ناشران قدیمی هم به جای تألیف به ترجمه روی آورده‌اند

«محسن بغلانی» مدیر بخش کودک و نوجوان و دفاع مقدس انتشارات قدر ولایت در حاشیه نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: مؤسسه فرهنگی هنری قدرولایت در سی امین سالگرد تأسیس خود، در قالب دو غرفه عمومی و کودک و نوجوان پا به این دوره از نمایشگاه کتاب گذاشته است.

وی افزود: این موسسه با شش نفر هیئت اُمنا و هیئت موسس در سال ۱۳۷۲ فعالیت خود را در عرصه نشر آغاز کرد و از ابتدا نیز به هیچ ارگان و سازمان و نهادی وابسته نبود. عمده تمرکز ما بر تولید کتاب‌هایی در عرصه تبیین بیانات امام عظیم الشان «ره» و رهبرمعظم انقلاب اسلامی، سبک زندگی ایرانی و اسلامی، تاریخ معاصر و وقایع انقلاب اسلامی بوده است و بر همین اساس اولین کتاب منتشر شده توسط این نشر نیز، کتاب «قرآن، باب معرفت الله» بر اساس بیانات حضرت امام راحل «ره» بود.

بغلانی با بیان اینکه غرفه عمومی مؤسسه در شبستان اصلی راهرو ۱۴ غرفه ۱ پذیرای مخاطبان است، افزود: در این غرفه ۲۲۰ عنوان کتاب در حوزه‌های تاریخ معاصر ایران و انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، دیدگاه‌های امام خمینی و رهبر معظم انقلاب اسلامی عرضه شده است. در این غرفه ۱۸ عنوان کتاب چاپ اول ارائه شده و تخفیف کتاب‌های تک جلدی ۱۰ و دوره‌ای ۲۰ درصد است.

** گل‌های آبی در قدر ولایت

مدیر بخش کودک و نوجوان  انتشارات قدر ولایت گفت: همچنین غرفه کودک و نوجوان مؤسسه به نام «کتاب‌های گُل آبی» در شبستان جنوبی مصلّی راهرو اول غرفه ۱۴۹ قرار دارد که با ۱۳۵ عنوان کتاب پذیرای خانواده‌ها و کودکان و نوجوانان آن‌ها می‌باشد. امسال ۱۴ عنوان کتاب چاپ اول در نمایشگاه ارائه کردیم. تخفیف در این غرفه نیز برای کتاب‌های تک جلدی ۱۰ و دوره‌ای ۲۰ درصداست. علاوه بر آن ۵ بسته کتاب برای گروه‌های سنّی پیش دبستان، و دبستان دخترانه و پسرانه، نوجوان و حجاب و عفاف تدارک دیده شده که با تخفیف بیش از ۴۰ درصد به مخاطبان عرضه می‌شود.

وی همچنین اظهار داشت: برای رعایت حال خانواده‌های مسجدی و مردم متدین، مؤسسه در هماهنگی با مجمع ناشران انقلاب اسلامی و ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد تهران، اقدام به انتشار بُن‌های تخفیف ویژه کرده و خانواده‌ها می‌توانند آثار مؤسسه را در دو غرفه یاد شده با تخفیف ۳۰ درصد خریداری کنند.

وی در پاسخ به اینکه وضعیت نشر کودک و نوجوان این روزها به چه صورتی است، توضیح داد: متاسفانه نشر کودک و نوجوان برای ناشرانی که کار‌های تألیفی انجام می‌دهند خیلی حال و روز خوبی ندارد. چرا که با گسترش هرچه بیشتر کتاب‌های ترجمه و حتی با زبان اصلی، ذائقه کودک و نوجوان ایرانی بیشتر به این گونه کتب متمایل شده است. از سویی این کتب برای ناشران خود سود سرشاری به دنبال دارند و از سویی با کمال تأسف کنترل درست و حسابی هم نمی‌شوند. در همه دنیا بر مطالب و نوشته‌هایی که فرهنگ آینده کودک و نوجوان و در نتیجه آینده جامعه را می‌سازند، خیلی دقت می‌کنند، اما در ایران نظارت زیادی بر این کتب وجود ندارد و تنها زمانی که مشکلی پیش می‌آید تازه تلاش می‌کنند مشکل را حل کنند.

** مشکل ترجمه‌های بی‌ضابطه در کتاب‌های کودک

وی با تأکید براینکه در کشور ما قوانین کپی رایت به ندرت رعایت می‌شود، افزود: بنابراین کتب ترجمه به راحتی منتشر می‌شوند و حتی شاهدیم که برخی ناشران قدیمی هم برای سود بیشتر به سمت این کتاب‌ها گرایش پیدا کرده اند. ما در این باره هم مقاله نوشتیم و هم در انجمن ناشران کودک و نوجوان و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعتراض خود رابیان کردیم.

در ارشاد می‌گویند که از هیچ کتاب ترجمه‌ای بدون رعایت قانون کپی رایت حمایت نمی‌شود، اما در واقع از ناشران این آثار هم حمایت شده و هم از آن‌ها خرید صورت گرفته است. این مسائل باعث شده که نشر کودک و نوجوان تحت تأثیر قرار بگیرد و در گام اول ناشران دارای کتب تألیفی و درگام دوم ناشران مترجم تابع قانون کپی رایت ضرر می‌کنند. یکی از علل کاهش تیراژ کتاب‌های تألیفی در برابر ترجمه نیز به این موارد بازمی‌گردد.

وی همچنین توضیح داد: ناشرانی هم هستند که قوانین ارشاد را رعایت نمی‌کنند و حتی در زمان دریافت مجوز نشر با رعایت نظر وزارت ارشاد مطالب و یا تصاویر کتاب را اصلاح کرده و پس از اخذ مجوز آنچه را که خودشان علاقه دارند در کتاب لحاظ می‌کنند. حتی این آثار به نمایشگاه کتاب هم آمده و هیچ نظارتی روی آن‌ها صورت نگرفته است. در زمینه تصاویر برای دختر خانم‌ها و پوشش شان دقیقا چنین اتفاقی قبلا افتاده بود بنابراین ما در بحث نظارت ثانویه این مشکل را در عرصه نشر داریم و معتقدیم آثار ناشران حتی بعد از انتشار باید مورد بررسی قرار بگیرد. پایان این سبک تولید کردند می‌شود همین وقایع ناگواری که در جامعه خود می‌بینیم. البته این موارد که گفته شد اغلب مربوط به دوره‌های گذشته است.

وی همچنین اظهار داشت: ما بعنوان ناشر آثاری تولید می‌کنیم که درباره زندگی و سبک زندگی شهدای شاخص است، اما پس از انتشار متاسفانه بازخورد خیلی ضعیفی می‌گیریم که یا از این کار‌ها استقبال نمی‌شود یا اینکه فقط بین قشر مذهبی طرفدارپیدا می‌کند که این هدف ما نیست، من به عنوان نویسنده دوست دارم مردم با هر تفکری کتاب‌های ما را بخوانند نه فقط یک قشر خاص! ولی تغییر ذائقه خواننده برای کسب سود بیشتر توسط برخی از فعالان عرصه نشر، این فرصت را هم ازمن و هم از خواننده گرفته است.

بغلانی در پایان گفت: مسئله مهم دیگری که حائز اهمیت است گرانی تولید برای عموم ناشران و بالاخص برای ناشران آثار تألیفی است که خود زمان مفصلی برای بحث می‌طلبد.

لازم به یادآوری است، سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از ۲۰ اردیبهشت آغاز به‌کار کرده و تا ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ در مصلی امام خمینی (ره) و همزمان به‌صورت مجازی در ketab.ir ادامه دارد.