استفاده از هوش مصنوعی در حذف لهجه چه مزایا و معایبی دارد؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، به نقل از ساینس ایکس،‌ نوعی نرم‌افزار هوش مصنوعی که لهجه را کاهش می‌دهد با وجود طرفداران بسیاری که در میان گویشوران زبان انگلیسی و فرانسه پیدا کرده مشکلاتی را نیز به‌وجود آورده است.

ساناس (Sanas) یک استارت‌آپ فناوری است که نرم افزار هوش مصنوعی برای کاهش لهجه را توسعه داده است و هدف آن کاهش سوگیری و تبعیض زبانی است. این نرم‌افزار که در سپتامبر ۲۰۲۲ عرضه شد در میان گویشوران دو زبان انگلیسی و فرانسه طرفداران بسیاری پیدا کرده است.

با این حال، برخی از منتقدان استدلال می‌کنند که این نرم‌افزار می‌تواند تفاوت‌های فرهنگی و شاخص‌های هویتی را پاک کند و به آینده‌ای ویران‌شهری منجر شود. آ‌ن‌ها ادعا می‌کنند که شناسایی لهجه فقط یک مسئله آوایی نیست، بلکه چهره را با گفتار مرتبط می‌کند. بنابراین، ایده لهجه «خنثی» مشکل‌ساز است، زیرا وجود ندارد.

برای درک موضوع، مهم است که بدانید لهجه‌ها مجموعه‌ای از نشانه‌های شفاهی، مانند مصوت‌ها و صامت‌ها هستند که می‌توانند پیشینه جغرافیایی یا اجتماعی فرد را نشان دهند. نرم‌افزار ساناس از یادگیری عمیق و شبکه‌های عصبی برای استانداردسازی گفتار استفاده می‌کند و سیگنال صوتی را برای دستیابی به پردازش بلادرنگ مدیریت می‌کند.

اما مشکل اصلی این فناوری برای پردازش خودکار و بلادرنگ گفتار، کیفیت سیگنال صوتی است که باید پردازش شود. دونالد ال. رابین (Donald L. Rubin) استاد ممتاز زبان‌شناسی از دانشگاه مینه‌سوتا آمریکا می‌گوید: شناسایی لهجه تنها به آوا‌ها محدود نمی‌شود. شنوندگان می‌توانند تصور خود از یک لهجه را با تداعی چهره‌هایی متفاوت با گفتار بازسازی کنند. برای مثال، آوا‌های زبان آلمانی چهره‌ای خشن را در ذهن شنونده تداعی می‌کند.

میل واهی به از بین بردن لهجه‌ها برای مبارزه با سوگیری، این سؤال را مطرح می‌کند که لهجه «خنثی» چیست؟ روزینا لیپی-گرین (Rosina Lippi-Green) نویسنده آمریکایی بیان می‌کند: ایدئولوژی زبان معیار، بر بسیاری از افراد جامعه تسلط دارد، اما در واقعیت هیچ مبنایی ندارد.

تلاش‌های اخیر برای توسعه ابزار‌های «کاهش» و «حذف» لهجه نیز به مدل نئولیبرالی مرتبط است که مهارت‌ها و ویژگی‌هایی را به افراد اختصاص می‌دهد. این مدل، زبان را به عنوان یک مهارت درک می‌کند و ادعا می‌کند افراد با «لهجه‌های اشتباه» فرصت‌های کمتری دارند.

در این میان برخی محققان باور دارند که به جای وادار کردن افراد برای حذف لهجه‌شان می‌توان به افراد آموزش داد تا توانایی‌های شفاهی خود را با تنوع واج‌شناختی تطبیق دهند.