سال گذشته تنها ۷ درصد گاز تولیدی کشور صادر شد

مهدی عرب صادقی، کارشناس ارشد حوزه انرژی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی آنا با بیان اینکه دیپلماسی انرژی به ایجاد فرصت‌های تعامـل بین المللی در جهـت حداکثرسازی منـافع ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک کشور‌های مربوط کمک کرده و اغلب کشور‌ها تلاش می‌کنند بـا تکیه بر ابزار انرژی در جهت کاهش تهدیدات بین المللی گام بردارند، گفت: از هزار متر مکعب گاز طبیعی، تنها ۹۱۰ متر مکعب به واحد مسکونی رسیده و ۹۰ متر مکعب در شبکه گاز تلف می‌شود. با توجه به راندمان متوسط ۶۵ درصد (برای سیستم‌های متعارف) و ۸۰ درصد (برای سیستم‌های گرمایشی مبتنی بر پکیج)، از هزار متر مکعب ابتدای مسیر و قبل از انتقال، تنها از انرژی ۵۹۰ مترمکعب و ۷۲۰ مترمکعب استفاده شده می‌شود.

وی ادامه داد: راندمان نیروگاه‌های حرارتی در کشور معادل ۳۸ درصد برآورد می‌شود، این یعنی از هر هزار مترمکعب گاز رسیده به نیروگاه شاهد اتلاف ۶۲۰ مترمکعبی از این گاز هستیم؛ از سوی دیگر در شبکه انتقال و توزیع و زمانی که قرار است برق از نیروگاه به دست مصرف کننده نهایی برسد، ۱۵ درصد از این انرژی اتلاف شده و به طور معادل، تنها انرژی ۳۲۰ مترمکعب از گاز طبیعی به واحد‌های مسکونی می‌رسد.

به گفته این کارشناس ارشد حوزه انرژی بازدهی وسایل گرمایشی برقی، تا ۹۵ درصد هم می‌رسد. این یعنی از انرژی معادل ۳۲۰ مترمکعب گاز طبیعی، بیش از ۳۰۰ متر مکعب مورد استفاده قرار گرفته می‌شود.

** پلکانی شدن قیمت ها، ابزاری برای مدیریت مصرف گاز

عرب صادقی با بیان اینکه از مجموع ۲۶۹ میلیارد مترمکعب گاز تولیدشده در سال ۱۴۰۰، حدود ۲۴۰ میلیارد مترمکعب یعنی حدود ۹۰ درصد آن، مصرف داخلی داشته و فقط کمتر از هفت درصد یعنی ۱۷ میلیارد مترمکعب به صادرات اختصاص یافته است، اظهار داشت: مسئله اول، نبود سرمایه‌گذاری لازم برای بهره‌برداری از ظرفیت‌ها و میادین گازی است و باعث شده است که باوجود جایگاه دوم جهان از نظر ذخایر گازی (با شاخص منابع گازی حدودی ۳۴ هزار میلیارد مترمکعب)، ولی در حوزه تولید و ظرفیت، جایگاه سوم را داشته باشیم.

طبق گفته‌های وی با توجه به بالا بودن مصرف گاز که حتی ۱۰ درصد بالاتر از مجموع ۳۰ کشور اروپایی است، اصلاح الگوی مصرف و صرفه جویی برای جلوگیری از روند فزاینده مصرف و پیشگیری از بحران قطعی گاز صنایع عمده مانند پتروشیمی و فولاد یا واردات گاز در آینده، از ضرورت‌های مهم است که باید دولت در مدیریت آن بکوشد و یکی از راه‌های پیشنهادی، پلکانی و تصاعدی نمودن هزینه مصرف گاز است.

** ۸۰ درصد سبد سوخت نیروگاه‌ها، گاز است

این کارشناس ارشد حوزه انرژی با تاکید بر اینکه باید با سیاست گذاری صحیح نقش خود را در دستیابی به موقعیت هاب منطقه در تولید برق، گاز و نفت، تقویت کنیم، تصریح کرد: سه نوع سوخت در نیروگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، سوخت اصلی اکثر نیروگاه‌ها گاز بوده که ۸۰ درصد سبد سوختی نیروگاه‌ها را تشکیل می‌دهد، و حدود ۱۰ درصد سبد سوخت نیروگاه‌ها مازوت است که صرفا در نیروگاه‌های بخاری قابل استفاده است؛ باقی سبد سوخت مصرفی نیروگاهی، مربوط به سوخت گازوئیل است که در شرایط اضطرار برای نیروگاه‌های سیکل ترکیبی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به ازای هر ۴۰ درصد سوخت مایع که در سبد سوخت نیروگاهی استفاده می‌شود یک درصد افت راندمان و سه درصد کاهش ضریب بهره‌برداری ایجاد می‌شود.

عرب صادقی گفت: میزان تولید و مصرف گاز در جهان در سال ۲۰۲۱ میلادی بوده است که از این میزان، سهم ایران در حوزه تولید گاز دنیا، ۶.۴ درصد و در عرصه مصرف، ۶ درصد است. این امر به این معناست که میزان تولید به مصرف، بسیار نزدیک است و ضرورت دارد سیاست گذاری صحیح برای تولید به صادرات در دستور کار دولت سیزدهم قرار گیرد و توجه به انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک را در دستور کار خود قرار دهد.