نفرات برتر نخستین دوره جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی معرفی شدند

به گزارش خبرنگار گروه پژوهش و دانش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مراسم اختتامیه جشنواره نخستین جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی در حسینیه الزهرا(س) سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار و نفرات برتر معرفی و تجلیل شدند. ازجمله محورهای این رویداد «دیپلماسی عمومی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران»، «اقتصاد فرهنگ در عرصه بین‌الملل»، «دیپلماسی تاریخی، دوران گذار تاریخی و نظم نوین منطقه‌ای و جهانی»، «ایرانی‌تباران و ایرانیان خارج از کشور» و «فناوری‌های نوین در روابط فرهنگی بین‌المللی» عنوان شده است.

رضا ملکی، رئیس شورای سیاستگذاری جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی در این مراسم با تشکر از پژوهشگران، محققان و اندیشمندان برای ارسال آثار گفت: این آثار و افراد، هویت‌بخش به این جایزه بودند. باید از شورای علمی پژوهش و داوران آن و در رأس آن از جناب دکتر حسینی دبیر علمی و همکاران خودم در مرکز مطالعات که برای برگزاری این جایزه فعالیت داشتند، قدردانی کنم.

وی ادامه داد: فرایند این جایزه ملی و ایده آن از اواخر سال ۱۴۰۱ شکل گرفت و مقرر شد تا جایزه‌ای در سطح بین‌الملل را داشته باشیم. تدوین آیین‌نامه با حضور مراکز علمی و دانشگاهی آغاز شد. در نخستین شورای سیاستگذاری، آیین‌نامه آن تصویب شد و دبیری این جایزه بر عهده دکتر حسینی گذاشته شد و از مهر فراخوان را در سطح دانشگاهی منشر کردیم.

این مسئول با اشاره استقبال مراکز دانشگاهی متعدد و استان‌‌های مختلف از این جایزه، خاطر نشان کرد: تصوری که خیلی دور انتظار بود این که ما حتی از استان‌‌ها و دانشگاه‌‌های تراز دوم هم ارسال آثار داشتیم. با پایان مهلت ارسال آثار ۳۰۰ اثر به دبیرخانه رسید و فرایند داوری از آبان آغاز شد و هیئت داوران در ابتدا ۱۲ اثر را به عنوان آثار برتر معرفی کردند.

ملکی خاطرنشان کرد: گستردگی شبکه اعضای هیئت علمی و مراکز دانشگاهی این جایزه باعث شد تا ارتباط و شبکه ای خوب شکل بگیرد. همچنین تشکیل شبکه  ارتباط همکاران سازمانی و تقویت آن از دیگر نقاط قوت جایزه بود به‌طوری‌که حدود 50 اثر از 300 اثر توسط همکاران سازمانی به دبیرخانه ارسال شد.

وی ادامه داد: این جایزه فقط محدود به اختتامیه و معرفی نفرات برگزیده نیست بلکه در نظر داریم تا برنامه‌هایی مثل حمایت از پایان‌نامه‌ها و اعطای فرصت مطالعاتی را هم در دستور کار داشته باشیم.

 * کم توجهی پژوهش‌ها به مسائل حیاتی کشور

در ادامه حجت‌الاسلام محمد مهدی ایمانی‌پور رئیس سازمان ارتباطات و رئیس شورای سیاستگذاری جایزه از زحمات دانشکده مطالعات جهان، دانشگاه امام صادق، شهید بهشتی، پژوهشگاه فرهنگ و ارتباطات، دانشگاه تربیت مدرس، علامه طباطبایی و خانه اندیشه‌ورز ایران که حلقه اصلی تلاش علمی برگزاری جشنواره و زحمت داوری‌‌ها را بر عهده گرفتند، تشکر کرد و بیان داشت: در برنامه تحول سازمان فرهنگ و ارتباطات یکی از رویکردها، مسئله دانش‌بنیان کردن سازمان است که امیدواریم جایزه ملی پژوهش‌های برتر بتواند گام نخستی در این زمینه باشد.

وی ادامه داد: هدف برگزاری جشنواره، شناسایی ظرفیت‌ها بود. لذا تلاش خواهیم کرد ظرفیت‌‌ها را معرفی کنیم و امیدواریم با شکل‌گیری چنین شبکه‌ای با کمک این عزیزان، اتفاقات خوبی را رقم بزنیم.

وی ادامه داد: دانشگاه‌‌های ما نیازمند حمایت از پژوهش‌‌های خودشان است که در برنامه تحول سازمان، مسئله دانش‌بنیان کردن روابط بین‌الملل را در دستور کار قرار دادیم و امیدواریم از این ظرفیت و پتانسیل موجود در دانشگاه‌‌ها با برگزاری رویدادهایی این چنینی بتوان نهایت استفاده را کرد.

 این مسئول تصریح کرد: در کشور ما به‌رغم رشد نسبی و کمی در ارائه مقالات و پژوهش‌‌ها و مطالعات در حوزه فرهنگی روابط بین‌الملل اما شاهدیم که مراکزی از این دست به تعداد محدودی فعالیت می کنند در حالیکه در آمریکا اندیشکده‌‌های زیادی وجود دارد که در طول سال آثار متعددی را به عنوان خروجی از آن‌‌ها شاهد هستیم.

ایمانی پور با اشاره به ارسال 305 اثر که در سال اول عدد خیلی ناچیزی است، خاطرنشان کرد: امیدواریم با تلاش‌هایی که صورت می گیرد در دوره‌های بعد، دریافت‌‌های بیشتری داشته باشیم. از 305 اثر 50 اثر متعلق به همکاران سازمانی بود که رقم قابل قبولی است و همکاران سازمان فرهنگ نشان دادند که در این حوزه مطالعات خوبی دارند. نکته مثبت قرابت مطالعات و پژوهش‌‌های آنان با میدان بود که اتفاق مهمی است.

وی افزود: یکی از نقاط ضعفی که در آثار این دوره شاهد بودیم باید در عدم پرداخت مطالعات به مسائل کشور اشاره کرد. همچنین قرآن که یکی از اصلی‌ترین محورهای تقریب در خارج از کشور است باید فعالیت‌‌های آن توسعه پیدا کند و در این زمینه نیاز به مطالعه و پژوهش  بسیاری داریم.

* هوش مصنوعی در حوزه روابط فرهنگی بین‌الملل جدی گرفته شود

در ادامه محمدرضا دهشیری رئیس دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه به عنوان عضو شورای سیاستگذاری این جایزه گفت: پژوهش معیار در حوزه روابط فرهنگی بین‌الملل باید به مسائلی مثل هوش مصنوعی و یا مباحثی مثل مقاومت، توجه جدی تری کند یا موضوعاتی که به تحولات بین‌الملل و شناخت روندهای بین‌المللی که حائز اهمیت است اشاره جدی تری داشته باشد.

وی ادامه داد: موضوع و محور دیگر توجه به رویکرد تمدنی در دیپلماسی بین‌الملل است. الگو سازی برای دست یابی به تمدن نوین اسلامی که بر مایه خردورزی استوار است در این رویدادها باید حائز اهمیت باشد.

این مسئول تصریح کرد: در یک جنگ شناختی با دیگران در میان هستیم و نیازمند دانش بازنمایی و بازآفرینی سیاست‌‌ها و دستاوردهای خودمان باید باشیم تا در این جهان روایت خوبی را از خودمان به جهان نشان دهیم. پژوهشگران باید متناسب با سلایق مخاطبان اقدام به خلق اثر کنند تا لازم و کارآمد جلوه کند.

دهشیری به توجه به رویکرد میان رشته ای در پژوهش‌‌های فرهنگی در بین املل اشاره کرد و بیان کرد: پژوهشگران باید از علوم دیگر مثل جامعه شناسی، مردم شناسی، روابط بین املل و ... هم در مطالعات خودشان بهره ببرند تا جنبه کاربردی‌تری داشته باشد. یکی دیگر از محورهای مورد توجه، تفکر انتقادی به مسائل است که باید توسط پژوهشگران لحاظ شود.

وی ادامه داد: رویکرد دیگر در بحث‌‌های روشی، مطالعات مبتنی بر فهم عمیق از واقعیت است به طوری که بتوان میان پژوهش و زمینه‌‌های فرهنگی جامعه ارتباط برقرار کرد.

* توجه به شانتاژهای تبلیغاتی غرب را در پژوهش‌ها لحاظ کنیم

سید محمد حسینی معاون پارلمانی رئیس جمهور هم در خصوص تاکید اسلام و ائمه بر مطالعات و پژوهش بیان کرد: امام علی(ع) گفته اند هر حرکتی می‌خواهید کنید باید برمبنای شناخت و معرفت باشد.

وی ادامه داد: در دولت سعی شده تا در مراودات با کشورهای همسایه علاوه بر سیاست در حوزه اقتصادی، فرهنگی و ... هم گام‌‌های خوبی برداشته شود.

به طوری که رهبر انقلاب هم در سخنان خود اشاره داشتند علاوه بر اقتدار نظامی و سیاسی باید بر اقتدار فرهنگی در دنیا هم اتکا داشته باشیم تا مکتب و آرمان‌‌های والای خودمان را به آن‌‌ها بشناسانیم.

وی ادامه داد: اتفاقات و بحران هایی که در این سال‌‌ها در کشورمان افتاده است و شانتاژهای تبلیغاتی آمریکا بر جهت دهی افکار عمومی بر علیه کشورمان به‌شدت شکل گرفته است در حالی که ما می توانیم در این پژوهش‌‌ها با استناد به این موضوعات و استفاده از راهکارهای علمی و فرهنگی به ارائه یک بینش عمیق دست پیدا کنیم.

حسینی تصریح کرد: روابط فرهنگی می تواند افکار حاکمان را در تغییر رویه برنامه‌‌های خودشان ایجاد کند و هر چقدر بتوان این روابط را مستحکم‌تر کرد می توان امیدوار بود که در عرصه بین‌الملل و سیاست خارجه موفق ترعمل کنیم.

* معرفی نفرات برتر جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی

اسامی و آثار برگزیدگان اولین دوره جایزه ملی پژوهش‌های برتر روابط فرهنگی بین‌المللی به شرح زیر است:

رشته پژوهشگران شاخص سازمان در سال 1402: نفر برگزیده: دکتر محمدرضا بهمنی، دکتر مهدی مولایی به خاطر کتاب فاخر: چیستی رویکرد تمدنی، از عرصه نظر تا صحنه عمل.

رشته کتاب (تألیف): نفر برگزیده: رامین مددلو با کتاب همراهی خون و خدا: شیعیان ترکیه پس از انقلاب اسلامی/ شایسته تقدیر: زهرا محمدی با کتاب زیر لایه های برف: نگاهی به شاخص های فرهنگی روسیه و محمدعلی ربانی با کتاب محیط شناسی راهبردی هند معاصر.

رشته کتاب (ترجمه): نفر برگزیده: احسان محمدی با کتاب دیپلماسی فوتبال: روابط بین الملل و فوتبال/ شایسته تقدیر: عبدالرضا آبای فینی با کتاب سیاست های اوراسیایی: هویت، فرهنگ توده و سیاست خارجی روسیه.

رشته مقاله: نفر برگزیده: آرش قربانی سپهر با مقاله: نگرشی نو در تبیین مرزبندی هویتی در عصر جهانی شدن - مورد مطالعه: حوزه فرهنگی و قومیتی پیرامون خزر/ شایسته تقدیر: مهسا صادقی نژاد با مقاله پیش بینی روند همکاری های علمی ایران در پرتو پیوستن به معادات یبن المللی: شبیه سازی سناریوهای محتمل/ محمد تقی رییس السادات با مقاله the geopolitics of sport and diplomacy of neighborhood relation In the 2022 world cup in Qatar/  رضا باقری با ترازیابی موقعیت ایران، اسلام و گفتمان انقلاب اسلامی در حوزه بین الملل.

رشته پایان نامه تحصیلات تکمیلی: امیرحسین عرب پور با «شناسایی ابعاد و مولفه های دیپلماسی اقتصادی و تجاری و تاثیر آن بر برند ملی جمهوری اسلامی ایران/ محمدصاق پیر بلوطی با «بازنمایی مولفه های فرهنگی برند ملی جمهوری اسلامی ایران در بستر شبکه اجتماعی اینستاگرام»/ ابراهیم شمشیری با «والت دیزنی و دیپلماسی عمومی آمریکا برای کودکان»/ محمدعلی صادق زاده «رهبری و دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران/ محمدصابر تاجی با «وضعیت شناسی تبلیغ تشیع در آمریکای لاتین».

رشته گزارش سیاستی و پژوهشی: مرتضی انصاری با «معرفی مسائل نوپدید آینده: ارتقای خبررسانی جمهوری اسلامی ایران»/ امیر هاشمی مقدم با «آسیب شناسی و ارائه راه کارهای پیش روی ایرانیان در زیارت اربعین»/ امیر بهرام عرب احمدی با «ردپای عمیق فرهنگ و تمدن ایران در شرق آفریقا»/ امیر رضایی پناه با «سپهر ایرانشناسی در غرب»

بر پایه این گزارش، «دیپلماسی عمومی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران»، «اقتصاد فرهنگ در عرصه بین‌الملل»، «دیپلماسی تاریخی، دوران گذار تاریخی و نظم نوین منطقه‌ای و جهانی»، «ایرانی‌تباران و ایرانیان خارج از کشور» و «فناوری‌های نوین در روابط فرهنگی بین‌المللی» از محورهای این رویداد است. شناسایی آثار علمی تولیدشده مرتبط با روابط فرهنگی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران و بهره‌گیری از نتایج پژوهشی و مطالعاتی در حوزه سیاست‌پژوهی دیپلماسی فرهنگی کشور و نیز معرفی آثار برتر از اهداف برگزاری این جایزه فرهنگی بود.