تلاش برای برگزاری با کیفیت‌تر مسابقات روبوکاپ از سال آینده/ توازن حضور دانشجویان و دانش آموزان

به گزارش خبرنگار علم و فناوری آنا، توسعه دانش و تکنولوژی هوش مصنوعی یکی از اهداف هر کشوری است که پایبند به پیشرفت بر پایه فناوری است. فناوری هوش مصنوعی به مجموعه‌ای از ماشین‌ها و سیستم‌های کامپیوتری گفته می‌شود که می‌توانند فرآیند‌های هوش طبیعی انسانی را شبیه سازی کنند.

در راستای اهمیت به این فناوری، ستاد مرکزی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، کمیته ملی ربوکاپ آزاد ایران هرساله مسابقات روبوکاپ را برگزار می‌کنند تا توسعه هوش مصنوعی از این طریق به شکوفایی برسد.

در همین راستا نیز، هفدهمین دوره از مسابقات روبوکاپ آزاد ایران امسال نیز با حضور هزار و ۶۰۰ تیم دانش آموزی و دانشجویی برگزار شد. بر اساس آخرین آمار، از هزار و ۸۰۰ تیم شرکت کننده باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد ۲۰۰ نفر مورد تایید قرار نگرفتند و مابقی در لیگ‌های مختلف به رقابت پرداختند.

از آنجایی که ۱۹۰ تیم دانش آموزی و ۳۸ تیم دانشجویی رقابت‌های رباتیکی خود را به سرانجام رساندند می‌توان چنین انگاشت که وزنه تیم‌های دانش آموزی سنگین‌تر بود. توسعه و ترویج تکنولوژزی هوش مصنوعی از ابتدای دوره تحصیلی از اهمیت بالایی برخوردار است، اما رشد و شکوفایی این علم در دوره دانشجویی را نمی‌توان نادیده گرفت.

از سوی دیگر، آنطور که طی ۳ روز متوالی برگزاری مسابقات روبوکاپ آزاد قابل رویت بود حضور تیم‌های خارجی بود. به صورت کلی ۶ تیم از کشور‌های مصر، آلمان، چین، روسیه، افغانستان و برزیل در این دوره از مسابقات شرکت کردند، اما جای تامل بود که تنها دو تیم روسیه‌ای و افغانستانی در کنار تیم‌های ایرانی به صورت حضوری به رقابت پرداختند. مابقی تیم‌ها به صورت مجازی در لیگ‌های مختلفی با تیم‌های دانش آموزی و دانشجویی ایرانی مسابقه دادند.

در صورتیکه شاید ۱۴ دوره اول برگزاری مسابقات روبوکاپ آزاد بهترین دوره‌هایی بود که تیم‌های دانشجویی و دانش آموزی در یک ترازو قرار می‌گرفتند و حضور تیم‌های خارجی و رقابت‌ها از شور و هیجان بیشتری برخوردار بود چراکه جو حاکم بر مسابقات رقابتی‌تر می‌شد.

در راستای اهمیت موضوع مسابقات روبوکاپ و تغییراتی که طی دو الی سه دوره پایانی رخ داده به سراغ دکتر مرتضی موسی خانی رئیس هفدهمین دوره مسابقات روبوکاپ آزاد ایران رفتیم تا از چند و، چون این موضوع باخبر شویم.

**دلایل تفاوت کیفیتی روبوکاپ امسال با سالهای گذشته

دکتر مرتضی موسی خانی در گفتگو با خبرنگار علم و فناوری آنا در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه دلیل کمرگ‌تر شدن رقابت‌ها بین کشور‌های خارجی و ایرانی در این دوره از مسابقات چه بود گفت: پاندمی کرونا یکی از دلایلی بود که طی ۳ سال اخیر، روند برگزاری مسابقات را تحت الشعاع قرار داد.

وی خاطر نشان کرد: سال گذشته از سوی وزارت بهداشت مجوز برگزاری ایونت‌های جمعی صادر شد و تنها یک ماه فرصت داشتیم که تیم‌های خارجی را مورد بررسی و تایید قرار دهیم در حالیکه طی سال‌های قبل این یک فرصت ۶ ماهه نیاز داشت تا تیم‌ها ثبت نام کنند و تایید صلاحیت شوند. البته که در همین زمان، بسیاری از کشور‌های اروپایی و چین به دلیل حساسیتهایی، قرنطینه بودند و خروج از کشورشان با مشکل مواجه بود.

وی با اشاره به دلیل دوم کاهش کیفیت مسابقات در این دوره از مسابقات روبوکاپ و حضور پررنگ‌تر دانش اموزان نسبت به تیم‌های دانشجویی گفت: هر ساله در فروردین ماه مسابقات برگزار می‌شد و دانش آموزان کمتر درگیر امتحانات پایان ترم بودند لذا دلیل حضور بیشتر دانش آموزان در این دوره از مسابقات همین است.

وی در پاسخ به اینکه چرا تیم‌های دانشجویی در حد تیم‌های دانش آموزی نبود و وزنه تیم‌های دانش آموزی سنگین‌تر بود، خاطر نشان کرد: یکی از دلایل حضور کمرنگ تیم‌های دانشجویی گران شدن هزینه ساخت ربات‌های خاص بود که بسیاری از لیگ‌ها تیمی در ایران نداشتند.

وی گفت: در واقع افزایش هزینه ساخت ربات‌ها و افزایش نرخ ارز از یک سو و از سوی دیگر بودجه‌های محدود پژوهشی دانشگاه‌ها برای تهیه مواد ازمایشگاهی از سوی دیگر ساخت ربات‌های دانشجویی را تحت الشعاع قرار داد.

وی تاکید کرد: اکنون که می‌بینیم جای تیم‌های دانشجویی در لیگ امدادگر، فوتبالیست و ... خالی است ناشی از افزایش نرخ ارز است. معمولا قیمت ساخت ربات ثابت است، اما این نوسانات ارزی منجر به عدم ساخت برخی ربات‌ها می‌شود.

وی با اشاره به یک مشکل دیگر ریشه‌ای در کشورمان برای عدم ساخت برخی ربات‌ها گفت: البته که ارائه استاندارد به پلتفرم هم مشمول تحریم هاست و این موضوع نیز می‌توان عامل کاهش کیفیت حضور تیم‌ها در مسابقات روبوکاپ باشد.

رئیس هفدهمین دوره از مسابقات روبوکاپ آزاد ایران اضافه کرد:‌ البته که ساخت ربات‌های انسان نما در کشور ما به خوبی رشد کرده با وجود اینکه هزینه ساخت بالایی دارد.

وی گفت: همچنین تیم‌هایی که در ساخت ربات‌های خودرو‌های خودران و مریخ نورد که به مراتب ساخت هزینه کمتری داشتند در این دوره از مسابقات حضور یافتند. این ربات‌ها در حال توسعه هستند، زیرا هزینه کمتری نسبت به سایر ربات‌ها دارند.

**برنامه ریزی برای افزایش کیفیت مسابقات روبوکاپ/تغییر در زمان برگزاری

موسی خانی به سوال دیگری که مبنی بر برنامه ریزی‌ها در راستای افزایش کیفیت مسابقات روبوکاپ آزاد ایران حتی بهتر از دهه اول بود پاسخ داد: برای این منظور برنامه ریزی‌هایی داریم که مسابقات روبوکاپ بهتر از ۳-۴ سال اخیر برگزار شود؛ امیدوار هستیم برای سال اینده که قرار است در فروردین ماه برگزار شود تیم‌های بیشتر در لیگ‌هایی با تنوع بیشتر داشته باشیم.
وی با بیان اینکه هدف ما از برگزاری این مسابقات، توسعه دانش هوش مصنوعی و رباتیک است، گفت: امکان توسعه این دانش در قالب ربات‌های ارزان‌تر وجود دارد.

**حضور بیشتر صنعتگران در روبوکاپ‌های آتی

رئیس هفدهمین دوره از مسابقات روبوکاپ آزاد ایران با بیان اینکه ساخت ربات‌های مورد نیاز صنعت نیز از اهداف ما در برگزاری چنین مسابقاتی است، عنوان کرد: اگر صنعتگران در این مسابقات حضور داشته باشند ربات‌ها مسیر صنعتی شدن را راحت‌تر طی می‌کنند؛ با صراحت می‌گویم که درب‌های مساقبات روبوکاپ به روی صنایع باز است تا بتوانند همچون آمازون و مایکروسافت، نیرو‌های انسانی خلاق را بیابند و در توسعه صنعتشان از توانایی آن‌ها بهره ببرند؛ قطعا صنایع می‌توانند از این دانش برای ساخت ربات بومی و ارزان استفاده کنند.

موسی خانی اضافه کرد: با توجه به اینکه دولت معافیت مالیاتی خوبی را برای صنایع مصوب کرده ازاین رو هر صنعت می‌تواند از مصوبه‌های دولت در راستای توسعه دانش هوض مصنوعی و بکارگیری نیرو‌های انسانی خلاق بهره ببرد.

وی با اشاره به موفقیت تیم‌های شرکت کننده طی سال‌های گذشته در مسابقات روبوکاپ گفت: تیم‌های دانش آموزی و دانشجویی در مسابقات روبوکاپ دیده شدند به طوریکه خروجی‌های خوبی طی این سال‌ها بر جای گذاشته اند؛ اکنون برخی از این تیم‌ها شرکت‌های دانش بنیانی را راه اندازی کرده اند که علاوه بر اشتغال نیرو‌های انسانی، تولیداتی در زمینه بازی سازی سخت افزار داشته اند.

**کلام آخر...

این دوره از مسابقات روبوکاپ به کار خود پایان داد و تیم‌های دانش آموزی و دانشجویی برگزیده مورد تقدیر قرار گرفتند. با توجه به اینکه وزنه تیم‌های دانش آموزی بیشتر بود برگزیدکان هم دانش آموزان بودند که این موضوع به خودی خود، نوعی تشویق برای ساخت آینده‌ای درخشان در ایران است. این پتانسیل در رده سنی کمتر از ۱۸ سال به نوعی پیش قراولان عرصه هوش مصنوعی طی سال‌های آتی هستند و این از اهمیت بالایی برخوردار است.

اما در این میان انتظار می‌رود با پشت سر گذاشتن دوره پاندمی کرونا و تغییر در تردد بین کشور‌ها از یک سو و تغییر در زمان برگزاری مسابقات از سوی دیگر، میزان خروجی تیم‌های رباتیکی را بیش از گذشته کند. امید می‌رود با حمایت بیشتر تیم‌های بیشتری در لیگ‌های مختلف، در مسابقات روبوکاپ حضور یابند تا خروجی شرکت‌های نوپا در آینده بیش از حال شود.