تحقق عدالت ارتباطی با توسعه فیبر نوری/ اینترنت پرسرعت ثابت جایگزین ارتباطات سیار می‌شود
خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ این روز‌ها با گسترش ارتباطات و نیاز مردم به اینترنت پرسرعت، توسعه فیبر نوری در کشور امری ضروری و لازم است. ازاین‌رو وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات طبق تکلیفی که در برنامه هفتم توسعه برعهده آن گذاشته شده، موظف است تا پایان سال 20 میلیون اتصال فیبر نوری در کشور برقرار کند. ازاین‌جهت شرکت زیرساخت مخابرات به‌عنوان یک‌نهاد دولتی در توسعه و گسترش این پروژه نقش بسزایی دارد. در همین راستا از اپراتورهای خصوصی درخواست شده در توسعه هرچه بهتر و بیشتر این توسعه گام بردارند تا این امر تسریع شود.
از این رو در راستای بررسی هرچه بیشتر روند توسعه پروژه فیبر نوری در کشور و چالش‌های این موضوع با «صابر فیضی» مدیرعامل شرکت فناپ تلکام، یکی از نهاد‌های خصوصی توسعه این پروژه گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانید:
در ارتباطات ثابت 10 سال از دنیا عقبیم!
آنا: چرا باید به سمت توسعه فیبر نوری حرکت کنیم؟
فیضی: حدود 20 سال است در دنیا به این نتیجه رسید‌ه‌اند که هیچ ارتباط سیاری نمی‌تواند جایگزین ارتباط ثابت شود و درعین حال ارتباطات ثابت باید پاسخگوی نیاز‌های مردم باشد؛ اما همان‌طور که در همه تکنولوژی‌ها در زمان معین پیش رفتیم، درموضوع فیبر نوری هم باید این پیشرفت اتفاق افتاده و استفاده از آن در جامعه جا بیفتد. در حالی‌که این موضوع در دنیا برعکس است و ارتباطات ثابت ارتباطی امن و با سرعت بالاست به‌طوری‌که مردم کمتر از اینترنت موبایل استفاده می‌کنند؛ بنابراین با توسعه فیبر نوری باید مردم را به سمت استفاده از اینترنت ثابت سوق دهیم و به جرئت می‌توان گفت در ارتباطات ثابت 10 سال از دنیا عقب هستیم و برای جبران این موضوع باید حرکتی صورت می‌گرفت که بتوانیم به دنیا برسیم از این رو با سیاستگذاری‌های صورت گرفته توسعه کابل فیبر نوری در برنامه قرار گرفت.
چرا مردم استفاده از اینترنت سیار را به ثابت ترجیح می‌دهند؟
آنا: چرا مردم تمایل بیشتری به استفاده از ارتباطات سیار به جای استفاده از ارتباطات ثابت دارند؟
فیضی: ایران در توسعه فیبر نوری دیر اقدام کرد و از رشد ارتباطات ثابت جاماند از طرف دیگر مردم از ارتباطات اینترنتی که با سیم مسی ارائه می‌شود، احساس رضایت نمی‌کنند و ترجیح می‌دهند از اینترنت موبایل استفاده کنند. این موضوع دو دلیل دارد یک سهل الوصول بودن استفاده از دیتا‌های موبایل و دومی ارزان بودن تعرفه‌های همراه باعث ایجاد این مشکل در کشور شد. از سوی دیگر درایران قیمت فرنکاسی که در اختیار اپراتور‌ها قرار دارد ارزان است برای همین اهمیتی به ارتباطات ثابت داده نشد.
آنا: به نظر شما چرا مردم به این فناوری نیاز دارند؟
فیضی: مردم درسراسر دنیا برای انجام کار‌های اداری به ادارات مراجعه نمی‌کنند، زیرا با ایجاد بستر مناسب در شبکه اینترنتی از خدمات کاغذی جلوگیری شده است و خدمات اینترنتی جایگزین آن شده است. در ایران دو معضل داریم؛ یکی نبود بسترمناسب برای ارائه خدمات اینترنتی توسط دستگاه‌ها و دیگری سازمان‌ها و نهاد‌ها که خدمات دهنده که خودشان را برای این کار آماده نکرده‌اند؛ اما در حال حاضر با مصوبات مجلس و تکلیفی که دولت برعهده شبکه ملی اطلاعات گذاشته است، باید این امر هرچه زودتر تسریع شود. از طرف دیگر هم با مجازی شدن خدمات بسیاری از هزینه‌ها کاهش می‌یابد. در مجموع حوزه ارتباطات در کل دنیا برای صرفه‌جویی در وقت و کاهش هزینه مطرح می‌شود.
توسعه کابل فیبر نوری عدالت ارتباطات است
حوزه ارتباطات در کل دنیا برای صرفه جویی در وقت و کاهش هزینه مطرح می‌شود
آنا: با توسعه ایتنرنت فیبر نوری دسترسی به اینترنت برای اقشار مختلف جامعه چطور خواهد بود؟
فیضی: توسعه کابل فیبر نوری عدالت ارتباطات است به این معنی که با رساندن کابل نوری به ضعیف‌ترین و ثرومندترین اقشار جامعه، به اینترنت یکسان دسترسی خواهند داشت؛ بنابراین رشد کابل نوری در اصل رعایت عدالت ارتباطی در کشور است.
آنا: شما چطور به عنوان اپراتور خصوصی این نیاز را حس کردید که وارد این پروژه شدید؟
فیضی: ابتدا همه اپراتور‌ها روی بحث زیرساخت مخابرات ایران حساب کرده بودند، اما به دلیل قدیمی بودن زیرساخت مخابراتی و عدم پاسخگویی تکنولوژی‌ها این سازمان در بحث سرمایه‌گذاری جا ماند و نتوانست پا به پای تکنولوژی این ارتباطات را توسعه دهد؛ بنابراین زمانی که پروانه «یو ان اس پی» (unsp) گرفتیم، خارج از شبکه مخابراتی ایران کار طراحی و اجرا را قبل از همه اپراتور‌ها شروع کردیم و خوشحالیم بعد از چند سال بقیه اپراتور‌ها هم مشغول به ارائه خدمات در این طرح شدند.
ارائه ۴۵ درصد از پروژه فیبر نوری توسط اپراتورهای خصوصی
آنا: چند درصد این طرح توسط مخابرات و چند درصد توسط اپراتور‌ها انجام می‌شود؟
فیضی: طرحی که در حال انجام است ۵۵ درصد آن توسط مخابرات انجام می‌شود و ۴۵ درصد توسط اپراتور‌هایی که وارد این پروژه شدند، پوشش داده می‌شود. با سیاستگذاری که در دولت انجام گرفت پیش‌بینی می‌شود در طول زمان سه یا چهار سال به نتیجه برسیم.
آنا: تعهد اپراتور شما در ارائه خدمات فیبر نوری چقدر است؟
فیضی: تعهد اصلی ما یک میلیون مشترک است، ولی قرار است این پروژه را تا یک میلیون و 700 مشترک پیش ببریم.
تحقق 20 میلیون اتصال فیبر نوری تا دو سال آینده
آنا: فکر می‌کنید تا پایان برنامه هفتم به 20 میلیون اتصال برسیم؟
فیضی: در برنامه هفتم توسعه 20 میلیون ارتباط مطرح شده است و اگر بتوانیم تا دو سال آینده به 20 میلیون پوشش برسیم، قطعاً 20 میلیون ارتباط هم میتوانیم داشته باشیم. چون اعتباراتی که در برنامه هفتم پیش‌بینی شده قابل قبول است و می‌تواند این را پروژه عملیاتی کند. تصورم این است که اگر نیاز مردم به این ارتباطات برای همه روشن و مشخص شود، به این اعداد و ارقام پیش بینی شده خواهیم رسید.
آنا: به نظر شما روند توسعه و پیشرفت این پروژه در دو سال گذشته کم نبوده؟
فیضی: در دو سال اول برنامه ریزی‌های لازم برای اجرایی شدن این پروژه صورت گرفت و نزدیک به ۶۵۰ هزارمشترک از یک میلیون را پوشش خواهیم داد. از آنجا که ما یک سال زودتر برنامه ریزی را شروع کردیم ۶۵ درصد برای امسال اجرایی خواهد شد؛ طبیعتا در سال اول و دوم در بحث برنامه‌ریزی و در سال سوم و چهارم به خصوص سال سوم عقب ماندگی‌های سال‌های قبل جبران خواهد شد.
تلاش وزارت ارتباطات برای برداشتن موانع توسعه فیبر نوری
آنا: بزرگترین چالشی که بر سر راه توسعه پروژه فیبر نوری وجود دارد چیست؟
فیضی: بزرگترین مشکل شهرداری‌ها بودند که خوشبختانه با ورود وزارت ارتباطات و وزارت کشور بخش اعظم این مشکل حل شده، اما هنوز یکسری مقررات دست و پا گیر وجود دارد که مانع از انجام عملیات می‌شود مثلا شهرداری درگیر فراخوان مناقصه و تشریفات می‌شود در حالی‌که تعرفه، اپراتور و روابط بین شهرداری را دولت تعیین کرده و دیگر نیازی به فراخوان و مناقصه نیست. جاافتادن این موضوع در شورا‌ها و شهرداری‌های پراکنده جزء معضلات است. مثلا اکنون پوشش مرکز استان را به اتمام رساندیم و وقتی می‌خواهیم در شهرستان‌های اطراف این کار را شروع کنیم باید منتظر اعلام نظر استانداری باشیم. برای حل این موضوع سازمان‌های نظارتی باید وارد می‌شدند که کمی دیر اقدام کردند.
آنا: براساس آمار‌های موجود بیش از 60 درصد مردم به صورت ماهانه پنج گیگابایت یا کمتر از اینترنت مصرف می‌کنند برای مشترکین کم مصرف چه تدبیری اندیشید‌ه شده است؟
فیضی: درهرکجایی که این طرح را اجرایی کردیم انتخاب خدمات را آزاد گذاشتیم، مثلا فاز ۸ و ۵ و ۹پردیس، بهارستان، کیش، رشت یا شهر جدید هشتگرد مردم می‌توانند خدماتی را که متناسب با نیازشان است بگیرند.
آزادسازی تعرفه‌ها راهی موثر برای توسعه ارتباطات ثابت
آنا: برای اینکه ارتباطات ثابت را جایگزین ارتباطات سیار کنیم، چه اقداماتی باید انجام دهیم؟
فیضی: بهترین راه حل در برنامه هفتم توسعه قرار داده شده، آزاد سازی تعرفه‌ها و عدم دخالت دولت در تعرفه‌گذاری است. اگر دولت درتعرفه‌ها دخالت نکند اتفاقات بهتری خواهد افتاد. تعرفه دیتای موبایل با این عدد اقتصادی نیست، چون هزینه‌های اپراتور دلاری و درآمد‌ها ریالی است. ولی اگر تعرفه‌گذاری را آزاد بگذارند، تعرفه‌های موبایل از دیتا به محل اصلی برسد طبیعتا تعرفه‌های ثابت ارزان‌تر از تعرفه‌های موبایل می‌شود و توسعه ارتباطات ثابت رشد بیشتری خواهد داشت. هرکجا اجازه بدهند مردم و خدمات دهنده خودشان را باهم تنظیم می‌کنند. با رقابتی شدن فضا خدمات و هزینه‌ها کمتر می‌شود، از این رو اگر دولت در تعرفه‌گذاری دخالت نکند، بخش خصوصی به خوبی هزینه می‌کند و خدمات مورد نظر را به مردم ارائه خواهد داد.
در فیبر نوری و ارتباطات ثابت هزینه اولیه بالاست، اما هزینه نگهداری و جاری پایین است در نتیجه تعرفه‌ها نسبت به قبل متعادل‌تر می‌شود، اما در کابل مسی پهنای باند بیشتر و نگهداری آن سخت‌تر و گران است
آنا: یکی از مهم‌ترین مولفه‌ها بحث قیمت تمام شده اینترنت برای مردم است، فیبر نوری و فیبرمسی از لحاظ هزینه چه تفاوتی باهم دارند؟
فیضی: در فیبر نوری و ارتباطات ثابت هزینه اولیه بالاست، اما هزینه نگهداری و جاری پایین است در نتیجه تعرفه‌ها نسبت به قبل متعادل‌تر می‌شود؛ اما در کابل مسی پهنای باند بیشتر و نگهداری آن سخت‌تر و گران است. از دیگر مزایای کابل فیبر نوری در مقایسه با کابل مسی این است که کمتر مورد سرقت قرار می‌گیرد.
80 درصد زیرساخت‌های توسعه فیبر نوری با محصولات بومی
آنا: چه مقدار از تجهیزات مورد استفاده در پروژه فیبر نوری منازل و کسب‌وکارها بومی است؟
فیضی: کابل نوری در داخل کشورتولید می‌شود، اما تارکابل نوری وارداتی است، چون برای مصرف کل ایران تولید تار فیبر نوری اقتصادی نیست؛ اما میکروداکت‌های استفادی صد درصد داخلی هستند. درمورد تجهیزات فعالی که مورد استفاده است یک بخش تولید داخل و یک بخش واردات صورت می‌گیرد که از نظر حجم ریالی ۸۰ درصد توسعه زیرساخت داخلی است و ۲۰ درصد واردات است.
آنا: مردم چطور باید طعم شیرین استفاده از اینترنت پرسرعت و ایمن را بچشند؟ برای همراه کردن مردم چه برنامه‌‌ای دارید؟
فیضی: از آنجایی که مردم با تجربه تلخ فیبر نوری مخابرات مواجه شدند، امیدوار نیستند و در استفاده از آن ابهام دارند، اما به مرور زمان و مشاهده کیفیت خوب اینترنت خود مردم مشوق این طرح خواهند بود. تنها موردی که ممکن است در ادامه مانع اصلی این استقبال شود قیمت تمام شده مودمی است که در خانه مردم قرار می‌گیرد که قیمت نسبتاً بالایی دارد و کاملا وابسته به دلار است و بحث اقساطی کردن آن با توزیع در ماه‌های مختلف یا ودیعه دادن مطرح شده است.
مشکل اصلی در روستا‌ها ارتباطات رادیویی محدود است
آنا: این خدمات در شهرستان‌ها چطور ارائه می‌شود؟
فیضی: نباید انتظار داشته باشیم که فیبر نوری به همه خانه‌ها برود، در این طرح اگر تا ۳۰۰ متری منزل مردم کابل نوری ببریم میتوانیم سرعت ۵۰ مگابایتی را روی کابل مسی داشته باشیم. در شهرستان‌های کوچک همین که خدمات پایدار ارائه دهیم کافی است؛ چراکه مشکل اصلی در روستا‌ها ارتباطات رادیویی محدود است.
آنا: اصلاح مقررات ساختمان و ملزم کردن سازندگان به کانال کشی مختص فیبر نوری جهت اخذ پایان کار تا چه حد در افزایش سطح اتصال کشور موثر خواهد بود؟
فیضی: برای تجهیز ساختمان‌ها و تحقق این امرباید نظام مهندسی وارد شود؛ البته هنوز جایگاه و اهمیت این موضوع را درکشور درک نشده به همین علت باید جلساتی با نظام مهندسی و شهرداری برگزار شود تا در این حوزه عقب نمانیم؛ کشور‌های حاشیه خلیج فارس در این امر پیشرو هستند، زیرا در ساختمان‌های آن‌ها بخش‌هایی برای ارتباطات پیش بینی شده است.
آنا: شما پروانه «یو ان اس پی» دریافت کردید کارکرد این پروانه را توضیح دهید.
فیضی: بله، شرکت ما پروانه «یو ان اس پی» را دریافت کرده است که به اپراتور این امکان را می‌دهد که در صورت دارابودن فرکانس، در همه حوزه‌های موبایل و «تی‌دی‌ال تی‌ای» (TD-LTE) بتواند فعالیت کند. خوشبختانه ما برای اینکار فرکانس تهران و البرز را دریافت کرده‌ایم.
انتهای پیام/