قرآن‌سوزی در اروپا؛ خنجری به قلب مسلمانان جهان

گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، محمدرضا کاظمی ـ اوایل تیر ۱۴۰۲ که پلیس سوئد خبر داد در راستای حمایت از آزادی بیان به مردی اجازه داد تا صفحات قرآن را در مقابل مسجد اصلی شهر استکهلم به آتش بکشد، موجی از اعتراضات سرتاسر جهان اسلام را در بر گرفت. اگرچه پلیس در همان زمان اعلام کرد که درباره سلوان مومیکا، ۳۷ ساله تحقیقاتی را به اتهام «تحریک علیه یک گروه قومی» آغاز کرده، اما عمق این اتفاق برای مسلمانان بزرگتر از آن بود که به تحقیقات پلیس این کشور دل خوش کنند.

بعد از اعتراضات شدید به این حرکت و آتش زدن پرچم کشور سوئد در اکثر کشور‌های اسلامی به طور ویژه عراق، بار دیگر پلیس سوئد به این مرد اجازه داد که حرکت خود را تکرار کند و بعد از او نیز اعضای گروهی افراطی و ضد اسلام در دانمارک (Danske Patrioter) مقابل سفارت عراق در کپنهاگ در اقدامی شنیع یک نسخه از قرآن کریم را به آتش کشیدند. این گروه اعلام کرد که این اقدام را در اعتراض به حمله به سفارت سوئد در بغداد انجام داده است.

به همین دلیل نیز در طول چند هفته اخیر در بسیاری از کشور‌های اسلامی نسبت به این حرکت اعتراضات ریز و درشت فراوانی شکل گرفت و حتی بسیاری از غیرمسلمانان نیز این حادثه به شدت محکوم کردند. در ادامه مروری داریم بر تعدادی از اعتراضاتی که در کشور‌های مسلمان نسبت به این ماجرا رخ داد.

سلوان مومیکا، مرد عراقی که در سوئد به قرآن کریم اهانت کرد

اقدامی خصمانه علیه 2 میلیارد مسلمان

وزارت خارجه کشورمان جزو اولین ارگان‌هایی بود که به این اتفاقات واکنش نشان داد و سفیران دو کشور سوئد و دانمارک را احضار کرد. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در سخنانی خطاب به سفیر سوئد گفت؛ بی‌حرمتی به قرآن کریم و مقدسات اسلامی در سوئد را به شدت محکوم می‌کنیم و مسئولیت کامل پیامد‌های تحریک احساسات مسلمانان جهان را متوجه دولت سوئد می‌دانیم.

کنعانی افزود: ادامه بی‌حرمتی به مقدسات اسلامی و نفرت‌پراکنی از این راه، مصداق کامل خشونت سازمان یافته و اقدامی خصمانه علیه 2 میلیارد جمعیت مسلمان جهان، انسان‌های خداباور و پیروان ادیان آسمانی تلقی می‌شود.

بعد از گسترش موج اعتراضات نسبت به قرآن‌سوزی در سوئد سازمان همکاری اسلامی نیز اعلام کرد که برای گفت‌وگو در رابطه با این وضعیت «جلسه اضطراری» برگزار خواهد کرد و در مقابل نخست وزیر سوئد نیز از همه کشور‌های اسلامی خواست آرامش خود را حفظ کنند.

وزارت خارجه عراق نیز از زمان وقوع اولین اهانت به قرآن کریم فورا اقدام و موضوع را پیگیری کرد و از وزارت خارجه سوئد خواست اقدامات لازم را برای عدم تکرار این اهانت اتخاذ کند، اتفاقی که در عمل رخ نداد و ما بار دیگر شاهد این بی‌احترامی به کتاب آسمانی مسلمانان بودیم.

در طول هفته‌های اخیر معترضان عراقی با تجمع در میدان التحریر در مرکز بغداد، اهانت به قرآن و اجازه مقامات سوئدی برای توهین به مقدسات را محکوم کرده و از موضع دولت عراق و تصمیمش برای قطع روابط دیپلماتیک و اخراج سفیر سوئد حمایت کردند.

به جز دولت عراق، دفتر روابط خارجی در دولت اقلیم کردستان عراق نیزاهانت به قرآن کریم را که دو مرتبه در سوئد و یک بار در دانمارک رخ داد، به شدت محکوم و اعلام کرد، فعالیت‌های نمایندگی خود را در استکهلم به حالت تعلیق درآورده است.

قرآن، عامل اتحاد یمن و عربستان!

وزارت خارجه عربستان نیز با انتشار بیانیه‌ای اعطای مجوز از سوی دولت سوئد به برخی از افراط‌یون را محکوم کرد. عربستانی با انتقاد از رفتار مقامات سوئدی اعلام کردند که کاردار سفارت این کشور در عربستان را احضار می‌کنند اعتراض خود را به صورت رسمی و کتبی به وی تحویل دهند.

با وجود اختلافاتی که در سال‌های اخیر بین عربستان و یمن وجود داشته، اما هر دو کشور در این رابطه موضعی یکسان گرفتند. محمدعلی الحوثی، عضو شورای عالی سیاسی یمن گفت، اخراج سفیر سوئد در عراق کاری است که همه دولت‌ها باید آن را انجام دهند.

وزارت خارجه فلسطین نیز ضمن تقبیح این اتفاق، قرآن‌سوزی در سوئد و دانمارک را نشان‌دهنده نژادپرستی و نفرت‌پراکنی علیه دین اسلام و قرآن کریم دانست.

الازهر مصر هم در ادامه اعتراضات کشور‌های مسلمان با صدور بیانیه‌ای ادامه اهانت به قرآن را محکوم کرد و خواستار تحریم محصولات سوئدی شد. الازهر اعلام کرد، اقدام مقامات سوئد برای اعطای مجوز هتک حرمت کتاب خدا بیانگر سیاست‌های آنارشیستی، افراط‌گرایی و حمایت از تروریسم است. مصری‌ها بی‌تفاوتی کشور‌های مسلمان به این حادثه را محکوم و اعلام کردند که عدم اتخاذ اقدامات جدی در قبال این سیاست‌های دولت سوئد، حمایت از این جنایت‌ها محسوب می‌شود.

وزارت خارجه اردن هم در این میان با انتشار بیانیه‌ای اقدامات به وقوع پیوسته در کشور‌های اروپایی را محکوم کرد و آن را موجب تقویت احساس نفرت دانست. جاسم محمد البدیوی، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس هم جزو چهره‌های سیاسی شناخته شده بود که این هتاکی را محکوم کرد.

کشور قطر هم به طور رسمی به این ماجرا واکنش نشان داد. وزارت امور خارجه این کشور اعلام کرد، دوحه سفیر سوئد را احضار کرده و یادداشت اعتراضی خود را درباره این هتک حرمت به وی تحویل داده است.

این وزارتخانه در بیانیه‌ای اعلام کرد، از مقامات سوئد می‌خواهد اقداماتی ار برای توقف چنین اقدامات خصمانه اتخاذ کنند. در بخشی از این بیانیه آمده است: «این تجاوزات بیانگر انزجار و تبعیض مذهبی است، با ارزش‌های همزیستی مسالمت آمیز در تضاد است، تهدیدی برای آزادی بیان محسوب می‌شود و تلاش‌ها را برای تقویت صلح و امنیت مختل می‌کند.»

گسترش اعتراضات در اروپا و آفریقا

هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه هم در گفت‌وگویی تلفنی با همتایان عرب خود در عراق، عربستان و مصر اهانت مجدد به قرآن کریم در مقابل سفارت عراق در استکهلم را بررسی کرد.

وی با وزیران خارجه این کشور‌ها لزوم اقدام سازمان همکاری اسلامی و اتخاذ تدابیر ممکن در قبال اسلام‌هراسی و جنایات علیه اسلام در اروپا را مورد بررسی قرار داد که هتک حرمت اخیر قرآن در مقابل سفارت عراق در استکهلم در چارچوب این جنایات قرار دارد.

پس از این اتفاقات، سازمان همکاری اسلامی نیز با شدیدترین عبارت‌ها، اهانت به قرآن کریم در مقابل سفارت عراق در سوئد را محکوم کرد و در ادامه سلسله برخورد‌ها با سفیران و دیپلمات‌های سوئد در کشور‌های اسلامی، وزارت خارجه عراق از سفیر سوئد خواست فورا به کشورش بازگردد.

وزارت خارجه مصر نیز روز جمعه در بیانیه‌ای با الفاظی شدید، مجوز مقامات سوئدی به تکرار اهانت به قرآن کریم را محکوم کرد. این وزارتخانه بیان کرد که این موضوع، چالشی آشکار است که از چارچوب‌های آزادی بیان فراتر رفته و احساسات میلیون‌ها مسلمان در سراسر جهان را برانگیخته و مقدسات آنان را زیر پا گذاشته است.

با وجود تمام این اتفاقات و اعتراضاتی که در کشور‌های مسلمان شکل گرفته و موجی از تنفر علیه کشور‌های اروپایی مخصوصا سوئد به وجود آورده است، اما مقامات این کشور هنوز از موضع خود پایین نیامده و چنین اتفاقی را در راستای احترام به آزادی بیان توجیه می‌کنند. باید منتظر ماند و دید در نهایت سوئدی‌ها پس از این توجیهات، کاری عملی برای جلوگیری از بروز مجدد چنین اتفاقاتی انجام می‌دهند یا خیر؟ عدم توجه به این مسئله و جلوگیری از رخ دادن این قبیل اهانت‌ها، می‌تواند تبعات منفی زیادی برای کشور‌های اروپایی داشته باشد و افراطیون مسلمان را به انجام کار‌های متقابل و یا حتی بدتر، وادار کند.