با تولید ارگانیک ۲۰۰۰ درصد ارزش افزوده بیشتر خواهیم داشت

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری آنا، مردم جهان بر اثر افزایش سرسام آور سرطان و بیماری‌های نوظهور به سمت مصرف محصولات ارگانیک رفته اند. به همین سبب در حوزه کالا‌های ارگانیک پیشرفت‌های زیادی حاصل شده است و بازار‌های جدیدی برای کشور‌های تولید کننده ایجاد شده است جهت بررسی توان تولیدی و امکانات این حوزه با آزاد عمرانی دبیر انجمن ارگانیک کشور به گفتگو پرداختیم.


چه مقدار از زمین های کشور زیر کشت ارگانیک هستند؟

عمرانی: متاسفانه آمار دقیقی از میزان سطح کشت محصول ارگانیک وجود ندارد. آماری که ارائه می‌شود مربوط به شرکت‌های بازرسی است که روند ارگانیک شدن کالا و کشت ارگانیک را رصد می‌کنند. همچنین موسسات بین المللی از نمایندگان و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها آمار تولید ارگانیک را احصا می‌کنند.

در مجموع رقمی بین ۸۰ هزار الی ۱۰۰ هزار از اراضی کشور به صورت کشت ارگانیک و کشت در عرصه طبیعی گزارش شده اند.

 باز هم تاکید می کنم که این آمار مربوط به کشت ارگانیک و کشت در عرصه‌های طبیعی است که این دو مورد را باید از هم تفکیک کنیم. در خصوص میزان تولید هم کمتر از یک درصد از تولیدات کشور به محصولات ارگانیک اختصاص دارد.

ما نسبت به پیشرفتی که در تولید محصولات ارگانیک در سایر کشور‌ها وجود دارد ضعیف هستیم و ۶ سال است که میزان کشت افزایش نداشته است و متاسفانه در رنکینگ بین المللی از ۲۰ به ۸۰ سقوط آزاد داشته ایم و کشور‌های زیادی مثل عربستان، اردن و امارات متحده عربی از ما پیشی گرفته اند.

ایران به کدام کشور‌ها صادرات ارگانیک دارد؟

عمرانی: عمده‌ی صادارت محصولات ارگانیک ما به کشور‌های اروپایی و یک مقدار هم به کشور‌های حاشیه خلیج فارس صادرات داریم. عمده‌ی محصولاتی که قابلیت صادراتی دارند شامل محصولاتی مانند خشکبار، زعفران، خرما و میوه جات شامل کیوی، مرکبات، انار و همچنین گیاهان دارویی هستند. این محصولات عمدتا به بازار‌های اروپایی صادر می‌شود.

مثلا زعفران ارگانیک ما بیشتر به کشور‌های آلمان و اسپانیا صادر می‌شود و گیاهان دارویی ما به آلمان، فرانسه و سوئیس صادر می‌شود. محصولات انار و میوه جات عمدتا به هلند و آلمان صادر می‌شود. 

پتانسیل‌های زیادی در محصولات ارگانیک وجود دارد که ضعف در بازاریابی باعث شده است که سهم ما از کل بازار ارگانیک بین المللی ۱۵۰ میلیون دلار باشد.

کدام کالاها، ظرفیت بیشتری برای تولید ارگانیک دارند؟

عمرانی: تولید ارگانیک باعث ایجاد ارزش افزوده بالایی در محصولات می‌شود این ارزش افزوده از ۳۰ درصد تا ۳۰۰ درصد متغیر است ما بیشترین ارزش افزوده‌ای که می‌توانیم در محصولات ارگانیک داشته باشیم در توسعه صنایع پایین دستی است.

یعنی به جای این که گیاهان دارویی را به صورت طبیعی برداشت کنیم و این‌ها را صادر کنیم می‌توانیم مواد مغزی آن‌ها را استخراج کنیم و مواد به دست آمده را صادر کنیم. گیاهان دارویی ارگانیک نسبت به گیاهان دارویی طبیعی قطعا چیزی در حدود ۲۰۰ درصد افزایش قیمت دارد که ما با استخراج مواد موثر در این محصول می توانیم این سود را ۲۰۰۰ درصد برسانیم که برای تعاونی‌های تولیدکننده محصولات ارگانیک ارزآوری فوق العاده خواهد داشت.

در عرصه تولید دمنوش ها، نوشیدنی ها، محصولات آرایشی و بهداشتی، پوشاک و خوراک دام و طیور ارگانیک ما می‌توانیم درآمد‌های بسیار خوبی داشته باشیم و این‌ها فرصت‌هایی است که در مقابل کشاورزان و تولیدکنندگان قرار دارد که با حمایت‌های دولتی می‌توانند به این مهم دست پیدا کنند.

چند شرکت در حوزه ارگانیک فعال هستند؟

عمرانی: تولیدکنندگان ارگانیکی که موفق به اخذ مجوزها، استاندارد‌ها و برچسب ارگانیک شدند بین ۵۰ شرکت یا فرد متغیر هستند. هر کدام از این افراد و یا اشخاص و شرکت‌ها حداقل یک تا ۲۰ محصول ارگانیک را ثبت کرده اند و مجوز دریافت کرده اند؛ بنابراین تنوع نسبتا خوبی برای کشور ایجاد کرده است و این قابلیت توسعه چند برابری در تنوع و کمیت را خواهد داشت. این آمار مربوط به شرکت‌هایی است که گواهی معتبر دارند، در انجمن ارگانیک ایران ثبت شده اند و استاندارد ۱۱۰۰۰ ایران را دارند.

صنعت ارگانیک باید به کدام سمت برود؟

عمرانی: در خصوص جهت گیری محصولات ارگانیک چند موضوع وجود دارد: اولین مساله این است که به خاطر اهمیت سلامت تغذیه در دنیا و افزایش هزینه‌های درمانی شامل دارو و هزینه‌های بیمارستانی، کشور‌های دنیا رویکرد کشت ارگانیک را یک الویت دانسته اند و کشت محصولات ارگانیک به شدت در حال افزایش است.

به طوری که اتحادیه اروپا تکلیفی را برای کشور‌های عضو این سازمان تعیین کرده و اشاره دارد که هر کشور اروپایی حداقل باید ۲۵ درصد از خاک خودش را به کشت محصولات ارگانیک اختصاص بدهد. برای مثال کشور سوئیس و اتریش بیشتر از ۲۵ درصد ارگانیک کشت‌ می کنند و کشور‌های فرانسه و ایتالیا به ۲۰ درصد رسیده اند و کشور‌های مثل آلمان و اسپانیا به بالای ۱۰ درصد رسیده اند.کشت ارگانیک به مرور در حال اپیدمی شدن در کل اروپا است.

کشور ما نیز باید از ابتکار اروپایی ها الگوبرداری کند و به سمت کاهش بیماری ها، پیشگیری و عدم مواجه شدن شهروندان ایرانی با هزینه‌های کلان دارو و درمان برود. این مهم با رویکرد بسیار منطقی و صحیح در حوزه کشاورزی ارگانیک و محصولات ارگانیک توسعه و تشویق پیدا می کند.

نکته بعدی هم که در این خصوص وجود دارد ظرفیت‌های ناشی از تولیدات ارگانیک است که می‌تواند یکی از راه‌های رسیدن به درآمد ارزی باشد.
متاسفانه به دلیل سیاست‌های غلطی که در حوزه تغییر کاربری و تفکیک اراضی کشاورزی داشتیم اراضی کشاورزی ما در استان‌های شمالی روز به روز در حال تقسیم شدن و کوچکتر شدن هستند.

این روند باید متوقف شود چرا که با زمین‌های ۱۰۰۰ یا ۲۰۰۰ متری نمی‌توان به تولید انبوه رسید و تولید به صرفه برای سرمایه گزار‌ی های بزرگ داشت. در حال حاضر حدود ۸۰ درصد زمین‌های کشاورزی خرد ارگانیک هستند برای همین مهم مکانیزاسیون و حرکت به سمت تولید انبوه بسیار دشوار است و کشاورزان برای همین موضوع تمایل دارند که زمین‌های کشاورزی خودشان را تغییر کاربری بدهند. این کار در بلند مدت امنیت غذایی ما را به خطر خواهد انداخت.

امکان تولید چه محصولات ارگانیکی وجود دارد که خبری ازآنها در بازار نیست؟


عمرانی: صنعت ارگانیک بسیار پیچیده‌ شده است و هر روز تنوع بیشتری پیدا می‌کند. یکی از حوزه های ارگانیک محصولات کشاورزی، باغی، زراعی، دام و طیور است. قسمت دیگر فرآوری و فرآیند تولید محصولات ارگانیک است. از پوشاک ارگانیک گرفته تا محصولات آرایشی و بهداشتی، غذا‌های آماده، بیسکویت ها، کیک و نوشیدنی‌ها.

همچنین در کلیه‌ی زیر شاخه‌های تولیدات کشاورزی به خصوص در زمینه‌های نهاده‌های دامی فرصت‌های زیادی وجود دارد. مثلا اگر کشاورزانی با حمایت دولت اقدام به کشت پنبه کنند قطعا خواهیم توانست پوشاک ارگانیک تولید کنیم یا اگر کشاورزانی اقدام به تولید، دانه‌های روغنی مثل سویا، گلرنگ و کلزا ارگانیک بکنند.

قطعا ما خواهیم توانست روغن ارگانیک و خوراک دام ارگانیک داشته باشیم. یا اگر کشاورزان ما اقدام به تولید چغندر ارگانیک کنند. ما می‌توانیم با استحصال شکر ارگانیک از این محصول تولید شیرینی و بیسکوئیت و آب میوه‌های ارگانیک را داشته باشیم.

کدام کشور‌ها رقبای اصلی ایران در تولید محصولات ارگانیک هستنند؟

عمرانی: بالغ بر ۱۷۸ کشور دنیا محصولات ارگانیک تولید می‌کنند و تولیدات خودشان را به سازمان غذا و خوار و بار جهانی اعلام می‌کنند. هر کدام از این کشور‌ها رقیب ما هستند و ما در این بازار تنها نیستیم. ما

با توجه به این که سهم بالایی در بازار محصولات ارگانیک نداریم فرصت بهره مندی از بازار ۱۵۰ میلیارد دلار را از دست می‌دهیم. ما این توانمندی را داریم که حداقل ۴ و نیم میلیارد دلار از این درآمد را نصیب کشورمان بکنیم.

اما در حال حاضر سهم کمی از این کیک را از آن خود کرده ایم. اما کشور‌های همسایه مانند روسیه، افغانستان، امارات متحده عربی، عمان و عربستان به شدت سطح زیر کشت محصولات ارگانیک خود را افزایش داده اند.

امیدوار هستیم تا اهمیت کاشت این محصولات درک شود و ما هرچه سریعتر به بازار‌های جهانی این کالاها با قدرت بپیوندیم. بهتر است که زودتر دست به کار شد و با وجود هزینه‌ی بالای آبی در کشت حداقل به سمت تولید محصولات ارگانیک برویم تا تولید محصولات کشاورزی صرفه‌ی اقتصادی داشته باشد.

انتهای پیام/