بمب ساعتی آذریخ متان فعال است

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از سای‌تِک‌دیلی، یک تیم تحقیق بین‌المللی که تحت نظارت دانشگاه نیوکستل فعالیت می‌کند، دریافته است که در پی گرمایش زمین و همزمان با ذوب شدن آذریخ متان، این گاز گلخانه‌ای از عمیق‌ترین بخش‌های شیب قاره راه خود را به سمت ایوان خشکی و بستر کم‌عمق اقیانوس‌ها و دریا‌ها باز کرده است. 

این پیشروی به معنای آن است که به عنوان یکی از تبعات تغییرات اقلیمی، احتمال نشت هرچه بیشتر متان به جو زمین رو به افزایش است.

هیدرات متان که به آذریخ یا یخ آتشین هم شهرت دارد، یک ساختار یخ‌مانندِ مدفون در بستر اقیانوس است. پیشتر گمان می‌رفت که این هیدرات در برابر تغییرات اقلیمی مقاوم است. اما دانشمندان این تیم تحقیقاتی، در یک مطالعه موردی از تکنیک تصویربرداری لرزه‌ای سه بعدی پیشرفته استفاده کردند تا حجم تفکیک هیدرات و آزادسازی متان در آب‌های فراساحلی موریتانی واقع در شمال غرب آفریقا را ارزیابی کنند. نتیجه آنکه، آن‌ها یک حفره گاز متان کشف کردند که حدود ۴۰ کیلومتر به سمت آب‌های سطحی جابجا شده است.

در ادامه، پژوهشگران بیش از ۲۳ حفره گازی پیدا کرند که ناشی از نشت متان درنتیجه فرایند طبیعی تفکیک هیدرات در پی گرم شدن آب‌و‌هوا هستند. این حفره‌های متان از عمیق‌ترین بخش‌های شیب قاره، راه خود را به آب‌های سطحی‌تر باز کرده‌اند.

پیشتر هم دانشمندان تغییر دمای آب‌های عمقیِ مجاور حاشیه قاره و تأثیر آن بر میزان انتشار گاز متان حاصل از تفکیک هیدراتی را بررسی کرده بودند. اما مطالعات قبلی غالباً روی مناطق کم‌عمق‌تری متمرکز بود که حجم کوچکی از آذریخ را در خود جای می‌داد.

اما آنچه مطالعه انجام‌شده از سوی تیم دانشگاه نیوکستل را متمایز می‌کند، این است که تحقیق درباره نشت متان بر بستر عمیق‌تر «منطقه پایداری هیدرات» (hydrate stability zone) متمرکز بود.

کشف مهم و در‌عین‌حال، خبر بدِ تیم تحقیق آن بود که متان آزاد شده از عمق ناحیه پایداری هیدرات، مسافت قابل توجهی را به سمت زمین طی کرده است. این به معنای آن است که گرمای هوا تا اعماق اقیانوس نفوذ کرده است.

داده‌های جدید به وضوح نشان می‌دهد که ممکن است حجم به‌مراتب بزرگتری از متان از آذریخ‌ها آزاد شود و دانشمندان باید تمرکز خود را روی فهم هرچه بیشتر نقش هیدرات‌ها در سیستم آب و هوایی بگذارند.

متان (CH₄) پس از دی اکسید کربن (CO۲) دومین گاز گلخانه‌ای ناشی از فعالیت انسان است. ارقام آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده نشان می‌دهد که متان حدود ۱۶ درصد از حجم انتشار گاز‌های گلخانه‌ای جهان را به خود اختصاص می‌دهد.

نتایج حاصل از مطالعه اخیر می‌تواند نقش کلیدی‌ای در کمک به پیش‌بینی و چاره‌اندیشی برای به حداقل رساندن تأثیر متان بر آب‌وهوای در حال تغییر ما داشته باشد.