اختلال در باروری جوانان با افزایش سطح استرس

مژگان مودودی، رئیس بخش زنان و زایمان بیمارستان فرهیختگان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، درباره تاثیر استرس بر ناباروری زنان و مردان جوان اظهار کرد: استرس و هورمون‌های آزاد شده ناشی از آن بر سیستم غدد درون ریز بدن می‌تواند منجر به ناباروری و کم باروری بشود. 

وی افزود: در بانوان ثابت شده است استرس با فعال کردن هورمون‌های ویژه می‌تواند مانع تخمک گذاری شود و عدم تخمک گذاری یکی از علل مهم ناباروری است. 

مودودی تصریح کرد: استرس علاوه بر اختلال در باروری بانوان بر عملکرد جنسی و باروری آقایان نیز تاثیرات سو دارد. به عنوان مثال یکی از تبعات استرس بر آقایان کاهش میل جنسی و به دنبال آن اختلال کیفیت عملکرد جنسی است. 

مصرف دارو‌های ضداسترس بر باروری تاثیر دارد؟

رئیس بخش زنان و زایمان بیمارستان فرهیختگان درباره تاثیر مصرف داروی ضد استرس بر عملکرد ناباروری و نازایی گفت: مصرف برخی از دارو‌های ضد اضطراب می‌توانند با کاهش میل جنسی منجر به تاثیر بر کیفیت عملکرد جنسی شوند. برخی دیگر از دارو‌ها ممکن است با اختلال در عملکرد نعوظ، ارگاسم زنان و ... بر کاهش میل جنسی و کیفیت رابطه جنسی اثر بگذرانند. 

اثبات تاثیر استرس بر نازایی بسیار سخت است 

مودودی با اشاره به آمار فعلی نازایی کشور و ارتباط این امر با استرس اظهار کرد: به دلیل شایع بودن پدیده استرس و تفاوت شدت آن در افراد مختلف مطالعات دقیق و علمی نیاز است که بتواند نشان دهنده دقیق‌تر میزان تاثیر استرس بر باروری باشد، بیماری‌های استرسی تعاریف مختلف، سطوح و شدت متنوع دارند و اثبات اینکه صرفا استرس به تنهای چه میزان سهمی در بروز نازایی دارد دشوار است. 

تاثیر محیط رشد داخلی رحمی در دوران جنینی بر سلامت آینده فرد 

رئیس بخش زنان و زایمان بیمارستان فرهیختگان درباره تاثیر استرس بر عملکرد و شکل گیری ساختار بدن جنین گفت: امروزه دانشمندان دریافته اند که وضعیت محیط داخل رحمی مادر در دوران بارداری می‌تواند بر بروز بیماری‌های متعددی در بزرگسالی فرد تاثیر داشته باشد. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به بیماری‌های فشار خون، چاقی و دیابت اشاره کرد.

اثر سطح استرس مادر در دوران بارداری بر بلوغ جنسی آینده جنین وی 

مودودی بیان کرد: طبق مطالعات انجام شده مشاهده شده است که اگر مادری زندگی پر استرسی را در دوران بارداری تجربه کند، سطح اضطراب وی بر بلوغ ارگان‌های دخیل در باروری آینده وی و عملکرد جنسی نهایی جنین اثر گذار است و احتمالا اضطراب مادر در بارداری منجر به تاثیرات مخرب بر باروری نهایی جنین وی در آینده خواهد شد.

یکی از راه‌های درمان اختلالات هورمونی زنانه رفع اضطراب است 

وی درباره تاثیر استرس بر عملکرد هورمون‌های زنانه گفت: استرس روی مسیر‌های هورمونی و تولید هورمون‌های جنسی بدن زنان تاثیر گذار است و منجر به کاهش میل جنسی، قطع قاعدگی، اختلال تخمک گذاری و ناباروری می‌شود و رفع استرس یکی از پایه‌های اساسی کمک کننده در درمان آنهاست. 

ارتباط ۲ سویه استرس و تنبلی تخمدان؛ سیکل معیوب آزار دهنده بیمار 

مودودی با اشاره به تأثیر استرس بر بروز سندرم تخمدان پلی کیستیک (موسوم به بیماری تنبلی تخمدان در بین مردم) گفت: بروز این بیماری ناشی از علل مختلف ژنتیکی و محیطی است و بین شدت بروز علایم این بیماری و استرس‌های روحی و اضطراب ارتباط ۲ طرفه‌ای وجود دارد. یعنی اضطراب با تشدید اختلال تخمک گذاری در مبتلایان به سندرم تخمدان پلی کیستیک می‌تواند شدت علائم این بیماری را افزایش دهد. در مقابل مبتلایان به این بیماری به علت اختلال قاعدگی، ناباروری، تغیبر در ظاهر بدنشان به دلیل رویش مو‌های زائد و جوش‌های زیاد دچار انواع اختلالات افسردگی و اضطرابی خواهند شد که این موضوع یک سیکل معیوب آزار دهنده در بیمار ایجاد می‌کند. 

تاثیر مصرف مواد غذایی بر میزان استرس از نظر علمی به طور قطع اثبات شده نیست

رئیس بخش زنان و زایمان بیمارستان فرهیختگان درباره تاثیر سبک غذایی مناسب بر درمان اختلالات هورمونی همراه با ناباروری در زنان از جمله سندرم تخمدان پلی کیستیک اظهار کرد: برخی غذا‌ها و ترکیباتی مانند غذا‌های فست فود و دارو‌هایی مثل کورتون‌ها می‌توانند روی عملکرد جنسی فرد اثر بگذارند و در نهایت باروری فرد را دچار اختلال کنند، رژیم غذایی که به صورت معمول در مصرف روزانه افراد وجود دارد سطح استرس را افزایش نمی‌دهد و از نظر علمی ارتباطی بین آنها اثبات نشده است.

باروری با کیفیت در صورت داشتن سبک زندگی سالم

مودودی با اشاره به چگونگی ایجاد سبک زندگی سالم به منظور کاهش سطح استرس افراد گفت: یک طرف این موضوع مردم و سمت دیگر دولتمردان قرار دارند، قطعا شرایط زندگی همراه با شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی پایدار و رو به رشد می‌تواند بسیاری از دغدغه‌ها و استرس‌های روحی را در افراد جامعه کم کند و به این ترتیب با کاهش اضطراب اثرات مخرب آن روی باروری افراد کم می‌شود و زندگی بامیزان باروری بهتر خواهند داشت.

راهکار‌های طلایی برای مدیریت سطح استرس 

وی درباره توصیه‌های پزشکی پیرامون کاهش سطح استرس در میان زنان و مردان جوان گفت: ورزش به صورت مداوم و پیوسته باعث افزایش مواد آرامش بخش مانند اندورفین در سیستم عصبی بدن می‌شود و ورزش بدون هیچ عارضه‌ای کاهش استرس را به همراه خواهد داشت. وی افزود: انجام فعالیت‌های روزانه مانند حل کردن پازل، انجام یوگا، بازی شطرنج و ... بر اساس علاقه هر فرد می‌تواند منجر به ایجاد آرامش در افراد شود و استرس را کاهش دهد.

با شروع علائم روحی مرتبط با افسردگی و اضطراب حتما به روانپزشک مراجعه کنیم

رئیس بخش زنان و زایمان بیمارستان فرهیختگان تصریح کرد: هر زمانی که احساس حال بد، استرس، اضطراب، گوشه گیری، توجه کم، اختلال خواب یا کاهش اشتها و ... داشتیم باید بدانیم که احتمالا شروع بیماری‌های استرسی و افسردگی خواهد بود و قبل از مزمن شدن آنها باید به روانپزشک مراجعه کنیم و با مشاوره و دارو‌های موثر تحت نظر پزشک اقدام به درمان آن کنیم و خوشبختانه مصرف خیلی از دارو‌های روانپزشکی وابستگی و اعتیاد ایجاد نمی‌کند و بر سلامت روانی فرد اثر مفید می‌گذارد. 

مودودی اضافه کرد: کنترل سطح استرس بر سلامت و کیفیت زندگی افراد اثرگذار است. روش درمانی “ حل مسئله توسط خود فرد “ یک روش آسان برای مدیریت اضطراب است، به این صورت که اگر موضوعی باعث اضطراب و ناراحتی شخص می‌شود، می‌تواند آن موضوع را به صورت خلاصه در وسط یک برگ کاغذ بنویسد و سپس همه راهکار‌هایی که برای حل آن مشکل به ذهن فرد می‌رسد در دور تا دور آن مساله نام برده و بنویسد و سپس هر راهکار را تجزیه و تحلیل کرده و مضرات و فواید آن را برای خود بازگو کرده و در صورت بیشتر بودن مضرات، آن راهکار را حذف کند. در نهایت فرد به تعداد معددودی راهکار مفید در حل مشکل خویش خواهد رسید.