آخرین اظهار نظر وزیران امور خارجه 1+5 درباره دستیابی به توافق احتمالی هسته‌ای+ جدول

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ به‌زودی آغاز خواهد شد، اما حساسیت این دور از مذاکرات و پیشرفتی که طرفین در دور گذشته کسب کردند، نشان می‌دهد که تهران و غرب به خط پایان مناقشه ۱۲ ساله هسته‌ای رسیده‌اند.

ایران و شش کشور مقابل آن در مذاکرات در ماه نوامبر سال گذشته در وین به این توافق رسیدند که تا پایان ماه مارس چارچوب سیاسی مشخص برای رسیدن به توافق جامع هسته‌ای را تعیین کرده و سپس تا پایان ماه ژوئن به تلاش‌ها برای رسیدن به توافق فنی ادامه دهند.

براساس اخباری که در چند هفته گذشته از چنددور مذاکرات فشرده میان ایران و امریکا در سال نو میلادی به گوش می‌رسد، دو طرف در بسیاری از مسائل فنی به راه‌حل نهایی نزدیک شده‌اند و در حال حاضر اصلی‌ترین واژه‌ای که به عنوان چالش جدی از زبان مذاکره‌کنندگان شنیده می‌شود، بحث تحریم‌های ایران و نحوه از میان برداشته شدن آن‌ها است.

خبرگزاری رویترز در تازه‌ترین گزارش خود در این خصوص ادعا می‌کند که مقام‌های غربی مذاکرات درباره قطعنامه شورای امنیت برای برداشتن تحریم‌های ایران را آغاز کرده‌اند.

بر اساس این گزارش، گروه ١+۵، بی‌سرو صدا و به آرامی مذاکرات درباره قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای برداشتن تحریم‌های ایران را آغاز کردند.

با این حال در این بین همچنان گمانه زنی‌هایی درباره احتمال مانع تراشی برخی از اعضای ۱+۵ وجود دارد؛ در حالی که نتانیاهو خود را به کنگره آمریکا رساند و با وجود سخنرانی علیه توافق هسته‌ای با ایران سخن گفت اما باز هم نتوانست کمترین توجهی را متوجه خود کند و تاثیری بر روند این گفت‌وگو‌ها داشته باشد.

بحث تصویب قطعنامه شورای امنیت در خصوص برداشته شدن تحریم‌های ایران در حالی مطرح شده است که تندروهای امریکایی و در راس آن‌ها ۴٧ سناتور جمهوریخواه هفته گذشته با انتشار نامه‌ای که مخاطب آن دولتمردان ایران نامیده شدند، تاکید کردند که توافقی که باراک اوباما، رئیس‌جمهوری ایالات متحده با ایران در خصوص برنامه هسته‌ای آن امضا کند تنها تا پایان دوران ریاست‌جمهوری وی کارایی خواهد داشت و پس از آن جمهوری‌خواهانی که اکثریت کنگره را در اختیار دارند، می‌توانند اقدام به گردش قلم و زیر سوال بردن این توافق کنند.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در واکنش به این نامه سناتور‌ها از به تصویب رسیدن قطعنامه‌ای در شورای امنیت که ضامن اجرایی توافقنامه جامع هسته‌ای خواهد بود، سخن گفت و این مساله در گزارش رویترز هم مورد تایید قرار گرفته شده است. مقام‌های غربی حاضر در مذاکرات اعلام کرده‌اند که آن‌ها در حال بحث درباره قطعنامه با ١۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل برای برداشتن تحریم‌های هسته‌ای سازمان ملل از دسامبر ٢٠٠۶ تاکنون هستند.

ساعاتی پس از آنکه خبرگزاری رویترز در گزارشی مدعی شد که بحث در مورد تصویب قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل برای لغو تحریم‌های ایران آغاز شده است، سفیر فرانسه در واشنگتن جزییات مهمی از قطعنامه احتمالی را افشا کرد. «ژرارد آرو» در این خصوص گفت: بحث در مورد قطعنامه بعد از توافق هسته‌ای با تهران، چیز تازه‌ای نیست و از زمانی که مساله لغو تحریم‌ها مطرح شده، این موضوع نیز در دستور کار بوده است. اگر توافق شود، دیگر قطعنامه شورای امنیت سازمان یک گزینه نیست، بلکه یک الزام است. هیچ بحثی هم در این مورد وجود ندارد، این مساله غیرقابل اجتناب است. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل باید تحریم‌های سازمان ملل را برداشته و مجوز مقداری غنی‌سازی را همراه با تضمین‌های لازم، صادر کند. همچنین توافق را تایید کند. هر توافقی، به معنی لغو مرحله به مرحله، قابل بازگشت و مشروط تحریم‌های سازمان ملل، اتحادیه اروپا و ایالات متحده خواهد بود. در پنج مورد از قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، غنی‌سازی ممنوع شده است. اگر قرار شده اجازه این کار داده شود، باید از طریق همین ابزار (قطعنامه) و نه فقط با توافق، صورت گیرد.

از سوی دیگر، به گفته علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران که در ۲ دور اخیر مذاکرات هسته‌ای پای ثابت مذاکرات هسته‌ای تبدیل شده است، اختلافات فنی میان ایران و ۱+۵ به طور کامل حل شده است، محمد جواد ظریف هم در سخنانی قابل توجه عنوان کرد که ممکن است ایران تعلیق ۱۰ ساله بر فعالیت‌های هسته‌ای خودرا بپذیرد و همگی باید در آماده توافق هسته‌ای باشیم.

جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده از شرم‌الشیخ در مصر به لوزان در سوییس می‌رود تا با محمدجواد ظریف همتای ایرانی خود دیداری تازه کند. وزارت امور خارجه امریکا تاکنون اعلام نکرده که مدت‌زمان اقامت کری در لوزان چند روز خواهد بود و تاریخ برگشت وی هم اعلام نشده است. با این همه محمدجواد ظریف و معاونان وی روز دوشنبه از لوزان به بروکسل می‌روند تا با وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان دیدار کنند.

گفته می‌شود که تیم مذاکره‌کننده ایران پس از این دیدار به لوزان برای ادامه مذاکرات بازخواهد گشت.

این دور از مذاکرات هسته‌ای میان ایران و ١+۵ در بسیاری از رسانه‌ها به مهم‌ترین مقطع مذاکراتی تعبیر شده است. جان کری، در کنفرانس خبری مشترک خود با «فرانک وال‌تر اشتاین‌مایر» همتای آلمانی خود که آخر هفته در واشنگتن بود تاکید کرد که ایران باید انتخاب‌هایی اساسی در خصوص موضوع هسته‌ای خود صورت دهد. جان کری در خصوص دیدار با وزرای خارجه ١+۵ در پاریس گفت: ما به صورت مفصل در پاریس در خصوص موضوعاتی که همچنان شاهد اختلافاتی در آن زمینه‌ها هستیم گفت‌وگو کردیم و بسیار امیدواریم که در طول روزهای آینده بتوانیم این شکاف‌ها را از بین ببریم.

اشتاین‌مایر نیز با بیان اینکه مذاکرات بسیار جدی است، از ایران خواست تا آمادگی خود را برای توافق نشان دهد و در این خصوص گفت: ما هفته گذشته از فرصت خود در پاریس استفاده کردیم تا با شرکای اروپایی خود یعنی فرانسه و بریتانیا گفت‌وگو و یک رویکرد مشترک را با یکدیگر هماهنگ کنیم به طوری که این رویکرد ما را به سمت دور نهایی مذاکرات برای یافتن یک راه‌حل سوق دهد. برای بیش از یک دهه، نزاع (در خصوص موضوع هسته‌ای ایران) با ما همراه بود. من در دوران اول صدارت به عنوان وزیر خارجه آلمان در این موضوع درگیر بودم بنابراین اجازه دارم که بگویم برای اولین بار در طول این ١٠ سال، من تحت تاثیر این مساله قرار گرفتم که مذاکرات یک سال گذشته دارای ماهیت جدی بوده است. پیشرفت در مذاکرات ملموس بوده است اما با این حال دو طرف متقاعد شده‌اند که تمامی موانع از میان برداشته نشده است و بنابراین از همه و ایران خواسته می‌شود که مذاکرات را با یک روحیه جدی ادامه دهند و ما از ایران می‌خواهیم و آن را ترغیب می‌کنیم تا آمادگی خود را برای مصالحه و توافق نشان دهد و ابراز کند.

نگاهی به اظهارات وزرای امور خارجه گروه ۱+۵، رئیس‌جمهوری آمریکا و رئیس‌جمهوری ایران و دیگر مسئولان مرتبط با مذاکرات اما نشان می‌دهد که جهان در انتظار ورق خوردن برگی تاریخی در عرصه دیپلماسی است.

«تا دست یافتن به توافقی هسته‌ای تنها چند گام باقی مانده است»، «مذاکرات امسال بیشتر از یک دهه گذشته پیشرفت داشته است»، «توقع می‌رود توافقنامه جامع تا پیش از پایان مهلت تعیین شده امضا شود» این جملات را می‌توان از جمله مهم‌ترین اظهارات در یک هفته اخیر درباره توافق و مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب دانست، توافقی که نزدیک است و پیشرفتی که قابل توجه است.