تعداد و تنوع موزه ها در شهر شیراز باید توجه ویژه قرار گیرد

به گزارش گروه فرهنگی آنا به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس محمدمهدی نجفی در مراسم دیشب که به مناسبت بزرگداشت روز جهانی موزه ها و تقدیر از فعالین حوزه میراث فرهنگی فارس برگزار شد افزود: این موزه شهر سترگ یادمان هایی را در دل خود جای داده است که امروزه موجب مباهات و افتخار هر شهروند شیرازی است .

وی گفت: شهر-موزه ای باز با قدمت و ساختار فرهنگی و اجتماعی ، از ویژگی های ممتازی برخوردار است و یکی از برجسته ترین و با هویت ترین فضاها و نقاط عطف شهری کشور ایران محسوب می گردد و بدین لحاظ استفاده از عنوان موزه شهر نه تنها اغراق نیست بلکه عین واقعیت است . همچنین بر اساس بند 3 و 4 اساسنامه (ICOM) شورای بین امللی موزه ها جامع ترین تعریف موزه چنین است : موزه موسسه ای است دائمی و بدون هدف مادی که درهای آن به روی همگان گشوده است و در خدمت جامعه و برای پیشرفت آن فعالیت می کنند .

نجفی ادامه داد : شکل گیری سازمانی به نام موزه با اهداف یاد شده آن تقریباً از قرن 14 و 15 میلادی آغاز گردید .

سرپرست امور موزه های استان فارس همچنین افزود : اطلاق لفظ موزه به سازمانی که وظیفه اش نگهداری از اشیائ دارای ارزش فرهنگی است پس اجلاس (F.N.C) در فرانسه در سال 1972 میلادی صورت گرفت و از آن زمان به بعد جنبه عمومی یافت .

موزه مهمترین و تاثیرگذارترین سازمان و نهاد فرهنگی است که تا کنون بشر به آن دست یافته است . امروزه موزه داری به بسیاری از مولفه های دیگر دوران گذار طولانی را طی کرده و در نهایت به انسان و نیازهای همه جانبه او پرداخته است و به میزان تاثیرگذاری که در مخاطب و اجتماع دارد ، موفقیت آن سنجیده می شود .

همچنین موزه وظیفه دارد در جهانی که دائماً متحول می شود نیروی درک همیشه جدیدی را در مورد اتصال بین گذشته و آینده پیدا کند .

وی اظهار داشت : لاجرم از این رو می بایست متعهدانه در برقراری ارتباط مردم با آثار به نمایش درآمده نقش آفرین بوده تا پیام نهفته در آن شنیده شود . بنابراین موزه ها به منظور مطالعه ، آموزش و التذاذ مراجعین در پی گردآوری ، حفاظت ، پژوهش ، نشر و نمایش شواهد مادی و غیرمادی جوامع و محیط زندگی آنها برمی آیند . بدین ترتیب و تحت اهداف و تعاریفی که مستمراً و هر ساله به مناسبت فرا رسیدن روز جهانی موزه مصادف یا 18 می (28 اردیبهشت) که از سوی ایکوم اعلام می شوند نقش و جایگاه موزه ها هر ساله مورد توجه مجدد قرار می گیرد تا همگام با تغییر و افزایش نیازهای فرهنگی و اجتماعی جوامع ، موزه ها نیز به عنوان یکی از مهمترین پایگاه های فرهنگی در هر کشور به ایفای نقش موثر خود نایل گردند . ( امسال به دلیل سال کبیسه میلادی 29 اردیبهشت روز جهانی موزه نام گذاری شده است ).

بدین لحاظ در دنیای امروز موزه ها اهدافی فراتر از به نمایش درآوردن و یا نگهداری اشیاء تاریخی را دنبال می کنند . برخی از این اهداف عبارتند از ایفای نقش موزه ها در جهانی شدن ( 2002میلادی) ، معرفی میراث معنوی (2004میلادی) ، ارتباط و توجه به جوانان (2006میلادی) ، تغییر و توسعه اجتماعی (2008میلادی) ، هماهنگی اجتماعی (2009میلادی) ، خاطره جمعی (2011 میلادی) ، تغییر و تحولات جهانی ، الهام ها و ایده های جدید برای مواجه شدن با چالش های جهان امروز (2012میلادی) ، آثار موزه ها پدیدآور پیوندها (2014میلادی) و باالاخره موزه ها و چشم منظرهای فرهنگی (2016 میلادی) .

نجفی خاطر نشان کرد : همانگونه که مطرح گردید در دنیای امروز تکالیف متنوع و پیچیده تری فراتر از نمایش آثار تاریخی به عهده موزه ها گذاشته شده است و طبیعتاً جایگاه جدید موزه ها در ارتقای فرهنگی و اجتماعی جوامع و در نتیجه تعامل بیشتر آن ها با مردم در تدوین و طراحی برنامه های فرهنگی از اهمیت ویژه ای برخوردار خواهد بود . یقیناً یکی از چشمگیرترین گرایشات سالهای قرن بیستم به بعد ایجاد مجموعه های فرهنگی و شهری می باشد که موزه ها و فضاهای نمایش قسمت عمده ای از آن را تشکیل می دهند .

نجفی اضافه کرد : نخستین موزه ایران در سال 1295 خورشیدی بنام موزه ملی یا موزه معارف در یکی از اتاقهای بزرگ وزارت معارف که در سمت شمال مدرسه دارالفنون قرار داشت تشکیل شد که 270 اثر در آن نگهداری می شد و در سال 1304 خورشیدی اشیاء این موزه به تالار آئینه کاخ مسعودیه منتقل شد .

سرپرست امور موزه های اداره کل میراث فرهنگی فارس همچنین گفت : ساخت موزه ایران باستان در سال 1314 خورشیدی آغاز گردید و در سال 1316 خورشیدی رسماً گشایش یافت .

موزه پارس در موزه شهر شیراز به همت انجمن حفاظت از آثار ملی ایران و با کوشش و تلاش علی اصغر خان حکمت ، علی سامی و فریدون توللی به عنوان یکی از نخستین و کهن ترین موزه های شهرستان های کشور آغاز به کار کرد و اکنون با در اختیار داشتن نزدیک به پنج هزار قطعه شی ء ثبتی از ارزشمند ترین موزه های کشور محسوب می گردد .

البته موزه تخصصی هخامنشی تخت جمشید نیز که توسط هرتسفلد در بخش جنوبی صفه تخت جمشید بر خرابه های تخت جمشید ایجاد گردید در همان سال 1316 به بهره برداری رسید .

موزه تخصصی ساسانی نیز در سال 1317 به منظور حفظ ارزشهای باقی مانده از دوران ساسانی در شهر بیشاپور احداث گردید و مجدداً در سال 1381 تجدید بنا و گشایش یافت .

وی گفت : امروزه موزه ها مراکزی پویا و تاثیر گذار در سطح منطقه ای ، ملی و جهانی بوده و نقش اساسی در هویت سازی شهری ، فردی ، قومی و ملی دارند ، همچنان که شهروندان نیز در سرنوشت و چگونگی هویت موزه ها نقش دارند و همواره بر اهیمت موزه ها به عنوان ثروت فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی تاکید می کنند امید است توسط مسئولین فرهنگی و اقتصادی به منظور رونق صنعت گردشگری و توسعه پایدار توجه ویژه ای به این امر مبذول دارند . چنانچه ما خواستار توسعه پایدار در موزه شهر شیراز می باشیم ناگزیریم که به یکی از مهمترین شاخصه های توسعه که همان تعداد و تنوع موزه ها در سطح شهرها هستند توجه ویژه نموده و در پیوستگی این پدیده فرهنگی و جوامع شهری بکوشیم .

وی در پایان اضافه کرد : همچنان که به همت بلند مردم این دیار در سال های دهه 20 خورشیدی موزه شهر شیراز در ایجاد و راه اندازی موزه پیشگام بوده است ، امید است که نسبت به توسعه فضاهای موزه ای اقدام جدی تری به عمل آید .