بازی‌های رسانه‌ای دو سر برد یا دو سر باخت؟

«میدانستیم» و «گفته بودیم»، مؤلفه ثابت نزد جمعی از دست اندرکاران مذاکرات هسته ای در دولت قبل برای هر حالت و اتفاقی است که در دوره اجرایی شدن توافق هسته ای و پسا برجام رخ بدهد. این جمع از نزدیکان تیم مذاکره کننده قبلی در طراحی های خود، برای ابتر و ناکام جلوه دادن برجام و دستاوردهای بلند فنی و سیاسی آن به زعم خود بازی های دو سر برد طراحی کرده اند. بدین ترتیب که اگر برای مثال اموال ایران در آمریکا مورد دستبرد قرار گرفت یا بانک های اروپا برای کار با ایران زیر سایه تحریم های اولیه آمریکا باقی بمانند، بگویند ما که می دانستیم و گفته بودیم با ساده لوحی به دشمن اعتماد شده و اگردر مسیر گشایشی حاصل شد، بگویند ما که گفته بودیم آمریکا برای تقویت دولت یازدهم و تاثیر بر انتخابات 96 این کارها را می کند.

در این طراحی به ظاهر دو سر برد، حتی رفع تحریم های اولیه آمریکا بعد از قول و قرارها بین ایران و آمریکا در شهریور ماه و حاشیه مجمع سازمان ملل و روی کار آمدن هیلاری کلینتون در ماه نوامبر برای تاثیر بر انتخابات آتی ریاست جمهوری ایران در سال 96، نیز پیش بینی شده است.

بنابراین در این طراحی، هر دست انداز پیش روی اجرای برجام، نشانه اعتماد به دشمن و ساده لوحی و هر پیشرفتی نشانه یک داد و ستد (کثیف) سیاسی میان دولت های ایران و آمریکاست.

اما چرا این بازی به ظاهر دو سر برد در عمل برای طراحان آن دو سر باخت است؟

در این خصوص علت هایی وجود دارد که قابل توجه است.

- نخست این که مجریان مناسبی برای اجرای این سناریو انتخاب نشده اند، دست اندرکاران تیم قبلی مذاکره و هواداران آن هر چه بگویند و فضاسازی کنند، قاطبه مردم و افکار عمومی اقدامات آنها را نه تلاشی دلسوزانه که رقابت برای توجیه عملکرد خود و بازگشت به عرصه قدرت می بینند. خاصه آن که گروه مذکور چندان تاب سکوت و رصد معادلات را ندارد و هر شب و هر روز از آنتن صداو سیما تا تیتر و ستون روزنامه ها و سایت ها یکسره مشغول به ایراد خطابه اند، این بیش فعالی، نزد افکار عمومی نه از روی صداقت و دلسوزی که بیشتر تلاشی برای توجیه خود و زیر سوال بردن جاشین تعبیر و تلقی می شود.

- دوم آن که سناریو مذکور فاقد پایه های مستحکم است و بیشتر بر انگاره های ذهنی استوار است که رکن آن این است که دبیر شورای عالی امنیت ملی اسبق و رییس جمهور فعلی ایران تحت نفوذ غرب و در داد و ستد با آنها بوده و فردی ساده لوح و دشمن نشناس است، خلاصه این که در ایران کبوترانی ساده لوح در مسند قدرت هستند و در آمریکا بازهایی بسیار تیز هوش! این تعابیر اما نه نزد مردمی که به حسن روحانی رای داده ا ند و نه نزد مقامات عالی و دیگر سطوح نظام پذیرفته نیست.

- سوم آن که تعطیلی صنعت هسته ای و گل و بتن گرفته شدن این صنعت که مورد تأکید مدام گروه مذکور قرار دارد، مورد قبول عامه مردم و نخبگان کشور نیست، مردم، نخبگان و چهره های دلسوز، اغلب به حرف افرادی مانند علی اکبر صالحی اعتماد و باور دارند که می گوید «به عنوان کسی که سال های سال در دانشگاه و صنعت هسته ای بوده است، اطمینان می دهم که زیان و خسران جبران ناپذیر به صنعت هسته ای وارد نشده و در بعد فنی، ایران نه تنها زیان نکرده، بلکه به گشایش های تازه نیز رسیده است.» این باور عمومی ایرانیان نه با برگزاری مجلس ختم هسته ای و نه با موج کلیپ های «اوجی» و «منهاجی» نزد مردم خدشه بر نمی دارد. حتی اگر صدا و سیما در مستندی توافق هسته ای را کار مستقیم و ثمره جهد و تلاش 12 ساله بنیاد راکفلر آمریکا نشان دهد.

در ورای این بازیهای به ظاهر دو سر برد و به واقع دو سر باخت (که نتیجه آن در انتخابات برجامی مجلس شورای اسلامی به وضوح عیان شد)، واقعیت این است که نظام سیاسی کشور مدعی تعطیلی کارخانه آب سنگین اراک، امروز باید از ایران آب سنگین خریداری کند، چرخش چند هزار سانتریفیوژ ایران را تحمل کند، تحقیق و توسعه صنعت هسته ای را مشاهده کند ، تحریم شورای امنیتی هسته ای را برداشته شده ببیند و دلخوش به آن باشد که ایران را یکسال از تولید بمب هسته ای دور کرده و درگیر جدال های سیاسی میان کنگره و دولت خود باشد. این هاواقعیاتی است که چون آفتاب تابان برای مردم قابل مشاهده و درک است. البته مردم رکود اقتصادی را هم می بینند و خواستار بهبود وضع اقتصادی هستند، اما می دانند که کدام جهت گیریها به سمت بهبود شرایط اقتصادی و کدام به سمت نفت در برابر غذا و تحریم بیشتر و جنگ است. برداشته شدن تحریم های اولیه آمریکا اگر چه امری قابل انتظار تا سپتامبر و نوامبر نیست، ولی حتی اگر روزی رخ دهد نه نتیجه معامله کثیف که نتیجه محتوم مقاومت و درایت ملت بزرگ ایران و نمایندگان و منتخبان آنها با هدایت مقام معظم رهبری خواهد بود. امری که نظام سلطه با گرفتاریها و مشکلاتی که دارد و با قدرت و درایتی که از سوی ایران می بیند، سرانجام باید به آن تن بدهد. این واقعیت ها بزرگ تر و برای ملت ایران مهم تر از آن است که با مستند و جدل هر قدر هم تند و لجام گسیخته، از سوی مردم نادیده گرفته شود.

* روزنامه نگار