توهّم بناپارتی مکرون/ فرانسه تابعی از بازی کاخ سفید است

گروه سیاست و جهان خبرگزاری علم و فناوری آنا- حنیف غفاری؛ این روز‌ها، رئیس‌جمهور فرانسه به یکی از سیاستمداران خبرساز در اروپا و ناتو تبدیل شده است.

پس از ادعای «امانوئل مکرون» مبنی بر احتمال اعزام نیرو‌های نظامی ناتو به خاک اوکراین جهت تقابل با روسیه، برخی اعضای پیمان آتلانتیک شمالی بلافاصله سخنان و مواضع وی را تکذیب و در مقابل تاکید کردند که قصد چنین اقدامی را ندارند.

برخی تحلیلگران و نظریه‌پردازان حوزه‌های امنیتی و سیاسی اروپا معتقدند، سخنان مکرون نوعی ژست تبلیغاتی و سیاسی از سوی وی محسوب می‌شود؛ اما قطعاً عواقب و تبعات آن برای آتلانتیکی‌ها سخت و دشوار خواهد بود! سخنان رئیس‌جمهور فرانسه می‌تواند تبدیل به دستمایه‌ای برای ارتقای دامنه فعالیت‌های روسیه در عرصه بازدارندگی (در مقابل ناتو) شود.

واقعیت امر این است که در دوران ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» در آمریکا نیز مکرون ایده ایجاد «ارتش واحد اروپایی» را مطرح کرد، اما این ایده بلافاصله با انتقاد «آنگلا مرکل» صدراعظم سابق آلمان مواجه شد. به عبارت بهتر، پاریس حتی قدرت اقناع اصلی‌ترین متحد اروپایی خود در ناتو را بابت ایجاد یک ساختار نوین در خارج و حتی اعمال برخی اصلاحات ساختاری در دل پیمان آتلانتیک شمالی ندارد. در این میان سؤال دیگری مطرح است که قطعاً مکرون هرگز پاسخ آن را نخواهد داد: اینکه آیا پاریس بازیگری «تصمیم ساز» در دو سوی آتلانتیک محسوب می‌شود یا «تابع»؟!

سخنان رئیس‌جمهور فرانسه می‌تواند تبدیل به دستمایه‌ای برای ارتقای دامنه فعالیت‌های روسیه در عرصه بازدارندگی (در مقابل ناتو) شود

اگرچه فرانسوی‌ها در عرصه روابط بین‌الملل ژست یک بازیگر مستقل را به خود می‌گیرند، اما هیچ گاه رویکرد عملیاتی آنها در قبال تحولات جاری در اروپا و نظام بین‌الملل تابعی از تصمیم کاخ الیزه نبوده است.

فرانسه، به‌خصوص پس از دوران ریاست جمهوری «ژاک شیراک» به واسطه حضور سیاستمدارانی ضعیف و بحران‌ساز مانند «نیکلا سارکوزی»، «فرانسوا اولاند» و مکرون به تابعی از بازی کاخ سفید تبدیل شده و در این میان، اساساً اهمیتی ندارد که کدام حزب یا جریان در رأس معادلات سیاسی واشینگتن حضور داشته باشد.

در این میان، برخی مواضع مکرون صرفاً نوعی ادعای توخالی و پوچ با اهداف داخلی محسوب می‌شود. مکرون تلاش می‌کند خود را یک بازیگر کلیدی در مناسبات امروز جهان سیاست جلوه دهد، حال آنکه حتی برخی اعضای ناتو نیز وی را جدی نمی‌گیرند. 

ایده مطرح‌شده درباره اعزام نیرو‌های ناتو به میدان جنگ اوکراین نیز از جنس همان ادعای ایجاد ارتش واحد اروپایی است و ارزش راهبردی ندارد.

ناتوانی فرانسوی‌ها در حل‌وفصل بحران‌های مشترک امنیتی، اقتصادی و سیاسی در حوزه یورو و اتحادیه اروپا سبب شده تا کسی از پاریس به‌عنوان یک بازیگر قدرتمند و جریان‌ساز در نظام بین‌الملل یاد نکند. مکرون در سال ۲۰۱۷ میلادی، زمانی که به لطف آرای سلبی علیه «مارین لوپن» رهبر حزب راست افراطی در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه به پیروزی رسید، تصور می‌کرد به‌زودی تبدیل به سیاستمداری بدون رقیب در اروپای واحد خواهد شد، اما توهمات بناپارتی وی سریعاً رنگ باخت!

حتی پیروزی وی در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه (سال ۲۰۲۲) نیز مجدداً با استناد به دغدغه شهروندان فرانسه نسبت به سر کار آمدن لوپن و جبهه ملی صورت گرفت. متوسط محبوبیت ۲۳ درصدی مکرون طی دو سال اخیر این گزاره را به اثبات رسانده است.