ترفندی برای انداختن «توپ قهرمانی» در زمین ایران؛ تاکتیک مرموز مانچینی برای قهرمانی در جام ملت‌های آسیا چیست؟

به گزارش خبرنگار گروه ورزش خبرگزاری علم و فناوری آنا، یکی از تیم‌های که توانست از مرحله گروهی جام ملت‌های آسیا «قطر ۲۰۲۳» به عنوان صدرنشین به مرحله حذفی صعود کند، عربستان است.

تیمی که سابقه زیادی در تاریخ جام ملت‌ها دارد و البته  فاتح این جام در ۳ دوره  ۱۹۸۴، ۱۹۸۸ و ۱۹۹۶ بوده است. همینطور در رقابت‌های ۱۹۹۲، ۲۰۰۰ و ۲۰۰۷ نیز مقام نایب قهرمانی را بدست آورد.

با توجه تعداد قهرمانی‌ها، تیم عربستان همطراز با تیم ملی ایران است. همین تیم که لقب‌های همچون «شاهین‌های سبز» و «شاهین‌های عربی» نیز دارد، در این دوره نیز به عنوان مدعی کسب مقام نخست شرکت کرد. اما باید اذعان کرد از جنبه‌های گوناگون «خبرسازترین» و احتمالا «جنجالی ترین» تیم پیکار‌ها تا به اینجا بوده است.

مانچینی کانون همیشگی توجه

این که  چرا عربستانی‌ها عنوان خبرسازترین تیم جام را از آن خود کرده اند، یک دلیل عمده به اسم «روبرتو مانچینی» دارد. چهره‌ای بزرگ نه فقط در عربستان بلکه در دنیای فوتبال که سال‌ها به عنوان بازیکن و بعد مربی فعالیت کرده و به افتخارات متعددی هم رسیده است. او از ۲۷ مه سال گذشته که از سرمربیگری تیم ملی ایتالیا کناره گیری کرد و به عربستان آمد، همواره در کانون توجه رسانه‌های جهان قرارداشته است.

در ماه‌های قبل از شروع جام، همواره خبر‌های بحث انگیزی در مورد او انتشار یافت. قبل از شروع مسابقات، موضوع دستمزد باورنکردنی ۳۰ میلیون یورویی‌اش (۲۸ میلیون حقوق ثابت + ۲ میلیون یورو پاداش) توسط چند رسانه معتبر انتشاریافت. موردی که «مانچو» را تبدیل به گران‌ترین سرمربی تاریخ فوتبال جهان کرد. همین موضوع باعث شد تا رسانه‌ها در گزارش‌های مختلف به زوایای همکاری مشترک او و کشور عربی نگاه کنند که خود باعث بحث‌های تازه‌ای هم می‌شد.

در ادامه و قبل از نخستین بازی تیم در جام، حاشیه‌های حفظ چند بازیکن پیش آمد که همانند بمب خبری پیش از شروع بازی‌های تیمش، منفجر شد؛ و در جریان برگزاری مسابقات مرحله گروهی، مربی ۵۹ ساله ایتالیایی اظهارنظر‌های کرد که با واکنش‌های زیادی همراه بود. در واقع همه این موارد از تیم «شاهین ها» چهره‌ای پرهیاهو و جنجالی ساخت.

جنجال حذف بازیکنان ناراضی

عربستان در رقابت‌های قطر، در گروه F برابر عمان ۲ بر یک برنده شد و به اولین ۳ امتیاز خود دست یافت. بعد با نتیجه ۲ بر صفر قرقیزستان را شکست داد  و در گام آخر برابر تایلند بدون گل مساوی کرد. تیم مانچینی به این ترتیب با ۷ امتیاز صدرنشین گروه شد و به بازی مرحله یک هشتم نهایی با کره جنوبی (سه شنبه ۱۰ بهمن) رسید.

البته قبل از انجام اولین بازی در جام، اردوی تیم عربستان کاملا متشنج شد. چرا که موضوع کاملا بحث انگیز حذف چند ستاره مطرح از فهرست نهایی «شاهین ها» رخ داد. به همین خاطر در کنفرانس خبری قبل از بازی با عمان، خبرنگاران این کشور درباره این که چرا «مانچینی» روی نام بازیکنانی مثل «نواف العقیدی»، «سلمان الفرج» و «سلطان الغنام» خط قرمز کشید، سئوال کردند. مربی پیشین فیورنتینا، لاتزیو، اینترمیلان، منچسترسیتی، گالاتاسرای و زنیت سن پترزبورگ نیز در همان نشست مطبوعاتی به یادماندنی دلایل خود را گفت:

«ما برای بازی برابر عمان به خوبی آماده شده ایم. می‌دانیم تیم خوبی داریم و این بازی‌ها بسیار حائزاهمیت هستند. این را هم می‌دانیم که در این دوره تیم‌های بزرگ و برجسته‌ای حضور دارند. ماموریت ما مسلما در جام آسان نخواهد بود. اما مهم‌ترین موضوع این است که با بالاترین تمرکز بازی کنیم. پس نیاز به آرامش داریم و جو تیم باید بدون حاشیه باشد. باید درک کنیم که این بازیکنان، خود کسانی بودند که نمی‌خواستند به تیم ملی بپیوندند نه من آنها را کنار بگذارم.»

وی افزود: سلمان الفرج در اردوی اول، کسی بود که خودش گفت نمی‌خواهد در بازی‌های دوستانه شرکت کند. سلطان الغنام و نواف العقیدی هم به من گفتند نمی‌خواهند به تیم ملی بیایند. در حالیکه بازیکن کسی نیست که باید تصمیم بگیرد بازی کند یا نه. این مسئولیت، برعهده من است. الغنام گفت که از بازی کردن در تیم ملی راضی نیست. العقیدی ابتدا گفت برای حضور در تمرینات مشکلی ندارد، اما سه روز قبل به مربی دروازه بانان گفت اگر در ترکیب اصلی نباشد، نمی‌خواهد در اردو بماند. هیچکس نمی‌داند چه کسی بازی می‌کند یا نه. تنها من می‌دانم که باید این موضوع را تعیین کنم. بازیکن باید به اینجا بیاید و وظیفه اش که نمایندگی کشورش در تیم ملی است، انجام دهد. بازهم تاکید می‌کنم آنها گفتند از شرایط خود در اردوی تیم ملی راضی نیستند. به همین دلیل اردو را ترک کردند. من با رئیس فدراسیون هم صحبت کردم. به او گفتم ما وقتی برای تحمل این گونه رفتار‌ها نداریم. بازیکن تیم ملی باید در همه حال احساس مسئولیت کند. باید برای تیم کشورش بجنگد. دوست ندارم در این باره و آنچه اتفاق افتاد، صحبت کنم. بلکه دوست دارم بازیکنانی که برای لوگوی تیم ملی ارزش قائل هستند، باقی بمانند نه آنهایی که به خودشان فکر می‌کنند. بازیکنانی که حاضر به انجام وظیفه برای عربستان نشدند، دیگر به تیم ملی فراخوانده نخواهند شد.

تاکتیک تکراری سرمربی

از یک جنبه دیگر نیز «مانچو» نیز در کانون توجه رسانه‌ها و مردم قرارگرفت که آن اظهار نظراتش درباره مدعیان قهرمانی این دوره بود. وی زمانی که شاگردانش آماده رویارویی با قرقیزستان می‌شدند، در  جمع خبرنگاران عنوان کرد تیمش می‌خواهد به مرحله حذفی جام صعود کرده و در نهایت به مقام قهرمانی بازی‌ها برسد.

اما قبل از آن جدال و پیش از بازی با عمان و حتی تایلند، «شانس قهرمانی» برای تیمش قائل نشد و «توپ قهرمانی» را به زمین تیم‌های مثل ایران، کره جنوبی، ژاپن و  استرالیا انداخت و از آنان به عنوان شانس مسلم نام برد. اقدامی که از سوی گزارشگران عربستانی به عنوان «حرکت مرموز» و «تاکتیک پنهان» این مربی در مسیر قهرمانی جام تعبیر شد.

حسام الجمال، خبرنگار باسابقه‌ای که در کشور عربی فعالیت می‌کند، در مقاله‌ای نوشت: مانچینی را باید استاد ترفند‌های کلامی بین مربیان دانست. او  قبل از جدال با قرقیزستان از توانایی خوب تیمش برای قهرمان شدن گفت. اما بعد از بردن این حریف، اذعان کرد «سبزها» در جمع نامزد‌های قهرمانی جام ۲۰۲۳ نیستند. او وقتی از ۴ تیم ژاپن، کره جنوبی، ایران و استرالیا به عنوان نامزد نام برد، در حقیقت تاکتیک همیشگی اش را اجرا کرد.

روزنامه الشرق الاوسط هم در تحلیلی عنوان کرد که مربی کهنه کار، با نام بردن از مدعیان دیگر، ترفند زده و فشار قهرمانی را از دوش تیمش برداشته و به تیم‌های مثل ایران انتقال داده است. همین نشریه در ادامه اشاره کرد که سرمربی ایتالیایی در گذشته کاری خود نیز همینگونه رفتارکرده است.

این روزنامه نوشت: مانچینی قبلا نیز مشابه این رفتارکرده، به عنوان مثال زمانی که سرمربی تیم ملی ایتالیا بود، در راه قهرمانی یورو ۲۰۲۰ و بعد از برد مقابل سوئیس در مرحله گروهی جام ملت‌های اروپا، از قراردادن نام «آتزوری» (تیم کشورش) در جمع مدعیان قهرمانی خودداری کرد.  آن زمان مدعی شد تیم‌های هستند که برای دست یابی به عنوان نخست شایستگی بیشتری دارند. بعد تیم‌های فرانسه، پرتغال و بلژیک را شانس مسلم معرفی کرد. او گفت این‌ها تیم‌هایی هستند که در مدت چندین سال ساخته شده اند و بدیهی است که جلوتر باشند.

الشرق الاوسط از این رو  از هواداران ایتالیایی خواست که بلندپروازی نکنند. اما نکته طنز ماجرا این بود که به طور پنهان، با تمام وجود برای دست یابی به مقام قهرمانی جنگید. او تا دیدار فینال جام ایتالیا را بالا برد و در بازی نهایی حتی انگلیس  را در ومبلی شکست داد.

واکنش‌ها به صحبت جنجالی مانچینی

وقتی برای آخرین مرتبه مربی پیشین ایتالیا، از عربستان به عنوان مدعی قهرمانی نام نبرد و تیم‌های مثل ایران را شانس قهرمانی دانست، کارشناسان و رسانه‌های عربستانی واکنش‌های متفاوتی به این موضوع داشتند.

فیصل ابوثنین، بازیکن اسبق تیم ملی از طریق فضای مجازی گفت: نمی‌دانم معنی این حرف‌ها چیست. آیا شوکی دیگر به تیم برای بهتر شدن است یا این که عربستان واقعا توانایی قهرمان شدن را ندارد؟

محمد آل الشیخ، منتقد ورزشی نوشت: مانچینی در مورد حضور در جام، حرفش را زد و باید پذیرفت که این دیدگاهش است، چه واقع بینانه، چه تاکتیکی و چه اخلاقی...، اما مردم و رسانه‌ها حق دارند اظهار نظرکنند. نظر موافق یا مخالف دهند. همانطور که هیچکس حق ندارد وی را به آنچه اعلام می‌کند یا برنامه می‌دهد، ملزم کند.

عادل الباطی، دبیرکل سابق فدراسیون فوتبال این کشور در شبکه العربیه نیز عنوان کرد: آنچه سرمربی تیم ملی می‌گوید، ناشی از هوش و نبوغش است و این که به کارش تسلط دارد. او حرف‌های می‌زند که با واقعیات همخوانی دارد.عبده عطیف، بازیکن اسبق سبز‌ها هم در یک برنامه تلویزیونی بیان کرد: مانچینی به تیم از همه نزدیک‌تر است و حرف هایش از سر واقع بینی است.

سلطان اللهیانی، کاپیتان سابق باشگاه الوحده هم گفت:فکر می‌کنم سرمربی ما در کارش بسیار دقیق است. با این اقدام خواسته با واقع بینی، فشار بازیکنانش را کاهش دهد تا در ادامه بتواند برای رسیدن به  مقام نخست کاملا برنامه ریزی کند. فهد الحریفی، ستاره پیشین تیم ملی هم عنوان کرد:مانچینی باید در بیان اظهاراتش آرام باشد. در حالیکه ما یک اتفاق حاشیه‌ای تکان دهنده قبل از مسابقات را داشته ایم.

خالد اشنیف، منتقد ورزشی در برنامه‌ای تلویزیونی گفت:بیان این اظهارات ناشی از تجربیات بسیار  مربیگری اش است و این که همه جوانب کار را می‌بیند و می‌سنجد. پس اجازه بدهیم با فرمول کاری اش، تیم را جلو ببرد. عبید الدوساری، ستاره سابق عربستان هم تایید کرد جامعه ورزش کشور  باید مقابل مانچینی، صبوری بیشتری به خرج دهد.

وی به شبکه العربیه گفت: باید صبور باشیم. مانچینی مربی توانمندی است. نمی‌دانم چرا برای قضاوتش اینقدر عجله می‌کنیم. او دوست دارد قبل از انتقاد، سنجیده رفتار کند. از انتخاب‌های مربی چه در بخش دعوت از بازیکنان و مورد حذف آنها همینطور بیان موضوع مدعیان قهرمانی باید حمایت کنیم.

سبک مربیگری

مربی صاحب نام شاهین‌های سبز از سال ۲۰۰۱ که روی نیمکت مربیگری تیم فیورنتینا نشست، همانگونه که در ابتدای گزارش یادآورشدیم، در تیم‌های بزرگ زیادی کارکرده وموفقیت‌های بسیاری هم کسب کرده است. او جدا از ترفند‌های کلامی که برای پیشبرد کارش دارد، از سبک مربیگری قابل توجهی نیز برخوردار است.

در این مورد روزنامه گازتادلواسپرت کشورش چندی قبل در بخشی از تحلیلی نوشت: مانچو با وجودی که خود در جوانی مهاجم بود، تاکید زیادی بر کار‌های تدافعی در فوتبال دارد تا آنجا که می‌گوید دوست دارد با نتیجه یک بر صفر در بازی‌ها برنده باشد و حتی بازی، خسته کننده به نظر بیاید. هدفش تنها و تنها پیروزی و در نهایت قهرمانی است هرچند آمار گل زده کم باشد. از این رو است که دنیای فوتبال او را یک مربی دفاعی توصیف می‌کند که در راه تحقق پلن‌های که برای لحظات بازی دارد، از گفتار‌های گاه جنجالی و بعضی اوقات هم آرام و البته زیرکانه قبل و بعد از بازی‌ها استفاده می‌کند. با همین ساختار کلی بود که موفق شد به مقام قهرمانی اروپا برسد.