تشکیل مرکز فلسفه علم و فناوری در جهاد دانشگاهی/ استفاده از هوش مصنوعی در تدوین برنامه تحول این نهاد

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، حسن مسلمی نائینی رئیس جهاد دانشگاهی در مراسم افتتاحیه پنجاه و دومین گردهمایی معاونان پژوهش و فناوری واحد‌های سازمانی این نهاد به میزبانی واحد اردبیل بابیان اینکه امروز (۳۱ خردادماه) سالروز شهادت شخصیت برجسته‌ی علمی و انقلابی کشور، استاد بسیجی شهید دکتر مصطفی چمران است گفت: به پاسِ فداکاری‌های صادقانه و مجاهدت‌های ارزنده و بی‌بدیلِ آن دانشمند شهید در میدان علم و جهاد، به‌عنوان روز «بسیج اساتید» نام‌گذاری شده‌است.

رئیس جهاد دانشگاهی در ادامه بابیان اینکه انقلاب اسلامی ایران پس از پیروزی، به مجموعه ساختار‌هایی نیاز داشت تا آرمان‌ها و اهداف موردنظر ملت بزرگ ایران را پیگیری و محقق سازد گفت: یکی از این اهداف، توسعه سریع و مسئله محور علم و فناوری داخلی و تقویت خودکفائی در تولید محصولات و خدمات دانش‌بنیان با پیوست فرهنگ اسلامی ایرانی و در بستر مدیریت جهادیِ مولود انقلاب بود.

وی با بیان اینکه این هدف متعالی در بطن خود، نیرو‌های عظیم جوان و تحصیلکرده دانشگاهی متکی به سلاح ایمان و باور توانایی ملی را پروراند افزود: جهاد دانشگاهی از تأثیرگذارترین مراکزی است که پا در این عرصه گذاشت. 

 مسلمی نائینی بابیان اینکه گمان اولیه درخصوص کارکرد‌های این نهاد انقلابی و ضرورت تشکیل آن، با کارنامه درخشان اش دوران دفاع مقدس و پس‌ازآن تقویت شد عنوان کرد: ادامه این روند تا به امروز باوجود تأسیس و توسعه مجموعه‌های فعال دولتی درزمینه فناوری‌های حیاتی و کاربردی، ویژگی‌های ممتاز جهاد دانشگاهی در موضوع رصد و تشخیص نیازمندی‌های کشور و طرح‌ریزی و اجرای طرح‌ها به مدد قدرت مدیریت جهادی موجب شده است مسئولان عالی‌رتبه نظام، متخصصان و عموم ملت شریف ایران، امیدوارانه به رهاورد‌های جهاد دانشگاهی در حوزه‌های فرهنگ، تحقیقات و فناوری، آموزش و کارآفرینی اعتماد داشته باشند.

تدوین برنامه تحول جهاد دانشگاهی

وی در ادامه با اشاره به فعالیت بیش از ۱۰۰ واحد سازمانی در این نهاد به تدوین برنامه تحول جهاد دانشگاهی پرداخت و گفت: بدیهی است باگذشت زمان و برحسب تغییرات محیطی و داخلی، مأموریت سازمان‌ها دچار تغییر و تحول می‌شود و اگر سازمان‌ها خود را با این تحولات و الزامات محیطی منطبق نکنند، از تأثیرگذاری آن‌ها کاسته شده و جایگاه خود را از دست خواهند داد. 

رئیس جهاد دانشگاهی تصریح کرد: این نهاد هم اگر به‌عنوان یکی از ستون‌های نظام علمی، فناوری، پژوهشی، آموزشی و فرهنگی کشور بخواهد در گام دوم انقلاب اسلامی و بر اساس رهنمود‌های رهبر معظم انقلاب که در طول دهه‌های گذشته داشته‌اند، موفق عمل کند، بایستی با تغییر شرایط و الزامات علمی و فناوری در دنیا و کشور همراه شده، و تلاش نماید با بهره‌گیری از یک برنامه تحول مناسب و یکپارچه نقش و جایگاه خویش را مورد بازبینی قرار دهد.

کاربرد هوش مصنوعی در برنامه تحول جهاد دانشگاهی

مسلمی نائینی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به کاربرد هوش مصنوعی در برنامه تحول جهاد دانشگاهی گفت: نقش هوش مصنوعی در نسبت با مسئله حکمرانی که به تعبیر مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) نقش مهمی را در اداره دنیا ایفا می‌کند، سطح مأموریتی و میزان تمرکز سازمان بر موضوع را از اولویت‌های دیگر سازمان جهاد دانشگاهی را ممتاز می‌کند. 

وی افزود: به نظر می‌رسد پرداختن به موضوع هوش مصنوعی به‌عنوان کلان رشته بین‌رشته‌ای که ماهیت رشته‌های مختلف اعم از علوم پایه، علوم فنی و مهندسی و به‌طور ویژه علوم‌انسانی-علوم‌اجتماعی را می‌تواند دچار تغییرات جدی کند، نیز یک رویکرد نو به تحلیل و بررسی و سطح نگرش به پدیده‌های علمی را منعکس نماید.

رئیس جهاد دانشگاهی در ادامه با اشاره به رویکرد‌ها و برنامه‌های این نهاد، به توسعه فعالیت‌های بین‌المللی جهاد دانشگاهی و گسترش همکاری بین‌المللی در حوزه‌های فناوری و صنعتی برای تولید ارزش‌افزوده و صدور محصولات و خدمات علمی، فنی و صنعتی اشاره کرد و گفت: همکاری علمی - پژوهشی با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی معتبر جهان برای تبادل تجربیات و دستیابی به دانش و فناوری‌های نوین؛ توسعه همکاری مؤثر با دستگاه‌ها و مراکز علمی، فرهنگی و مجموعه‌های فناوری و صنعتی در سطوح استانی و ملی برای ایفای نقش‌های برجسته در کشور؛ متناسب‌سازی ساختار‌های واحد‌های جهاد با اهداف و برنامه‌های توسعه بر اساس مزیت‌های منطقه‌ای؛ تفکیک دفاتر تخصصی حوزه علوم انسانی و هنر به دلیل تمرکز بیشتر بر موضوعات هنری و استفاده از این ظرفیت مهم و نظارت بر طرح‌های تحقیقاتی از طریق ناظرین بیرون از جهاد دانشگاهی مهم‌ترین رویکرد‌ها و برنامه‌های این نهاد در حوزه پژوهش و فناوری به شمار می‌رود.

 تشکیل مرکز فلسفه علم و فناوری در جهاد دانشگاهی

وی در ادامه بابیان اینکه مطابق‌سیاست‌های‌ابلاغی‌مقام معظم رهبری در علم و فناوری به‌ویژه بندهای۲-۱ و ۴ مدیریت دانش و پژوهش و انسجام‌بخشی در سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی در حوزه علم و فناوری، مصمم به تشکی مرکز فلسفه علم و فناوری هستیم گفت: تشکیل چنین مرکزی در جهاد‌دانشگاهی به‌عنوان پیشران در حوزه علم و فناوری در کشورمان و یکی از مهم‌ترین بازیگران در سیاست‌گذاری‌های کلان علم و فناوری در کشور می‌تواند توسعه علم و فناوری در کشور را حکیمانه و مدبرانه کند چراکه بسیاری اوقات علت ناکامی‌ها غفلت از بنیادهای فلسفی آن و توجه صرف به جنبه‌های فنی بازمی‌گردد.

رویکرد جدید تجاری‌سازی فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان

مسلمی نائینی همچنین رویکرد جدید تجاری‌سازی فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان در جهاد دانشگاهی را تشریح کرد و گفت: تجاری‌سازی یافته‌های پژوهشی مبتنی بر تجارب جهانی و مدل‌های بومی؛ ایجاد شبکه نوآوری‌های مردمی به‌منظور تقویت زنجیره فناوری‌های محرومیت‌زدا؛ تأمین مالی برای طرح‌های فناورانه به‌منظور ایجاد درآمد‌های پایدار؛ برقراری انضباط مالی و مدیریتی در شرکت‌های زیرمجموعه جهاد دانشگاهی و تقویت و توسعه زیست‌بوم نوآوری و فناوری جهاد دانشگاهی در پارک‌ها، واحد‌های فناور، شرکت‌ها، مراکز رشد از رویکرد‌های جدید در این حوزه است.

وی در این گردهمایی همچنین با اشاره به اهمیت توجه به نیروی انسانی از تکریم و گفتگو با سرمایه انسانی به‌عنوان موتور حرکت جهاد دانشگاهی نام برد.

گفتنی است؛ حامد عاملی استاندار اردبیل، آیت‌الله سیدحسن عاملی نماینده، ولی فقیه در استان اردبیل، دکتر چمنی رییس دانشگاه محقق اردبیلی و دکتر فتح الهی معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی از دیگر سخنرانان روز اول این گردهمایی هستند و این گردهمایی دوروزه پس از برگزاری چندین کارگاه و بررسی اولویت‌ها و برنامه‌های حوزه پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی فردا پنج‌شنبه یکم تیرماه با انتشار بیانیه به کار خود پایان می‌دهد.