افزایش اثربخشی درمان‌های توانبخشی با فناوری واقعیت مجازی
محمدرضا عشاقی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا درباره طراحی نرم‌افزارهای توانبخشی با قابلیت به‌کارگیری دوربین‌های واقعیت مجازی اظهار کرد: این مجموعه نرم‌افزارها در حوزه توان‌بخشی‌های جسمی و ذهنی طراحی شده اند و برای افزایش توجه، تقویت حافظه، هماهنگی چشم و دست، مهارت‌های ادراکی-حرکتی یا توان‌بخشی‌های جسمی مانند راه رفتن کاربرد دارند.
وی بابیان اینکه یکی از ویژگی‌های مهم این نرم‌افزارها، امکان پایش مستمر روند درمان است، افزود: امکان گزارش‌گیری در پایان هر بار استفاده از نرم‌افزار وجود دارد و بر این اساس می‌توان تعیین کرد که پیشرفت فرد چگونه بوده است.
عشاقی ادامه داد: فردمحوری، یکی دیگر از ویژگی‌های این نرم‌افزار است به‌طوری‌که ابتدا با تعیین نقطه‌ای که بیمار قرار دارد برای ارتقای سطح آن توانایی مورد نظر، اقدام می‌شود. به‌عنوان‌مثال برای دانش‌آموز عادی که شاید فقط نقص توجه دارد و یا دانش‌آموز دیگری که اختلال یادگیری دارد، نرم‌افزار هوشمندانه تمرینات شناختی متناسب در نظر می‌گیرد تا آن کارکرد بهبود پیدا کند.
وی خاطرنشان کرد: این روش یک نوع کاردرمانی نوین است که در کلینیک‌های توانبخشی کشورهای توسعه‌یافته جای خود را به‌خوبی بازکرده است؛ در این روش با قرارگرفتن دوربین واقعیت مجازی روی صورت فرد، برنامه اجرا می‌شود، این برنامه‌ها مانند یک بازی طراحی‌شده که از جذابیت نیز برخوردار باشد.
این فناور با اشاره به طراحی این نرم‌افزار بر اساس اصول روان‌شناختی، گفت: با تکرار مداوم این فرآیند مثلاً هفته‌ای دو تا سه بار در مجموع 12 تا 20 جلسه 20 دقیقه‌ای، شاهد ارتقا یا بهبود عملکردهای ذهنی و جسمی فرد خواهیم بود.
وی یادآور شد: این نوع تمرینات در کاردرمانی‌های سنتی با بازی‌هایی که در فضای کلینیک پیش‌بینی کرده‌اند، نیز انجام می‌شود اما برتری استفاده از این فناوری آن است که دوربین‌های واقعیت مجازی از جذابیت بیشتری مخصوصاً برای کودکان برخوردار هستند به‌طوری‌که کودک به والدین اصرار دارد که به کلینیک بروند، بنابراین میزان متارکه درمان نیز کاهش می‌یابد.
عشاقی اظهار کرد: در این نرم‌افزار تمرین‌ها به‌صورت گام‌به‌گام چیده شده‌اند، یعنی اولین تمرین آسان و تمرین‌های بعدی رفته‌رفته سخت‌تر می‌شوند و مهارت به‌صورت پله‌پله افزایش می‌یابد. همچنین دوربین‌های واقعیت مجازی شرایطی را فراهم می‌کنند که با فرد با اندام واقعی خودش مانند دست‌ها کنش دارد، بنابراین عملکرد او در این فضا به فضای واقعی خیلی نزدیک است، درنتیجه اثربخشی تمرین‌ها نیز بیشتر خواهد بود.
وی ادامه داد: امروزه توانبخشی با بهره‌گیری از دوربین‌های واقعیت مجازی به یک درمان پرطرفدار تبدیل‌شده؛ تجربه‌ای که دریکی از کلینیک‌های شهر تهران نیز داشته‌ایم این ادعا را ثابت می‌کند که کاردرمانی‌های سنتی که شاید اعصاب‌خردکن بود، با این فناوری به یک کار لذت‌بخش تبدیل‌شده است.
این دانش‌آموخته مهندسی مکانیک گفت: این فناوری در کودکان مبتلابه اوتیسم در طیف‌های خفیف نیز قابلیت استفاده دارد، همچنین در درمان اختلال کمبود توجه یا بیش فعالی بزرگ‌سالان، در افراد مسن برای حفظ ظرفیت‌های شناختی مغز و همچنین در بیماران سکته مغزی برای بازتوانی عملکرد شناختی نیز کاربرد دارد.
وی بابیان اینکه درزمینهٔ کاربرد این فناوری در کاهش درد و اضطراب پس از عمل‌های جراحی در حال پژوهش و آزمایش‌های بالینی هستیم، افزود: همچنین با اساتید دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی طرح غربالگری آلزایمر را شروع کرده‌ایم. واقعیت این است که فعلاً درمانی برای آلزایمر وجود ندارد؛ اما می‌توانیم روند آن را کند کنیم، بنابراین در این طرح به دنبال تشخیص زودهنگام آلزایمر هستیم.
عشاقی ادامه داد: درواقع به دنبال افرادی هستیم که هنوز علائم بالینی این بیماری را ندارند؛ اما با معرفی آنان به متخصص مغز و اعصاب می‌توان حدود هفت تا هشت سال زودتر از اینکه فرد عملکردش را از دست بدهد، روند بیماری را تحت کنترل قرارداد.
وی گفت: به‌صورت رسمی از سال 1399 کار را شروع کرده‌ایم و در آن زمان عمر این‌گونه نرم‌افزارها به حدود چهار سال در دنیا می‌رسید، بنابراین خیلی در این حوزه عقب نیستیم؛ محصول ما از یک سال پیش وارد کلینیک‌ها شده البته دوربین‌های واقعیت مجازی را به‌صورت امانی در اختیار آن‌ها قرار می‌دهیم و کلینیک‌ها فقط هزینه نرم‌افزار می‌پردازند.
انتهای پیام/