه شیکاگو مشغول به کار شد و این‌گونه، عنوان جوانترین استادتمام تاریخ در ایالات متحده را از آن خود کرد. دو سال بعد، او به‌عنوان استاد به پرینستون بازگشت.