آسیب غفلت توسعه صنعت گاز بر زمستان سخت ایران

به گزارش خبرنگار آنا، هرچند روز‌های سرد سال رو به پایان است، اما خاطره خوبی از زمستان سال ۱۴۰۱ در اذهان عمومی و حتی فعالان صنعت گاز باقی نماند. در سردترین روز‌های سال که در برخی نقاط کشور شاهد کاهش دما تا منفی ۲۵ درجه نیز بودیم، دارنده نخستین ذخایر قابل استحصال گازی دنیا، به دلیل سومدیریت‌های کوتاه و بلندمدت، شاهد قطعی گاز به ویژه در شمال و شمال شرق کشور بودیم. البته پایتخت نیز از چالش گاز در امان نبود و طی تصمیمی نادر، کلیه مدارس، ادارات، ارگان‌ها و ... تعطیل شد. به این ترتیب دامنه محدودیت گازرسانی، از بخش صنعت و تولید به بخش اداری، تجاری و حتی خانگی نیز رسید.

هرچند مصرف گاز بخش خانگی در این روز‌ها رشد قابل توجهی داشت و لازم است که موضوع مدیریت مصرف در صدر اولویت‌های وزارت نفت قرار گیرد، اما با گذشت حدود ۲ سال از فعالیت دولت سیزدهم، انتظار می‌رفت، عملکرد بهتری را در حوزه افزایش تولید گاز شاهد باشیم که متاسفانه چنین نشد. منظور از افزایش تولید گاز، استفاده از راهکار‌های کوتاه و میان مدت است. راهکار‌هایی که به نظر می‌رسد با وقت کشی در انتخاب مدیران کارآمد، به ثمر ننشست.

به گفته کارشناسان یکی از پروژه‌هایی که می‌توانست با اقدامات به موقع، دستگیر بخش گازی کشور در زمستان سرد امسال باشد، انتقال سکوی فاز ۱۲ سی به موقعیت فاز ۱۱ باشد.

**پاسکاری فاز ۱۱ ادامه دارد

از سال ۹۲ تاکنون بهره برداری از فاز ۱۱ پارس جنوبی انجام نشده است؛ این در حالی است که بیژن زنگنه، وزیر نفت دولت تدبیر و امید در تیر ماه سال ۹۶ در صحن علنی مجلس شورای اسلامی خسارت یک سال تأخیر در اجرای یک فاز پارس جنوبی را ۵ میلیارد دلار عنوان کرده بود، با تکیه به این اظهارنظر شیخ الوزرا می‌توان گفت از ابتدای سال ۹۲ تاکنون، ۴۵ میلیارد دلار خسارت عدم بهره برداری از این فاز که مرزی‌ترین فاز ایران و قطر در این میدان مشترک گازی است، برآورد می‌شود

در راستای پاسکاری وعده وعید دولت‌های مختلف، در تاریخ ۲۴ آذر ماه ۱۳۹۹، رضا دهقان، معاون توسعه و مهندسی شرکت ملی نفت ایران گفته بود طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ به مرحله برداشت گاز می‌رسد. این در حالی است که این وعده همچنان در حال پاسکاری است و در آخرین منزل به محسن خجسته مهر رسیده است.

به این ترتیب مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در ۱۸ آذر سال جاری محسن خجسته‌مهر در آئین پایانی ششمین جشنواره تلویزیونی مستند در منطقه عسلویه، گفت: طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی بهمن‌ماه امسال پس از ۲ دهه به مدار تولید می‌آید.

پیش از اظهارنظر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، جواد اوجی، وزیر نفت نیز در ۳۱ خرداد ماه سال جاری «قول داد» مهر ماه امسال تولید گاز به میزان ۶۷۰ میلیون فوت مکعب از این فاز کلید بخورد.

**اولویت افزایش تولید گاز چیست؟

طبق اظهارات متخصصین به نظر می‌رسد در این شرایط باید اولویت‌ها را تغییر دهیم. می‌توانستیم طی یکسال گذشته فعالیت در فاز توسعه میدان کیش یا میادین مستقل گازی را سرعت دهیم. حفاری چاه‌های میدان کیش در شرق و غرب جزیره انجام گرفته است و با سرعت دادن به احداث پالایشگاه گازی در بندر آفتاب می‌توانستیم به اندازه تولید دو فاز پارس جنوبی تولید گاز از میدان کیش داشته باشیم. همچنین به دلیل CGR بالاتری که گاز میدان کیش نسبت به میادین گازی داخلی دارد خوراک بهتری برای صنایع پتروشیمی خواهد بود. همچنین با توسعه سریع میادین مستقل گازی می‌توانیم نسبت به تامین بخشی از گاز نیروگاه‌ها و صنایع عمده کشور نیز اقدام کنیم.

کارشناسان بررسی کرده اند که برای احداث پالایشگاه شیرین سازی گاز استحصالی از میدان کیش حدود ۷۵۰ میلیون دلار تا حداکثر یک میلیارد دلار سرمایه نیاز خواهد بود که با توجه به ایجاد زیرساخت‌های اولیه در بندر آفتاب می‌توانستیم با ساخت پالایشگاه گازی نسبت به افزایش ظرفیت تولید گاز اقدام کنیم، اما تغییر مقصد ارسالی گاز میدان کیش به عسلویه با خط لوله و صرف هزینه زیاد با توجه به طول مسیر و هزینه بر بودن و زمان بر بودن اقتصادی نخواهد بود.

به گزارش خبرنگار آنا، یکی از میادین مشترک گازی که تولید آن از سال گذشته دستخوش کاهش قابل ملاحظه شده است، میدان گازی سلمان بوده است که با توجه به آسیب خط انتقال گاز از میدان گازی سلمان به جزیره سیری در مهرماه سال ۱۴۰۰ و گذشت یکسال از خرابی این خط و عدم تعمیر آن ظرفیت تولید گاز از این محل کاهش نیز داشته است.

خط انتقال گاز از میدان گازی سلمان به جزیره سیری در اردیبهشت ماه سال جاری به مدار عملیاتی بیاید که طبق اطلاعات به دست آمده، تاکنون پس از گذشت ۹ ماه از این تاریخ همچنان روند انتقال گاز از این میدان مشترک گازی، متوقف است.

ظرفیت انتقال گاز این خط لوله حداکثر ۴.۵ میلیون مترمکعب بوده است که می‌توانست در زمستان امسال به چالش گازی کشور تا حدودی کمک کند. لازم به تاکید است که این میدان از میادین گازی مشترک کشور با امارات متحده عربی است و در حقیقت هرگونه تعلل در برداشت از این میدان منجر به مهاجرت گاز و به نفع اماراتی‌ها است.

**فاز ۱۶ پارس جنوبی ، عصای روزهای سخت نشد

یکی دیگر از پروژه هایی که بهره برداری به موقع از آن می توانست کمک حال بخش گازی کشور در زمستان امسال باشد، فاز ۱۶ پارس جنوبی است؛ طبق گفته مقامات شرکت نفت و گاز پارس، بخشی از محقق نشدن برنامه تولیدی گاز این شرکت، مربوط به آسیب خط لوله دریایی فاز ۱۶ پارس جنوبی است که در دی ماه ۱۴۰۰ رقم خورد و طبق آخرین اخبار، شرکت تاسیسات دریایی وظیفه ترمیم و احداث آن را برعهده داشته است که تاکنون به دلیل نبود لوله مورد نیاز، شناور لوله گذار سی مستر در انتظار برای اقدام عملیاتی برای خط لوله این فاز است.