رقابت با چین/ انگلیس رویای ابرقدرت شدن در بخش فناوری را می‌‌بیند

گروه جهان خبرگزاری علم و فناوری آنا، وبگاه «پولیتیکو» در گزارشی به راهبرد جدید لندن مبنی بر اعمال فشار بر شرکت‌های بریتانایی پرداخت که در چین سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

آنگونه که از روایت پولیتیکو برمی‌آید، از شرکت‌های انگلیس درباره نحوه سرمایه‌گذاری‌شان در زمینه‌های حساس سوالاتی پرسیده شده که این نشان دهنده نزدیکی هرچه بیشتر سیاست‌های لندن به سیاست‌های دولت «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا مبنی بر لزوم نظارت بر نوع رابطه تجاری با چین است.

چهارشنبه هفته گذشته، بایدن با امضای فرمانی اجرایی، سرمایه‌گذاری جدید آمریکا در چین، در بخش فناوری‌های حساسی مانند تراشه‌های رایانه‌ای را مشمول محدودیت کرد.

این دستور، به وزیر خزانه‌داری آمریکا اجازه می‌دهد که سرمایه‌گذاری‌های آمریکا در نهاد‌های چینی را در سه بخش نیمه هادی‌ها و میکروالکترونیک، فناوری‌های اطلاعات کوانتومی و سیستم‌های هوش مصنوعی خاص، ممنوع یا محدود کند.

هدف از این دستور جلوگیری از انتقال سرمایه و تخصص آمریکا به چین برای توسعه فناوری‌هایی است که به نوسازی نظامی این کشور کمک و امنیت ملی آمریکا را تضعیف می‌کند. 

اکنون به نظر می‌رسد که انگلیس هم به دنبال تعریف محدودیت‌های مشابهی علیه سرمایه‌گذاری در بخش فناوری چین است.

موضوع زمانی علنی شد که پولیتیکو به اطلاعات نظرسنجی‌ای دست یافت که اواخر ماه ژوئیه (مرداد) به طیف گسترده‌ای از شرکت‌های انگلیسی ارسال شد و هدف از آن رسیدن به «درک جمعی» از «جریان سرمایه گذاری» در «بخش‌های حساس» عنوان شده است.

در این نظرسنجی، از شرکت‌های انگلیسی درباره سرمایه گذاری در ۱۷ حوزه از رباتیک گرفته تا زیست شناسی مصنوعی، سوالاتی پرسیده شده است.

سوالات به حوزه‌های دیگر ازجمله حمل و نقل، انرژی و زیرساخت‌های هسته‌ای غیرنظامی، ارتباطات و رمزنگاری هم بسط داده می‌شود.

البته، چین تنها کشوری نیست که از شرکت‌های انگلیسی درباره فعالیت سرمایه گذاری در آن سوال شده است و لندن به دنبال کسب اطلاعات از شرکت‌ها درباره فعالیت سرمایه‌گذاری آن‌ها در کشور‌های مختلف از استرالیا گرفته تا کانادا، هنگ کنگ، مکزیک و حتی آمریکا است.

اما به باور پولیتیکو، این نظرسنجی نشان می‌دهد که لندن بیش از همه به دنبال برداشتن «گام نخست» برای درک سرمایه‌گذاری شرکت‌های انگلیسی در کشور‌هایی است که برچسب «رقیب راهبردی» به خود می‌گیرند.

اما آنچه بیشتر مایه نگرانی است، انجام این نظرسنجی در برهه‌ای است که دولت «ریشی سوناک» نخست وزیر انگلیس، وعده داده که بیش از گذشته، با سیاست‌های واشینگتن در ممانعت از انتقال «فناوری‌هایی با کاربری دوگانه» همراهی خواهد کرد که علاوه بر مصارف غیرنظامی، در صنایع نظامی هم کاربرد دارند.

سوناک برای رضایت خاطر هم‌حزبی‌های محافظه‌کار خود که اعمال فشار بر چین را خواستار هستند، چنین راهبردی را اتخاذ کرده است حال آنکه باید به عواقب آن بر رشد اقتصادی انگلیس هم فکر کند.

آنگونه که از روایت مقام‌های تجاری انگلیس برمی‌آید، لندن به پیروی از واشینگتن، سرمایه‌گذاری در بخش نیمه رساناها، هوش مصنوعی و فناوری محاسبات کوانتومی چین را محدود خواهد کرد.

این اقدام می‌تواند به شرکت‌های فعال در بخش نیمه رسانا‌ها مانند «کراون جوول» (crown jewel) که مجوز طراحی تراشه خود را به سازندگان چینی می‌دهند، آسیب برساند.

این در حالی است که کسب و کار‌ها در انگلیس هم اکنون نیز تحت تاثیر قانون «امنیت ملی و سرمایه گذاری» که هدف آن تقویت غربالگری سرمایه گذاری به بهانه‌های امنیتی است، آسیب دیده اند.

«اعلامیه آتلانتیک» میان آمریکا و انگلیس که توسط سوناک در سفری به واشینگتن در اوایل ژوئن (خرداد/ تیر) امضا شد، از منظر امنیت ملی، انگلیس را نسبت به توسعه «پایگاهی از شواهد» درباره خطرات سرمایه گذاری در «کشور‌هایی که مایه نگرانی هستند»، متعهد می‌کند.

اما در حالی که همسویی با آمریکا یک «مصلحت سیاسی» برای دولت لندن تلقی می‌شود، این طور به نظر می‌آید که سوناک به دنبال تحقق آروزی خود مبنی بر «تبدیل انگلیس به یک ابرقدرت فناوری» و «تقویت سرمایه گذاری داخلی» نیز هست.