«میکروسرجری» و جراحی‌های ترمیمی با محصولات فناورانه تسهیل شد

خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ محمدصادق تولّلی مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان بوده که تحصیلات دانشگاهی را در دانشگاه شیراز و سپس دانشگاه NUS در سنگاپور انجام داده و از سال ۱۳۹۲ که به ایران بازگشته به عنوان عضو هیئت علمی گروه مهندسی شیمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز مشغول به کار است.

او اکنون همزمان عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات مهندسی شیمی، نفت و پلیمر دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز نیز هست.

شرکت دانش‌بنیان نرگس فناوران فارس، سال ۱۴۰۱ گواهی دانش‌بنیانی خود را گرفته و اکنون نیز نمایندگی نخستین مجموعه تولیدکننده چاپگر‌های سه‌بُعدی ایرانی در استان فارس را اخذ کرده است.

خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا در راستای بررسی جزئیات فعالیت، کارکردها و محصولات این شرکت دانش‌بنیان گفت‌و‌گویی را با تولّلی ترتیب داده است که مشروح این گپ و گفت در پی می‌آید:

آنا: درباره شرکت دانش‌بنیان متبوع خود و زمینه کاری آن توضیح دهید.

تولّلی: ایده محوری در شرکت، فعالیت بین رشته‌ای و کار گروهی است. تعداد مشاوران تخصصی‌ شرکت از رشته‌های مختلف مهندسی و علوم پزشکی چند برابر کارکنان فعال هستند و بر همین مبنا اکنون سه زیر مجموعه داریم: نرگس سازه (ارائه خدمات فنی و مهندسی، و ساخت تجهیزات پلیمری)، نرگس طب (فعالیت‌های مهندسی در حوزه پزشکی) و در نهایت نرگس تِک آرا (امور هنری - تبلیغاتی بر مبنای پلیمر).

استفاده از فناوری ساخت افزایشی و دستگاه‌های چاپگر سه‌بُعدی (پرینت سه‌بُعدی) در بطن کار قرار گرفته و به تدریج مکمل‌های مختلف سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را به آن افزوده‌ایم و سال ۱۴۰۱ گواهی دانش‌بنیانی دریافت کردیم. به تازگی هم نمایندگی نخستین مجموعه تولیدکننده چاپگر‌های سه‌بُعدی ایرانی در استان فارس را اخذ کرده‌ایم.

**کاهش عمل جراحی مغز و اعصاب با مِش تیتانیومی

آنا: از چه زمانی فعالیت خود را آغاز کردید و تاکنون چه موفقیت‌هایی در مسیر طی شده حاصل شده و چه دستاورد‌هایی داشته‌اید؟

تولّلی: زمان راه‌اندازی مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، مدیر دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه بودم و یکی از جوان‌ترین نیرو‌های اجرایی دانشگاه به شمار می‌آمدم. معاون پژوهش و فناوری وقت دانشگاه از من خواست که در امور مختلف با مدیر سابق مرکز رشد یعنی غلامحسین خلف که از پیشکسوتان بازار علم و فناوری در کشور است، مشورت کنم.

این تعامل سازنده با شخصی که مسیر رشد هسته‌های فناور مختلف را دیده بود، در کنار تشویق دوستان صنعتی و آتش سرکش احساس نیاز به کارآفرینی برای مقابله با مشکلات اشتغال (در حد توان)، موجب شد تا سال ۱۳۹۷ برای پیگیری دو ایده صنعتی با همراهی تعدادی از دانشجویان و دانش آموختگان، وارد مرکز رشد واحد‌های فناور دانشگاه آزاد اسلامی شیراز شوم. بعد از یک بازه آزمون و خطا در نهایت از سال ۱۴۰۰ یک ساختار سازمانی دقیق‌تر ایجاد کردیم.

شاید از دیدگاه مدیریت سازمانی کسب جواز خدمات فنی و مهندسی از وزارت صنعت، معدن و تجارت، کسب گواهی دانش‌بنیانی از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، کسب عنوان استاد فناور واحد شیراز یا انتخاب به‌عنوان یکی از شرکت‌های برتر کشوری در نمایشگاه عصر امید دانشگاه آزاد در مصلای تهران را بتوان از موفقیت‌های مکتوب شده به شمار آورد.

اما فکر می‌کنم سه دستاورد بزرگ داشته‌ایم که با همت کارکنان جوان و پرکار شرکت حاصل شده و شیرینی و حلاوت خاصی داشته است: مورد نخست، کار تیمی است. بزرگ‌ترین پیشرفت‌ها، زایده همکاری گروهی است. اعضای هیئت علمی و متخصصان باسابقه از رشته‌های مهندسی پلیمر، مهندسی مکانیک، مهندسی پزشکی، مهندسی شیمی، رادیولوژی، پزشکی، جراحی مغز و اعصاب و نانوبیوتکنولوژی به تیم ما مشاوره می‌دهند؛ البته که مشاور کاربلد مالی هم داریم. استفاده مستمر از این همه تخصص برای شرکت موجب افتخار است.

مورد دوم به قطعه‌ای که به درخواست یکی از استادان بخش جراحی مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز در نرگس طب ساختیم، برمی‌گردد، بیماری که به علت تصادف، دچار شکستگی در ناحیه سقف orbit شده بود، نیاز به جراحی ترمیمی کف جمجمه داشت. تیم شرکت از تصاویر پزشکی بیمار استفاده کرد و ناحیه ضایعه بیمار را ساخت. این نمونه کمک کرد تا تیم جراحی پیش از آغاز عمل، مِش تیتانیومی را روی نمونه قرار داده و عملیات برش و شکل‌دهی را انجام دهد. در نهایت، مِش آماده شده در اتاق عمل در کوتاه‌ترین زمان ممکن در محل پیش‌بینی شده قرار گرفت، این کار اهمیت فوق العادی داشت و نه‌تنها موجب کاهش زمان جراحی، بلکه با کاهش خونریزی‌های ناخواسته و خستگی جراح مواجه شد. هفته جاری هم در ویزیت مجددی که جراح از بیمار داشت، وضعیت بیمار به خصوص وضعیت کازمتیک بسیار مطلوب بود.

در واقع معجزه مهارت پزشک در کنار این فناوری، می‌تواند در‌های جدیدی را در درمان بیماران باز کند. از فرصت استفاده کرده و از تمام جراحان برای همکاری در این حوزه دعوت به عمل می‌آورم. کافی است درخواست خود را به آدرس ntech.fars@gmail.com ارسال کنند.

اما مورد سوم مربوط به استخدام دانش‌آموختگان می‌شود. شاید یکی از شیرین‌ترین لحظات برای اعضای هیئت رئیسه شرکت مربوط به زمانی می‌شود که در مورد استخدام نیروی جدید برنامه‌ریزی می‌کنیم.

آنا: زمینه فعالیت و نوع محصول یا خدمات شرکت دانش‌بنیان شما چیست؟

تولّلی: ما محصولات نرگس طب را با برند Aveccina Anatomica (به اختصار A۲) عرضه می‌کنیم. نخستین سبد محصولی A۲ مولاژ‌های خاص آموزشی است که از نمونه‌های عمومی آن‌ها می‌توان برای آموزش دروس آناتومی و از نمونه‌های خاص آن (مانند نمونه‌های ویژه کرانیوتومی) برای آموزش رزیدنتی یا برگزاری کارگاه‌های آموزشی تخصصی استفاده کرد.

دومین سبد محصولی، ارائه خدمات ساخت قالب اختصاصی آناتومی ضایعه بیمار به سفارش جراحان است. آداپتور تصویربرداری از میکروسکوپ‌های دوچشمی با موبایل و انتقال تصویر به مانیتور از دیگر سازه‌های برند A۲ است که به سفارش اتاق عمل دو بیمارستان روی میکروسکوپ‌های میکروسرجری Karl Kaps و ZEISS ساخته و استفاده شده و امکان تطابق آن با سایر نمونه‌های میکروسکوپ نیز وجود دارد. این تجهیز مشکل میکروسکوپ‌هایی که اتصال دوربینی ندارند را رفع کرده و امکان تصویربرداری و مستندسازی را با نازل‌ترین قیمت مهیا می‌کند.

در نهایت محصولی که به سفارش و مشاوره یکی از متخصصان حوزه حرکات اصلاحی، طراحی کرده و ساختیم، یک قطعه به نام Thera Cane است، با اتمام مراحل کسب مجوز‌های لازم این موارد در یک تارنمای اختصاصی عرضه خواهد شد.

تاکنون در نرگس سازه چند نمونه اولیه شاخص داشته‌ایم که برخی با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی پیش رفته است. سامانه آزمون غیرمخرب اتصالات الکتروفیوژن با نام NDT۳۱۳ (به سفارش شرکت گاز استان فارس به دانشگاه آزاد)، سامانه توپک‌رانی خطوط مواد غذایی با هدف بازیابی محصول در خط و تمیزکار (با حمایت وزارت عتف و پارک علم و فناوری) و دستگاه اندازه‌گیری میزان تراوایی ماسک‌های تنفسی (بر مبنای استاندارد ملی ۶۱۳۸ و به سفارش سازمان بسیج علمی، پژوهشی و فناوری استان بوشهر). علاوه بر آنها انواع خدمات ساخت نمونه اولیه با دستگاه چاپگر سه‌بُعدی را نیز ارائه می‌دهیم.

در نرگس تک‌آرا بر ساخت محصولات هنری ـ تبلیغاتی ـ تشریفاتی شخصی‌سازی شده تمرکز کرده‌ایم و تاکنون چند پروژه ساخت انواع تندیس‌های شخصی‌سازی شده را به سفارش دانشگاه آزاد اسلامی و چند شهرداری پیش برده‌ایم. یک محصول ویژه هم داریم که کاملاً کاربری تبلیغاتی و یادمان دارد، به نام تصویر برجسته نوری که فقط با تابش نور ظاهر شده و برجسته می‌‌شود.

آنا: آیا شرکت متبوع شما در کسب درآمد‌های غیرشهریه‌ای دانشگاه نقشی داشته است و دانشگاه سهمی از فعالیت شما دارد؟

تولّلی: زیرمجموعه نرگس سازه شرکت، برنامه جامعی را برای آموزش‌های مهارتی با همکاری دانشگاه ارائه کرده که امیدواریم به‌زودی اجرایی شود، علاوه بر آن بالاسری طرح‌های پژوهشی هم که به عنوان هیئت علمی جذب کرده و در شرکت انجام می‌دهیم به دانشگاه پرداخت می‌شود. موارد دیگری نیز وجود دارد که مطابق قرارداد استقرار در مرکز رشد به آن عمل می‌کنیم.

**محصولاتی که موجب کاهش خستگی‌های ذهنی و بدنی جراح می‌شود

آنا: محصولات شرکت متبوع‌تان چه نیازی از نیاز‌های مردم و کشور را برطرف می‌کند؟

تولّلی: استادان علوم پزشکی نقش نخست و بی‌جایگزین را در آموزش پزشکی به عهده دارند. مولاژ‌های نرگس طب مکمل آموزشی‌ای است که می‌تواند در سطح تجهیزاتی استفاده شود. در واقع این تجهیزات می‌تواند به‌عنوان مکمل و در مواردی جایگزین کاداور (جسد) شده و در نتیجه موجب ارتقای سطح کیفی آموزش شود.

از آنجایی که این محصولات تولیدات شرکت است، آنها را با گارانتی عرضه می‌کنیم، علاوه بر آن، تمام محصولات حوزه درمان (نمونه ضایعه بیمار و یا آداپتور تصویربرداری از میکروسکوپ) موجب کاهش خستگی‌های ذهنی و بدنی جراح شده و به صورت مستقیم در ارتقای سلامت بیمار مؤثر خواهد بود.

در نرگس سازه به یک مثال در مورد NDT۳۱۳ اکتفا می‌کنم، در حالی که مطابق استاندارد با تأیید ۴درصد کل اتصالات پلی اتیلنی از طریق آزمون مخرب، تمام ۹۶درصد باقیمانده بدون بررسی مجزا مورد قبول قرار می‌گیرند، این سامانه امکان بررسی ۱۰۰درصد اتصالات را مهیا کرده و ضریب ایمنی را به صورت چشمگیری افزایش می‌دهد؛ البته باید اذعان کرد که این روش جایگزین روش مخرب نخواهد بود. در مورد نرگس تک آرا، کافی است بگویم: ایجاد اشتغال! یکی از مقدس‌ترین واژه‌هایی است که سراغ دارم.

آنا: نواقص و کمبود‌ها در راه تجاری‌سازی محصولات فناور را بیان کنید.

تولّلی: یکی از مشکلات بسیار جدی شرکت‌های نوپا موضوع بسته‌بندی است. معمولاً این شرکت‌ها نمونه‌های اولیه و یا تعداد محدودی محصول دارند که نیاز به بسته‌بندی ویژه هم دارد؛ اما به صورت عادی، قریب به اتفاق مراکز ارائه‌دهنده خدمات بسته‌بندی فقط روی سفارش‌های تیراژی کار می‌کنند و برای تعداد کم، هزینه‌ها به صورت سرسام‌آوری افزایش می‌یابد. فکر می‌کنم وجود مراکز حمایتی در این حوزه می‌تواند سرعت و کارایی ورود به بازار را برای چنین شرکت‌هایی افزایش دهد.

آنا: آیا حمایت لازم را از سوی دانشگاه و مراکز و نهاد‌های مربوط با ماموریت خود داشته‌اید و انتظارتان از مسئولان چیست؟

تولّلی: مهم‌ترین کار را برای ما دانشگاه آزاد اسلامی شیراز انجام داده است. اعتماد و ثبت سفارش! در همین ارتباط باید به اهمیت نمایشگاه‌ها اشاره کنم. نقش پررنگ دانشگاه آزاد اسلامی در سالی که گذشت، ایجاد امکان شرکت در نمایشگاه‌های مختلف برای شرکت‌های مرکز رشد بود. هرچه بتوان از ظرفیت‌های شهری، استانی و کشوری در قالب نمایشگاه‌های دائمی و موقت در راستای افزایش مواجهه شرکت‌های نوپا با بازار و مردم استفاده کرد، این شرکت‌ها رشد سریع‌تری خواهند داشت. 

تسهیل و تخفیف قوانین بیمه‌ای، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات تکلیفی برای شرکت‌های نوپا، کمک‌های بسیار خوبی برای اینگونه تیم‌هاست.

نخستین استفاده از آداپتور تصویربرداری در اتاق عمل حین میکروسرجری

آنا: برای رشد و شکوفایی مراکز رشد در دانشگاه‌ها چه پیشنهادی ارائه می‌دهید؟

تولّلی: اشتغال و کارآفرینی نیاز حیاتی کشور است. فکر می‌کنم سرمایه گذاری بر موضوع تبلیغات تبیینی در مورد ماهیت مرکز رشد در دانشگاه برای دانشجویان و اعضای هیئت علمی و در خارج از دانشگاه به صورت هدفمند موجب خواهد شد شرکت‌های قوی‌تری وارد مرکز رشد شوند. ما انسان‌ها از یکدیگر یاد می‌گیریم و می‌آموزیم. همجواری با هسته‌های قدرتمند به صورت ناخودآگاه یک اکوسیستم فعال و قدرتمند را هم شکل می‌دهد.

باید در دروسی مانند کارآموزی دوره کارشناسی و سمینار دوره‌های تحصیلات تکمیلی حداقل یک جلسه برای معرفی مرکز رشد و بازدید از چنین مراکزی اختصاص داد.

آنا: بحران کرونا چه تأثیری در فعالیت شما داشت و آیا در زمینه مقابله با کرونا هم محصول یا خدماتی داشته‌اید؟

تولّلی: در این دوران یک دستگاه اندازه‌گیری میزان تراوایی ماسک‌های تنفسی براساس استاندارد ملی ساختیم و تحویل دادیم. خوشحالم که این کار را با یکی از دانشجویان طرح پویش کارآموزی دانشگاه آزاد اسلامی انجام دادیم. طرح ما یکی از طرح‌های منتخب جشنواره «از ایده تا پدیده» استان بوشهر شد.

** مسئولان استان با نگاهی ملی به دانشگاه کمک کنند

آنا: و کلام آخر....

تولّلی: مورد آخر هم یک مطالبه از مسئولان استان فارس و نهاد‌های حاکمیتی در مورد مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی شیراز است که در مصاحبه‌های مختلف مطرح کرده‌ام. این مرکز رشد تنها مرکز رشد غیردولتی ـ دانشگاهی فعال در شهر شیراز است و با وجود تمام مشکلات مالی رایج در مملکت، تلاش کرده تا بدون استفاده از بودجه دولتی و فقط با اتکا بر فعالیت‌های دانشگاه آزاد محملی برای پیشرفت جوانان فراهم آورد.

با توجه به درخواست‌های استقرار تیم‌های جدید و رشد شرکت‌های سابق و نیاز به دسترسی به فضای بیشتر، این مرکز رشد (با وجود همه تلاش‌های مسئولان دانشگاه)، دچار مشکل جدی مکان قابل بهره‌برداری و پوشش‌دهی اینترنت کارآمد شده است. شاید اکنون زمان آن باشد که مسئولان استان با نگاهی ملی در راستای رفع این مشکل همیار دانشگاه باشند. هرچه تعداد و فضای مراکز رشد کارآمد گسترش یابد، زمینه کارآفرینی و خوداشتغالی جوانان تازه دانش‌آموخته فراهم‌تر خواهد شد.

این موضوع صرفاً مربوط به دانشگاه آزاد یا دانشگاه پیام نور یا دانشگاه دولتی نیست؛ بلکه در شرایط فعلی از اهمیت ملی برخوردار است. دست به دست هم دهیم به مهر، میهن خویش را کنیم آباد.

مورد دیگر سخنی کوتاه با دانشجویان به‌عنوان یک معلم است. اگر دانشجویی از من بپرسد علاوه بر رزومه‌های فردی چه نکات دیگری را باید در دانشگاه آموخت و تمرین کرد، شاید به چند مورد اشاره کنم، ازجمله توانایی حل مسئله در هنگام مقابله با مشکلات مختلف، زنده نگه داشتن روحیه پیشرفت‌خواهی و دوری از روزمرگی، فرارنکردن از مسائل چالشی، دوری از منفعت‌طلبی‌های کوتاه‌مدت، وابستگی قلبی و عملی به وطن و خداوند، فراموش نکردن نکات لطیف و مثبت سنت‌های ملی، دوراندیشی هنگام تلاطم‌های مختلف، مثبت‌اندیشی، قدرشناسی و ارزش قائل شدن به اعتماد اطرافیان.