تقویم هجری شمسی را چه کسی و چه طور تنظیم کرد؟
خبرگزاری علم و فناوری آنا، مریم ملی؛ تا به حال به این فکر کردهاید تقویمی که با آن سال نویمان را جشن میگیریم و روزها و شب هایمان را میگذارنیم ابداع چه کسی است؟ شاید اولین پاسخی که توی ذهنتان بیاید خیام باشد! خیام به همراه چند دانشمند دیگر که آنها هم سهم مهمی در نوشتن تقویم داشتند، کار نوشتن تاریخ رسمی کشور را تمام کرد. مبدأ این تقویم، سال به تخت نشستن «جلالالدین ملکشاه سلجوقی» بود و چون این اقدام مهم به فرمان او انجام شده بود اسم تقویم را «جلالی» گذاشتند که یک جورهایی ادای احترام به او باشد.
بر خلاف تصور خیلی از ما کسی به نام جلالی، دخالتی در نوشتن تقویم جلالی نداشته و در واقع یک تیم که خیام هم جزوی از آن بوده و به سرگروهی ابوالفتح عبدالرحمان منصور خازنی سالها برای نوشتن و تنظیم این تقویم زحمت کشیدند. حتما شنیدهاید که تقویمی که امروز بر اساس آن روزهایمان را میگذرانیم همین تقویم جلالی است و خب زحمتش را هم جناب خیام بزرگوار و دوستانش کشیده اند اما این طور نیست!
چیزی که امروز تقویم رسمی کشور ماست را کسی به نام «میرزا عبدالغفارخان نجم الدوله» تنظیم کرده است، او استاد ریاضی دارالفنون بود و با ۱۳ سال تلاش توانست ارتباطی بین تقویم جلالی و زمان هجرت پیامبر از مکه به مدینه برقرار کند و تقویمی جدید در اختیار مردم بگذارد. مبدا گاهشماری هجری شمسی یعنی دقیقا همانی که ما امروز استفاده میکنیم از زمان هجرت پیامبر محاسبه میشود و آغاز سالش اولین روز بهار است.
تقویم نجم الدوله در سال ۱۲۸۹ هجری شمسی به عنوان تقویم رسمی کشور انتخاب میشود و نوع محاسبات اصلیاش برای گاهشماری مشابه همان تقویم جلالی است و تنها مبدا محاسبه و جزییات کمی در آن متفاوت است. سالها بعد ماه های آن تقویم را که نامهای عربی داشتند ( حوت، حمل، ثور و ..) را به نامهای فارسی (فروردین، اردیبهشت، خرداد و ...) تغییر داده شد.
انتهای پیام/