هوش مصنوعی علم را متحول خواهد کرد

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از مجله نیچر، تعداد حوزه‌های تحقیقاتی که در آن‌ها از هوش مصنوعی استفاده می‌شود، مداوم در حال افزایش است. این فهرست روز به روز از تهیه کردن پروتئین گرفته تا پیش‌بینی آب‌وهوا، از تشخیص‌های پزشکی تا ارتباطات علمی گسترده‌تر می‌شود.

براساس تجزیه و تحلیل مجله علمی نیچر، نسبت مقالات پایگاه داده اسکوپوس که هوش مصنوعی یا کلمات کلیدی مرتبط با هوش مصنوعی در عنوان یا چکیده آن ذکر شده است، اکنون ۸ درصد است که نسبت به یک دهه قبل که تنها ۲ درصد بود، افزایش یافته است.

هوش مصنوعی همچنان در حال تغییر است. در دهه ۲۰۱۰ شاهد رونق توسعه الگوریتم‌های یادگیری ماشینی بودیم که می‌توانند به تشخیص الگو‌ها در مجموعه داده‌های علمی پیچیده و عظیم کمک کنند، دهه ۲۰۲۰ عصر جدیدی از ابزار‌های مولد هوش مصنوعی را آغاز کرده است که از قبل بر روی مجموعه داده‌های وسیعی آموزش دیده‌اند.  

نظرسنجی که مجموعه تحقیقاتی نیچر انجام داده است نظر بیش از ۱۶۰۰ محقق از سراسر جهان را جلب کرده که نشان دهنده راه اندازی یک پژوهش جدید در مورد نقش هوش مصنوعی در علم است. نیچر قصد دارد از این نتایج استفاده کند تا محققان بتوانند به صورت عمیق‌تر به موضوع هوش مصنوعی بپردازند و از پتانسیل این فناوری و مشکلات آن آگاه شوند.

به عنوان مثال، پاسخ دهندگان به ما گفتند که از هوش مصنوعی برای پردازش داده‌ها، نوشتن کد و کمک به نوشتن مقالات استفاده می‌کنند. یکی از مزایای واضح برای بسیاری از افراد در ارتباطات علمی به زبان انگلیسی است. ابزار‌های مولد هوش مصنوعی که توسط مدل‌های زبانی بزرگ به‌ویژه «چت جی‌پی‌تی» (ChatGPT) ارائه می‌شوند، به محققانی که زبان اصلی آن‌ها انگلیسی نیست، اما برای انتشار تحقیقات خود نیاز به استفاده از انگلیسی دارند، کمک می‌کند. دانشمندان می‌توانند از مدل‌های زبانی بزرگ برای بهبود سبک نوشتاری و دستور زبان خود و ترجمه و خلاصه کردن کار‌های دیگران استفاده کنند.

هوش مصنوعی همچنین به طور گسترده در آموزش علوم در سراسر جهان استفاده می‌شود. دانش‌آموزان در مدارس و دانشگاه‌ها مرتباً از ابزار‌های هوش مصنوعی برای پاسخ دادن به سؤالات استفاده می‌کنند، و معلمان شروع به درک این موضوع کرده‌اند که برنامه‌های درسی و روش‌های آموزشی برای در نظر گرفتن این موضوع باید تغییر کنند.

محققان نگران آسیب‌هایی هستند که می‌تواند ناشی از انتشار اطلاعات نادرست توسط هوش مصنوعی و احتمال مطالعات جعلی ایجاد شده توسط هوش مصنوعی باشد. این نگرانی‌ها اهمیت خاصی در علم دارند. اگر اعتماد به ادبیات علمی اولیه را از دست دهیم، اساس مجموعه دانش مشترک بشریت را از دست داده‌ایم.

عامل دیگری که پاسخ دهندگان نظرسنجی درباره آن اظهار نظر کردند، نقش غالب شرکت‌ها در توسعه هوش مصنوعی است. شرکت‌ها مشارکت کنندگان ارزشمندی در علم، فناوری و نوآوری هستند. اما مقیاس مالکیت آن‌ها بر هوش مصنوعی، هم از نظر فناوری و هم از نظر داده‌های انسانی مورد نیاز برای تأمین انرژی آن، بیشتر از گذشته است.

اکنون زمان آن است که مشخص شود هوش مصنوعی در کدام جنبه‌های تحقیق و جامعه می‌تواند به طور ایمن ادغام شود و چگونه آن را انجام دهیم. نباید اجازه داد که سیل اطلاعات آینده مبتنی بر هوش مصنوعی به سیل علم غیرقابل اعتماد دامن بزند.

علم و بشریت از هوش مصنوعی بهره خواهند برد، مشروط بر اینکه آن را به شیوه‌ای درست به کار گیرند، درک جامع از خطرات بالقوه این فناوری یک پیش نیاز ضروری برای استفاده ایمن از آن است.