چشم امید نخلداران تنگستان به سدهای «خائیز» و «باهوش»

به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، همایش «تنگستان، آینده، پیشرفت» همراه با برگزاری نشست‌های علمی ـ تخصصی در حوزه‌های کشاورزی، انرژی، مبلمان شهری، آسیب‌های اجتماعی، فرهنگ و هنر در راستای همایش ملی «استان بوشهر، آینده، پیشرفت» به میزبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنگستان(اهرم) برگزار شد.

براین اساس، نشست علمی - تخصصی «تنگستان، آینده و پیشرفت» با موضوعیت کشاورزی دانش‌بنیان، تولیدمحور و اشتغال‌آفرین و با رویکرد نخل و خرما به همت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنگستان و با حضور معاون هماهنگی و برنامه‌ریزی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر، فرماندار تنگستان، معاون عمرانی، مدیرعامل آب منطقه‌ای استان بوشهر، مدیر سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر، امام جمعه اهرم، جمعی از مدیران شهرستان، استادان دانشگاه‌های خلیج فارس بوشهر و دانشگاه آزاد اسلامی اهرم و کشاورزان تنگستانی و دشتستانی در محل سالن اجتماعات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنگستان برگزار شد.

همایش «تنگستان، آینده، پیشرفت» از سلسله همایش‌های ملی «استان بوشهر، آینده، پیشرفت» است که با توجه به شرایط اقلیمی، نیازمندی‌ها، ظرفیت‌ها و توانمندی‌های هر شهرستان تا پیش از همایش اصلی در هر شهرستان از سوی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شد.

احمد لطفی فرماندار تنگستان در این نشست اظهار کرد: این نوع نشست‌هایی که با موضوعیت تخصصی کشاورزی‌ است، به‌دلیل اهمیت موضوع سال‌ها پیش باید در سطح دانشگاه‌های تنگستان برگزار می‌شد که اکنون امیدواریم با توجه به برگزاری نخستین نشست تخصصی کشاورزی با موضوع نخل و خرما شاهد تداوم و استمرار آن در سطح دانشگاه‌ها باشیم.

وجود ظرفیت مهم نخل و خرما در اهرم

وی با یادآوری اینکه دو ظرفیت مهم بخش کشاورزی شامل نخل و خرما در بخش مرکزی و آبزی‌پروری در بخش دلوار در تنگستان به‌صورت بالقوه و بالفعل وجود دارد، ادامه داد: براساس بررسی‌های صورت گرفته دانشجویان استقبال چندانی از فضا و ظرفیت‌های دولتی نمی‌کنند؛ در حال حاضر بیش از یک‌هزار نفر از تسهیلات اشتغال‌زایی که از محل تسهیلات تبصره 16 پرداخت می‌شود، به‌صورت خرد و کلان در تنگستان استفاده کردند که کمترین سهم مربوط به قشر دانشجوست.

فرماندار تنگستان با اشاره به اینکه محتوای این نشست‌های تخصصی به گونه‌ای‌ است که از خروجی آن می‌توان در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری حوزه کشاورزی بهره برد، عنوان کرد: نتایج این نشست تخصصی در کیفیت محصول، افزایش میزان محصول و همچنین بهداشت و سلامت محصول خرما اثرگذار خواهد بود.

لطفی افزود: یکی از اهداف مهم ما استفاده از ظرفیت دانش‌بنیان در بخش‌های مختلف حوزه کشاورزی مانند آب، خاک و محصول است که به طور قطع نتایج خوبی خواهد داشت و در معیشت خانواده‌ها و اقتصاد منطقه مثمرثمر خواهد بود.

مقام عالی دولت در تنگستان تبیین کرد: در بخش مدیریتی و پشتیبانی ضمن انجام اقدامات خوبی مانند احداث سد خاییز و سد باهوش در تنگستان باید اقدامات بیشتر و باکیفیت‌تری برای بهره‌برداری از منابع آب انجام دهیم تا اصلی‌ترین نیاز و مسئله کشاورزان را پوشش دهیم.

وی توضیح داد: سال گذشته در حوزه آب کشاورزان، طرح مطالعاتی واشماری نخیلات که به گفته خیلی از کشاورزان اجرای آن غیرممکن بود، با کمک و همراهی کشاورزان و توسط دولت صورت گرفت که این مهم در بخش کشاورزی نخل و شیوه‌ آبیاری آنان بسیار مهم است.

فرماندار تنگستان با اشاره به اینکه تنگستان پس از دشتستان، دومین قطب تولید خرما در استان بوشهر است، خاطرنشان کرد: در بخش پشتیبانی دولتی از کشاورزان با حوزه کشاورزی دشتستان فاصله داریم و این مهم باید بررسی شود.

لطفی این مشکلات و کمبود‌هایی که بر حوزه کشاورزی تنگستان مترتب بوده از سال‌ها پیش ایجاد شده که با برگزاری چنین نشست‌های تخصصی در حوزه‌ کشاورزی به یک سند مدون کارشناسی در حوزه نخیلات و کشاورزی برسیم و چشم‌انداز روشنی را برای کشاورزان رقم بزنیم.

وی ابراز امیدواری کرد که به‌زودی و با ایجاد زیرساخت‌های لازم در شهرک زیست‌فناوری و کشاورزی بخش دلوار به رونق اقتصادی و توسعه کشاورزی شهرستان کمک کنیم.

تشکیل کارگروه ویژه‌ با موضوع نخل و خرما

هادی دشتی معاون هماهنگی و برنامه ریزی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر هم اظهارکرد: با توجه به سابقه تنگستان در مبارزه با استعمار، باید تلاش کرد فرهنگ مبارزه با استعمار و روحیه وطن دوستی را که سبب پویایی و حرکت رو به جلو خواهد بود به نسل آینده منتقل کرد.

وی افزود: بی شک دشمنان این نظام برای تزریق روحیه یاس و نومیدی به ویژه در نسل جوان لحظه‌ای از تلاش دست برنخواهند داشت و برگزاری این گونه نشست‌ها سبب خواهد شد تا جوانان ما از نزدیک و با تأمل و دقت بیشتری با تلاش‌ها و اقدامات خوبی که در این نظام مقدس صورت می‌پذیرد، آشنایی پیدا کنند. 

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر خاطرنشان کرد: یکی از اهداف دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر از برگزاری چنین رویداد‌های تخصصی و حل مسئله، شناسایی شرکت‌های دانش بنیان استان در تمامی زمینه‌های تخصصی و ارائه راهکار جهت حل مسائل مبتلا به حوزه تخصصی با استفاده از ظرفیت عظیم اساتید و دانشجویان به عنوان اعضای شبکه دانشگاه آزاد اسلامی است.

دشتی به طرح پویش دانشگاه آزاد اسلامی اشاره کرد و گفت: هدف از اجرای این طرح فراهم کردن شرایط اشتغال و ارتقای کار آمادگی دانشجویان از طریق توأم‌کردن آموزش تخصصی و مهارت حرفه‌ای و ایجاد ارتباط و پیوند نظام‌مند میان دانشگاه، صنعت و جامعه است.

معاون هماهنگی و برنامه ریزی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر خواستار آن شد که دستاورد‌های این نشست محدود به گفتگو‌ها و ارائه نظر در این نشست نشود و دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنگستان با پشتیبانی و حمایت مسئولان شهرستانی نسبت به کارگروه ویژه‌ای با موضوع نخل و خرما به عنوان یکی از مزیت‌ها و ظرفیت‌های شهرستان تنگستان اقدام کند تا ثمره این گونه نشست‌های علمی – تخصصی به عینه در جامعه مشهود و ملموس باشد. 

وی از برگزاری همایش ملی استان بوشهر، آینده و پیشرفت با حضور مسئولان و روشنفکران و پژوهشگران کشوری در زمستان سال جاری در مرکز استان خبر داد و گفت مجموعه مباحث و راهکار‌های مطرح شده در نشست‌های تخصصی که در واحد‌های دانشگاهی استان برگزار می‌شود، در این نشست ارائه شده و در خصوص آن‌ها تصمیم گیری لازم صورت خواهد گرفت.

آماده‌سازی طرح پایش در دانشگاه آزاد اسلامی

مجتبی حکیم‌‌زاده رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنگستان هم در این نشست بیان کرد: دانشگاه عصر امروز به‌عنوان یک دانشگاه نسل چهارم، دانشگاهی مسئولیت‌پذیر و مسئله‌محور بوده و در حقیقت به‌عنوان نقطه کانونی برای تضمین پیشرفت یک کشور است.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنگستان اظهار کرد: اقتدار دانشگاه آزاد اسلامی به‌دلیل ثرت غنی شبکه نیروی انسانی کارآمد، فرهیخته و اندیشمندی است که در اختیار دارد و به لحاظ ویژگی گستره جغرافیایی که در اختیار دانشگاه آزاد اسلامی است می‌تواند نقش بارزی در احصای چالش‌های بومی و منطقه‌ای و کشوری ایفا کند و سیستم دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی که امروزه در بدنه دستگاه‌های اجرایی مشغول به فعالیت هستند، پشتوانه‌های اجرایی شدن طرح و برنامه‌های این دانشگاه داشته باشد.

حکیم‌زاده خاطرنشان کرد: طرحی با عنوان «پایش» در دانشگاه آزاد اسلامی آماده شده که در این طرح چالش‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی است که در سطح واحدهای دانشگاهی، شهرستان‌ها، استان‌ها و کشور پیگیری و دنبال می‌شود و رسالت آن این است که دستورالعمل‌ها و برنامه‌های علمی - تخصصی برای رفع مشکلات تدوین و در قالب طرح پژوهش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای که از آن به طرح پایش یاد می‌شود، عملیاتی شود.

وی در ادامه توضیح داد: اهمیت این طرح و موضوع را می‌توان در کلام مقام معظم رهبری به وضوح دید که ایشان فرمودند: «پژوهش دو هدف دارد؛ هدف اول رسیدن به یک مرجعیت علمی و حضور در میان سرآمدان پژوهش و فناوری و هدف دوم حل مسائل کنونی و آینده کشور است»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنگستان تشریح کرد: این هدف به‌عنوان یک سند بالادستی و نقشه راه دانشگاه آزاد اسلامی تدوین و تنظیم شده و هدف آن است که پژوهش به علمی نافع و اثرگذار تبدیل شود.

حکیم‌زاده تبیین کرد: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنگستان به‌عنوان یک نهاد علمی - پژوهشی خود را مقید می‌داند که مسائل بومی - محلی و استانی را شناسایی و با تشکیل چنین نشست‌های تخصصی و ارائه راهکارهای اصولی و منطقی در راستای رفع آن مسائل گام بردارد.

 ارتقای کشاورزی دانش‌بنیان اجتناب‌ناپذیر است

حجت‌الاسلام حبیب پهلوزاده امام جمعه اهرم هم در این نشست مطرح کرد: کشاورزی باید به سمت و سویی هدایت شود که از ظرفیت های شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده و بهره ببرد و بتواند از رهآورد علم و فناوری با آفت‌های گیاهی و سایر مسائل مبتلابه حوزه کشاورزی مقابله کرده و شاهد بهره‌وری در تولید محصولات گیاهی باشیم.

وی خاطرنشان کرد: در این نشست سه موضوع و مؤلفه دانش‌بنیان، تولیدمحور و اشتغال‌آفرین مطرح شده که هر سه مؤلفه در بخش کشاورزی در سطح پایین و ضعیفی قرار دارد.

امام جمعه اهرم افزود: متأسفانه شاهدیم که کشاورزی و درخت نخل هنوز به شیوه‌های سنتی مورد توجه و استفاده کشاورزان است و خدمات شرکت‌های دانش‌بنیان و ارتقای سطح کشاورزی  دانش‌بنیان امری مسلم و اجتناب‌ناپذیر است.

پهلوزاده گفت: امیدواریم این نشست با همفکری متخصصین که در حوزه کاری خود صاحب‌نظر بوده‌اند، برای کشاورزان استان بوشهر و پایداری اقتصاد منطقه مفید فایده و مؤثر باشد و استادان و متخصصان حوزه کشاورزی باید درباره مسائل مختلف این حوزه ازجمله آبیاری و رشد تولید محصولات درخت نخل، بسته‌بندی و صادرات کمر همت بسته تا شاهد شکوفایی آن باشیم.

امام جمعه مرکز شهرستان تنگستان از تلاش‌های مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی که همواره در حل مسائل بومی و محلی از طریق نشست‌های هم‌اندیشی و ارائه طرح‌ها و راهکارهای عملی پیشگام بوده، تجلیل کرد.

۷۰ درصد زندگی مردم تنگستان وابسته به نخل است

علی عالی‌زاده عضو نظام صنفی کشاورزی شهرستان تنگستان و یکی از نخلداران کهنه‌کار اهرمی هم در حاشیه نشست تنگستان، آینده و پیشرفت درباره رهاسازی آب سد خائیز تنگستان به خبرنگار آنا گفت:۶۰ تا ۷۰ درصد زندگی مردم این منطقه وابسته به نخیلات است و به سرانجام رساندن سد خائیز از نظر اقتصادی و مالی نقشی مهم در زندگی مردم دارد.

وی مطرح کرد: به‌دلیل کم‌آبی افزون بر کاهش کیفیت محصول میزان تولید نخیلات و خرما به‌خصوص برای کسانی که قدرت خرید آب و امکان آبیاری مداوم نخیلات خود را نداشته باشند به ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم رسیده و این میزان تولید در مقابل هزینه گزافی که صورت می‌گیرد به‌هیچ عنوان مقرون به صرفه نیست.

این نخلدار اهرمی درباره آبیاری نخیلات توضیح داد: معمولاً اگر هر ۴۰ روز یکبار آب به نخل برسد برای او کافی است، اما امروز با توجه به شرایط خشکسالی این امکان بین ۵۰ تا ۶۰ روز نیز فراهم نمی‌شود و این موضوع بر کیفیت محصول تأثیرگذار است.

عضو نظام صنفی کشاورزی شهرستان تنگستان گفت: امروز هزینه تولید یک کیلوگرم خرما ۴۰ درصد قیمت آن را تشکیل می‌دهد؛ چراکه آب با مشکلات زیادی برای نخیلات تأمین می‌شود؛ بنابراین راه‌اندازی سد خائیز بخش زیادی از مشکلات نخلداران این منطقه را برطرف می‌کند.

به‌گفته عالی‌زاده، اقدام به‌هنگام مسئولان درباره رهاسازی آب سد خائیز، نخیلات تنگستان و معیشت بسیاری از خانوارهای اهرمی که وابسته به نخیلات است را نجات می‌دهد.

۱۱ میلیون مترمکعب سد خائیز پرُ شد

علی محمدی مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای استان بوشهر هم تشریح کرد: رهاسازی آب سد خائیز و آبیاری بخشی از نخیلات دشت شهر اهرم که تحت تأثیر شدید خشکسالی‌ها قرار گرفته بودند از مطالبات و آرزوهای دیرینه باغداران این منطقه بود که این مهم همزمان با عید سعید غدیرخم با همت دولت و مسئولان محقق شد و نخل‌های این منطقه جان دوباره‌ای گرفتند.

وی خاطرنشان کرد: پیش از این به‌دلیل نبود سد مخزنی در بالادست شبکه اهرم حجم آب توزیع شده برای آبیاری نخیلات زیرپوشش، به‌شدت متأثر از بارش‌های زمستانه و سیلاب‌های فصلی بود، به گونه‌ای که این میزان آب از ۲ تا ۲۱ میلیون متر مکعب در سال و متناسب با سال پربارش و یا کم‌بارش متغیر می‌شد.

مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای استان بوشهر اضافه کرد: بیشترین آب مورد نیاز منطقه تنگستان در گذشته از طریق منابع آب زیرزمینی و حفرچاه‌ها تأمین می‌شد و آورد رودخانه‌های خائیز و باهوش هرکدام به ترتیب سالانه ۱۰ و ۲۵ میلیون مترمکعب بود که به‌دلیل نبود سد به صورت سیلاب به دریا می‌ریخت و بخش کمی از آن از طریق بندهای انحرافی به آبیاری نخلستان‌ها اختصاص می‌یافت.

محمدی افزود: با احداث سد مخزنی خائیز و سد باهوش (که عملیات ساخت آن آغاز شده است)، با هدف ذخیره‌سازی آب‌های روان و رهاسازی برای آبیاری نخیلات بارقه امیدی در دل نخلداران و کشاورزان این منطقه برای احیا و رونق دوباره حرفه باغداری به‌عنوان شغل آباء و اجدادی ساکنان این منطقه ایجاد شد و با ایجاد زیرساخت‌های لازم سخت و نرم‌افزاری با توجه به بارش‌های زمستان گذشته ۱۱ میلیون مترمکعب از ظرفیت ۱۶ میلیون مترمکعبی سد خائیز پرُ و وعده مسئولان درباره رهاسازی آب محقق شد.

وی تأکید کرد: براساس برنامه‌ریزی انجام شده با توجه به نیاز آبی شدید نخلستان‌های شبکه آبیاری اهرم زمینه رهاسازی آب ذخیره‌سازی شده در پشت سد خائیز پیش از زمان برداشت محصول مهیا شد.

به گفته مدیرعامل شرکت سهامی آب منطقه‌ای استان بوشهر تا پیش از احداث سد خائیز تنها محل تأمین آب نخلستان‌های اهرم منابع آب زیرزمینی و سیلاب‌های فصلی بود؛ اما با بهره‌گیری از آب سد خائیز و ذخیره‌سازی و هدایت آب سرشاخه رودخانه شیرین (اهرم)، منبع جدیدی برای آبیاری این نخلستان‌ها ایجاد شده است.

محمدی عنوان کرد: شبکه آبیاری اهرم با قدمتی بالغ بر ۱۴۰ سال نزدیک یک‌هزار و ۲۰۰ هکتار از نخلستان‌ها را دربرمی‌گیرد که تنها محل امرارمعاش ساکنان منطقه بوده و سد انحرافی و کانال‌های آبیاری اصلی و فرعی شبکه یاد شده بیش از ۲۰ سال قبل از سوی وزرات نیرو ساخته شده است.