از نقش تکنولوژی در ارتقای سلامت تا رمز و راز تاب‌آوری جوامع

به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، در نخستین همایش بین المللی پوشش همگانی سلامت با برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع که با حضور نمایندگان ۱۷ کشور برگزار شد، در چند پنل تخصصی درباره موضوعاتی همچون برنامه سلامت نوزادان، فناوری‌های جدید و ارتقای روش‌های نظارت و ارزیابی برای بهبود کیفیت خدمات سلامت، تسریع در نتایج سلامت نوزادان، نقش تحول بخش بیمارستان در تقویت مراقبت‌های بهداشتی اولیه، همسوسازی نظام آموزش حرفه‌های بهداشتی مطابق با نیاز‌های مراقبت‌های بهداشتی اولیه مطالبی مطرح شد.

گاگان گوپتا نماینده UNICEF که درباره ادغام برنامه سلامت نوزادان در این کنگره سخنرانی می‌کرد، گفت: از تمامی همکاران بهداشتی سراسر دنیا و نیز سایر مسئولانی که برای افزایش سلامت مردم جهان به ما کمک می‌کند تشکر می‌کنم، دغدغه امروز این است که چگونه از مرگ و میر‌های مادران باردار، نوزادان و کودکان پیشگیری کنیم.

وی وضعیت برخی کشور‌ها در خاورمیانه و آفریقا را نامطلوب توصیف کرد و ادامه داد: ما در میانه دوره آزمایشی هستیم ضمن اینکه طی پنج سال گذشته، مداخلات بهداشتی ما در منطقه تغییرات کمی داشته است.

گاگان گوپتا تاکید کرد: یونیسف برای بقای کودکان و پوشش و دسترسی منصفانه همه مردم به خدمات بهداشتی و درمانی تلاش می‌کند.

نماینده UNICEF با بیان اینکه اگر می‌خواهیم جان وسلامت نوزاد را حفظ کنیم باید به بهداشت مادر هم توجه داشته باشیم، خاطرنشان کرد: باید درباره بهداشت مادر و کودک برنامه‌ریزی کنیم ضمن اینکه یکپارچه‌سازی ایده‌ها ضرورت دارد.

سالانه ۲۴ میلیون زن باردار در خانه زایمان می‌کنند

وی با اشاره به اینکه کسانی که در زمینه بهداشت در مجامع جهانی کار می‌کنند باید باهم متحد شوند، اضافه کرد: نیاز داریم که در حوزه بهداشت و درمان سرمایه گذاری کنیم، هنوز در جهان به صورت سالانه ۲۴ میلیون زن باردار در خانه زایمان می‌کنند، بدون این که فرد ماهری از آن‌ها مراقبت کند.

نماینده UNICEF به یک میلیون و ۹۰۰ هزار استیل بورن (نوزاد مرده) در دنیا در سال اشاره کرد و افزود: متاسفانه روند کاهشی این مسئله بسیار کند است.

به گفته وی دسترسی به اهداف ۲۰۳۰ در زمینه سلامت زنان باردار، در دوران بارداری و بعد از زایمان و تامین سلامت نوزادان مستلزم برنامه ریزی و سرمایه گذاری بیشتر است.

گاگان گوپتا اجرای طرح بهورزان را مهمترین واسطه در فرآیند ارایه خدمت سلامت و بهداشت دانست و افزود: مثال‌های خیلی خوبی در این زمینه موجود است، در هندوستان یک میلیون نفر بهورز داریم که خدمات مناسبی ارایه می‌دهند.

وی با اشاره به اینکه مهمترین موضوع در زایمان این است که ویزیت‌های خانگی از مادران باردار انجام می‌شود، اضافه کرد: باید مشاوره‌های درمانی بعد از زایمان و بسته‌های درمانی مقابله با عفونت‌های باکتریایی انجام و پیگیری شود.

عباس علیپور درباره ادغام فناوری‌های جدید و ارتقای روش‌های نظارت و ارزیابی برای بهبود کیفیت خدمات سلامت مواردی را مطرح کرد و افزود: بدون شک تکنولوژی کیفیت خدمات را ارتقا می‌دهد، یکی از مصادیقی که ما در تکنولوژی داریم بحث‌ای اچ آر (آزمایش با هدف شناسایی بیماری‌ها) است.

علیپور با بیان اینکه‌ای اچ آر منافع زیادی دارد که یکی از آنها ذخیره سازی و به اشتراک گذاری اطلاعات مربوط به بیماران است، گفت: این روش می‌تواند خطا‌های پزشکی را کاهش دهد.

وی با بیان اینکه موارد یکی دیگر از موارد مطرح در‌ای اچ آر ساده کردن روش‌های ارایه خدمت در سلامت برای متولیان این حوزه است، ادامه داد: شناسایی بیماری‌ها و عوامل خطر ضرورت دارد و این حوزه صرفا متوجه دولت‌ها نیست بلکه این موضوع باید به صورت فردی و خانوادگی نیز دنبال شود.

علیپور به سایر کاربردهای‌ای اچ آر اشاره کرد و گفت: به طور مثال به افرادی که در مناطق دور دست هستند با کمک این سیستم می‌توان خدمت به موقع و با کیفیت ارایه داد، این سیستم ریسک فاکتور‌ها را به مراتب ساده‌تر شناسایی می‌کند، تصور کنید اگر فردی به مراکز درمانی و بهداشتی ما مراجعه کند چنانچه با کمک سیستم پیگیری و یا همان پرونده سلامت متوجه شویم به صورت ژنتیکی، بیماری در خانواده شایع است سناریوی درمان متفاوت خواهد شد، نکته اینجاست که اگر مشخص شود بین اهالی روستا و یا منطقه‌ای که فرد در آن زندگی می‌کند نیز مشکلاتی وجود دارد اساسا عوامل پیشگیری و درمان تغییر خواهد کرد.

شرلی مارک پرابو نماینده UNICEF نیز در پنلی با موضوع تسریع در نتایج سلامت نوزادان اظهار کرد: برخی مناطق خاورمیانه و شمال آفریقا به اهداف کاهش مرگ و میر‌های پس از بارداری دست نیافته‌اند.

وی با بیان اینکه در واقع در سال ۲۰۲۱، ۱۷ هزار مرگ و میر داشتیم و این آمار نشان می‌دهد که فعالیت‌های یونیسف به اهداف خود نرسیده اضافه کرد: هدف جهانی ۱۲ مرگ و میر در هزار بوده است.

کتر شرلی مارک پرابو ادامه داد: می‌خواهیم راهکار‌های احتمالی در این باره پیدا کنیم تا بتوانیم به اهداف ۲۰۳۰ برسیم، باید بررسی کنیم طی سالی که گذشته چرا سیاست‌های کشور‌ها منجر به بهبود شرایط زنان باردار و نوزادان نشده است، حتی در شمال آفریقا پسرفت هم داشته‌ایم.

نماینده یونیسف خاطرنشان کرد: به زودی ما در یونیسف ارزیابی‌های خود را در این زمینه ادامه خواهیم داد؛ در هشت کشور از جیبوتی گرفته تا سوریه و لبنان، این موضوع را بررسی کرده ایم و بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد که در این کشور‌ها دچار بحران‌های انسانی هستیم.

وی با اشاره به اینکه شاخص‌های سلامت مادر و نوزاد در ایران به صورت چشمگیری ارتقا داشته عنوان کرد: ایران می‌تواند به عنوان الگویی موفق، فرصت مناسبی برای استفاده از تجربیات به سایر کشور‌ها ارایه دهد.

شرلی مارک پرابو اضافه کرد: علاقه‌مند هستیم بدانیم، آیا ایران می‌خواهد بخشی از ارزیابی ما باشد و تجربیات علمی خود را با سایر کشور‌ها به اشتراک بگذارد یا خیر؛ در این زمینه مشتاق همکاری دفتر خودمان با نهاد‌ها و مقامات بهداشتی درمانی ایرانی هستیم.

حمید رواقی نماینده WHO با موضوع نقش تحول بخش بیمارستان در تقویت PHC (مراقبت‌های بهداشتی اولیه) سخنرانی کرد و گفت: درباره بیمارستان تعریف‌های متعددی می‌شود، اما با تعریف WHO بیمارستان مکانی است که باید ۲۴ ساعته خدمات سرپایی و بستری انجام دهد.

لزوم تغییر مسیر بیمارستان‌ها از درمان به سمت رفع نیاز‌های سلامت

وی با اشاره به اینکه بیمارستان نقش متفاوتی هم برای سایر اجزای نظام سلامت دارد، ادامه داد: به نظر می‌رسد تعریف بیمارستان را باید تغییر داد به این شکل که در بیمارستان‌ها از سوی درمان بیماری باید به سمت رفع نیاز‌های سلامت مردم حرکت کنیم.

گوهر واجید نیز در پنلی با موضوع همسوسازی نظام آموزش حرفه‌های بهداشتی مطابق با نیاز‌های PHC گفت: اگر به عملکرد پزشکی که مشکل بیماری را حل می‌کند توجه کنید، می‌بینید که تمامی عناصر بهداشت و سلامت و سایر کارکنان باید با او همکاری کنند و او باید نقش یک رهبر را در این زمینه ایفا کند.

وی اضافه کرد: در مباحث سلامت باید آموزش‌ها مبتنی بر آموزش‌های کاربردی باشد، در ایران این کار انجام شده است.

به گفته گوهر در واقع از پیشینیه‌های تحقیقات می‌شود فهمید که ایران این کار را به خوبی انجام داده و آموزش‌ها برای کادر بهداشت و درمان خیلی واقع گرانه بوده است؛ ضمن اینکه یافته‌ها بیانگر این است که بسیاری از چالش‌های آموزش مامایی در زمینه بافت اجتماعی و فرهنگی و فرهنگ مادرانه قابل توجیه است.

ضرورت اصلاحات آموزشی برای دستیابی به عدالت درمان

وی با اشاره به اینکه تبعیض علیه بیماران یکی از چالش‌هایی است که در برخی مطالعات به آن دست یافته ایم تاکید کرد: ما به اصلاحات آموزشی در سراسر دنیا برای دسترسی به عدالت در درمان نیاز داریم.

حامد مصلحی نیز در این پنل با موضوع تجربه‌های برنامه‌های سلامت روان اجتماعی در جمهوری اسلامی و نقش آن سخنرانی کرد و گفت: بدون تردید عواملی اجتماعی مثل عدم امنیت، فقر و تبعیض اجتماعی از جمله عوامل موثر بر سلامت است چرا که بدون آن نمی‌توان به سلامت عمومی فکر کرد.

حامد مصلحی نیز در این پنل با موضوع تجربه‌های برنامه‌های سلامت روان اجتماعی در جمهوری اسلامی و نقش آن سخنرانی کرد و گفت: بدون تردید عواملی اجتماعی مثل عدم امنیت، فقر و تبعیض اجتماعی از جمله عوامل موثر بر سلامت است چرا که بدون آن نمی‌توان به سلامت عمومی فکر کرد.

وی به تاثیر شاخص‌های حوزه بهداشت بر سلامت عمومی اشاره کرد و گفت: فقر در ارتباط مستقیم با شاخص‌های سلامت است، در ایران تاثیرگذاری کلان توسط شورای عالی امنیت و غذا انجام می‌شود و این ساختار مهمی است، اما برای ما که در واحد اجرایی هستیم و با مردم مستقیما در ارتباط هستیم تاثیر این عوامل بر شاخص سلامت به خوبی قابل لمس است.

وی در ادامه با بیان اینکه دستاورد‌ها سلامت محور ایران مورد تقدیر سازمات بهداشت جهانی قرار گرفته خاطرنشان کرد: در چهار سال گذشته مراکزی را به صورت آزمایشی راه اندازی کرده ایم و اثربخشی آن در سطح آزمایشی سنجیده شده، در این مراکز مهمترین محور‌های نیازمند مداخله موضوعات مربوط به اصلاح سبک زندگی، اختلالات روانشناختی و تغذیه است که نیاز به آموزش با هدف ارتقای سطح سلامت دارد.

مصلحی با اشاره به نیاز‌های مختلف افراد آسیب دیده گفت: به عنوان مثال فردی که همسرش زندانی است به صرف آموزش رایگان مشکلش برطرف نمی‌شود، این افراد مشکلات زیادی دارند که با کمک مددکاران، دولت‌ها و در بخشی مشارکت‌های مردمی، تا حدودی این مشکلات مرتفع و یا تسهیل می‌شود.

وی با بیان اینکه برای رفع مشکلات و برقراری عدالت در سلامت باید اراده تحولی وجود داشته باشد تاکید کرد: این اراده از بالاترین سطح سیاسی تا پایین‌ترین سطح باید باشد تا این برنامه‌ها امکان عملیاتی شدن داشته باشند.

حفاظت مالی از شهروندان در دستور کار نظام سلامت قرار گیرد

اردشیر خسروی نیز درباره حاکمیت نظام سلامت و حاکمیت در پی اچ سی گفت: نظام سلامت باید حفاظت مالی لازم را از شهروندان در دستور کار داشته باشد، بنابراین نظام‌های سلامت باید عدالت محور باشند.

وی با بیان اینکه در نظام سلامت باید بدنبال چارچوب استراتژیکی در راستای سیاستگذاری باشیم، اضافه کرد: این چارچوب باید نظارت مناسبی داشته باشد و همکاری بین بخشی و هماهنگی‌های لازم را به شکل مناسب داشته باشد و قوانین و مقررات مناسبی برقرار کند.

به گفته خسروی باید پاسخگوی مردم باشیم برای این کار نیاز به برنامه‌های مدون و مدیریت کارآمد داریم.

وی مشارکت مردم در نظام سلامت را ضروری عنوان کرد و تاکید کرد: نمی‌توان بدون مشارکت مردمی، برنامه سلامت خانواده را به اهدافش برسانیم.

خسروی بروزرسانی قوانین و مقررات، استفاده از کلان داده‌ها، مسئولیت پذیری اجتماعی و عدالت محور را راهکار موثری برای پیشبرد اهداف نظام سلامت دانست و گفت: بدون این فاکتور‌ها نمی‌توان حاکمیت مناسبی در نظام سلامت داشته باشد.

ملک افضلی مدیر پیشکسوت شبکه بهداشت کشور و مدیر پنل رویکرد‌های کل‌نگر در راستای تقویت کنش جامعه در نظام سلامت پایدار و موثر گفت: شاخص امید به زندگی به دلیل رشد تکنولوژی افزایش یافته است، اما تکنولوژی همه چیز نیست تکنولوژی را باید مدیریت کرد.

وی افزود: هدف ما فراهم کردن خدماتی برای مردم با اولویت پیشگیری و مراقبت است.

وی خطاب به مسئولان حوزه سلامت گفت: تکنولوژی خوب است، اما در بازار تکنولوژی گیر نیفتید باید در وزارت بهداشت ساختاری باشد که تکنولوژی‌ها را ارزیابی کند تا از آنها به درستی استفاده شود.

ملک‌افضلی خواستار ایجاد مکانیزمی با هدف مشارکت بیشتر مردم در نظام سلامت شد.

ملک افضلی گفت: اگر با کمک مردم تحقیقات پژوهشی و میدانی انجام دهیم قطعا خروجی‌ها به‌نفع مردم است.

انطباق پذیری؛ رمز تاب‌آوری

نسرین کشاورز عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی نیز در این نشست گفت: یکی از موضوعاتی که مورد تحلیل قرار گرفته این است که ۶۵ میلیون سال پیش نسل دایناسور‌ها منقرض شدند، اما مورچه‌ها به بقای خود ادامه دادند؛ چگونه است که این قدر تاب‌آوری متفاوت است.

وی گفت: نظریه قوی سیاه می‌گوید همه قو‌ها سفید هستند ولی قو‌های مشکی دیده شده‌اند، از این پدیده قوی سیاه این نتیجه را برداشت می‌کنیم که ممکن است با اتفاقی روبه رو شویم که مورد انتظار نیست به بیان ساده‌تر پاندمی کوید ۱۹ برای ما قوی سیاه بود.

این استاد دانشگاه گفت: زیست‌شناسان سال‌ها تلاش کردند که دلیل بقای مورچه‌ها را بفهمند یکی از کلید‌های بقای مورچه‌ها انطباق پذیری و همکاری میان آنها بوده است به همین دلیل است که با تلاش توانستند بین محیط و شرایط انطباق ایجاد کنند، در کلنی‌های مورچه‌ها قوانینی وجود دارد مثلا یکی این است که اگر مورچه‌ای موجود بزرگتری را ببیند باید از آن اجتناب کند. ما در کلنی‌های مورچه‌ها رهبری را می‌بینیم.

کشاورز در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در بیماری‌های مزمن و غیرواگیر نیازمند اصول و اهداف و قوانین متفاوت هستیم، به جای این که برنامه کامل علمی داشته باشیم باید تنوع را در نظر بگیریم و به همین شکل در منابع انسانی جنسیت، دانش تخصصی همه را مد نظر قرار دهیم.

به گفته وی موضوع بعدی مهندسی کردن شبکه‌های تعاملی است باید ببینیم چه کسی با چه کسی در ارتباط باشد و در عین حال باید از خود مختاری و استقلال هر کدام از اینها اطمینان داشته باشیم؛ در ایران استان‌ها باید اختیار و استقلال بیشتری داشته باشند تا با توجه به شرایط خودشان قوانین مربوط به سلامت را راهبری کنند.

سمر القکی نیز در این پنل تخصصی به "شهر سلام به عنوان بستری برای مشارکت اجتماعی تجربیات بین المللی" اشاره کرد و گفت: ما می‌خواهیم محیط زندگی مردم را بهبود ببخشیم و ما معمولا برای این کار به مشارکت میان بخشی و مردمی نیاز داریم برنامه شهر سالم شامل تعهد قوی برای نوآوری‌ها و سازماندهی و فعال کردن همه مردم برای شناسایی همه عوامل جتماعی سلامت است.

وی با بیان اینکه در سطح شهر‌ها گام اول برای اجرای طرح شهر سالم پلتفرمی چند بخشی است تاکیدکرد: باید زمینه مشارکت مردم در بخش‌های مختلف و محیطی فراهم شود تا جامعه توانمند شده و تصمیمات بهتری اتخاذ شود.

وی با اینکه ۱۵۰ شهر در ایران به عنوان شهر سالم انتخاب شده‌اند، گفت: هفت شهر نیز منتطر تایید نهایی برای دریافت شاخص‌های شهر سالم هستند.

دیبا راجان نیز در این پنل تخصصی درباره "پاسخگویی و مسئولیت اجتماعی و مشارکت جامعه در PHC " گفت: باید به تجربیات توجه کنیم و ضمن به اشتراک گذاشتن تجربیات، تلاش کنیم تا وضعیت نظام سلامت بهبود پیدا کند.

وی گفت: آنچه که مهم است و همه توافق داریم این است که یادمان باشد بخش مهمتری از مراقبت‌ها نیاز به مشارکت اکثریت مردم دارد، لازم است ضمن توجه به اولویت‌های جامعه و مردم، ساز و کار‌هایی تدوین کنیم که افراد بتوانند نیازهایشان را تامین کنند.

به گفته وی این سیستم کمک می‌کند تا بر اساس مطالعاتی که انجام شده تاب‌آوری را افزایش دهیم و کاری کنیم که جوامع ما در زمان‌های بحرانی همراه ما باشند.

راجان ادامه داد: تجارب زیادی هست که می‌توانیم از آنها استفاده کنیم تا فضا برای مشارکت مردمی فراهم شود، متولیان حوزه سلامت باید صدا‌های اقشار مختلف جامعه را بشنوند، گاهی مطالبات مردم شنیده نمی‌شود باید گوش شنوا و چشم بینا داشته باشیم تا شاخص‌های سلامت ارتقا یابد.

فرشید رضایی نیز در یکی از پنل‌های اختصاصی این همایش با بیان اینکه بعد از بحران کرونا دنیا تغییرات شگرفی را در حوزه‌های سلامت، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی تجربه کرد گفت: کمک به ریشه‌کنی این پاندمی در ایران صرفا به بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی و درمانی و سیاست‌های پیشگیرانه منتهی نشد بلکه ساختار فرهنگی ایران با پیشینه کمک به همنوع در خاتمه داد به این بحران اثر گذار بود.

وی با اشاره به اینکه موضوع سلامت به نحوه زندگی، تغذیه، ورزش و خواب کافی گره خورده افزود: سلامت خلق‌شدنی است، مسئله سلامت مستقیما به مردم و سیاست‌هایی کشور‌ها مرتبط است.

رضایی از آغاز برنامه‌های کاربردی با محوریت افزایش سلامت توسط وزارت بهداشت ایران خبر داد و تاکید کرد: تجربه مشارکت اجتماعی و اجرای برنامه‌هایی با هدف ارتقای سلامت جامعه در کشور ما تجربه جدیدی نیست، اما کماکان اصلاحات و تقویت زیرساخت‌ها در دستور کار است.

علی اکبر سیاری عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی نیز در این همایش، ضرورت استفاده از دانش و علم پزشکی توسط دانش‌آموختگان را مورد تاکید قرار داد و گفت: عنوان پزشک به کسی اطلاق می‌شود که برای کمک به همنوع از دانش و آموخته‌های خود فارغ از هر نژاد و‌جنسیتی بهره ببرد.

وی یادآوری کرد: علم پزشکی زمانی ارزش و‌کفایت لازم را دارد که بتواند دردی از مردم را دوا کند.

به گفته سیاری دانشمندان، متولیان و بزرگان حوزه سلامت و هر کسی که دانش معتبری در علم پزشکی دارد می‌تواند باعث افزایش آگاهی مردم نسبت به سلامت شود.
 کامران باقری لنکرانی عضو پنل سلامت خانواده و مشارکت در جامعه نیز با اشاره به اینکه مشارکت مردمی با نگاه متعصبانه و از بالا به پایین محقق نخواهد شد، اظهار کرد: مسئولان باید گوش شنوای مطالبات مردم جامعه خصوصا مردم مناطق محروم باشند.

وی بسترسازی برای ایجاد مشارکت حداکثری اجتماعی را راهکار موثری برای افزایش مشارکت مردمی عنوان کرد.

د کتر لنکرانی اصافه کرد: بدون شک برنامه‌هایی که به ارتقای سواد و سیستم سلامت کمک نمی‌کند و صرفا جنبه تشریفاتی دارد، مشارکت اجتماعی را به حداقل می‌رساند.

حسین قناعتی رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در پنل تخصصی برنامه سلامت خانواده و سلامت الکترونیک با اشاره به اینکه سال آینده تمرکز بر استفاده از فناوری‌های نوین در دستور کار این دانشگاه است خاطرنشان کرد: چشم انداز سال ۱۴۰۳ در دانشگاه علوم پزشکی تهران، پیشرفت و سرمایه‌گذاری مداوم و پایش در حوزه آی تی است، راه‌اندازی پکس، سامانه سمفاد و سامانه چند منظوره نظرسنجی از جمله این موارد است.

وی در ادامه گفت: دستیابی به نظام حاکمیت فناوری اطلاعات، نظام ادغام یافته خدمات مبتنی بر فناوری اطلاعات و تسهیل نقش آفرینی بازیگران حوزه فناوری خصوصا در دانشگاه‌های علوم پزشکی ضرورت دارد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران در ادامه در باره "سامانه‌های آموزشی و پژوهشی و سیستم‌های مالی توضیحاتی داد و اظهار امیدواری کرد که بتوانیم ریل گذاری‌ها را به گونه‌ای انجام دهیم که دانشگاه علوم پزشکی تهران تبدیل به دانشگاهی فناور محور تبدل شود.

وی ضمن تشریح نحوه کارکرد سامانه‌های این دانشگاه توضیح داد: به طور مثال یکی از سامانه‌های این دانشگاه با هدف کاهش بروکراسی اداری (حذف امورات جاری کاغذی) و تسهیل فعالیت‌ها طراحی شده است.

وی در خاتمه ضمن ترسیم چشم‌انداز فعالیت‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال آینده گفت: در سال جدید جدی‌تر به حوزه استفاده از فناوری‌های نوین ورود خواهیم کرد، معتقدیم که این اقدامات هزینه نیست، بلکه سرمایه گذاری با هدف ارایه خدمات باکیفیت‌تر به مردم است. شهرام رفیعی‌فر در آخرین پنل این کنگره بینن‌المللی درباره تاریخچه برنامه خود مراقبتی در جمهوری اسلامی سخنرانی کرد و گفت: وقتی از مراقبتی صحبت می‌کنیم، توانایی افراد برای مراقبت از سلامت خود مد نظر است.

وی گفت: خودمراقبتی انواع مختلفی دارد که در هم تنیده است بنابراین برای بالابردن سطح کیفیت خود مراقبتی لازم است در نظام سلامت، شبکه خود مراقبتی ایجاد کنیم. 
به گفته رفیعی‌فر ان اچ اس در سال ۲۰۱۹ مزایای خود مراقبتی را دسته بندی کرده که از جمله آن می‌توان که این موضوع اشاره کرد که اگر افراد در زمینه خودمراقبتی توانمند شوند، نتیجه ارتقای سلامت و کاهش دریافت خدمات درمانی تهاجمی است.

ایجاد عدالت درمانی و برخورداری مردم از زندگی با کیفیت‌تری از دیگر مزایای استقرار نظام خودمراقبیتی است که وی به آن اشاره کرد.

 رفیعی‌فر در ادامه با اشاره به روند شکل‌گیری طرح‌های خود مراقبتی گفت: در سال ۲۰۰۶ نظام جامع آموزش و ارتقای سلامت را تدوین کردیم و طی آن برای ارتقای سلامت برنامه‌هایی اجرا شد، البته اجرای برنامه خود مراقبتی با طرح سفیر سلامت نیازمند داشتن راهنما‌های خود مراقبتی بود که با همکاری ادارات تخصصی آموزش‌های لازم برای سفیران سلامت انجام شد. 

به گفته وی حتی برای گروه‌های خاص مثل مادران باردار و کودکان راهنما‌های مراقبتی مخصوص خودشان آموزش و تدوین شد. 

وی درخاتمه افزود: معتقدیم سلامت محصول مشترک همکاری مردم و نظام درمان و سایر نهاد‌های ذیربط است.

 موسی الرضا شبیهی نیز در پنل پرسش و پاسخ این کنگره تخصصی درباره "اجرای برنامه خود مراقبتی الکترونیک در استان گلستان" گزارشی ارائه کرد و گفت: یکی از موضوعات در اجرای طرح خود مراقبتی الکترونیک این است که دسترسی الکترونیک به پرونده فقط به ارایه دهنده است و گیرنده خدمات اطلاعی از آن ندارد در صورتی که باید این پرونده در اختیار گیرنده خدمات هم قرار گیرد تا او هم از وضعیت سلامت خود مطلع شود، این رویکرد ایجاد فرهنگ خود مراقبتی را تسهیل می‌کند.

وی ادامه داد: هدف بعدی این بود که اگر فردی تحت مراقبت است طبق سامانه هشدار‌های لازم به او یادآوری شود و اگر قرار است آزمایشی یا دارویی در یک زمان مشخص دریافت کند، در زمان مشخص به بیمار اعلام شود. 

فزایش مشارکت افراد در فرآیند خود مراقبتی نهدینه شدن فرهنگ حفظ سلامت و مراقبت از خود از دیگر مواردی بود که وی در این پنل به آنها اشاره کرد.
 سیدرضا مظهری در پنل تخصصی سلامت الکترونیک در برنامه هفتم توسعه گفت: باید در نظامی مبتنی بر رقابت‌پذیری و مبتنی بر ایده‌های نواورانه به حوزه سلامت الکترونیک ورود کنیم.

وی با اشاره به اینکه برای ارتقای سلامت و الکترونیکی شدن آن نیاز به کلان داده‌ها داریم خاطرنشان کرد: باید آنچه در سامانه‌ها ثبت می‌شود عینا در نظام ملی سلامت نیز قابل دسترس باشد.

 پرهیز از نگاه جزیره‌ای، اتصال و دسترسی به اطلاعات درمانی و بهره‌مندی از ظرفیت بخش خصوصی از دیگر مواردی بود که مظهری ضرورت اجرای آن را با هدف ارایه خدمات باکیفیت‌تر به مردم خواستار شد.
 رشیدیان نیز در پنلی تخصصی به نحوه انتقال داده‌ها در سامانه‌های الکترونیک یکپارچه اشاره کرد و ضرورت ثبت دقیق اطلاعات در سامانه‌ها را در روند سلامت افراد موثر دانست و گفت: اطلاعات بیماران باید بر اساس شاخص‌ها و سنجه‌ها وارد شود تا بهترین کارکرد را داشته باشد.

وی به تکنولوژی هوش مصنوعی و اهمیت آن در بررسی داده اشاره کرد و گفت: موسسات و برخی دانشگاه‌ها در این زمینه اقدامات موثری انجام داده‌اند که نتیجه بهره‌مندی مشترک از این داده‌ها به نفع سلامت مردم است.

 ظفر بلوچ نیز در این کنگره بین‌المللی درباره هوشمندسازی نظام ارجاع گفت: باید میان اطلاعات و داده‌ها رابطه هناهنگ برقرار شود تا به بهره‌وری بالاتر برسیم. 

وی استفاده از فناوری اطلاعات در نظام ارجاع و دسترسی بیشتر به مراقبت‌های بهداشتی را ضروری عنوان کرد و مزایای خدمات بهداشت الکترونیک را تشریح کرد؛ و‌ی گفت: خدمات بهداشت الکترونیک می‌تواند راهکار موثری برای از بین بردن چالش‌های موجود در حوزه سلامت باشد ضمن اینکه سیستم ارجاع نیز زمینه‌ساز بهره وری بیشتر در مدیریت درمان در بیماران است.

وی با اشاره به اینکه ایران در این زمینه غربالگری و پیشگیری از بیماری موفق عملکرده است خاطرنشان کرد: در زمینه خدمات الکترونیک نیز باید امنیت داده‌ها بیش از پیش مد نظر باشد.

ظفر بلوچ درباره مراقبت پیوسته از بیماران توضیح داد: سیستم سلامت باید به گونه‌ای عمل کند که به افراد اخطار‌های لازم درباره سلامت را به صورت الکترونیکی دهد.

د کتر مجتبی نوحی نیز در پنلی تخصصی، درباره نظارت دیجیتال برای بسته‌های مزیتی UHC سخنرانی کرد و افزود: بسته‌های خدماتی که به مردم ارایه می‌شود بسته به شرایط، تغییرات سبک زندگی و چالش‌های حوزه سلامت می‌تواند تغییر کند ضمن اینکه در سراسر دنیا هر چند سال این بروزرسانی انجام می‌شود.

وی اضافه کرد: امروز بر اساس دیتا‌های دیجیتالی می‌بینیم بیماری‌های تهدید کننده جان مردم نسبت به گذشته تغییر کرده و مرگ و میر‌ها به دلیل بیماری‌های نوظهوری است که با گذشته متفاوت است.

نوحی خاطرنشان کرد: بر اساس این داداه‌های دیجیتالی می‌توان در رویکرد نظام سلامت با هدف مراقبت از مردم و تغییر در روند چهره بیماری تغییراتی ایجاد کرد.

محمد شریعتی نیز در پنل تخصصی سلامت خانواده و سلامت الکترونیک، گفت: بروزرسانی مقررات در حوزه سلامت و ایجاد شبکه پایدار فناوری و یکسان با هدف استفاده از داده‌ها اینترنت در ایران به نظام الکترونیک سلامت کمک خواهد کرد.

بهره‌مندی از قابلیت‌های پرونده الکترونیک بیماران بخش دیگری از سخنان شریعتی را به خود اختصاص داد.

وی درباره رفع چالش‌های توسعه‌ای در پرونده الکترونیک سلامت و ضرورت ایجاد جامعیت در این پرونده‌ها مواردی را مطرح کرد.