تولید ۶۰ محصول در سرای نوآوری فناوری‌های هوشمند و سلامت
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ موضوع سلامت جزء یکی از مباحث مطرح علوم شناخته می‌شود به‌ویژه در سال‌های اخیر که ایران و دیگر کشور‌های دنیا درگیر شیوع بیماری کرونا شده‌اند. در همین برهه برخی از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی مانند واحد دانشگاهی مشهد در برخی از رشته‌های علوم پزشکی و مهندسی پزشکی فعالیت‌هایی را در این زمینه آغاز کردند که به همین منظور، فناوری برای استفاده در حوزه سلامت کاربردی شده است.
اکنون می‌توان از فناوری در ساخت تجهیزات سلامت، استفاده از تکنیک‌های هوش مصنوعی در حوزه تشخیص، حوزه درمان و تسهیل درمان و موضوعاتی از این دست استفاده کرد. فناوری حوزه سلامت رشته‌های مختلفی از مهندسی پزشکی تا مهندسی برق، علوم کامپیوتر و رشته‌های حوزه سلامت مانند رشته‌های علوم پزشکی دانشکده‌های پزشکی را با خود درگیر می‌کند.
از طرفی برنامه شتاب‌دهی در سراهای نوآوری دانشگاه دانشگاه آزاد اسلامی براساس آیین‌نامه جامع بازار فناوری و سراهای نوآوری این دانشگاه و در راستای تحقق بند‌های ۴۲، ۴۵، ۴۹ و ۲۲ راه کنش‌ها و اقدامات کلان بسته کاری توسعه فناوری، نوآوری و کارآفرینی سند تحول و تعالی دانشگاه تدوین و به تازگی اعلام و ابلاغ شده است.
کتاب برنامه شتاب‌دهی حاصل تلاش جمعی از فعالان حوزه فناوری دانشگاه آزاد اسلامی بوده که شامل هفت فصل با عنوان‌های مکاسب و اخلاق حرفه‌ای، مباحث حقوقی در کسب و کار، مبانی کارآفرینی و آموزش خلاقیت، اصول بازاریابی و فروش، مبانی فناوری و نوآوری، اصول مدیریت کسب و کار و مبانی مالی و سرمایه گذاری است.
سرای نوآوری فناوری‌های هوشمند و سلامت مرداد ۱۳۹۹ طرح توجیهی خود را ارسال و علاوه بر دفاع از طرح، شهریور ۹۹ تصویب و از همان زمان مراحل راه‌اندازی سرا با عنوان فناوری‌های هوشمند سلامت در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد آغاز شد.
سیدمحمدحسین معطر مسئول این سرای نوآوری در راستای آگاهی از تازه‌ترین فعالیت‌های سرای نوآوری فناوری‌های هوشمند و سلامت دانشگاه آزاد اسلامی مشهد و برنامه شتاب‌دهی این سرا توضیحاتی را ارائه داده ایت که در ادامه می‌خوانیم.
آنا: در برنامه شتاب‌دهی شرکت‌های دانش‌بنیان چگونه عمل کرده‌اید؟
معطر: مجوز فعالیت‌های شتاب‌دهی کسب و فعالیت در حوزه فناوری‌های هوشمند و سلامت آغاز شده و دوره‌های منتورینگ و مشاوره برگزار شده است و برای تعدادی از منتور‌ها(مربیان) و مشاوره‌ها از همکاران هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد استفاده می‌شود و از شتابدهندهها و منتور‌های فعال شهر مشهد کمک می‌گیرند.
فعالیت مشاوره و هدایت کردن شرکت‌ها برای توسعه فعالیت‌هایشان نیز در راستای دانش‌بنیانی انجام و اکنون در تلاش هستیم تا این شرکت‌ها بتوانند برای اقدامات دانش‌بنیانی به ثبات برسند.
شتاب‌دهنده، مرکزی است که امکان رشد سریع و صحیح شرکت‌های استارت‌آپی را مهیا می‌کند. عملکرد شتاب‌دهنده به این صورت است که چند استارت‌آپ به‌صورت همزمان وارد مرکز رشد شده و خدمات دریافت می‌کردند و پس از گذشت چند ماه از آن خارج می‌شوند.
اصلی‌ترین رسالت شتاب‌دهنده، تقویت یک استارت‌آپ و تبدیل آن به شرکتی است که بعد از خروج از حمایت شتاب‌دهنده بتواند به‌تن‌هایی در بازار رقابت کرده و رشد کند.
شتاب‌دهنده فناوری سلامت با هدف توسعه سیستم‌های کامپیوتر و فناوری‌های نوین با تأکید بر حوزه سلامت راه‌اندازی شده است. فناوری‌ها و محصولاتی که تمرکز اصلی روی آن خواهد بود؛ فناوری اطّلاعات و سیستم‌های اطّلاعاتی در راستای تأمین نیازها و ارائه سیستم جامع سلامت شامل توسعه سیستم جامع مراقبت و پزشکی با ارائه سیستم جامع بایگانی، توسعه سیستم‌هایی برای تسهیل استفاده از خدمات درمانی در مناطق کمتربرخوردار با استفاده از فناوری اطّلاعات، طرّاحی و توسعه رویکردهای تشخیصی و درمانی مبتنی بر هوش مصنوعی، ارائه سیستم‌ها و رویکردهایی برای ایجاد زمینه خدمات رقابتی و منصفانه در حوزه سلامت، شبکه‌سازی گسترده فعّالان حوزه سلامت، ارائه رویکردهایی برای تسریع و بهبود ارائه خدمات بیمه‌ای مبتنی بر فناوری اطّلاعات، سیستم جامع مراقبت سلامت برای افراد در معرض بیماری و سالمندان است.
آنا: چرا دانشگاه آزاد مشهد برای ایجاد سرای نوآوری فناوری‌های هوشمند سلامت انتخاب شد؟
معطر: دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد به علت وجود توانمندی‌ها و فعالیت مرکز رشد با تمرکز در حوزه سلامت از ابتدای راه‌اندازی بیشترین فعالیت را در این حوزه داشته است.
در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد هسته‌ها و واحدهای فناور عمدتاً در حوزه فناوری اطلاعات و سلامت پذیرش و مستقر شده‌اند. حتی برخی از این واحدهای فناور مسیر رشد خود را گذرانده و به شرکت، رشد یافته تبدیل و از مرکز خارج شده‌اند. این شرکت‌ها به صورت عمده در حوزه سلامت و فناوری‌های مربوط با آن فعالیت دارند. از سوی دیگر واحد علوم پزشکی آزاد مشهد که جدیداً به واحد مستقل تبدیل شده و بیمارستان‌های متعددی نیز زیر نظر آن فعالیت دارند، ازجمله ظرفیت‌های شهر مشهد هستند.
توانمندی‌های مختلفی که در بازه زمانی یکی دو سال گذشته مانند اختراعات و ابداعاتی که توسط دانشجویان و استادان، اعضای هیئت علمی و فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد انجام شده؛ باعث سپردن مسئولیت فناوری‌های سلامت و فعالیت در این حوزه به واحد مشهد شده است.
آنا: در حوزه پزشکی و سلامت فعالیت تحقیقاتی و محصول هم داشته‌اید و یا نمونه‌سازی و تجاری‌سازی شده‌اند؟
معطر: یکی از محصولاتی که در دوران اوج کرونا توسط همکاران در گروه مهندسی پزشکی ابداع شد، ونتیلاتور بود. دستگاه مراقبت از بیمار و دستگاه اطلاع‌رسانی یا هشدار بیمارستانی نیز از دیگر محصولات مستقر در مرکز رشد هستند. آمبولانس برقی نیز توسط یکی از فناوران مرکز رشد مستقر در واحد دانشگاهی مشهد ساخته شد و سُرنگ هوشمند که کاربرد‌های مختلفی در بیمارستان دارد از دیگر محصولات ساخته شده در واحد مشهد است.
در زمینه تولیدات پزشکی ابداعات زیادی در سرای نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد انجام گرفته و برای درمان و سلامت در زمینه IT نیز ورود کرده‌ایم و تعدادی دستاورد در این زمینه نیز وجود دارد. اپلیکیشن گردشگری سلامت ازجمله دستاورد‌های حوزه IT است.
با توجه به موقعیت گردشگری شهر مشهد نسبت به کشور‌های اسلامی و شیعه‌نشین؛ پیش‌بینی می‌شود این اپلیکیشن استقبال زیادی داشته باشد. در این زمینه روی پلتفرم‌های خرید، فروش و به اشتراک‌گذاری تجهیزات سلامت نیز کار شده و محصولات مرتبط با سلامت در حوزه‌های شیمی و بیوشیمی مانند انواع کرم‌ها و مواد بهداشتی نیز تولید شده که یکی از دستاورد‌های سرای نوآوری فناوری‌های هوشمند سلامت بوده است.
در دو حوزه فروش مستقیم به بازار و فروش به نهاد‌ها و شرکت‌ها ورود داشته و محصولات تولیدی که زمینه فروش داشتند؛ به‌طور مستقیم به بازار ارائه شدند. در این زمینه مشاوره‌هایی نیز برای تجاری‌سازی به افراد و صاحبان شرکت‌ها داده شده است. محصولات دیگر که در دسته انواع های‌تک قرار داشته و مشتری خارج از بازار را دارند؛ به سازمان‌ها، شرکت‌های خصوصی و دولتی معرفی و برای فعالیت در این زمینه وارد مذاکره شده‌اند. این امر محقق شده و برای نمونه برخی از محصولات به شهرداری‌ها و شرکت ایران‌خودرو عرضه و این شرکت‌ها از آنها بهره‌مند شده‌اند.
در سرای نوآوری فناوری‌های هوشمند و سلامت در زمینه هوش مصنوعی هم اقداماتی انجام می‌شود. یکی از آنها تولید و ارائه تاکسی‌متر هوشمند به شهرداری بوده که در نمایشگاه استانی هفته پژوهش ۱۴۰۱ نیز از آن رونمایی شد. دزدگیر هوشمند خودرو نیز در مرکز رشد واحد مشهد ساخته و به شرکت ایران‌خودرو عرضه‌شده است. اکنون برای تولید انبوه این محصول با این شرکت مذاکراتی کرده‌ایم.
در آخرین وضعیتی که سال گذشته با عنوان گزارش ارزیابی فعالیت‌های سراهای نوآوری به اداره کل سراهای نوآوری ارائه شد؛ ۴۶ محصول مرتبط با نوع فعالیت سرای نوآوری فناوری‌های هوشمند سلامت در این سرا مستقر هستند. این تعداد از سال گذشته تا امروز رشد داشته و حدود ۱۲ محصول جدید نیز به تعداد قبلی افزوده و به‌عبارت‌دیگر امروز حدود ۶۰ محصول در این سرا تولید شده است.
برخی از محصولات مانند دستگاه استریلایزر پلاسما که برای استریل وسایل بیمارستانی تولید شده؛ ۷TRL دارد. در رویداد گام دوم دانشگاه آزاد (عصر امید) چندین قرارداد برای تولید همین محصول منعقد شده و در مجموع از محصولاتی با ۷TRL تا شرکت‌های نوپاتر در سرای نوآوری فناوری‌های هوشمند سلامت مستقر هستند.
سعی بر آن داشتیم که برخی از محصولات به‌طور مستقیم به بازار عرضه شود. برای نمونه برای درمان بیماری‌های پوستی یکی از شرکت‌های فناور با استفاده از زهر عقرب و عصاره زالو محصولاتی از قبیل انواع کرم‌ها و صابون‌ها تولید کرده و حتی این شرکت امروز محصولات خود را به کشور افغانستان و منطقه کردستان عراق نیز صادر کردند. ۴۶ محصول وارد بازار شده که به صورت غالب در مدل خرده‌فروشی عرضه می‌شوند و برخی در نتیجه تعامل با سازمان‌های مختلف دولتی و خصوصی مستقر در کشور عرضه شده‌اند.
آنا: و با وجود این محصولات درآمدزایی سرا چگونه بوده است؟
معطر: مرحله تجاری‌سازی فرآیند زمان‌بر است. در گذشته سرای نوآوری با شرکت‌ها به علت بلوغ نیافتگی نوع خاصی از قرارداد که به قرارداد استقرار معروف بود را منعقد می‌کرد؛ بنابراین و به علت نوع قرارداد در سال مالی ۱۴۰۰ در سرای نوآوری نزدیک ۱۰۰ میلیون تومان و در مرکز رشد نزدیک به ۲۰۰ میلیون تومان درآمد کسب شد؛ اما امسال به دلیل اینکه به آهستگی از فعالیت‌های دو سال گذشته بهره‌برداری می‌کنیم؛ توانستیم فقط در سه ماهه سال جدید تقریباً به میزان سال گذشته درآمد کسب کنیم.
در مجموع از زمان راه‌اندازی تا امروز حدود ۶۰۰ میلیون تومان کسب درآمد توسط سرای نوآوری و مرکز رشد دانشگاه آزاد مشهد داشته‌ایم.
آنا: برنامه‌ای برای صادرات محصولات سرا دارید؟
معطر: نمونه صادراتی که پیش از این بیان شد توسط خود شرکت‌های دانش‌بنیان بوده است و آنها خودشان به این توانایی رسیده بودند؛ اما در دیگر بخش‌هایی که به فعالیت سرا مربوط می‌شود؛ مذاکراتی با تعدادی از شتابدهندهها و مراکز سرمایه‌گذاری کشور‌های چین و روسیه داشته‌ایم. از جانب آنها نیز استقبال خوبی شده و در نظر داریم تا شرکت‌ها را برای سرمایه‌گذاری در این کشور‌ها هدایت کنیم تا شرکت‌های سرا واحد‌هایی را در خارج از کشور مستقر و محصولات خود را به آنها عرضه کنند. به‌عبارت‌دیگر به غیر از فروش محصولات به کشور‌های اطراف برای کشور‌های چین و روسیه نیز برنامه‌هایی را تدارک دیده‌ایم.
آنا: اکنون چه تعداد هسته و واحد فناور و شرکت دانش‌بنیان با حمایت سرا و مرکز رشد فعال هستند؟
معطر: ۱۲ واحد و شرکت فناور و ۲۶ هسته فناور در سرای نوآوری حضور داشته و ۲۶ شرکت مستقر در مرکز رشد به‌طور مستقیم در زمینه هوشمند سلامت و مرتبط با عنوان سرای نوآوری دانشگاه آزاد مشهد فعالیت دارند. این در حالی است که دیگر شرکت‌های مستقر در شرکت رشد در موضوعات دیگر فعالیت می‌کنند. به‌عبارت‌دیگر، این ۳۸ هسته و شرکت فناور به‌طور مستقیم در موضوعات مرتبط با عنوان سرای نوآوری فعالیت داشته و اکنون واحد یا شرکت دانش‌بنیانی در مرکز رشد مستقر نیست. سال‌های گذشته شرکت‌هایی در مرکز رشد مستقر بودند که امروز مجوز دانش‌بنیانی خود را کسب کرده و با خروج از مرکز رشد در پارک علم و فناوری مستقر شده‌اند و به صورت متوسط ۴۰ هسته مستقر، نزدیک ۲۰۰ نفر هیئت علمی، دانشجو یا فارغ‌التحصیل به‌طور متوسط و مستقیم در حال فعالیت هستند.
به گزارش آنا، افرادی که دوره‌های لازم در برنامه شتاب‌دهی سراهای نوآوری را با موفقیت سپری کنند، توانایی و مهارت لازم برای ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان را کسب خواهند کرد و انتظار می‌رود مقدمات تجاری‌سازی محصولات فناورانه این شرکت‌ها مهیا شود. برنامه شتاب‌دهی سراهای نوآوری و مراکز رشد هرساله مورد بازنگری قرار می‌گیرد و دوره‌های جدید به آن اضافه خواهد شد.
برنامه شتاب‌دهی سراهای نوآوری شامل ۶۹ دوره شناسه‌دار از دفتر توانمندسازی و مهارت‌های کاربردی در حوزه فناوری و نوآوری بوده که وظیفه اجرای برنامه شتاب‌دهی در سراهای نوآوری واحدهای دانشگاهی بر عهده معاون سراست. در واحدهای دانشگاهی که سرای نوآوری ندارند، مدیران مرکز رشد مسئول اجرای برنامه شتاب‌دهی هستند. در برنامه شتاب‌دهی به بررسی نیازمندی‌های آموزشی عمومی و تخصصی توسعه تیم‌ها و شتابدهندهها پرداخته شده است.
انتهای پیام/