۲۹ بهمن در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۹ بهمن برابر با ۱۸  فوریه را ورق می‌زنیم.

****

اعلام رسمی دنیاگیری کووید-۱۹ در ایران

۱۸ فوریه ۲۰۲۰ میلادی برابر با ۲۹ بهمن ۱۳۹۸ خورشیدی، شیوع عالم‌گیری کووید-۱۹ در ایران رسما اعلام شد. اولین موارد ویروس کووید-۱۹ در ووهان چین از نوامبر ۲۰۱۹ مشاهده شد و با فرارسیدن تعطیلات سال نو ۲۰۲۰ و سال نو چینی این ویروس به‌سرعت در کشورهای مختلف گسترده شد. سازمان جهانی بهداشت از ۳۰ ژانویه ۲۰۲۰ این بیماری در گروه وضعیت اضطراری بهداشت عمومی اعلام کرد. تا نیمه فوریه ۲۰۲۴ رسما ۷میلیون و ۲۶هزار و ۵۳۴ نفر در سراسر جهان از ویروس جان باختند تا به‌این‌ترتیب، کووید-۱۹ رتبه پنجم مهلک‌ترین عالم‌گیری‌های تاریخ بشر را به‌دست آورد. سازمان جهانی بهداشت ۵ می ۲۰۲۳ این بیماری را از وضعیت اضطراری بهداشت عمومی خارج و پایان عالم‌گیری را اعلام کرد.

داریوش رضایی‌نژاد

۱۸ فوریه ۱۹۷۷ میلادی برابر با ۲۹ بهمن ۱۳۵۵ خورشیدی، داریوش رضایی‌نژاد دانشمند هسته‌ای به‌دنیا آمد. رضایی‌نژاد ازجمله دانشمندان و استادان هسته‌ای ایران است که بین سال‌های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۰ به‌دست عوامل موساد ترور شدند. ازجمله فعالیت‌های اجرایی رضایی‌نژاد می‌توان به نماینده دانشگاه شهید بهشتی در امور اجرایی و همکاری با سازمان انرژی هسته‌ای، مدیر گروه کاربرد پرتو‌ها، عضو کمیته تخصصی فنی و مهندسی هیئت ممیزه و مشاور جمهوری اسلامی ایران در پروژه سزامی اشاره کرد. رضایی‌نژاد اول مرداد ۱۳۹۰ مقابل چشم‌ همسر و دختر خردسالش ترور شد.

ثابت ابن قره

۱۸ فوریه ۹۰۱ میلادی برابر با ۲۹ بهمن ۲۷۹ خورشیدی، ثابت ابن قره، ریاضی‌دان و مترجم نهضت ترجمه و عضو دارالحکمه بغداد درگذشت. او ابداع‌کننده علم استاتیک و اولین کسی است که فاصله زمین تا خورشید و طول سال خورشیدی را اندازه گرفت و به‌صورت تجربی نظریه زمین‌مرکزی بطلمیوس را زیر سوال برد. کوپرنیک نظریه خورشیدمرکزی خودش را براساس نظرات ابن قره مطرح کرد و حتی در کتابش از این دانشمند عصر طلایی اسلامی نام برد. ثابت ابن قره بیش‌از ۱۰۰ اثر در حوزه‌های در ریاضیات، نجوم، مکانیک، علوم طبیعی، موسیقی، پزشکی و دامپزشکی داشته است.

ایزوتوپ

۱۸ فوریه ۱۹۱۳ میلادی برابر با ۲۹ بهمن ۱۲۹۱ خورشیدی، فردریک سودی، اصطلاح ایزوتوپ را معرفی کرد. سودی شیمی‌دان و فیزیک‌دان انگلیسی بود که در سال ۱۹۲۱ جایزه نوبل شیمی را برای تحقیق درباره مواد رادیواکتیو دریافت کرد. او پیشنهاد کرد که عناصر مختلف تولیدشده در دگرگونی‌های رادیواکتیو مختلف می‌توانند مکان یکسانی را در جدول تناوبی اشغال کنند و در ۱۸ فوریه ۱۹۱۳ چنین گونه‌هایی را ایزوتوپ از ترکیب دو واژه یونانی به‌معنای «همان‌مکان» نامید.

ژاک کاسینی

۱۸ فوریه ۱۶۷۷ میلادی برابر با ۲۹ بهمن ۱۰۵۵ خورشیدی، ژاک کاسینی، اخترشناس فرانسوی و پسر اخترشناس ایتالیایی جووانی دومنیکو کاسینی در رصدخانه پاریس به‌دنیا آمد. این اخترشناس که باعنوان کاسینی دوم شناخته می‌شود در سال ۱۷۳۸ با اندازه‌گیری مستقیم حرکات مناسب ستارگان، اعتقاد کهن به کره تغییرناپذیر ستارگان را رد کرد. او همچنین قمرهای مشتری و زحل و ساختار حلقه‌های زحل را مورد مطالعه قرار داد. دو رساله اصلی او در این زمینه در سال ۱۷۴۰ منتشر شد که عبارت‌اند از: عناصر ستاره‌شناسی و جداول نجومی خورشید، ماه، سیارات، ستارگان ثابت و قمرهای مشتری و زحل. سرانجام او هم همانند پدرش به ریاست رصدخانه پاریس رسید.