ارز دیجیتال در خدمت تولید و تجارت

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری علم و فناوری آنا، ارز‌های دیجیتال فقط یک نوآوری مالی و ابزاری برای معامله نیستند، بلکه در سطح اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی نیز تاثیرگذار بوده‌اند. اثر ارز دیجیتال بر اقتصاد ایران و جهان پرسشی است که هم برای مردم و هم کارشناسان اقتصادی مطرح است.

برخی اقتصاددان‌ها بر این باورند که بهره‌گیری از رمزارز‌ها و بلاکچین می‌تواند سرعت رشد و پیشرفت در کشور‌های در حال توسعه و اقتصاد دیجیتال را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. از طرفی به دلیل انتقال آسان و ارزان کریپتو کارنسی‌ها (رمزارزها) به سراسر جهان، این نوع کشور‌ها می‌توانند میزان تجارت خود با سایر کشور‌های جهان را افزایش دهند و حتی تحریم‌هایی که بر ضد آن‌ها وجود دارد را دور بزنند.

در کشور ما هم در شرایط فعلی، با وجود تحریم، کاهش درآمد نفتی و محدود شدن منابع ارزی ایران این سوال مطرح است که آیا درآمد ناشی از ارز‌های دیجیتال قادر به رفع تنگنا‌های اقتصادی هستند یا خیر.

رمزارز‌ها می‌توانند در خدمت تولید و تجارت قرار بگیرند

برخی کارشناسان معتقدند اگر رمزارز‌هایی که استخراج شده‌اند به درستی احراز شود و در خدمت تولید و تجارت کشور قرار بگیرند می‌توانند کمک‌کننده باشند. بانک مرکزی استفاده از رمزارز‌های حاصل از استخراج را برای تجارت خارجی مجاز کرده است که به آن‌ها رمزارز سفید نیز گفته می‌شود و البته فعلا عدد بزرگی را دربر نمی‌گیرد.

البته بانک مرکزی که مسئول سیاست‌گذاری در این حوزه است رمزارز‌های حاصل از مبادله را برای تبادل در داخل کشور مجاز نمی‌داند. با این حال هر میزان هم که رمزارز‌های حاصل از استخراج کم یا زیاد باشد امکان استفاده از آن در تجارت خارجی وجود دارد.

عباس آشتیانی، رئیس انجمن بلاک‌چین ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی آنا در مورد ظرفیت بلاک‌چین و رمزارز‌ها برای جذب شرکت‌های دانش‌بنیان و نقش آن‌ها در اقتصاد ایران، اظهار کرد: رمزارز‌ها و دارایی‌هایی رمزگذاری شده به عنوان یک کلاس جدید دارایی در اقتصاد جهان به رسمیت شناخته شده و در حقیقت به عنوان بخشی از اقتصاد اکثر کشور‌ها از جمله ایران نقش بازی می‌کنند.

وی ادامه داد: در ایران نیز شاهد سرمایه‌گذاری خوبی از سوی مردم در حوزه رمزارز‌ها هستیم و پلت‌فرم‌های تبادل دارایی رمزنگاری شده نیز وجود دارند، اما نکته قابل توجه این است که امکان نوآوری از این شرکت‌ها به خاطر فضای اشتباه رگولاتوری و تنظیم گری گرفته شده است.

وی ادامه داد: این امیدواری وجود دارد که با توجه به مکانیسم‌های جدید تنظیم‌گری که در بیانیه سازمان توسعه تجارت الکترونیک در بحث رگولاتوری به چشم می‌خورد به سمت نوآوری در این حوزه ورود کنیم.

نوآوری در لبه دانش و فناوری است

آشتیانی با تاکید بر اینکه نوآوری در لبه دانش و فناوری است، عنوان کرد: مردم نباید تنها با دید سرمایه‌گذاری و کسب سود وارد خرید و فروش رمزارز‌ها و ارز‌های دیجیتالی شوند.

برای جهانی‌شدن کسب و کار‌ها و تسهیل قوانین نظارتی اقدامات مناسب‌تری انجام شود

آشتیانی تصریح کرد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری باید بتواند برای جهانی شدن کسب و کار‌ها و تسهیل قوانین ناظر اقدامات مناسب‌تری انجام دهد، اما متاسفانه دانش‌بنیان‌ها نتوانسته‌اند ثروت واقعی ایجاد کنند. البته نمونه‌های موفقی نیز وجود داشته است، اما خلاء‌های ناشی از نبود واحد تحقیق و توسعه که معین کند چه حمایت‌هایی برای چه رسته‌هایی از کسب و کار‌ها مورد نیاز است و چگونه می‌توان بازار مناسب را برای شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد کرد وجود داشته است.

استفاده از این قبیل ارز‌ها در تجارت خارجی کشور تا چه میزان کارآیی دارد؟

برخی کارشناسان معتقدند استفاده از این قبیل ارز‌ها در تجارت خارجی کشور کارآیی چندانی ندارد. دلیل این موضوع ابعاد و اندازه کوچک رمزارز‌های تولید داخل است که حدود ۲۰۰ هزار دلار تخمین زده می‌شود. ابعادی که به عقیده مدیرکل دفتر تامین مالی و امور طرح‌های وزارت صمت حتی نمی‌تواند به نیاز یک روز سامانه نیما پاسخگو باشد.

استخراج رمزارز بیشتر به قیمت رمزارز و جذابیت آن برای افراد بستگی دارد، اینکه ما آن‌ها را در تجارت خارجی به رسمیت بشناسیم حتما در افزایش استخراج تاثیرگذار است، اما نقش اصلی را بخش اقتصادی موضوع بازی می‌کند. با اینکه در ماه‌های اخیر بر سر استفاده از ارز‌های دیجیتال حواشی بسیاری پیش آمده، اما گفته‌های مدیرکل دفتر تامین مالی و امور طرح‌های وزارت صمت نشان می‌دهد فعلا به صورت رسمی نمی‌توان روی رمزارز‌ها برای گشودن گره‌های تجاری کشور ناشی از تحریم حسابی باز کرد.

خرید و فروش ارز دیجیتال بدون صف

همچنین این سوال مطرح است که از مزایای رمزارز‌ها نسبت به سایر دارایی‌های مالی چه می‌تواند باشد؟ شاید بتوان یکی از مزیت‌های بازار رمزارز‌ها در مقایسه با بازار سرمایه را نداشتن صف دانست. در بازار بورس، شاهد پدیده‌ای به نام «صف خریدوفروش» هستیم که باعث می‌شود یک سهم در یک قیمت خریدار یا فروشنده نداشته باشد و همین مسئله در بسیاری از مواقع موجب سرگردانی سهامداران می‌شود. با وجود این، در بازار ارز‌های دیجیتال این‌گونه نیست و در هر ساعت از شبانه‌روز و هر مکانی، رمزارز‌ها را به‌راحتی می‌توان خریدوفروش کرد. همین امر یکی از دلایل مهم پر‌بازده‌بودن ارز‌های دیجیتال به‌شمار می‌رود؛ چرا که با تشکیل صف‌های خریدوفروش، قیمت‌ها دچار نوسان نخواهند شد.

در کمتر ۱۵ سال گذشته، دنیای ارز‌های دیجیتال و تکنولوژی بلاک‌چین رشد بسیار زیادی را تجربه کرده است، اما باید اذعان کنیم که هنوز درصد خیلی کوچکی از ارزش آن شکوفا شده است.

افزایش تاثیر ارز‌های دیجیتال روی اقتصاد با بهبود قانون‌گذاری

تکنولوژی بلاک چین در عمل ثابت کرده است که پتانسیل بسیار بالایی برای حل بسیاری از مشکلات جامعه بشری دارد. اما همانطور که گفته شد، بسیار جوان و نوپاست و هنوز در ابتدای مسیر قرار دارد. آناتونی یاکوونکو، بنیان‌گذار شبکه بلاک چین سولانا، در صحبت‌هایش بار‌ها تصویر ذهنی خود از آینده را بیان کرده ‎است.

وی در یک مصاحبه عنوان کرد که یکی از هدف‌های پروژه سولانا این است که سهام شرکت‌های حاضر در بورس را بتوان در شبکه سولانا مبادله کرد. شاید این سخن مقداری دور از واقعیت به نظر برسد، اما حقیقتا موضوعی جدی است و با توجه به توانایی‌های تکنولوژی بلاک‌چین، امری کاملا شدنی است.

تکنولوژی بلاک‌چین قوانین بازی را تغییر داده است. این تکنولوژی نوپا و جوان، تا به امروز نشان داده است که توان این را دارد برای بسیاری از صنایع، مخصوصا صنعت فین‌تک که تکنولوژی‌های مربوط به صنعت مالی و بانکداری است ارزش هنگفتی را تولید کند. اما با وجود پتانسیل این دنیا، اتفاقاتی منفی مانند سقوط بلاک چین ترا، سقوط صرافی FTX، کلاهبرداری‌های مکرر و هک شدن شبکه‌ها، احساسات عمومی را نسبت به این تکنولوژی آینده‌ساز تحت تاثیر قرار داده است. بسیاری از مردم به ارز‌های دیجیتال به دیده شک می‌نگرند و تاثیر آن‌ها روی اقتصاد را منفی می‌دانند.

چالش حقیقی پیش روی توسعه‌دهندگان و کارآفرینان دنیای ارز‌های دیجیتال دقیقا در همین‌جا قرار دارد. در حال حاضر، کل تعداد کاربران ارز‌های دیجیتال ۳۰۰ میلیون نفر تخمین زده می‌شود. این تعداد کل افرادی را شامل می‌شود که حداقل یک بار رمزارزی را خریداری یا استفاده کرده باشند.

در صورت حل چالش‌های قانون‌گذاری و موضوعات مربوط به رابط کاربری، این عدد می‌تواند به چندین میلیارد نفر افزایش پیدا کند. در صورت وقوع این اتفاق، شاهد ادغام بیش از پیش دنیای ارز‌های دیجیتال در اقتصاد جهانی خواهیم بود و این به معنی رشد نجومی میزان ورود نقدینگی به این فضا است.