از سلبریتی‌های معروف چپ‌دست تا ورزش‌هایی که خوراک چپ‌دست‌هاست

خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ اگر شما چپ‌دست هستید، در دوران ابتدایی اصرار بر این داشتند که با دست راست بنویسید، چه بسا تنبیه در کار بود، در امتحانات نهایی مدرسه و کنکور از شما می‌پرسیدند که چپ‌دست هستید؟ و در آخر بازهم صندلی راست‌دست‌ها را در اختیارتان قرار می‌دادند، پشت سیستم نشسته‌اید برای تایپ اعداد به دلیل اینکه در سمت راست قرار دارد مشکل دارید، به‌عنوان یک چپ‌دست همیشه بریدن کاغذ و پارچه برایتان سخت بوده است، با این چالش‌ها چه حسی داشتید؟

امروز ۲۲ مردادماه روز جهانی چپ دست‌هاست و خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا در این رابطه گپ و گفتی را با محمدحسن پیشداد عضو مرجع متخصصین ایران ترتیب داده است.

پیشداد درباره اینکه اصولاً چپ دست کیست؟ اظهار کرد: واژه چپ‌دست برای افرادی که در انجام کار‌های خود به‌ویژه در نوشتن از دست چپ استفاده می‌کنند به‌کار برده می‌شود و در تحقیقات‌ها و پژوهش‌ها آمار متفاوتی مشاهده شده که این افراد را بین ۱۰ تا ۳۰ درصد کل جمعیت تخمین زده می‌زنند.

وی اضافه کرد: به‌عنوان مثال نشریه Scientific American تعداد چپ دست‌ها را تا ۱۵ درصد هم اعلام کرده و براساس این تحقیقات تعداد آقایان چپ‌دست دوبرابر خانم‌ها هستند.

تاریخچه روز جهانی چپ‌دست‌ها

وی اضافه کرد: یکی از دلایل مهم چپ‌دست بودن آن است که تستوسترون بالاتر در مادر بر مغز تأثیر می‌گذارد، همچنین درصد خیلی کمی نیز توانایی استفاده از هر دو دست را دارند.

عضو مرجع متخصصین ایران درباره تاریخچه روز جهانی چپ‌دست‌ها هم چنین توضیح داد: تاریخچه این روز از سال ۱۹۷۶ برابر با ۱۳۵۵ خورشیدی آغاز می‌شود که روز ۲۲ مردادماه برابر با ۱۳ اوت را روز جهانی چپ دست‌ها نامگذاری کرده‌اند.

پیشداد همچنین به علت نامگذاری روز جهانی چپ‌دست‌ها اشاره و تبیین کرد: دلیل نامگذاری این روز، انتقاد به ساخت ناعادلانه ابزار‌ها و امکاناتی که برای راست دست‌ها طراحی شده و آشنایی با چالش‌های افراد چپ دست‌ها در استفاده از امکاناتی مانند وسایل ازجمله قیچی، ماوس کامپیوتر، صندلی دسته‌دار به‌ویژه یک دسته، صندلی راننده در خودروها، قانون‌های راهنمایی رانندگی و ... در زندگی روزانه بود.

وی در پاسخ به سؤال دیگر که افراد چپ‌دست چه محدودیت‌هایی دارند؟ بیان کرد: شاید افراد راست دست تاکنون توجهی به این موضوعات نداشته‌اند، اما واقعیت این است که بیشتر امکانات و ابزار‌های ساخته شده ویژه راست‌دست‌ها ساخته شده که برخی از این وسایل محدودیت‌هایی را برای اشخاص چپ به‌وجود آورده و یکی از دلایل نامگذاری روز چپ‌دست‌ها انتقاد به عدم توجه به این افراد در ساخت وسایل بوده است.

عضو مرجع متخصصین ایران با بیان مصداقی‌تر محدودیت‌های چپ‌دست‌ها گفت: قسمت عددی صفحه کلید که از دکمه‌های پرکاربرد به حساب می‌آید در سمت راست کیبورد قرار داشته و همواره یک فضای پرت غیرقابل استفاده برای چپ‌دست‌هاست.

پیشداد عنوان کرد: از دیگر محدودیت‌های محدودیت‌های چپ‌دست‌ها داستان صندلی‌های مدارس و دانشگاه بوده که تقریباً تا اندازه‌ای رفع و دنده داخل ماشین هم برای راست‌دست‌ها طراحی شده است.

وی تشریح کرد: سوراخ‌های دسته‌ قیچی یک اندازه نیستند و آنها برای راست دستان طراحی شده‌اند، همچنین زونکن‌ها و بسیاری از مکانیزم‌های دفتر‌های فنری مشابه هم برای راست‌دستان کاربرد دارند.

عضو مرجع متخصصین ایران توضیح داد: دستگاه‌های کارتخوان و پوز که هیچ چپ‌دستی با آنها راحت نیست، از سویی تقریباً تمامی وسایل ازجمله قیچی، ماوس کامپیوتر، صندلی دسته‌دار و … برای راست‌دست‌ها درست شده‌اند و افراد چپ دست مشکلات خاص خودشان را دارند.

پیشداد متذکر شد: البته امروزه وسایل مخصوص چپ‌دست‌ها طراحی شده‌اند، اما یا گران‌قیمت هستند یا پیدا کردن آن‌ها در فروشگاه‌ها دشوار است.

وی با معرفی چپ‌دستان سرشناس ایرانی و خارجی مطرح کرد: از چپ‌دستان مشهور و معروف ایرانی می‌توان به نوشاد عالمیان، بازیکن مشهور تنیس روی میز ایران، مجید درخشانی نوازنده معروف تار و آهنگ‌ساز ایرانی، فرهاد قائمی بازیکن تیم والیبال ایران، کریم باقری فوتبالیست سابق و محبوب کشورمان، بازیگرانی چون محسن تنابنده، مهران غفوریان، لاله اسکندری، زیبا بروفه، بهنوش بختیاری و … اشاره کرد.

ورزش‌های مخصوص چپ‌دست‌ها

عضو مرجع متخصصین ایران اضافه کرد: در میان افراد سرشناس خارجی چپ‌دست هم می‌توان از افلاطون، ارسطو، چارلی چاپلین، آیزاک نیوتن، لودویگ فان بتهوون، یوهان سباستیان باخ، لئوناردو دا وینچی، میکل‌آنژ، پابلو پیکاسو، ویلیام شکسپیر، فریدریش نیچه، بیل گیتس، مهاتما گاندی، آمیتاب باچان، ماری کوری و ژولیوس سزار نام برد.

پیشداد درباره ورزش‌های مخصوص چپ‌دست‌ها هم گفت: تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که چپ‌دست‌ها در ورزش‌های تعاملی مانند بوکس، تنیس و بسکتبال برتری واقعی دارند، اما در ورزش‌های غیرتعاملی مانند ژیمناستیک و پرش از تخته این‌طور نیستند.

وی درباره دلیل این اتفاق هم گفت: شاید یک دلیل این باشد که چپ‌دست‌ها به‌دلیل توانایی در استفاده از دست چپ قادرند حریف‌های راست‌دست را که عادت کرده‌اند با راست‌دست‌ها مبارزه کنند، بنابراین کنترل کمتری بر سمت چپ خود دارند، شکست دهند.

عضو مرجع متخصصین ایران با اشاره به مهارت‌های چپ‌دست‌ها تبیین کرد: برخی عقیده دارند کسانی که چپ‌دست هستند توانایی بیشتری در مهارت‌های زبانی دارند که ممکن است به آنها کمک کند تا بتوانند در امور سیاسی موفق باشند، چراکه چهره‌های موفقی در دنیا چپ‌دست بوده‌اند.

پیشداد در ادامه توضیح داد: داده‌های جمع‌آوری شده در سال ۲۰۰۸ نشان داد زمانی که از افراد خواسته شد دو کار را همزمان انجام دهند، چپ‌دست‌ها عملکرد بهتری داشتند، علت آن است که راست‌دست‌ها برای حل مسئله آن را تجزیه کرده و به‌طور جداگانه هرکدام را بررسی می‌کنند، این در حالی است که چپ‌دست‌ها به مسئله به‌عنوان یک کل نگاه می‌کنند.

وی به خلّاقیت چپ‌دست‌ها در انجام امور اشاره و تشریح کرد: یک امکان که توسط روانشناس کالج لندن یعنی کریس مک‌مانوس در کتاب «چپ‌راست، راست‌چپ» مطرح شده، آن است که مغز چپ‌دست‌ها نیمکره راستِ بسیار پیشرفته‌تری دارد که این نیمکره با تفکر خلّاق مرتبط است.

عضو مرجع متخصصین ایران تأکید کرد: همچنین یک ارتباط احتمالی دیگر بین چپ‌دستی و خلّاقیت وجود دارد، ارتباطی که هنوز قطعی نیست، اما جذاب است.

پیشداد اضافه کرد: پرورش یافتن در جمعیت اقلیت چپ‌دست‌ها و دیدنِ خود به‌عنوان فردی که با بقیه تفاوت دارد، «ذهنیت بیگانه» یا تمایل به داشتنِ خودانگاره‌ای را که بیشتر از آن که خاستگاه گروهی داشته باشد، فردی است، تقویت می‌کند.

وی تصریح کرد: این نوع ذهنیت می‌تواند فرد را مستعد کند تا ویژگی‌هایی مانند استقلال و عدم انطباق (موافقت با جمع) را که روانشناسان بین آنها و تفکر خلاق و نوآوری پیوند برقرار می‌کنند، در خود تقویت کند.

عضو مرجع متخصصین ایران، دلایل چپ‌دست شدن را اینگونه برشمرد: برخی دانشمندان معتقدند علت چپ‌دستی برخی افراد هیچ ارتباطی با مغز ندارد و بر این باورند که علت چپ‌دستی مرتبط با نخاع است، پیش از آن بر این عقیده بودند که تفاوت‌های ژنتیکی نیمکره راست و چپ مغز عاملی برای این موضوع است، در نهایت هیچ شواهدی که نشان دهد چپ‌دست‌ها به‌لحاظ جسمی یا روانی دارای محرومیت هستند، وجود ندارد.

پیشداد مطرح کرد: برای بعضی مردم راست دست جالب است وقتی یک چپ دست را می‌بینند که با دست چپ کارهایش را انجام می‌دهد، دوست دارند که نحوه نوشتن، به دست گرفتن وسایل و... را توسط آنها ببینند، کاری که خودشان با دست چپ‌شان نمی‌توانند انجام دهند.