ارائه رویکردی نوین در درمان بیماری‌های خودایمنی توسط محققان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، رویکرد‌های مرسوم برای درمان بیماری‌های خودایمنی، سرکوب سیستم ایمنی به وسیله دارو‌هایی ضد التهابی استروئیدی و غیراستروئیدی، فاقد کارایی درمانی لازم است. به علاوه این رژیم‌های درمانی با مشکلات قابل ملاحظه‌ای نیز همراه است. به نظر می‌رسد طراحی رویکرد‌های درمانی بر پایه سلول‌های بنیادی، سلول‌های ایمنی و وزیکول‌های خارج سلولی آنان می‌تواند مسیر امیدوار کننده‌ای برای کنترل بیماری‌های خود ایمنی ایجاد کند.

سلول‌های بنیادی مزانشیمی، سلول‌های دندریتیک و لنفوسیت‌های T تنظیم کننده، مهمترین سلول‌هایی هستند که برای بازیابی شرایط تحمل پذیری سیستم ایمنی استفاده می‌شوند. سلول‌های بنیادی مزانشیمی به دلیل خصوصیات ویژه و گفتگوی متقابل با سلول‌های مختلف سیستم ایمنی نقش موثرتری در این خصوص ایفا می‌کنند. با وجود نگرانی‌های موجود در خصوص استفاده از سلول‎‌ها، درمان‌های نوین بدون سلول، مانند استفاده از وزیکول‌های خارج سلولی، مورد توجه قرار گرفته اند.

علاوه بر این، خصوصیات منحصر به فرد وزیکول‌های خارج سلولی آنان را به عنوان تعدیل‌کننده‌های ایمنی هوشمند معرفی شد که جایگزین مناسبی برای سلول درمانی به شمار می‌روند.

با هدف ارائه دورنمایی کلی از مزایا و معایب سلول درمانی و درمان‌های مبتنی‌بر وزیکول‌های خارج سلولی، حمیدرضا بیدخوری، احمدرضا بهرامی، آزاده حقیقی طلب،  فائزه شکری و همکارانشان در دانشگاه فردوسی مشهد، پژوهشگاه رویان و دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، به همراه پژوهشگرانی از ایتالیا و استرالیا به نگارش مقاله‌ای مروری پرداختند. این مقاله که در نشریه بین المللی و معتبر Frontiers in Immunology منتشر شده است به ارائه دورنمایی از آینده استفاده بالینی از وزیکول‌های خارج سلولی در بیماران مبتلا به اختلالات خود ایمنی می‌پردازد.

همچنین در این مقاله شرح داده می‌شود که با وجود داده‌های قابل ملاحظه در خصوص اینکه وزیکول‌های خارج سلولی تعدیل کننده‌های قوی سیستم ایمنی در تبعیت از سلول‌های سازنده خود هستند، هنوز تأیید نشده است که نسبت به سلول‌های سازنده خود برتری داشته باشند. علاوه بر این، مقاله مذکور به این مسئله می‌پردازد که وزیکول‌ها خارج سلولی می‌توانند حامل مقادیر قابل ملاحظه‌ای از ژن‌های تنظیم کننده ایمنی، RNA ها، لیپیدها، پروتئین‌ها و همچنین مولکول‌های اختصاصی سلول یا بافت خواستگاه خود باشند.