تشریح چالش‌ها و معضلات محیط زیست دریایی ایران در آستانه هفته محیط زیست
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری آنا از پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست، پروین فرشچی، معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در نشست خبری که صبح امروز در محل سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، با اشاره به اهمیت دریا در توسعه کشور، گفت: به طور نمونه 93 درصد از صادرات و ورادات کشور از 30 درصد مرزهای دریایی انجام می‌شود.
وی افزود: ایران به واسطه قرار گرفتن در کانون ذخیره‌گاه اصلی انرژی جهان و منطقه ژئوپلتیک خاورمیانه و خلیج فارس و برخورداری از منابع عظیم نفت و گاز و صنایع وابسته، همچنین دارا بودن سه دریای متفاوت خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر و برخورداری بیش از 5800 کیلومتر ساحل دریایی، محدوده فعالیت بزرگترین مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی کشور در سواحل جنوب از ظرفیت بسیار مناسبی برای توسعه پایدار دریایی برخوردار است. اما سهم تولید دریایی از کل تولید یک درصد و سهم اشتغال فعالیت‌های دریایی کمتر از یک درصد است.
62.5 درصد جزایر خلیج فارس متعلق به ایران است
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست همچنین با بیان اینکه از 88 جزیره موجود در خلیج فارس حدود 55 جزیره آن (62.5 درصد) متعلق به ایران است، اظهار کرد: فرصت‌های دریایی بسیاری در کشور وجود دارد که می‌تواند در دستیابی به اهداف توسعه پایدار و اقتصاد سبز مورد توجه جدی قرار گیرد. اما مورد غفلت یا خسران قرار دارد.
وی با اشاره به برخی از چالش‌های محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان، گفت: صید بی رویه و کاهش شدید ذخایر آبزیان ، ورود گونه‌های مهاجم غیر بومی به‌علت تکثیر و پرورش آبزیان غیر بومی و تخلیه آب توازن، تخریب سواحل و جزایر و نابودی زیستگاه‌های حساس، قاچاق گونه‌های در معرض خطر انقراض، بهره برداری بیش از توان زیستی مناطق ساحلی- دریایی، ورود انواع پسماندها بخصوص پسماندهای پلاستیکی به دریا برخی از این چالش‌ها هستند.
به گفته فرشچی، آلودگی آب‌ها ناشی از تخلیه قاچاق سوخت، تغییرات شدید اقلیمی و نوسانات سطح آب دریا، افزایش ریزگردها، تکمیل نبودن شبکه پساب شهری در شهر‌های ساحلی و ورود پساب‌ها به دریا، آلودگی نفتی با منشا دریا، سوانح دریایی، کشتی‌ها و تانکرهای حامل نفت و فرآورده‌های نفتی از دیگر چالش‌های محیط زیستی این منطقه مهم دریایی است.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست اشاره‌ای هم به موضوع شکوفایی جلبکی کشند قرمز داشت و این موضوع را خطر و تهدیدی جدی برای محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان دانست.
فرشچی در ادامه با تشریح نقاط قوت و ضعف ابزارهای قانونی بین المللی و منطقه‌ای برای مقابله با چالش‌های زیست محیطی خلیج فارس و دریای عمان، همچنین ارائه گزارش استان‌های ساحلی جنوبی در رابطه با چالش‌های میان دستگاهی با وزارتخانه‌های نفت، نیرو، کشور، جهاد کشاورزی و همچنین سازمان بنادر و دریانوردی خواستار شکل گیری اراده جدی و عزم ملی برای رفع این چالش‌ها شد.
معضل افزایش 1.5 برابری شوری آب خلیج فارس
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: میزان شوری آب خلیج فارس نسبت به 20 سال گذشته 1.5 برابر افزایش یافته است که این مساله تبعات بسیاری برای آبزیان به همراه خواهد داشت.
وی با بیان اینکه منشا این افزایش شوری، آب شیرین کن‌ها و فعالیت‌های انسانی است، بر ضرورت کنترل عوامل این تهدید تاکید کرد.
فرشچی اشاره‌ای هم به افزایش 2 درجه‌ای دمای آب خلیج فارس در 17 سال گذشته داشت و ادامه داد: به طورکلی آلودگی بسیار زیاد خلیج فارس منجر به ایجاد چالش‌های بسیاری برای این اکوسیتم مهم شده است.
آلودگی های خلیج فارس کانونی است
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با رد شایعه‌ای مبنی بر اینکه آلودگی خلیج فارس 47 برابر سایر دریاهای جهان است، گفت: آلودگی‌های خلیج فارس کانونی است و به عنوان نمونه ماهشهر از میزان بالای آلودگی برخوردار است. اما بخش دیگری از دریا سالم است یا در برخی مناطق آلودگی فلزات سنگین بسیار بالا است و در برخی دیگر از مناطق اینچنین نیست، بنابراین نمی‌توان موضوع آلودگی را به کل خلیج فارس تعمیم داد.
فرشچی ادامه داد: به علت فعالیت‌های انسانی و برخی آلودگی‌ها، بسیاری از آبسنگ‌های مرجانی را از دست داده‌ایم که این مساله باعث شده گونه‌ای مانند توتیا ماهی افزایش یابد که به مرجان‌ها آسیب وارد کند.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: با در نظر گرفتن وسعت منطقه و 18 ارگان مرتبط دریا در کشور، معاونت دریایی سازمان حفاظت محیط زیست از نیروی انسانی و منایع مادی کافی برای پاسخگویی به چالش‌ها و مسائل دریایی کشور برخوردار نیست و نبود زیرساخت‌های لازم در این حوزه خود ایجاد کننده چالش‌های دیگری است. این در حالی است که در بسیاری از کشورها حتی برای یک محدوده دریایی، ساز و کار گسترده‌ای حتی در سطح وزارتخانه تاسیس کرده‌اند.
وی اشاره‌ای هم به برنامه‌های توسعه‌ای دریا محور در کشور داشت و گفت: چند سالی است که مساله توسعه دریا محور در کشور مطرح شده و در برنامه ششم توسعه نیز این موضوع مورد توجه قرار گرفته و حتی پیش بینی شده که 70 درصد از توسعه کشور با وجود ایجاد 30 تا 32 صنعت جدید در سواحل و استان های ساحلی صورت گیرد.
افزایش میزان کدورت آب بر اساس طوفان
فرشچی در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به تاثیرات پدیده گرد و غبار بر اکوسیستم دریایی کشور، گفت: طوفان‌های شن و ماسه منجر به افزایش میزان کدورت آب خواهد شد و در نتیجه اکسیژن کمتری به لایه‌های پائینی آب خواهد رسید.
وی ادامه داد: همین امر، مهاجرت آبزیان، تخریب زیستگاه‌ها و نابودی مرجان‌ها را به دنبال خواهد داشت.
درمان ایدز و سرطان با مرجان‌های دریایی
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست اشاره‌ای به گونه‌های زیستی مختلف و متنوع خلیج فارس و دریای عمان داشت و اظهار کرد: یکی از مهمترین گونه‌های موجود، مرجان‌ها هستند که از تنوع بسیاری نیز برخوردار هستند.
فرشچی با بیان اینکه برخی از گونه‌های مرجانی خلیج فارس و دریای عمان از خاصیت دارویی برخوردار هستند، گفت: محققان و پژوهشگران معتقدند این مرجان‌ها می‌تواند برای درمان بیماری‌هایی همچون ایدز و سرطان مورد استفاده قرار گیرند.
انتهای پیام/