چند و چون طرح تعطیلی شنبه در اقتصاد ایران

به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری علم و فناوری آنا، چندیست که بحث بر سر افزایش تعطیلات پایان هفته داغ شده است؛ از همین رو طرحی در آذر ماه سال گذشته طرحی از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه شد. در ابتدا این طرح به نیت تعطیل اعلام کردن روز پنجشنبه و کاهش ساعات کاری از ۴۴ ساعت به ۴۰ ساعت بود، اما پس از کمی چکش کاری، زمزمه‌هایی از تلاش برای تعطیلی شنبه‌ها به جای پنجشنبه به گوش رسید.

منابع خبری همچنان از مسکوت ماندن این طرح در کمیسیون اقتصادی مجلس خبر می‌دهند و برخی نیز از مقاومت در برابر تعطیلی شنبه‌ها به دلایل غیر اقتصادی سخن می‌گویند. اما مسئله اصلی چیز دیگریست. فارق از تعیین پنجشنبه یا شنبه به عنوان روز تعطیل، با توجه به این موضوع که اثرات عملی این تعطیلی بیشتر در شرکت‌های دولتی قابل دولتی مشاهده خواهد بود، و کارمندان دولت با یک روز کار کمتر، همچنان همان حقوق سابق را می‌گیرند، آیا با این کار به کاهش شدیدتر بهره‌وری در شرکت‌های دولتی کمک نکرده ایم؟

 نفع اقتصادی تعطیلی شنبه‌ها کجاست

نفع کارگران روزمزدی که با اجرای این طرح یک روز کمتر حقوق می‌گیرند کجاست؟ همچنین می‌توان پیش بینی کرد برخی کارفرمایان خصوصی به بهانه این طرح یک روز در هفته کمتر حقوق خواهند داد و یا از تعطیلی شرکت خود سر باز می‌زنند. با تمام این اوصاف آیا این طرح نفع اقتصادی دارد و قابل و اجراست؟

در این خصوص مرتضی افقه کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی آنا گفت: در این طرح سه موضوع مطرح است؛ اولین بحث در مورد انتخاب شنبه و یا پنجشنبه است و دومین بحث در خصوص تاثیرات تعطیلات دو روزه بر اقتصاد و سومین بحث هم در مورد ناعدالتی در منافع این طرح است.

وی ادامه داد: اجرای این طرح با اوصاف که ذکر شده است، به نوعی اجحاف در حق کارگران روز مزد به نظر می‌آید. اگر قرار بر تعطیلی دو روزه در آخر هفته است، باید تدبیری کنیم که این تعطیلات برای عموم باشد؛ در غیر این صورت شاهد تاثیرات اجتماعی و اقتصادی خواهیم بود.

افقه تصریح کرد: همچنین با توجه به این‌که سیستم انتخاب و انتصاب کارکنان در بخش دولتی چندان شایسته محور نیست و بازده کمی داریم، تعطیلات دو روزه باعث کاهش بیشتر بازدهی خواهد شد. شایان ذکر است، در بیشتر کشور‌ها که بازدهی کارکنان بالاتر است، تعطیلات دو روزه داریم، اما در ایران با شرایط حاکم بر سازمان‌های دولتی این تعطیلات چندان اقتصادی نیست.

این کارشناس اقتصادی در ادامه اظهار کرد: در بحث انتخاب روز پنجشنبه یا شنبه، می‌توان گفت که به دلیل بحث مراودات خارجی شنبه روز بهتری برای تعطیلات است به همین دلیل ملاک انتخاب در این بین ترجیح مسائل اقتصادی و یا رعایت مسائل مذهبی است.

تعطیلات دو روزه هم اکنون اولویتی ندارد

افقه در توضیح تاثیر تعطیلات دو روزه بر تجارت بین المللی کشور گفت: به دلیل هزینه‌های بالای این طرح، می‌توان گفت که حداقل هم اکنون که تحریم هستیم و تجارت خارجی آنچنانی نداریم، طرح تعطیلات دو روزه اولویتی برای اجرا ندارد.

وی ادامه داد: تجار بخش خصوصی با وجود تحریم‌ها همچنان مراوداتی با کشور‌های دیگر دارند و با نیمه تعطیل بودن پنجشنبه در کشور، عملا چهار روز از هفته را از دست می‌دهند؛ به همین دلیل این بخش پیگیر این طرح هستند. همچنین با توجه اینکه مجبور هستیم که مراودات بین المللی داشته باشیم، در صورت افزایش سطح این نوع معاملات در میان و یا بلند مدت به این اجرای این طرح نیاز داریم و بدیهی است که در فرض ذکر شده تعطیلی شنبه بر پنجشنبه ارجحیت دارد.