عوامل خشک شدن چهارمین دریاچه بزرگ جهان مشخص شد

به گزارش خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری آنا، دانشمندان چینی و ازبکستانی پس از ۵ سال مطالعه علمی، عوامل کلیدی کوچک شدن دریای آرال در ۲۰ سال گذشته را فاش کردند. 

آرال، سابقا دریا محسوب می‌شد و یکی از چهار دریاچه بزرگ دنیا با مساحت ۶۸۰۰۰ کیلومتر مربع بود طوری که به آن دریا گفته می‌شد، اما کم کم آب رفت و اندازه آن کوچک شد. دریای آرال از سال ۱۹۶۰ به طور قابل توجهی کوچک شده و مساحت سطح آن از ۶۷۰۰۰ هزار کیلومتر مربع به تنها ۶ هزار کیلومتر مربع در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته است.

بیشتر یافته‌ها گسترش زمین‌های کشاورزی را عامل اصلی کوچک شدن دریای آرال می‌دانند. چن شی، مدیر مرکز تحقیقات بوم شناسی و محیط زیست آسیای مرکزی که زیر نظر آکادمی علوم چین فعالیت می‌کند گفت: از سال ۲۰۰۰ فعالیت زمین‌های کشاورزی در حوزه دریای آرال متوقف شده است".

 تصویر‌هایی که در سال ۲۰۰۹ توسط ماهواره ناسا گرفته شده نیز نشان می‌دهد چیزی از عمق آب آرال باقی نمانده است.

به طورکلی تصاویر متعددی که از این دریا گرفته شده نشان می‌دهد، افزایش دما، فقدان فناوری صرفه‌جویی در مصرف آب زمین‌های کشاورزی، گسترش تالاب‌ها در بخش میانی و پایین دست و ذخیره زیاد آب در نیروگاه‌های آبی برق همگی موجب تسریع در کوچک‌شدن و خشک شدن دریای آرال شده است. 

محققان هشدار می‌دهند، سواحل خشک شده در دو دهه گذشته غبار نمک تولید می‌کنند که تهدیدی جدی برای محیط زیست و سلامت مردم بومی است.

دانشمندان چین و ازبکستان یک طرح مطالعاتی برای احیای اکولوژیکی مناطق خشک شده دریاچه ارائه کردند. آن‌ها دریای آرال را به بخش‌های مختلفی تقسیم کردند که با اقداماتی متناسب روند احیا انجام می‌شود.

 مدیر مرکز تحقیقات بوم شناسی و محیط زیست آسیای مرکزی می‌گوید: فناوری صرفه جویی در مصرف آب یکی از راه‌های مهم برای حل مشکلات زیست محیطی در کشور‌های آسیای مرکزی است. به عنوان مثال، ۶۰ درصد از منابع آبی ازبکستان برای کاشت پنبه استفاده می‌شود و این درحالیست که فناوری‌های کارآمد صرفه جویی در آب می‌توانند سالانه ۸ تا ۱۰ میلیارد متر مکعب آب را برای این کشور ذخیره کنند تا از این میزان برای توسعه صنعتی و احیای دریای آرال استفاده شود.

با خشک شدن دریای آرال، شیلات و صنایعی که به آن وابسته بودند از بین رفتند. آب شور به طرز وحشت آوری با کود و آفت‌کش‌ها آلوده شد و وزش گرد و غبار از بستر دریاچه آلوده به مواد شیمیایی کشاورزی به یک خطر برای سلامت عمومی تبدیل شد. گرد و غبار نمک از بستر دریاچه بلند شده و در مزارع نشست و همه این موارد از فجایع مهم محیط زیستی به شمار می‌آیند.