نباید بین افراد سالم و دارای معلولیت جامعه دیوار کشید

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، برای نخستین‌بار از سال ۱۹۲۱ که عکاسی اروپایی بر اثر حادثه‌ای، بینایی خویش را از دست داد، ۱۵ اکتبر به نام عصای سفید نام گرفت. عصای سفید برای افرادی خاص یا کسانی که مادرزاد و یا بر اثر سانحه‌ای فاقد بینایی هستند، نقشی مهم و ضروری در زندگی روزمره آنها ایفا می‌کند.

این افراد بنا بر شرایطی تحمیلی خود که منجر به از دست دادن بینایی‌شان شده، ممکن است از موهبت مهم الهی مانند بینایی محروم باشند؛ اما عموماً این نقیصه نمی‌تواند عاملی باشد برای دست‌یابی این قشر از جامعه به دیگر نعمات، جایگاه‌ها و امکانات موجود، همچنانی که در طول تاریخ موارد و نمونه‌های زیادی از عدم قبول شکست و پیشرفت‌های حیرت‌آور و باورنکردنی افراد کم‌بینا یا نابینا دیده‌ایم و شنیده‌ایم.

حوزه کسب علم تا مراحل اعلا و تحصیلات عالی و آکادمیک یکی از این حوزه‌هاست که این افراد در آن وارد شده و به مدد ابزار کمک‌آموزشی و علاقه و اراده شخصی و بهره جستن از سایر حواس، توانسته‌اند به مراحلی قابل توجه دست یابند.

در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) نیز سعی شده که شرایطی در حد توان و مورد رضایت افراد کم‌بینا و نابینا فراهم شده تا این قشر از جامعه نیز بتوانند پایاپای دیگر افراد به علاقه خود در زمینه کسب علم و تحصیل در دانشگاه بپردازند.

«دفتر فروغ سبز»، چند سالی است که در زمینه خدمت‌رسانی به این افراد در این واحد دانشگاهی دایر و مأمنی شده برای ابراز مسائل و حل مشکلات و مکانی برای گردهمایی‌ها، جلسات دورهمی و همفکری آنان.

به همین مناسبت گفت‌وگویی داشتیم با  مهرداد کرامت‌پور مسئول این دفتر که خود نیز از نابینایان و فارغ‌التحصیلان واحد اصفهان بوده و پس از اتمام تحصیلات با حضور در این مرکز، دل در گرو حل مشکلی از مشکلات همنوعان خود داشته که در ادامه می‌خوانیم.

آنا: «دفتر فروغ سبز» در چه سالی تأسیس شد؟

کرامت‌پور: پیشنهاد تأسیس این دفتر در سال ۱۳۸۰ داده شد و تا آن زمان در واحدهای دانشگاه‌ آزاد کشور به جز دانشگاه دولتی اصفهان دفتری ویژه دانشجویان کم‌بینا و نابینا وجود نداشت؛ اما به لطف خدا و با پیگیری‌های فراوان در تاریخ ۲۳ مهر ۱۳۸۴ و در روز جهانی عصای سفید، این دفتر در دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان تأسیس شد. این مرکز با چهار دانشجوی کم‌بینا و نابینا آغاز به کار کرد که به مرور به تعداد دانشجویان آن افزایش یافت. وجود این دفتر در دانشگاه باعث جذب دانشجویان از استان‌های دیگر به دانشگاه نیز شده که نکته بسیار حائز اهمیتی است.

آنا: کمی از فعالیت‌های خودتان در این مرکز بگویید.

کرامت‌پور: از مهم‌ترین فعالیت‌ها در این مرکز، گویاسازی کتاب‌ها و جزوه‌های گویا برای دانشجویان کم‌بینا و نابیناست. با بررسی آرشیو‌ها به این کتاب‌ها دسترسی پیدا می‌کنیم و در صورت عدم دسترسی، آنها را در مراکز دیگر جست‌وجو و به‌روز می‌کنیم و در حالت سوم از دانشجویان خوش‌صدای دانشگاه در راستای ضبط کتاب‌ها در استودیو‌های حاضر در دانشگاه بهره می‌گیریم. نکته مهم دیگر این است که برخی از دانشگاه‌ها در کشور، امکان ضبط صدا ندارند یا صرفاً به آرشیو دسترسی دارند در این صورت با آنها تعامل می‌کنیم؛ زیرا که دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) همه این موارد را شامل می‌شود و این نکته بسیار مثبت و امتیاز برای این واحد دانشگاهی است.

آنا: چه برنامه‌هایی را در طول فعالیت خود در این دانشگاه انجام داده‌اید؟

کرامت‌پور: سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ همایش‌هایی به مناسبت روز قلم با حضور نویسندگان مشهور و افراد صاحب قلم برگزار کردیم؛ هدف از برگزاری این همایش‌ها، آشنایی دانشجویان کم‌بینا و نابینا با این افراد و ایجاد انگیزه برای تلاش و پیشرفت در آنان بود. در دهه ۸۰ و ۹۰ نمایشگاه‌های مختلف با موضوع تربیت و خلاقیت توسط این دفتر در دانشگاه برگزار شد که نتیجه مثبتی را به همراه داشت. مسابقه‌های دوومیدانی، آشنایی دانشجویان با مهارت‌های آنان در زمینه‌های دیگر ورزشی و مواردی از این قبیل نیز از برنامه‌های دیگر در این چند سال بوده که نتیجه آن کسب رتبه‌های بسیار ارزنده توسط دانشجویان دارای محدودیت است.

آنا: چه انتظاری از مسئولان دانشگاه دارید؟

کرامت‌پور: بسیاری از بخش‌ها در دانشگاه‌ در چارت اداری دیده شده و وجود دارد؛ به این معنا که دانشگاه‌های کشور، آموزش، روابط عمومی، قسمت حقوقی، اداره فارغ‌التحصیلان، رفاه دانشجویی، صندوق رفاه و امور مالی دارند. این مورد مشترک بین همه دانشگاه‌های کشور بوده و این چارت اداری تعیین شده که کارمندان، مدیران و مسئولان در این قسمت‌ها با این سمت‌ها و پست‌های اداری باید خدمت کنند، اما دفاتری مانند این دفتر، خیلی محدود هستند و بسیاری از دانشگاه‌ها در کشور چنین دفتری ندارند، در چارت اداری دقیقاً دیده نشده است.

این مرکز جزء دفاتر رسمی دانشگاه و زیرمجموعه معاونت دانشجویی فرهنگی است. تقویت ساختار اداری و ارتقای سازمانی این دفتر می‌تواند نقش بسیار مؤثری در بازدهی مثبت فعالیت دفتر و در نتیجه رضایتمندی رابطان و مراجعان داشته باشد. مابقی بخش‌ها و ادارات امکان ارتقا دارد؛ اما این دفتر همچنان همان شرایط را دارد. با این حال امیدوارم همان‌طور که در راه‌اندازی و تأسیس چنین دفتری در کشور پیش‌گام بودیم در قرارگیری در چارت اداری نیز به‌عنوان دفتری که امکان ارتقا داشته باشد نیز پیشگام باشیم.

آنا: اگر صحبتی با دانشجویان یا مسئولان دارید بفرمایید.

کرامت‌پور: دوستان نابینا و کم‌بینا مانند بقیه افراد، انتظار دارند که در حد خودشان دیده شوند و برای کارهای‌ آنان ارزش‌گذاری تعیین شود، نه اینکه احساس کنند در حاشیه‌اند. در اصل موضوع، اینکه همه در دانشگاه درس‌خوانده و تحصیل علم می‌کنیم؛ چراکه با به دست آوردن مدرک، می‌توانیم از لحاظ فکری، فرهنگی و اجتماعی رشد پیدا کنیم.

یکی از اهداف مهم «دفتر فروغ سبز» این است که افراد نابینا و کم‌بینا، هم‌پای همسالان خود بتوانند به رشد فکری، فرهنگی، معنوی و اجتماعی برسند. خیلی از افراد نابینا دچار انزوا هستند. نمی‌توانند جایگاهی مناسب در جامعه به دست آورند با اینکه اتفاقات مثبتی رخ داده؛ اما هنوز خیلی از افراد در جامعه به معلولان به چشم افراد ناتوان نگاه می‌کنند و این، ضعف نگرش بوده و ارتقای سطح نگرش، یکی از کار‌های این دفتر است.

برگزاری جلسات، نشست‌ها، هم‌اندیشی‌ها و دعوت از افراد صاحب‌نظر در این جلسات، برای تقویت حس اعتمادبه‌نفس میان دوستان نابینا و کم‌بینا بسیار مؤثر است. نباید در جامعه بین افراد سالم و افراد دارای معلولیت (نابینا، جسمی-حرکتی، ناشنوا و حتی گروه ذهنی) دیوار کشیده شود.