پشت پرده خون طلایی پسر زاهدانی

ابوالحسن صفدری، مدیرکل انتقال خون استان سیستان و بلوچستان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا با بیان اینکه رایج‌ترین گروه‌های خونی AB ،B ،A و گروه خونی O هستند، اظهار کرد: گروه‌های خونی دیگری وجود دارد که به گروه‌های خونی نادر معروف بوده و بمبئی، چلانو، RH Null، لوترن بی منفی و KPB منفی جزء گروه‌های خونی نادر در ایران محسوب می‌شوند.

وی اظهار کرد: افراد دارای گروه خونی نادر می‌توانند خون خود را در اختیار فردی قرار دهند که گروه خونی مشابهی دارند. در ایران تعداد افرادی که گروه‌های خونی نادر دارند، بسیار کم است؛ اما به‌تازگی در استان سیستان و بلوچستان گروه خونی نادر Rh Null شناسایی شده است.

این مسئول توضیح داد: این گروه خونی به گروه خونی طلایی معروف است. RH در این گروه خونی منفی است و هیچ ژنی یا ژنو تایپی روی گلبول های قرمز تشکیل نشده و فراوانی این گروه خونی شناسایی شده یک در ۶ میلیون نفر است.

مدیرکل انتقال خون سیستان و بلوچستان افزود: شناسایی اولیه این گروه خونی در مرکز اهدای خون زاهدان توسط دستگاه اتوماسیون گروه خونی و تعیین فنوتایپ انجام شده که نتیجه تأییدی آن نیز در بخش ایمنوهماتولوژی اداره کل انتقال خون سیستان و بلوچستان صورت گرفت.

صفدری بیان کرد: این گروه خونی مربوط به یک اهداکننده ۲۱ ساله‌ای بود که برای نخستین بار خونش را اهدا کرد و از نادر بودن گروه خونی‌اش خبر نداشت. تغییرات ژنتیکی ناشی از ازدواج‌های فامیلی و یا تغییرات محیطی که به دنبال شرایط جغرافیایی ویژه حاصل می‌شوند، موجب ایجاد گروه خونی نادر در یک خانواده می‌شود. به همین دلیل پس از شناسایی این گروه خونی نادر از خانواده وی نیز دعوت کردیم تا برای اهدای خون و شناسایی گروه خونی‌شان به مرکز انتقال خون زاهدان بیایند.

این مسئول ادامه داد: پس از اهدای خون خانوادگی متوجه شدیم گروه خونی پدر A- و مادر A+ است دیگر فرزندان این خانواده همگی A+ بودند به جز پسر ۲۱ ساله. این ‍پسر جوان حالا به جمع اهداکنندگان خون پیوسته است تا به صورت مستمر هر سه ماه یک بار خون اهدا کند. 

 مدیرکل انتقال خون سیستان و بلوچستان بیان کرد: کیسه خونی که این پسر جوان با گروه خونی Rh Nul اهدا کرد، به منظور انجماد به بخش خون‌های نادر سازمان انتقال خون ایران ارسال شد.

وی افزود: این کیسه‌های خون به صورت منجمد در دمای منفی ۸۰ درجه سانتی‌گراد جهت تزریق به بیماران در مواقع لزوم ذخیره می‌شود تا در صورت نیاز و اعلام بیمارستان‌ها تحت شرایط کاملاً ویژه در اختیار بیمارانی که دارای این گروه‌های خونی هستند، قرار گیرد و این افراد در دنیا به یکدیگر کمک کنند. بر اساس برخی یافته‌ها، فقط ۴۳ نفر روی زمین دارای این گروه خونی (Rh-null) هستند و ۹ اهداکننده فعال وجود دارد.

صفدری گفت: اگر خونی تزریقی به این افراد هم‌گروه خونی خودشان نباشد و خون تزریقی با بدن خون گیرنده سازگاری نداشته باشد، بدن واکنش نشان می‌دهد و عوارض خطرناکی بر جای می‌گذارد.

مدیرکل انتقال خون سیستان و بلوچستان با اشاره به اهمیت خون‌های نادر گفت: این اهمیت تا جایی است که کارگروه بین‌المللی در این خصوص تشکیل شد. هدف این کارگروه تهیه و ارسال خون نادر به کشورهای نیازمند در مواقع ضروری است. درواقع اگر برای بیماری با گروه خون بسیار نادر در هر کشوری اتفاقی بیفتد که نیاز مبرم به خون داشته باشد و اهداکننده با گروه خونی مشابه آن بیمار پیدا نشود، امکان پیداکردن خون سازگار بین اهداکنندگان دیگر کشورهای دنیا مهیا شود.

این مسئول یادآور شد: ۲۷ کشور در این کارگروه عضو هستند و ایران هم یکی از اعضای این کارگروه است. این کشورها با امضای تفاهم‌نامه‌ای اگر درخواست خون نادری از اعضای این کارگروه داشتند، می‌توانند در سریع‌ترین زمان به خون سازگار دسترسی پیدا کنند.

وی افزود: در استان سیستان و بلوچستان ۴ نفر جزء گروهای خونی نادر هستند که اهداکننده مستمر نیستند؛ اما این پسر جوان یکی از گروهای خونی نادر معروف به گروه خونی طلایی را دارد و امیدواریم اهداکننده مستمر باشد و از چرخه اهدای خون خارج نشود تا بتوانیم ذخیره حیاتی کشورمان را با اهدای خون مستمر تقویت کنیم. درواقع این اهدا برای خود فرد هم یک ذخیره حیاتی به حساب می‌آید و در بانک اختصاصی اهدای خون در صورت تروما یا در صورت نیاز به خون از خون خودش استفاده کند.