توان ساخت انواع واکسن در دانشگاه بقیةالله/ ظرفیت‌مان برای مقابله با تهدید‌های بیولوژیکی کم‌نظیر است

حسن ابوالقاسمی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا اظهار کرد:مراکز تحقیقاتی دانشگاه بقیةالله بسیار گسترده هستند؛ بیش از 22 مرکز تحقیقاتی داریم که در حوزه های مختلف با همکاری متخصصان بسیاری در حوزه های بیوتکنولوژی و دارویی فعالیت می کنند.

وی افزود: در دوران کرونا دیدید که کشور‌های خارجی به ما واکسن نمی‌دادند و ضرورتی ایجاب شد که به حوزه تولید واکسن ورود پیدا کردیم و بهترین واکسن کشور را ما ساختیم، واکسن نورا یک محصول نوترکیب و بهترین واکسن بود؛ البته مقداری تولید آن دیر شد؛ اما از نظر کیفیت قابل مقایسه با سایر پلتفرم‌هایی که ساخته شد، نیست.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله ادامه داد: واکسن نورا دستاورد خوب و افتخارآمیز برای دانشگاه بقیةالله بود. صد‌ها هزار از مردم واکسن را استفاده کردند و تاثیرش هم خیلی خوب بود. این دستاورد زمینه لازم را برای ما فراهم کرد که سراغ واکسن‌های دیگر هم برویم و اکنون پروژه تولید واکسن‌های دیگر در گروه‌های تحقیقاتی دانشگاه بقیةالله دنبال می‌شود.

وی با بیان اینکه هر سفارشی از نوع واکسن به ما داده شود، می‌توانیم در دانشگاه بقیةالله بسازیم، افزود: برای تولید انبوه واکسن نورا از ظرفیت‌های کشوری استفاده کردیم و به هیچ وجه برای تولید انبوه زیرساخت ایجاد نکردیم؛ بلکه با مراکزی که زیرساخت لازم را داشتند، قرارداد بستیم.

ابوالقاسمی گفت: در دو سال گذشته حدود ۴۰ شرکت دانش‌بنیان در پارک علم و فناوری دانشگاه بقیةالله مستقر شده اند و فضای فیزیکی و وام در اختیارشان قرار دادیم تا بتوانند در زمینه‌های مختلف کار کنند؛ تاکنون نیز پروژه‌های موفقی را اجرا و ارائه کرده اند و در آینده نیز شاهد دستاورد‌های فناوارانه بزرگتری خواهیم بود.

مرکز آسیب‌های شیمیایی دانشگاه بقیةالله منحصربه‌فرد در دنیا

وی با اشاره به رسالت دانشگاه بقیةالله برای مقابله با تهدید‌های نظامی گفت: مرکز آسیب‌های شیمیایی دانشگاه بقیةالله در دنیا منحصربه‌فرد است و تقریبا دانشی که در این زمینه تولید شده عمدتاً از ایران بوده است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله  خاطرنشان کرد: این مرکز قطب آسیب‌های شیمیایی است و مورد توجه مرکز جهانی مقابله با آسیب‌های شیمیایی و بیولوژیک قرار دارد و به تازگی از ۲۵ کشور دنیا برای آموزش مقابله با آسیب‌های شیمیایی به ایران آمدند.

وی از بیمارستان بقیةالله به عنوان بزرگ‌ترین مرکز درمانی دانشگاه بقیةالله و یک مرکز آموزشی برای تربیت پزشکان و سایر گروه‌های پزشکی یاد کرد و گفت: در بیمارستان بقیةالله خدمات درمانی به کارکنان نیرو‌های مسلح ارائه می‌شود و ظرفیت مازاد حدود ۲۰ درصدی این مرکز در اختیار سایر مردم قرار می‌گیرد.

ابوالقاسمی با بیان اینکه در شرایط بحرانی و مورد نیاز این ظرفیت مازاد بسیار بیشتر می‌شود به عنوان نمونه در جریان کرونا ۴۵ درصد ظرفیت بیمارستان در اختیار شهروندان عادی قرار گرفت، افزود: در بیمارستان بقیةالله همیشه به روی مردم باز بوده، اما ماموریت اصلی ما، ارائه خدمت درمانی به کادر نیرو‌های مسلح است.

یک میلیون لیتر پلاسما نیاز سالانه کشور

عضو شورایعالی سازمان انتقال خون ایران اظهار کرد: ایران در زمینه صنعت پلاسما پیشرفت‌های خوبی کرده و سازمان انتقال خون ایران نیز از جایگاه معتبری در صحنه بین الملل برخوردار است.

ابوالقاسمی افزود: در دهه ۸۰ سال همه مراکز انتقال خون گواهینامه رویه تولید مطلوب (GMP) را دریافت کردند و پس از بازرسی‌های سخت گیرانه، پلاسمای ایرانی برای تولید دارو‌های مشتق از پلاسما به اروپا رفت.

وی با بیان اینکه این خودش یک دستاورد است؛ چراکه نیمی از قیمت محصول نهایی دارو‌های مشتق از پلاسما مربوط به فرآیند تهیه پلاسمای سالم و کافی است، ادامه داد: البته تولید پلاسما در سازمان انتقال خون محدود است و حداکثر می‌تواند ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار لیتر پلاسما در سال تولید کند.

ابوالقاسمی خاطرنشان کرد: نیاز سالانه کشور یک میلیون لیتر پلاسما است و اگر بخواهیم بلند مدت فکر کنیم باید به دو میلیون لیتر پلاسما برسیم تا وابسته به کشور‌های دیگر نباشیم؛ بنابراین در آن زمان سیاستی اتخاذ شد تا با کمک بخش خصوصی و سرمایه‌های مردمی به هدف نزدیک شویم. این کار هم انجام شد، اما متاسفانه در دولت یازدهم این کار به دلیل تغییر سیاست‌ها متوقف شد.

توقف افزایش مراکز خصوصی جمع آوری پلاسما یک اشتباه تاریخی

وی از ممانعت برای توسعه و افزایش مراکز خصوصی جمع آوری پلاسما به عنوان یکی از اشتباهات تاریخی انتقال خون و وزارت بهداشت یاد کرد و افزود: اکنون بخش خصوصی ۳۰۰ هزار لیتر پلاسما تولید می‌کند که اگر آن توقف نبود به ۷۰۰ هزار لیتر از بخش خصوصی رسیده بودیم و با رساندن ظرفیت سازمان انتقال خون به ۳۰۰ هزار لیتر، هدفگذاری یک میلیون لیتر محقق شده بود.

عضو شورایعالی سازمان انتقال خون ایران گفت: مسئله دوم تکنولوژی صنعت پلاسما است تا پلاسما را به عنوان ماده اولیه را به محصول نهایی تبدیل کند؛ قبل از دهه هشتاد تلاش شده بود این تکنولوژی را در بخش دولتی وارد کنند؛ اما موفق نشده بودند. سال ۸۴ که من به عنوان مدیرعامل به سازمان انتقال خون آمدم دو پروژه تحویل پالایشگاه شده بود که هر دو هم ناموفق بودند. پالایشگاه قدیمی را هم تخریب کرده بودند که ساختمان جدید را بسازند و آن اتفاق هم رخ نداد.

وی ادامه داد: از ابتدا اعتقاد داشتم دولت نباید کارخانه ساز باشد؛ بلکه باید بخش خصوصی را کمک کند که کارخانه بسازد. اصل واگذاری پالایشگاه که در دهه ۹۰ اتفاق افتاد، کار خوبی بود، اما نحوه آن غلط بود.

ابوالقاسمی اظهار کرد: به جای واگذاری عرصه باید اعیان را واگذار می‌کردند. باید آنچه اعیان داشتند، واگذار می‌کردند و فرد را وادار به ساخت پالایشگاه می‌کردند؛ اما عرصه را واگذار کردند. عرصه هم به دلیل موقعیت مکانی وسوسه انگیز بود.

وی یادآور شد: البته فکر نکنید با برگشت شرکت پالایش و پژوهش خون به دولت، اتفاقات خوبی می‌افتد؛ اینکه حق مردم برگشته خوب است؛ اما در این مسیر باید بخش‌های غیردولتی را کمک کرد تا آن‌ها سرمایه گذاری کنند.