خواسته بانوان دانشگاهی از مسئولان چیست؟/ از دغدغه مادری تا فعالیت‌های علمی

خبرگزاری علم و فناوری آنا- نادیا عابد؛ یکی از شاخص‌های بالندگی و نشانه های پیشرفت جوامع حضور پررنگ زنان در عرصه‌های مختلف است؛ زنانی که با نقش بی بدیل خود توانسته اند دستاوردهای علمی کسب کنند و در سراسر دنیا حرفی برای گفتن داشته باشند.

انقلاب اسلامی به عنوان نقطه عطف تاریخ تکامل اجتماعی بشر و طلیعه تمدن اسلامی به شمار می‌رود و جایگاه ارزشمند بانوان ایرانی پس از انقلاب اسلامی به‌رغم تلاش دلسوزانه بزرگمردان با رشد چشمگیری همراه شد و بخشی از همین پیروزی مدیون تلاش‌های همه‌جانبه و آگاهانه زنان بوده است.

پیروزی انقلاب اسلامی شرایط مساعد برای فعالیت بانوان ایرانی در فضای امن و آرام فراهم کرد تا آنها بتوانند بدون هیچ گونه تبعیضی و صرفاً بر مبنای صلاحیت علمی فعالیت‌های خود را به ثمر برسانند.

حضور زنان در عرصه فعالیت‌های اجتماعی روز به روز افزایش یافته است و آنها با وجود دغدغه‌های متعدد همواره توانسته‌اند در عرصه‌های مختلف خوش بدرخشند که این امر نشان دهنده توان علمی بالای آنهاست.

زنان امروزه در جامعه ایرانی دیگر شخص منفعل نیستند، بلکه علاوه بر رسیدگی به امور منزل، همسرداری، فرزندپروری و ... با سعی و تلاش همه جانبه نه تنها در عرصه‌های علمی بلکه در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... پرچم‌دار نظام جمهوری اسلامی ایران هستند.

با وجود اینکه نقش موثر زنان جامعه ایرانی زبانزد جهانیان است و این اشخاص در هر کجا که پا بگذارند اثری شگفت انگیز از خود به یادگار خواهند گذاشت، اما نباید از مطالبه آنها گذشت و به آن بی اعتنا بود؛ بلکه توجه دوچندان به درخواست بانوان ایرانی باعث می شود تا هم مسائل و مشکلات حل شوند و هم بتوان رشد علمی ایران در منطقه و جهان را دوبرابر کرد.

روز زن بهانه‌ای شد که به سراغ موفق ترین زنان علمی کشور برویم تا مطالبه آنها را برای ساخت ایرانی آبادتر به گوش مسئولان برسانیم. 

کاش شرایط بهتری برای بانوان فراهم شود

سپیده خوئی، دانشمند پراستناد و عضو هیئت علمی شیمی دانشگاه تهران به خبرنگار آنا گفت: رشته اصلی بنده پلیمر است، اما به صورت بین رشته ای در پلیمر و نانوتکنولوژی فعالیت دارم، «برنامه ریزی» باعث می شوند تا بتوانم نه تنها فعالیت های منزل بلکه عملکرد مثبتی در محیط کاری و علمی داشته باشم. مطالبه بنده این است که شرایط برای همه خانم ها و تمام مردم بیش از پیش بهتر شود.

گرنت های دانشگاهی افزایش یابند

مریم سلامی، عضو هیئت علمی مهندسی صنایع غذایی دانشگاه تهران به خبرنگار آنا گفت: برای سومین سال متوالی جزء دانشمندان یک درصد برتر جهان شده ام و هماهنگ کردن فعالیت در منزل و محیط کار سختی های خود را دارد، اما اگر به کار به عنوان تنها کار نگاه نکنیم و آن را جزئی از زندگی پنداریم، می توانیم با وجود فرزند مدرسه ای با عشق و علاقه زندگی کنیم.

وی ادامه داد: مطالبه به‌روزرسانی تجهیزات پزشکی و افزایش گرنت های دانشگاهی را دارم تا نه تنها در مرزهای دانش حرکت کنیم، بلکه فعالیت های علمی را بیشتر از خودمان نشان دهیم. اکنون زنان به خوبی می توانند رشد و شتاب علمی کشور را قون ببخشند و امسال ورودی دانشگاه تهران از 20 نفر فقط یک نفر آقا بود که این موضوع به معنای حضور فعال بانوان ایرانی است، اما نیازمند ارتقای تجهیزات و امکانات و انگیزه بانوان هستیم تا نشان دهیم که ایران هیچ فرقی با خارج از کشور ندارد و همه می توانند در داخل کشور به آرزوهای خود برسند.

دستگاه های آزمایشگاهی فوق العاده فرسوده هستند

زهرا امام جمعه، پژوهشگر پراستناد و استاد گروه صنایع غذایی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار آنا بیان کرد: پژوهشگر پراستناد شدن به این صورت است که اگر مقاله ای نوشته می شود، مابقی آن را به هر دلیلی قبول دارند و به آن استناد می کنند و پژوهشگرانی که دارای بیشترین استناد هستند، توسط موسسات بین المللی انتخاب می شوند و سپس از بین درصدی که لحاظ می شود استادان یک درصد و دو درصد جهانی شناخته خواهند شد.

وی افزود: برای اینکه هم بتوانیم فعالیت علمی انجام دهیم و هم به کارهای منزل برسیم، باید از وقت خود کم کنیم و آن را به زمان فعالیت های دانشگاهی اختصاص دهیم از مسئولان مطالبه عمومی دارم و آن این است که فکری به حال نوسازی آزمایشگاه های دانشگاه ها بکنند؛ چراکه دستگاه ها فوق العاده فرسوده هستند.

مرخصی زنان مانند سربازی آقایان سابقه کاری محسوب شود

فاطمه ثقفی، دانشیار دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران و پژوهشگر مورد تأیید معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری در هفته پژوهش و رئیس کتابخانه مرکزی مرکز اسناد دانشگاه تهران به خبرنگار آنا گفت: مقاله های متعددی در ژورنال های بین المللی نوشته ام و در مجله‌ای به نام «تکنوویشن» (technovation journal) فقط 4 نفر ایرانی مقاله داشته اند که در دو عدد از آنها بنده مشارکت داشته و بارها به عنوان پژوهشگر نمونه و برجسته و نخبه کشوری برنده جوایز شده ام.

ثقفی گفت: شاید برخی ها با مسئله کار منزل و تحقیقات علمی مشکل داشته باشند، اما به علت اینکه با همسرم هم رشته هستیم مشکلی در داخل خانه نداریم و می توانیم به راحتی فعالیت های علمی را با کمک هم انجام دهیم، در محیط های کار اگر رئیس درک مناسبی از حوزه داشته باشد، می توانیم فشرده تر کار کنیم و به رفع چالش ها بپردازیم، گاهی اوقات بی اخلاقی ها انسان را اذیت می کند که با اصلاح آنها می توان قانون و مقررات تعیین کرد تا مسئله ساز نشوند، اما اکنون این موضوع وجود ندارد.

وی افزود: وقتی مقاله ای نوشته می شود باید آن را به قوانین و مقررات قابل پیاده سازی تبدیل کرد. پیشنهاد می‌کنم که اگر می‌خواهیم بانوان هم کار کنند و هم فرزندآوری داشته باشند و به مسائل خانه رسیدگی کنند، همانند آقایان که دو سال از سربازی برای آنها سابقه کاری محسوب می شوند. با وجود اینکه جمعیت آوری بسیار مورد تاکید کشور است بانوان هم به ازای هر فرزند که مرخصی زایمان شامل حالشان می شود یا آنهایی که حین زایمان دچار مشکل می شوند حتما مدت زمان مرخصی برای آنها به منزله سابقه کاری لحاظ شود‌.

رشد جامعه علمی در گرو اتصال حلقه مفقوده بین صنعت و دانشگاه

سید خمسه اسبقیان، دانشجوی دکتری تخصصی بیولوژی و بیوتکنولوژی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با آنا اظهار کرد: طی سال های گذشته افتخارات بین المللی قابل توجهی با عنایت خداوند در عرصه های مختلف به ویژه حوزه علمی کسب کرده ام و سال ۹۹ در همایش بین المللی دانشمندان جوان که زیر نظر یونسکو برگزار شد طرح تحقیقاتی که به عنوان تز در مقطع کارشناسی ارشد ارائه داده بودم به عنوان پژوهش شایسته تحسین اقدام شد و توانستم به مدت دو سال پیاپی و برای اولین بار به عنوان نماینده ایران در مجمع شورای اقتصادی اجتماعی سازمان ملل متحد حضور پیدا کنم و توجه بسیاری به توانمندی زنان در سازمان ملل متحدد جلب شود، اخیرا افتخار داشتم در مجمع جهانی غذا (بزرگترین نهاد انسانی جهان در زمینه امنیت غذایی و رفع گرسنگی) برای اولین بار عضو کلیدی مجمع جهانی غذا را دریافت کنم.

وی افزود: در حال حاضر جوان ترین عضو کارگروه سلامت خاک و امنیت غذایی سازمان جهانی غذا و کشاورزی (فاوا) هستم و به عنوان دانشجوی خلبانی سازمان هواپیمایی کشور فعالیت می کنم و به پژوهش در حوزه تغییر اقلیم و نقش محققان و دانشمندان در علوم خاک در کاهش تأثیر اقلیم می پردازم.

اسبقیان تصریح کرد: ارزش دانشگاه های علم در ایران و اهمیت علم در کشور بر کسی پوشیده نیست و اهمیت آن زمانی که به عرصه علم ورود پیدا می کنیم خود را بیشتر نشان می دهد. با توجه به ظرفیت های قابل توجه در کشور و به منظور استفاده بیشتر از آنها باید ارتباط صنعت و دانشگاه تقویت شود، یعنی سیاستگذاران کشور که در مسائل تصمیم گیر و تصمیم ساز هستند حتما در جلسات مختلف ورود کنند و به افرادی که در زمینه علمی شایسته هستند توجه بیشتر کنند؛ چراکه اتصال حلقه مفقوده بین دانشگاه و صنعت اتفاقات خوبی را رقم خواهد زد.

غرب صلاحیت آموزش نقش آفرینی زنان به ایران را ندارد

محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران نیز در گفت‌وگو با خبرنگار آنا با اشاره به تسهیلات دانشگاه تهران به بانوان جریان ساز اظهار کرد: با توجه به رویکرد جدید دانشگاه تهران در دولت سیزدهم به بانوان شاهد نقش آفرینی بیشتر بانوان و کنشگران اجتماعی در پست های مدیریتی و مشاغل هیئت علمی هستیم.

وی با بیان اینکه بیش از نیمی از دانشجویان و کارمندان دانشگاه تهران، بانوان هستند، تاکید کرد: در بخش اعضای هیئت علمی همواره این گله مندی وجود داشت که چرا نسبت بانوان به آقایان کمتر است، در دو سال اخیر از ۲۲۹ هیئت علمی ۱۳۷ نفر بانو جذب کردیم که این موضوع پیشرفت قابل ملاحضه ای نسبت به نقش آفرینی بانوان در عرصه های مختلف دانشگاه تهران است.

رئیس دانشگاه تهران تصریح کرد: غربی ها همواره به ایران تاکید می کنند که نقش آفرینی زنان را افزایش دهید؛ پیام جمهوری اسلامی ایران به آنها این است که نیازی به اندرز غربی ها در زمینه مشارکت زنان برای امور اجتماعی نداریم، اتفاقا غربی ها باید از ما بیاموزند.

مقیمی گفت: معتقد هستیم که اگر آموزه های اسلامی به درستی پیاده سازی شوند، شاهد حضور متوازن و متعدد زنان در حوزه های مختلف جامعه خواهیم بود، مسیر درست این است که تمام اقشار جامعه اعم از زن و مرد روی پیشرفت مادی و معنوی جامعه هدفگذاری کنند و اگر با این هدف شاهد حضور زن در جامعه باشیم نه تنها مشکلی وجود نخواهد داشت؛ بلکه تکلیف خواهیم داشت تا در این مسیر حرکت کنیم.

وی بیان کرد: موازنه حضور زنان نسبت به مردان در دانشگاه تهران افزایش یافته است، به اعضای هیئت علمی خانم توصیه کرده ام که حتما توانمندی‌های خود را به ویژه توانمندی های مدیرتی را ارتقا دهند تا شاهد استفاده از ظرفیت همه جانبه کشور برای پیشبرد امور جامعه باشیم؛ چراکه همیشه صحبت از درست استفاده کردن بیت المال می کنیم و مهم ترین مصداق بیت المال منابع انسانی است و حق نداریم به علت خط کشی جنسیتی جامعه را از ظرفیت نقش افرینی بانوان محروم کنیم و نود بانوان هم باید کمک کنند تا نقش زنان بیشتر شود.

در انتصاب مقامات شایسته سالاری حاکم شود نه جنسیت!

انسیه خزعلی، معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور نیز به مناسبت روز زن و جایگاه رفیع زنان در جامعه اظهار کرد: با وجود اینکه تاکنون اقدامات خوبی برای ارتقای جایگاه بانوان در جامعه انجام شده است، اما لازم است تا بحث فرهنگی بانوان در سطوح خانواده و جامعه و کلان اصلاح شود.

وی افزود: می‌گویند هیچ منعی برای تصدی گری بانوان وجود ندارد، اما چگونه است که بانوان در بحث‌های مدیریتی کشور بکار گرفته نمی‌شوند، باید در انتصاب مقامات جنسیت را کنار بگذاریم و شایسته سالاری را حاکم کنیم.

در طول تاریخ زنان همواره به عنوان عنصر کلیدی در تغییر باورها و ارزش های جوامع شناخته شده‌اند؛ بنابراین به نظر می رسد که اگر مسئولان این مرز و بوم توجه بیشتری به مطالبه بانوان ایرانی داشته باشند نه تنها رشد علمی کشور شتاب می گیرد و بانوان می توانند بسیار بهتر به امور خانه و خانواده رسیدگی کنند؛ بلکه سایر کشورها برای ارتقای سطح جامعه ایران را به عنوان کشور پیشرو مدنظر خود قرار خواهند داد.