اثر تصاعدی کسری بودجه بر آلودگی محیط زیست

به گزارش خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری آنا، بر اساس گزارش‌های بازوی تحقیقاتی مجلس در حوزه هوای پاک، مدیریت پسماند و مسایل اصلی مبتلا به کشور با کاهش بودجه مواجه هستیم. اگرچه رئیس سازمان محیط زیست این نظر را رد کرده است، اما به اعتقاد مجید مخدوم رئیس انجمن ارزیابی، کاهش بودجه سازمان حفاظت محیط زیست به شکل تصاعدی بر عملکرد این سازمان اثر منفی خواهد گذاشت.

بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ در برخی ردیف‌های مرتبط با محیط زیست افزایش‌هایی را نشان می‌دهد، اما آن‌طور که گزارش کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس به آن اشاره کرده است، بودجه افزایش یافته صرف حقوق و مزایای پرسنل خواهد شد و بخش عمده وظایف سازمان حفاظت محیط زیست به دلیل کاهش اعتبارات روی زمین باقی خواهد ماند. وظایفی که اجرای آن برای کشور امری حیاتی به نظر می‌رسد.

بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور در بخش محیط زیست توسط کارشناسان بازوی پژوهشی مجلس، بیانگر آن است که سازمان محیط زیست با توجه به گستردگی معضلات محیط زیستی نیاز به افزایش بودجه دارد و لازم است ابلاغ اعتبارات در بخش محیط زیست به‌طور کامل انجام پذیرد تا برنامه‌ها و طرح‌های مصوب سالانه این سازمان به موقع انجام شود.

در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲، میزان اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای سازمان حفاظت محیط زیست ۳۱ درصد از کل اعتبارات امور محیط زیست را به خود اختصاص می‌دهد و ۶۹ درصد از اعتبارات، متعلق به اعتبارات هزینه‌ای است. سهم این اعتبارات در بودجه سال ۱۴۰۱ به ترتیب ۲۸ و ۷۲ درصد بود.

**افت اعتبارات قانون هوای پاک و افزایش نجومی برخی طرح‌های متفرقه

بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، در لایحه بودجه ۱۴۰۲، در بخش محیط زیست، ۱۵ طرح دارای اعتبارات متفرقه است که این اعتبارات در مجموعه ۵۳ درصد افزایش یافته است.  

در این بین اعتبارات ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی قانون مدیریت پسماند ۷۰۰ درصد، جرائم و خسارات محیط زیستی ۹۶۰ درصد و آماده سازی، سازماندهی و جبران آثار منفی پسماند روی شهرک صنعتی سرب و روی زنجان ۳۸۰۰ درصد با رشد مواجه بوده است.

در مقابل اجرای قانون هوای پاک با ۴۵ درصد، اجرای ماده ۲۱ قانون مدیریت پسماند با ۴۷ درصد، اعتبارات موضوع ماده ۳۰ قانون شکار و صید با ۱۹ درصد، اجرای قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌ها با ۴۸ درصد و ایجاد تاسیسات منطقه‌ای تبدیل پسماند به مواد و انرژی با اولویت مشارکت بخش خصوصی، ۸۸ درصد کاهش یافته است.

آن طور که کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرده‌اند، ردیف متفرقه اجرای قانون هوای پاک با توجه به عدم تحقق درآمد در سال ۱۴۰۱ از دو هزار و ۸۸۰ ریال به ۱۶۰۰ میلیارد ریال کاهش یافته است.

همچنین در لایحه پیشنهادی سال ۱۴۰۲ ردیف متفرقه حمایت از محیط بانان در ردیف‌های اصلی ادغام شده و تغییرات اعتباری آن قابل احصا نیست.

**بودجه خیلی هم کافی است!

در حالی که کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس بودجه سازمان حفاظت محیط زیست را با توجه به بحران‌های مبتلابه کشور ناکافی می‌دانند، علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ۶ بهمن ماه در جمع خبرنگاران کردستان این بودجه را کاملا مطابق با محیط زیست توصیف کرد.

وی افزود: بودجه محیط زیست در سال ۱۴۰۲، نسبت به گذشته افزایش چشمگیری را نشان می‌دهد و در همین بودجه اعتبارات خوبی برای هوای پاک هم در نظر گرفته شده است.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور به لایحه ۲۰ درصد عوارض آلایندگی هم اشاره کرد و گفت: با جدیت به دنبال تصویب این طرح هستیم که باعث افزایش سطح استاندارد هوای پاک در کشور خواهد شد.

**اثر تصاعدی عدم اجرای برنامه‌ها

با توجه به آنکه اطلاعات تخصصی مرکز پژوهش‌های مجلس برای بسیاری از مراجع کشور، قابل اتکاست، چنین به نظر می‌رسد که سخنان رئیس سازمان حفاظت محیط زیست مبتنی بر واقعیت نبوده و صرفا در واکنش با اظهار نظر‌های مطرح شده در فضای مجازی بوده است.

فعالان محیط زیست و مردمی که در سال جاری، زندگی روزمره‌شان به دلیل آلوده بودن هوا متوقف شده است، نگران کاهش بودجه طرح‌های مرتبط با قانون هوای پاک هستند و مایلند بدانند این کاهش اعتبارات چه تاثیری بر شرایط آینده آلودگی هوای کشور خواهد داشت.

آن‌طور که مجید مخدوم رئیس انجمن ارزیابی محیط زیست به خبرنگار آنا گفت: روسای سابق سازمان حفاظت محیط زیست معتقد بوده‌اند که بودجه این سازمان کمتر از ساخت یک سد است.

سلاجقه ادامه داد: این خیلی مسخره است که بودجه‌ای در این حد کم به سازمان محیط زیست اختصاص می‌یابد.

وی افزود: ضعیف‌تر و مظلوم‌تر از محیط زیست پیدا نمی‌کنند. امسال ۲۶ روز هوای پاک داشتیم. اصل قضیه آلودگی هوای تهران، دیگر کلانشهر‌ها و شهر‌های کوچک کشور هم به خاطر بنزین است. بنزین غیر استانداردی که داخل آن بَنزَن دارد، هوا را آلوده می‌کند.

مخدوم بیان کرد: وقتی بودجه محیط زیست را کمتر می‌کنند، به این مفهوم است که «هوای پاک، بی هوای پاک!».

وی اضافه کرد: در شرایطی که بودجه‌ها کاهش می‌یابد، مدیریت پسماند هم دچار مشکل می‌شود.

رئیس انجمن ارزیابی محیط زیست تاکید کرد: وقتی بودجه کمتر می‌شود، محیط زیست به شدت دچار مشکل می‌شود. در آسیب شناسی اکولوژیکی محیط زیست، ما با سینرژی سر و کار داریم.  

وی افزود: سینرژی وقتی که مثبت شود، دو به اضافه دو به جای اینکه چهار بشود، ۱۶ خواهد شد. یعنی هرچقدر بودجه را کمتر در نظر بگیرند و محیط زیست نتواند کارش را انجام دهد، به صورت تصاعدی اثرات این کم کاری بالا می‌رود.