جایزه کتاب سال شهید «غنی‌پور» تعطیل شد!
به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، حسن خاکبازان - شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه(ع)، برگزارکننده جایزه کتاب سال شهید غنی‌پور با تحلیل چالش‌ها و اولویت‌های ادبیات داستانی معاصر ایران و توجه به شرایط موجود و پیدایش نیازهای جدید مخاطبان، تصمیم گرفت همزمان با اعطای جوایز برندگان دوره بیست‌و‌دوم، پایان فعالیت این جایزه را اعلام کند.
شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه (علیه‌السلام) در بیانیه‌ای اعلام کرد؛
رَبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ آیه 80 سوره اسراء
آفرین جان‌آفرین پاک را که قَسَم یاد کرد بر قلمِ صنع و کتاب راز‌آلودِ آفرینش را با جوهر دریای کَرَم و رحمت بی‌انتهایش رقم زد.
صورتگر بی‌بدیلی که «ز آب و ز گِل آینه‌ای کرد و برابر گرفت» و با خلق نبی اکرم، محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله) و ائمه اطهار (علیهم السلام) لطف بیکران خداوندی‌اش را بر آدمیان تمام کرد.
سلام بر رهاگردیدگانی که در این گذر‌گاه خاکی «نظر کردند به وجه‌الله» و در آستان ربوبی ذات اقدس حق، به مقام والای شهادت نایل آمدند؛ به‌ویژه شهید حبیب غنی‌پور، عاشق وارسته‌ای که به اعتبار و آبرویش، چراغ محفل «شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه» را افروختیم تا بهانه‌ای باشد برای گرد آمدن جان‌های شیفته کلمه و ادب در آن گوشه روشن و پاک. همچنین گرامی می‌داریم نام و یاد زنده‌یاد امیر‌حسین فردی، بنیان‌گذار شورا و مجاهد نستوه عرصه قلم را که یک عمر «به تأیید نظر حل معما می‌کرد.»
جریان ادبی شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه(ع) طی قریب به نیم قرن تکاپو -با این باور که ادبیات غنی و داستان‌های اصیل، ملت‌های فهیم می‌پرورند- همواره کوشیده است در مسیر صدق گام بردارد و ضمن ادای دِین به آرمان‌های بلند ملت عزیز ایران، با پایبندی به اصول حرفه‌ای ادبیات داستانی، به قدرِ بضاعت، در خدمت رشد و بالندگی ادبیات داستانیِ سازنده و متعهد کشورمان باشد.
امر خطیری که برگزاری بیست‌و‌دو دوره جایزه انتخاب کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور طی سه دهه، از جمله مصادیق آن است. این شورا که همیشه آینه‌دار اوضاع و فرزند زمانه خود بوده است، طی نیم قرن گذشته رویکردهای زیر را بر حسب مقتضیات و شرایط جامعه اتخاذ نموده است:
دوره اول: در اواسط دهه پنجاه، به همت زنده‌یاد امیر‌حسین فردی، محافل داستان‌خوانی و قصه‌گویی در کتابخانه مسجد جوادالائمه(ع) در یکی از محله‌های جنوب غرب تهران برگزار گردید. در این دوره تلاش می‌شد ذائقه مخاطبان و اعضای کتابخانه -که بالغ بر هفت‌هزار نفر بودند- با روایت‌های جذاب و اثر‌گذار شیرین گردد و ظرفیت قصه و داستان- که نزدیک‌ترین رسانه به تارهای فطرت بشر است- برای پرورش فکر و روح کودکان و نوجوانان به کار گرفته شود.
دوره دوم: پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، جلسه‌های داستان‌نویسی - دوشنبه‌های هر هفته- با حضور اعضای فعال‌تر و علاقه‌مندان به داستان‌نویسی، آغاز شد و رونق خاصی به فعالیت‌های این جمع بخشید. جلسات صمیمی و پر‌شورِ این گروه یاد‌گیرنده، هجده سال دوام داشت که حاصل آن معرفی چندین نویسنده و منتقدِ ادبی به جامعه ادبیات داستانی ایران بود.
دوره سوم: در سال ۱۳۶۵ و پس از شهادت حبیب غنی‌پور- یکی از اعضای خلاق این شورا که آن زمان دانشجوی رشته ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی بود- ایده برپایی «جایزه انتخاب کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور» توسط امیر‌حسین فردی، در کنار مزار آن نویسنده شهید مطرح و در سال ۱۳۷۶ اولین دوره این جایزه خود‌جوش و مردمی برگزار شد. طی برگزاری بیست‌و‌دو دوره این جایزه، آثار برتر نویسندگان در زمینه داستان کودک، نوجوان و بزرگسال معرفی شدند، که جزئیات آن در وب‌گاه این جایزه به نشانی: habibghanipoor.ir ثبت گردیده است.
دوره چهارم: این شورا، با تحلیل چالش‌ها و اولویت‌های ادبیات داستانی معاصر ایران و توجه به شرایط موجود و پیدایش نیازهای جدید مخاطبان، تصمیم گرفت همزمان با اعطای جوایز برندگان دوره بیست‌و‌دوم، پایان فعالیت این جایزه را اعلام دارد و از این پس، توان خود را صرفِ زمینه‌های دیگری کند که تربیت نسل جدید داستان‌نویسان و انتقال تجربه به نویسندگان نو‌قلم، از آن جمله‌اند.
امید است این تلاش‌های هر‌چند اندک، مورد رضایت باری تعالی قرار گرفته و پاسخگوی بخشی از نیازهای ادبیات داستانی میهن عزیزمان باشد.
معرفی بخش بزرگسال آخرین دوره جایزه
بنا به اعلام دبیر جایزه کتاب سال شهید غنی‌پور و به نقل از هیئت دواران بخش رمان بزرگسال بیست و دومین دوره این جایزه ادبی، کتاب خسرو شیرین نوشته خسرو باباخانی از انتشارات كتابستان معرفت در این بخش به‌عنوان کتاب سال انتخاب و معرفی شد.
به گزارش دبیرخانه این جایزه، محمد ناصری، عضو شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه (ع) و دبیر این دوره از جایزه، اعلام کرد:
داوران این بخش با مطالعه و رصد بیش از هزار و دویست رمان منتشر شده در سال ۱۴۰۰ در سه مرحله به داوری پرداختند. در هر یک از جلسات و نشست‌های داوری، تعدادی کتاب برای بررسی بیشتر به جلسات و مراحل بعدی داوران راه یافت. قضاوت این تعداد کتاب پس از داوری به معرفی ۴ رمان به‌عنوان نامزد نهایی منجر شد:
- خسرو شیرین، نوشته آقای خسرو باباخانی
- نبودن، نوشته آقای مهدی زارع
- نوزده تماس بی‌پاسخ، نوشته خانم خدیجه خانی
- و تن دادم وطن، نوشته خانم مریم بصیری
نتیجه نهایی
کتاب برگزیده سال: رمان خسرو شیرین نوشته خسرو باباخانی به دلیل پرداختی واقع‌گرایانه، تأمل‌برانگیز و دردناک از جنگ و آوارگی مردم جنوب و خصوصاً مردم نجیب آبادان و احترام ویژه به عشق و وفاداری، به عنوان کتاب سال جایزه شهید غنی‌پور معرفی می‌شود.
کتاب تقدیری: رمان نوزده تماس بی‌پاسخ نوشته خدیجه خانی به دلیل توجه به موضوع بیماری پاندمیک کووید ۱۹ و روایتی ساده از دل‌تنگی انسان‌ها در هنگامه بلایا و نیازشان به یکدیگر، قابل‌تقدیر شناخته شد.
در پایان داوران گروه رمان جایزه شهید حبیب غنی‌پور، ضمن تقدیر از پدیدآورندگان رمان‌های منتشر شده در سال ۱۴۰۰ اعم از نویسنده، ناشر، توزیع‌کننده و سایر عوامل دخیل در آماده‌سازی یک رمان، از صمیم قلب به خادمان کتاب و ادبیات و داستان کشور، خسته نباشید و خدا قوت می‌گوید.
گفتنی است هیئت‌داوران این دوره در بخش رمان بزرگسال، آقایان: ابراهیم زاهدی مطلق، مصطفی خرامان و گلعلی بابایی بودند.
من و آقای همسایه در بیست‌و‌دومین جایزه کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور برگزیده شد
بنا به اعلام دبیر این جایزه و به نقل از هیئت دواران بخش نوجوان بیست و دومین جایزه ادبی شهید حبیب غنی‌پور، کتاب من و آقای همسایه نوشته علیرضا متولی از انتشارات به‌نشر در این حوزه به‌عنوان اثر برگزیده انتخاب و معرفی شد.
به گزارش دبیرخانه این جشنواره، محمد ناصری، عضو شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه (ع) و دبیر این دوره از جایزه، اعلام کرد:
داوران این بخش، از میان ۸۷۵ اثر -چاپ اول- منتشر شده در سال ۱۴۰۰، سی‌و‌نُه عنوان را بعد از چند مرحله ارزیابی اولیه به مرحله نهایی آوردند. در این مرحله داوران پس از مطالعه دقیق و بحث و تبادل‌نظر و گفت‌وگو در جلسات حضوری سرانجام چهار اثر زیر را از میان این ۳۹ کتاب به‌عنوان نامزدهای نهایی بخش رمان نوجوان معرفی کردند:
۱. شوپه، نوشته آریا یعقوب‌زاده از انتشارات قصه و داستان
۲. من و آقای همسایه، نوشته علیرضا متولی از انتشارات به‌نشر
۳. پرواز اسب سفید، نوشته سیده عذرا موسوی از انتشارات به‌نشر
۴. من ضامن، نوشته مصطفی خرامان از انتشارات به‌نشر
هیئت‌داوران بخش نوجوان معتقدند:
در سال ۱۴۰۰، رمان نوجوان به لحاظ کمّی و کیفی رشد چشمگیری نداشته که احتمالاً یکی از دلایل آن شیوع کرونا و تبعات آن بوده است. اما نباید ازنظر دور داشت که این گروه سنی حساس که در مرحله بلوغ جسمی و ذهنی قرار دارند، بیش از هر چیزی به ادبیات پر‌مایه هویت‌ساز و آگاهی‌بخش نیازمند هستند. لذا جا دارد، مدیران فرهنگی و نظام تعلیم‌و‌تربیت کشور با فراهم نمودن تمهیدات و تسهیلات مناسب، از ترویج ادبیات کودک و نوجوان –به‌ویژه در سطح مدارس- به‌نحو مؤثر حمایت کنند. چراکه ادبیات غنی، بهترین رسانه برای ارتباط با مخاطب و مؤثرترین عامل بالندگی روحی و فکری اوست.
نتیجه نهایی بخش رمان نوجوان
هیئت‌داوران بخش رمان نوجوان، کتاب من و آقای همسایه، نوشته علیرضا متولی را به‌عنوان کتاب سال معرفی می‌کند که برخی دلایل آن عبارتند از: مخاطب‌شناسی مناسب و پرداختن به دغدغه‌های فکری و مسائل اجتماعی این گروه سنی، ایجاد کشش و خلق جهانِ داستانی جذاب و باور‌پذیر، شخصیت‌پردازی خوب و بر‌انگیختن حس هم‌ذات‌پنداری در مخاطب.
همچنین در این بخش کتاب شوپه، نوشته آریا یعقوب‌زاده، شایسته تقدیر دانسته شد.
توجه به موضوع حیاتی محیط‌زیست و خلق فضاهای طبیعت‌گرایانه زیبا و با‌شکوه در قالب روایتی دل‌نشین و پر‌ماجرا ازجمله دلایل این انتخاب بوده است.
گفتنی است هیئت‌داوران این دوره خسرو باباخانی، حبیب یوسف‌زاده و محمدعلی قربانی بودند.
معرفی برگزیدگان بخش کودک
بنا به اعلام دبیر این جایزه و به نقل از هیئت داوران بخش کودک بیست و دومین جایزه ادبی شهید حبیب غنی‌پور، کتاب یک دروغ کوچولو و دوست بزرگ، دوست کوچک در این بخش به‌عنوان آثار برگزیده انتخاب و معرفی شدند.
به گزارش دبیرخانه این جایزه، محمد ناصری، عضو شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه (ع) و دبیر این دوره از جایزه، اعلام کرد:
گروه داوری کودک جایزه شهیدحبیب غنی‌پور با مطالعه و پایش ۱۷۰۰ عنوان کتاب منتشرشده در سال ۱۴۰۰ پس از مرحله ریزش اولیه، ۵۶ عنوان کتاب را شایسته صعود به مرحله دوم داوری دانست. گروه داوران پس از مطالعه تطبیقی این آثار، پنج عنوان کتاب زیر را به‌عنوان نامزدهای دریافت جایزه معرفی کرد:
۱.یک دروغ کوچولو، شکوه قاسم نیا
۲.قلب فروزان مترسک، جمال اکرمی
۳.دوست بزرگ، دوست کوچک، کلر ژوبرت
۴.قلب سفید پدربزرگ، مسلم ناصری
۵.غروب بازی، لاله جعفری
نتیجه نهایی:
کتاب برگزیده سال: کتاب یک دروغ کوچولو، نوشته شکوه قاسم‌نیا، به دلیل خلق اثری با نگاه خلاق، تخیل هنری و زبان عاطفی و بهره‌مندی هوشمندانه و ظریف از عناصر داستان کودک، در عین درونمایه‌های مناسب.
کتاب تقدیری: کتاب دوست بزرگ، دوست کوچک، نوشته کلر ژوبرت به دلیل بیان هنرمندانه و استفاده از شگردهای خلاق داستان کودک، در عین داشتن درونمایه عمیق.
گفتنی است هیئت‌داوران این دوره در بخش کودک، آقایان: ناصر نادری، محمدحسن حسینی و علی‌اصغر جعفریان بودند.
انتهای پیام/