انسان عصر جدید خردمندتر خواهد بود

خبرگزاری علم و فناوری آنا_ زهرا اردشیری: هوش مصنوعی چند نفر را بیکار خواهد کرد؟ این سوالی است که در ماه های اخیر تحقیقات زیادی در رابطه با آن انجام شده و البته جواب های متفاوتی هم به آن داده شده است. آخرین تحقیقات می گوید تا چندین سال دیگر ۳۰۰ میلیون نفر در جهان به خاطر هوش مصنوعی بیکار می‌شوند.

حالا اینکه شغلی که ما در آن مشغول به کار هستیم از آن دسته شغل هایی است که هوش مصنوعی صد در صد جایگزین آن خواهد شد را هنوز تحقیقات علمی نتوانسته پاسخ دهد.  

بیکاری ناشی از جولان هوش مصنوعی اجتناب ناپذیر است. در این رابطه با  دکتر «شعبان الهی» بنیان گذار اجرای رشته مدیریت فناوری اطلاعات در کشور و از اساتید دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان به گفتگو نشستیم.  او اعتقاد دارد ورود هوش مصنوعی به زندگی بشر را می توان به انقلاب صنعتی تشبیه کرد و حتی به ایجاد خلاقیت و بهره گیری انسان عصر حاضر ازهوش هیجانی و معنوی  و خردمندی بیشتر او کمک خواهد شد.

او در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا می گوید: هوش مصنوعی هوش انسانی را شبیه سازی می کند و کاملا بدیهی است که بتواند جایگزین بخشی از فعالیت های انسان باشد. مثلا کاری که امروز ما و شما در حال انجام آن هستیم مثل تولید محتوا یا خبرنگاری را به راحتی انجام دهد. یا مشاغلی مانند بخش هایی از کار برنامه نویسی یا مترجمی !

الهی استاد نمونه کشور ادامه می دهد:  رشد هوش مصنوعی به معنای از بین رفتن مشاغل انسان ها نیست بلکه  می توانیم این نوید را بدهیم که مشاغل و فرصت های  جدیدی هم ایجاد خواهد شد که نیاز است با گسترش هوش مصنوعی این مشاغل را یاد بگیریم در حالی که حتی تعداد زیادی از این مشاغل تا به امروز وجود نداشته اند.

الهی در بخش دیگری از صحبت هایش با اشاره به اینکه  بهتر است بگوییم هوش مصنوعی در ارتباط با انسان می تواند سه کارکرد داشته باشد می گوید:  یکی از کارکردهای هوش مصنوعی کمک به انسان است و می تواند قابلیت های انسان را تقویت کند ولی در سطح بالاتر می توانیم  انسان و هوش مصنوعی را کنار هم قرار دهیم یعنی با هم کار کنند.  با ترکیب انسان و ماشین هویت جدیدی به نام سایبورگ ایجاد می کند.

او ادامه می دهد: در  کارکرد دیگر هوش مصنوعی  می توان به این مورد  اشاره کرد که کلا هوش مصنوعی جایگزین یک سری از فعالیت های انسانی شود.

شعبان الهی در پاسخ به این سوال که چقدر جهان پیش رو در بحث هوش مصنوعی شبیه به فیلم های تخیلی خواهد بود می گوید: ممکن است در یک سری از موارد هوش مصنوعی کنترل بسیاری از چیزها را به دست گیرد، مثلا شاید اگر سال ها پیش به انسان های امروز کارکردهای حال حاضر هوش مصنوعی را نشان می دادند کسی باور نمی کرد! ولی در حال حاضر این کارکردها معمول شده است و در آینده قطعا پیشرفت های بیشتری خواهیم داشت. البته در آن صورت همانطور که نیاز است در یک جامعه انسانی اخلاقیات رعایت شود نیاز است که کامپیوتر ها  اخلاق را رعایت کنند.

 خطر بیکاری ناشی از تکنولوژی حقیقت ندارد

آیا در آینده نزدیک قطعا با بیکاری ناشی از رشد تکنولوژی روبرو خواهیم بود؟  به گفته شعبان الهی قطعا تعداد زیادی از مشاغل از بین خواهند رفت اما مشاغلی هم ایجاد می شود که انسان ها ناگریز به فرا گرفتن آن هستند. او می گوید: باید به اوایل عصر انقلاب صنعتی اشاره کنم، با توسعه صنعت در این دوران بسیاری از فعالیت هایی که انسان ها در بخش کشاورزی انجام می دادند توسط ماشین آلات صنعتی انجام شد. مثلا در بخش های از کشورآمریکا از 90 درصد جمعیت کشاورز این کشور به زیر 3 درصد رسید. ولی یک سری مشاغل جدید برای افرادی که در حوزه فناوری و اطلاعات مهارت کسب کرده بودند ایجاد شد. مثلا درست است در کارخانه های نساجی ماشین آلات جای انسان ها را گرفت اما در هر صورت شغل های جدیدی هم برای انسان ها تعریف شد.

یعنی  وقتی می گوییم  هوش مصنوعی که زیر شاخه ای از فناوری اطلاعات است توسعه پیدا می کند  یعنی مشاغل جدیدی  به وجود خواهد آمد. پس بیکاری ناشی از تکنولوژی قطعا یک بحران نیست.

این استاد دانشگاه پا کمی فراتر می گذارد و توسعه هوش مصنوعی را برای انسان امروزی یک فرصت می داند و می گوید: توسعه هوش مصنوعی یک فرصت است. انسان ها نیاز دارند به سمت شکوفایی بروند و وقتی از کارهای سطح پایین تر فارغ می شوند آن وقت فرصتی دارند که به نیازهای سطح بالاتر خود توجه کنند. هوش مصنوعی می تواند بخشی از هوش محاسباتی(IQ) انسان را تقلید کند اما ما انسان ها هوش های دیگر هم داریم که کمتر به آن توجه می شود مثل هوش هیجانی (EQ)یا عاطفی  و هوش معنوی (SQ)که با گسترش هوش مصنوعی فضای زیادی برای بروز هوش های دیگر  به وجود می آورد.

او درپایان صحبت های خود می گوید: در اهمیت بهره گیری از ترکیب هوش های انسان باید بگویم حتی در علوم پزشکی حاذق ترین پزشکان نیز اگر تنها به علوم دانشگاهی مبتنی بر هوش محاسباتی خود اکتفا کنند و از هوش هیجانی و معنوی خود در مداوا بیماران استفاده نکنند موفقیت زیادی در مقابل پزشکانی که از  ترکیب هوش محاسباتی ، هیجانی و معنوی خود استفاده می کنند کسب نخواهند کرد. پس هوش مصنوعی بر عکس باور عوام که خیال می کنند قرار است به جای انسان فکر کند می تواند فضای خردمندی بیشتر انسان را فراهم کند.