۱۸ آذر در دنیای علم چه خبر؟

تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۱۸ آذر برابر با ۹ دسامبر را ورق می‌زنیم.

****

بخیه نقره

۹ دسامبر ۱۸۴۵ میلادی برابر با ۱۸ آذر ۱۲۲۴ خورشیدی، جی. ماریون سیمز آزمایش‌هایی را برای استفاده از برای استفاده از سیم نقره‌ای ظریف برای بخیه‌زدن آغاز کرد. در دوران او، مواد بخیه‌ای که استفاده می‌شد، عمدتاً ابریشم و روده جانوران بود که مایعات بدن را جذب می‌کرد و باعث التهاب در اطراف زخم‌ها می‌شد و عفونت‌های وحشتناکی به‌وجود می‌آورد که هرگز خوب نمی‌شدند. بنابراین سیمز از سیم نقره‌ای ظریفی که ساخت آن را به یک جواهرساز سفارش داده بود در بخیه‌زدن عمل جراحی زنان استفاده کرد و هشت روز پس‌از عمل بخیه را کشید. هرچند او جراحی‌های غیراخلاقی و غیرانسانی بدون بیهوشی روی زنان آفریقایی برده را در کارنامه‌اش دارد اما درنهایت، به‌دلیل روش‌ها و وسایلی که در حوزه جراحی زنان توسعه داد اغلب از اون به‌عنوان «پدر علم مدرن زنان در آمریکا» یاد می‌شود.

بنزین سرب دار

 ۹ دسامبر ۱۹۲۱ میلادی برابر با ۱۸ آذر ۱۳۰۰ خورشیدی، سرب تترا-اتیل برای اولین‌بار در مرحله آزمایش به‌عنوان یک ماده افزودنی ضدکوبش به سوخت بنزین اضافه شد و ضربه در موتور تک‌سیلندر آزمایشگاهی کاملاً خاموش شد. این ماده افزودنی حتی با قدرت فقط 2-3 گرم در گالن، توانایی قابل‌توجهی در آرام‌کردن کوبش‌های بی‌امان موتور داشت. این اختراع توماس میگلی جونیور از آزمایشگاه‌های تحقیقاتی جنرال موتورز واقع در دیتون، اوهایو بود که برای نخستین‌بار به‌عنوان بنزین اتیل از فوریه 1923در همان شهر دیتون به فروش عمومی رسید. اختراع بنزین سرب‌دار پس‌از هفت سال آزمایش روی دست‌کم ۳۳هزار ترکیب دیگر حاصل شد. پیش‌از این عرضه بنزین سرب‌دار موتور خودرو در شتاب‌‌گیری‌های سخت صدای تق‌تق یا ترقه ایجاد می‌کرد و این ضربه‌ها باعث کاهش قدرت موتور و آسیب به آن می‌شد.

حافظه غشایی نازک

۹ دسامبر ۱۹۶۰ میلادی برابر با ۱۸ آذر  ۱۳۳۹ خورشیدی، اولین رایانه الکترونیکی که از حافظه غشایی نازک استفاده می‌کرد معرفی شد. این رایانه دستگاه جدیدی باعنوان یونی‌وک ۱۱۰۷ بود که شرکت اسپری‌رند آن را رونمایی کرد. این شرکت در پژوهش‌هایی که با بودجه دولت انجام می‌شد فناوری حافظه مغناطیسی غشایی نازک را توسعه داد. این فناوری از یک غشای نازک (4 میلیونیم اینچ ضخامت) از جنس آلیاژ آهن نیکل که روی ورقه‌های شیشه‌ای کوچک قرار گرفته بود تشکیل می‌شد و زمان دسترسی بسیار سریع در محدوده 0.67 میکروثانیه را فراهم می‌کرد، اما تولید آن بسیار گران بود.

ماوس رایانه

۹ دسامبر ۱۹۶۸ میلادی برابر با ۱۸ آذر ۱۳۴۷ خورشیدی، اولین نمایش استفاده از ماوس رایانه در کنفرانس کامپیوتری مشترک پاییزی فدراسیون شرکت‌های پردازش اطلاعات آمریکا در دانشگاه استنفورد، کالیفرنیا انجام شد. مخترع ماوس، داگ انگلبارت و تیم کوچکی از محققان مؤسسه تحقیقاتی استنفورد، دنیای محاسبات را با نمایشی خارق‌العاده مبهوت کردند. آنها اولین ماوس رایانه‌ای، رابط کاربری گرافیکی، ویرایش صفحه نمایش و متن و گرافیک یکپارچه، اسناد فوق‌العاده، و کنفرانس ویدئویی دو طرفه با فضاهای کاری مشترک را معرفی کردند. قرار بود این مفاهیم و فناوری‌ها به سنگ بنای محاسبات تعاملی امروزی تبدیل شوند. انگلبارت این ماوس را در 17 نوامبر 1970 ثبت کرد.

نیلز گوستاف دالن 

۹ دسامبر ۱۹۳۷ میلادی برابر ۱۸ آذر ۱۳۱۶ خورشیدی، نیلز گوستاف دالن مهندس سوئدی درگذشت. پدر او مزرعه‌دار بود و ازاین‌رو، دالن هم بعد از پایان تحصیلات مقدماتی وارد مدرسه کشاورزی شد اما بعدها با تشویق‌های گوستاف دلاوال، مهندس و مخترع سوئدی بود که در طراحی توربین‌های بخار و ماشین‌آلات فرآوری لبنیات نقش مهمی ایفا کرده بود تشویق شد که دنبال تحصیلات فنی برود. به‌این‌ترتیب، دالن وارد موسسه چالمرز در گوتنبرگ شد و سال ۱۸۹۶ در رشته مهندسی فارغ‌التحصیل شد. او در سال ۱۹۱۲ برای اختراع شیرهای خودکار کنترل جریان که در فانوس‌های دریایی و راهنماهای شناور به کار می‌رود، جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرد.