عوارض نارسایی زودرس تخمدان

رکسانا کریمی، در گفت‌وگو با خبرگزاری علم و فناوری آنا، در رابطه با بیماری نارسایی زودرس تخمدان اظهارکرد: این بیماری عمدتا در خانم‌های زیر سن 42 سالگی و زمانی رخ می‌دهد که تخمدان‌های او دیگر نمی‌توانند هورمون‌های لازم را ترشح کنند و چرخه‌های خونریزی ماهیانه متوقف شده و اصطلاحا فرد یائسه می‌شود.

وی افزود: اگر فردی زیر 42 سالگی و یا 40 سالگی دچار یائسگی شود، می‌گویند که این فرد دچار  سندروم نارسایی زودرس تخمدان شده است.

علل نارسایی زودرس تخمدان

کریمی در رابطه با علت این بیماری گفت: یک علت خاص به صورت مستقیم برای موضوع یافت نشده است اما برخی علت‌های می‌تواند در نارسایی زودرس تخمدان تأثیر داشته باشد. از جمله این عوامل نقش ژنتیک است. در برخی خانواده‌ها ممکن است زودتر این اتفاق رخ دهد. سن یائسگی در هر خانواده‌ای تقریبا مشابه هست و عموما به ارث می‌رسد. اگر خانمی دچار یائسگی زودرس شد این احتمال وجود دارد که دختر و یا خواهرش هم در همان سن دچار یائسگی شود.

این متخصص زنان و زایمان ادامه داد: یکی دیگر از علت‌های نارسایی زودرس تخمدان می‌تواند به دلیل بیماری‌هایی باشد که بر روی عملکرد تخمدان تأثیر بگذارد، برخی از بیماری‌های سیستم ایمنی ممکن است آنتی‌بادی‌هایی تولید کند که مانع از کارکرد تخمدان‌ها و ترشح‌ هورمون‌ها و در نتیجه یائسگی زودرس شود.

کریمی بیان کرد: برخی از کیست‌ها مانند آندومتریوز و کیست‌های سرطانی که نیاز به جراحی دارند موجب تضعیف تخمدان‌ها شده و دچار یائسگی زودرس می‌شود.استفاده از داروهای شیمی درمانی یا پرتو درمان در برخی از افراد نیز موجب نارسایی زودرس تخمدان می‌شود. این داروها و پرتوها به سلو‌ل‌های تخمدان آسیب می‌رساند.

وی بیان کرد: وقتی تخمدان‌ها از کار بیفتند و در این شرایط بسته به سن بیمار درمان برای او درمان تجویز می‌شود. مثلا اگر خانمی در سن 25 سالگی دچار یائسگی زودرس شد باید داروهایی برای او تجویز شود که تا سن 42 سالگی خونریزی ماهانه داشته باشد. اگر این خونریزی‌ها اتفاق نیفتد و هورمون‌ها تولید نشوند فرد ممکن است دچار عوارض اسکلتی و پوکی استخوان شود.

کریمی با تأکید بر برخی تغییرات ژنتیکی در به وجود آمدن نارسایی زودرس تخمدان گفت: برخی افراد دارای سندروم ترنر که در آن فرد یک کروموزم را نداشته و به جای دو کرومزوم X یک کرومزوم X دارند نیز ممکن است دچار یائسگی زودرس می‌شوند.

او با بیان اینکه برخی اوقات ممکن است به صورت مادرزادی تخمدان‌ها کوچک یا نواری شکل باشند نیز گفت: این موضوع هم یکی از دلایل نارسایی زودرس تخمدان است.

حفظ باروری در نارسایی ناکامل

وی بیان کرد: زمانی یک فرد متوجه می‌شود که میزان خونریزی او کاهش داشته و یا فاصله زمانی عادت ماهیانه او افزایش داشته است همچنین به دلیل کمبود هورمون‌های تخمدانی دچار گُرگرفتی می‌شود و علائمی از یائسگی زودرس را در خود حس می‌کند اما همچنان مقداری از خونریزی ماهیانه را دارد. این خانم هنوز دچار نارسایی کامل تخمدان نشده است لذا وقتی به متخصص زنان  مراجعه می‌کند آزمایش خون برای بررسی ذخیره تخمدان و سونوگرافی برای اندازه‌گیری سایز تخمدان‌ها و فولیکول‌ها اخذ می‌شود. برای این فرد می‌توان حفظ باروری را از طریق فریز تخمک برای خانم‌های مجرد و فریز جنین را برای خانم‌های متأهل انجام داد.

او یادآور شد: برای خانمی که به صورت قطعی دچار یائسگی شده باشد حتی اگر سن او مثلا 30 سال باشد باید برای باروری از تخمک اهدایی استفاده کرد و در عین حال برای اینکه دچار عوارض یائسگی مانند پوکی استخوان نشود داروهای هورمونی تجویز کرد تا سیکل‌های خونریزی ماهیانه و مرتب را داشته باشد.