شرایط ساخت سوله استاندارد در شهرک صنعتی

شهرک‌های صنعتی در حاشیه شهر‌ها احداث شده و محلی برای گرد هم آمدن صنایع مختلف هستند. احداث این شهرک‌ها باعث خروج آلاینده‌های مختلفی از محیط زندگی شهروندان می‌شود. احداث شهرک‌های صنعتی نیازمند رعایت برخی قوانین و دستورالعمل‌ها است. سوله‌ها مهم‌ترین بخش در شهرک‌های صنعتی هستند که به مدیریت بهتر فضا و فعالیت آسان مشاغل کمک می‌کنند. سوال اصلی که ذهن را درگیر می‌کند این است که آیا می‌توان سوله‌ها را به هر شکل و اندازه یا در هر نقطه از شهرک ساخت یا تعریفی از سوله استاندارد وجود دارد؟ در احداث این سازه‌ها رعایت برخی باید‌ها و نباید‌ها اهمیت دارد.

استاندارد‌های لازم برای احداث سوله در شهرک‌های صنعتی

برای ایجاد سازه‌های مختلف در شهرک‌های صنعتی قوانین و مقرراتی وجود دارد که مهم‌ترین موارد عبارتند از:

دریافت مجوز‌های لازم برای احداث سوله

اولین گام برای سوله سازی در شهرک صنعتی دریافت مجوز است. این مجوز بر اساس ماده ۱۳ آیین‌نامه تأسیس شهرک‌های صنعتی صادر شده طرف قرارداد باید تمام بند‌های آن را رعایت کند. مراحل مختلف احداث سازه از جمله طراحی نقشه، محاسبات فنی و نظارت بر پروژه باید توسط اشخاص حقیقی یا سازمان‌های حقوقی دارای صلاحیت انجام شود. در مواقعی که ایجاد تغییر در نقشه سازه ضروری است، باید اطلاعات کافی به شرکت شهرک‌های صنعتی فرستاده شده و تاییدیه‌های لازم دریافت شود. مهندسان ناظر موظف هستند که هرگونه تخلف از قوانین را به شرکت شهرک‌های صنعتی گزارش دهند.

تعیین متراژ مناسب برای ساختمان نگهبانی

هر سوله صنعتی به یک بخش نگهبانی مجزا نیاز دارد. مساحت ساختمان نگهبانی در قوانین مشخص شده و حدود ۸۰ متر مربع است. در مواقعی که مساحت سوله بیش از ۲۰ هزار متر مربع باشد، امکان افزایش مساحت ساختمان نگهبانی تا ۱۲۰ متر مربع وجود دارد. اگر سوله دارای چندین ورودی باشد، با دریافت مجوز از شرکت شهرک‌های صنعتی می‌توان تعداد ساختمان‌های نگهبانی را افزایش داد. اما در تمام موارد ساختمان نگهبانی باید در یک طبقه و با متراژ معین ساخته شود.

رعایت سطح اعیان واحد‌های صنعتی و سوله‌ها

قبل از اینکه با سوله استاندارد آشنا شوید، توجه به قوانین ساخت سوله در شهرک صنعتی اهمیت دارد. عامل مهم دیگر هنگام احداث سوله در شهرک‌های صنعتی، سطح اعیان و فضای اشغال فضای سازه است. سوله‌ها در شهرک‌های صنعتی یا مناطق اقتصادی می‌توانند فضایی حدود ۴۰ درصد را اشغال کنند. این فضا شامل سوله‌های تولیدی، ساختمان‌های نگهبانی، پست‌های برق و گاز، مخازن هوایی و زمینی، تاسیسات، انبار‌ها، تصفیه خانه و سایر موارد مرتبط با هر شغل است. البته این فضا شامل محدوده پارکینگ نمی‌شود. برای فضای سبز سازه‌ها نیز فضایی حدود ۱۵ درصد تعیین شده است.

حریم سوله

برای سوله‌سازی شهرک صنعتی باید حریم این سازه با سازه‌های مجاور رعایت شود. اگر مساحت کلی سازه حدود ۱۰۰۰ متر مربع باشد، حریم آن با سازه‌های مجاور باید ۳. ۵ متر باشد. اما، حریم سازه‌هایی با مساحت بیش از ۱۰۰۰ متر مربع حدود ۵ متر خواهد بود. ساختمان‌های نگهبانی باید با فاصله دو متر ساخته شوند. هیچ محدودیت و حریمی برای احداث پست‌های برق و گاز وجود ندارد و فاصله هر یک از واحد‌های صنعتی با معابر باید حدود ۲۰ متر باشد.

دستورالعمل‌های ساخت سوله استاندارد

تنوع کاربرد سوله‌ها به وضع قوانین و استاندارد‌های مختلف در احداث این سازه منجر شده است. ۴ نکته کلیدی که در ساخت یک سازه استاندارد باید به آن توجه کرد عبارت است از:

رعایت ابعاد استاندارد

ساخت سازه‌های صنعتی، مبتنی بر محاسبات دقیق و فنی است. ابعاد سوله در بخش‌های مختلف تعریف شده که رعایت تمام موارد برای ساخت یک سوله استاندارد ضروری خواهد بود. دهانه با عرض سوله بر اساس نوع کاربری آن تعیین می‌شود. انتخاب عرض دهانه بزرگ برای ساطه‌های دارای سطح قوی مناسب خواهد بود که به معنی استفاده از مصالح بیشتر است. در انتخاب ارتفاع مناسب برای ساخت سوله باید به شیب سازه توجه کرد. شیب این سازه صنعتی نیز بین ۱۰ تا ۳۰ درصد قابل تغییر است. شیب سقف در سوله‌های دارای دهانه کوچک، بیشتر از ۲۰ درصد است. به عبارت ساده، رابطه معکوسی بین اندازه دهانه سازه و شیب سقف آن وجود دارد. در مناطقی که میانگین سالانه بارش برف و باران زیاد است، انتخاب سقف‌های دارای شیب پایین مناسب نیست.

انتخاب اجزای استاندارد

انتخاب اجزای استاندارد نقش مهمی در ساخت یک سازه مقاوم دارد. برای ساخت سازه صنعتی باید فریم ستون‌های سقف، بندکشی کامل سقف و ستون‌ها، استرات، وال پست، بیس پلیت و تیر زنی سقف با دقت تهیه شده و در دفترچه محاسبات وارد شود. با تهیّه تمام این موارد، شرایط برای ساخت یک سازه استاندارد فراهم خواهد شد.

دفترچه محاسبات سوله

ساخت یک سازه صنعتی بدون استفاده از دفترچه محاسبات غیرممکن خواهد بود. تمام مشخصات فنی سازه باید با دقت در این دفترچه ثبت شود. نوع مصالح و روش ساخت سازه دو مورد دیگر از اطلاعات نوشته شده در این دفترچه هستند. این دفترچه ابزاری دقیق برای ثبت مراحل کار و فرایند ساخت سازه است. اما به تنهایی در افزایش ایمنی، مقاومت و استحکام سازه تأثیر ندارد

انتخاب مصالح استاندارد

عامل دیگری که در ساخت سازه‌های صنعتی به آن توجه می‌کنند انتخاب مصالح و مواد اولیه مرغوب و باکیفیت است. ورق آهن یکی از مصالح کلیدی در ساخت سوله به حساب می‌آید اما بسیاری از مواد موجود در بازار فاقد کیفیت مطلوب هستند. استفاده از مواد نامرغوب علاوه بر ایجاد ضرر مالی در کاهش کیفیت، استحکام و دوام سوله نیز نقش کلیدی دارند. استفاده از ورق سیاه ST۳۷ بخش مهمی در ساخت این سوله استاندارد است.

در برخی موارد مشاهده شده که شرکت‌های سوله سازی برای کاهش هزینه ساخت سازه از ورق‌های گازی یا نوردشده استفاده می‌کنند. در برخی موارد، شرکت‌ها تصور می‌کنند استفاده از ورق‌های گران قیمت مانند ST۳۳ به کیفیت سازه کمک می‌کند. اما ماهیت نرم و نامناسب این ورق‌ها باعث کاهش استحکام کلی سازه می‌شود. بهره‌گیری از دانش، مهارت و تخصص مشاورین مجرب تنها ابزار مناسب برای انتخاب مصالح استاندارد است.

مراحل طراحی و ساخت سوله باکیفیت

احداث سوله باکیفیت زمانی امکان‌پذیر است که در مرحله ساخت و طراحی تمام استاندارد‌ها رعایت شود. برای کاهش خطا در مرحله محاسبات و طراحی سازه، استفاده از نرم‌افزار‌های طراحی بهترین گزینه خواهد بود. در حالت کلی، سوله‌هایی دارای طول ۶ متر، شیب ۲۰ درصد و ابعاد دهانه بین ۳۰ تا ۶۰ متر استاندارد است. نرم‌افزاری‌های safe، sap ۲۰۰۰ و etabs سه نمونه کاربردی از نرم‌افزار‌های طراحی سوله‌های صنعتی هستند.