بنیاد ملی نخبگان باید توسط نخبگان اداره شود

به گزارش خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، صبح امروز روح الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری با جمعی از نخبگان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور دیدار کرد. در ابتدای این نشست نخبگان به بیان دغدغه ها، پیشنهادات و انتقادات خود در راستای توسعه زیست بوم علم و فناوری کشور پرداختند.

دهقانی فیروزآبادی در این نشست با اشاره به لزوم بازنگری در تعریف نخبه گفت: در بحث نخبگان ما واژه‌ای به عنوان نخبه تعریف کرده ایم و اطلاق‌های خاصی به آن‌ها داده‌ایم. نخبه یعنی فردی که به دلیل استعداد هایش نسبت به جامعه اطراف خود برتری دارد؛ بنابراین اطلاق نخبه فقط به فارغ‌التحصیلان دانشگاهی قطعا اشتباه است. مشکل ما این است که نخبگان بازرگانی تجارت، تولید، تامین و... کمتر در جامعه نخبگانی کشور حضور ندارند. از این رو تعریف نخبه باید در کشور بازنگری شود. بنیاد ملی نخبگان مامور به این کار است.

وی در ادامه افزود: بنیاد ملی نخبگان نباید با یک سیستم دولتی و کارمندی اداره شود. از این رو این بنیاد باید به شکل یک نهاد علمی و NGO باشد. درخواستی که از نخبگان داریم این است که مدل‌هایی را برای چگونگی اداره بنیاد ملی نخبگان توسط به نخبگان به ما ارائه دهند.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری مهین دوستی را از بزرگترین صفات انسانی نخبگان دانست و توضیح داد: درکنار ویژگی‌های نخبگی داشتن مهین دوستی، روحیه خستگی ناپذیری و ممارست و اصرار داشتن بر انجام کار‌ها از ویژگی‌های مهم نخبگان است. به این صورت که نخبگان باید استقامت داشته باشند و مسئولین حمایت از این جامعه نخبگانی کار خود را به درستی انجام دهند و هردو با یکدیگر حرکت کنند تا اتفاقات خوبی در کشور بیافتد.

وی در ادامه توضیح داد: بنابراین مسئله هویتی میهن پرستی باید در فرهنگ و آموزش و پروش ما نفوذ داده شود. بسیاری از ایرانیان خارج از کشور علاقه دارند که به کشور بازگردند. مرز‌های ایران مرز‌های جغرافیایی ما نیست بلکه مرز‌های ایران در قلب تمام کسانی است که در سراسر جهان کشور را دوست دارند؛ لذا برای برنامه ریزی باید تمام جامعه نخبگانی را در نظر بگیریم.

دهقانی فیروزآبادی با تاکید بر لزوم استفاده از توانمندی‌های نخبگان در حل مشکلات کشور گفت: در همه جای دنیا کسانی که مهاجرت کرده اند به عنوان سفرای فناوری و علمی آن کشور شناخته می‌شوند. از این رو ما لزوما به بازگشت نخبگان به کشور اصرار نداریم بلکه معتقدیم باید از ظرفیت‌های این افراد نهایت استفاده را بکنیم.

رئیس بنیادملی نخبگان با اشاره به توسعه بازار مخاطب فناوران گفت: بازار شرکت‌های دانش بنیان و فناور زمانی توسعه پیدا می‌کند که صنایع نوآور و فناوری بنیان پای کار بیایند. دانشگاه‌های ما باید حکمت بنیان باشند و علم تولید کنند، شرکت‌های ما باید دانش‌بنیان باشند و فناوری تولید کنند و صنایع ما باید فناوری محور شوند و نوآوری به بازارعرضه کنند؛ بنابراین یکی از ماموریت جدی مهم معاونت علمی، فناوری توسعه بازار است.

دهقانی فیروزآبادی با انتقاد از بی اثر بودن حمایت‌های هل دادنی از دانش بنیان‌ها و نخبگان توضیح داد: بنده معتقدم راه حل اساسی توسعه، راه اندازی و ایجاد اقتصاد دانش بنیان در کشور ایجاد بیگ‌تک و غول‌های فناوری است. امروز در کشورمان لوکوموتیو کم داریم، ولی واگن زیاد داریم. تک تک نخبگان تخصصی ما این واگن‌ها هستند که نیاز دارند یکسری لوکوموتیو قوی تحت عنوان ابر شرکت‌ها با جمع کردن این واگن‌ها یک قطار بسازند که در ریل مشخصی حرکت می‌کند.

وی با اشاره به تنوع رشته‌های تحصیلی دانشگاهی در کشور گفت: متاسفانه در بسیاری از زمینه‌های نوظهور رشته دانشگاهی نداریم و رشته‌های قدیمی ارائه می‌شود. اما توسعه رشته‌های دانشگاهی باید ناظر بر فرصت‌ها و مزیت‌های اقتصادی کشور باشد.

رییس بنیاد ملی نخبگان آموزش نوآوری باز در مدارس و دانشگاه‌ها را ضرورتی انکارناپذیر خواند و گفت: باید با تغییر پارادایم‌های آموزشی؛ مدارس و دانشگاه‌ها را به سمت تربیت نیروی نوآور برای آینده کشور سوق دهیم. این کار توسعه یافتگی ایران را تضمین خواهد کرد.

دهقانی فیروزآبادی با تاکید برحضور رایزن فناوری در وزارت امور خارجه و سفارت خانه‌های ایران گفت:ما باید در کشور‌های هدف رایزن فناوری داشته باشیم که بتوانند ایرانیان خارج از کشور را در حوزه بازاریابی و انتقال تکنولوژی شناسایی کنند و از نخبگان برای رفع نیاز‌های کشور از آن‌ها استفاده کنند

وی با اشاره به لزوم شفاف‌سازی فرایند‌ها گفت: تجربه ۱۰ ساله اکوسیستم استارتاپی و دانش بنیان کشور این امکان را به ما می‌دهد که نسل متعالی تری از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری را طرح ریزی کنیم. اولین شرط آن هم شفاف بودن سازوکارها، فرآیند‌ها و حمایت‌هاست.

رییس بنیاد ملی نخبگان ایجاد دولت نخبگان را امری ضروری دانست و گفت: این کار به ورود نخبگان به عرصه‌های دولتی کمک می‌کند. ما تلاش می‌کنیم در این برنامه بخشی از وظایف و فعالیت‌های نهادهای دولتی را از آنها بگیریم و به نخبگان بدهیم تا آنها این نیازها را رفع کنند. این کار به اثرگذاری نخبگان در حکمرانی کمک خواهد کرد.