جهاد تبیین نسخه مترقی کرسی آزاداندیشی است

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب خبرگزاری آنا، آیین افتتاح کتابخانه و خانه گفتگوی زنده‌یاد حجت الاسلام سید عباس موسویان ظهر امروز در کانون اندیشه جوان برگزار شد.

در ابتدای این مراسم مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشوراظهار داشت: کانون اندیشه جوان برای من و بسیاری از دوستان مثل خانه است و وقتی اینجا می‌آیم اصلاً احساس غربت ندارم. دقایقی پیش هنگامی که می‌خواستم روبان قرمز افتتاح کتابخانه را قیچی کنم، قرآن کریم را باز کردم که سوره مبارکه «انشقاق» آمد. احساس می‌کنم اشاره به این موضوع است که برای پیوستن بخش‌های ازهم‌گسیخته و پاره‌شده ما به یک نقطه اتصال نیاز داریم که این نقطه اتصال از نگاه من «گفت‌و‌گو» است.

رمضانی گفت: البته مدنظر من از این بحث فقط اتفاقات کف خیابان نیست. چون هر که ذره‌ای جمهوری اسلامی را بشناسد می‌داند که با این اقدامات اتفاقی نمی‌افتد، اما ما با نسلی از متولدان دهه هشتاد و نود مواجهیم که تفکر، جهان‌بینی، سبک زندگی، زبان و علائقش کاملاً با ما متفاوت است. البته بچه‌های این نسل با این که بسیار مقاوم هستند، اما در عین حال آدم‌های سخت و غیرقابل نفوذی نیستند و من تجربه هم صحبت شدن با آن‌ها را داشته‌ام.

** ضرورت یادگیری آداب و فرهنگ گفت‌و‌گو

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی افزود: ما برای حل مسائل نیاز به گفتگو داریم، اما آداب و فرهنگ  گفت‌و‌گو را نمی‌دانیم و تلاشی نیز برای رسیدن به این آداب و فرهنگ نیز از خودمان نشان نداده‌ایم. این ضعف از خانواده‌ها شروع می‌شود و ما این بحران  گفت‌و‌گو را در روابط بین اعضای خانواده نیز داریم. اصلاح این فضا به دانش و مهارتی نیاز دارد که بخش عمده آن با مطالعه حاصل می‌شود. ما در فضای حکمرانی نیاز به حلقه‌های اندیشه جوان داریم.

وی عنوان کرد: این چراغی که شما روشن کرده‌اید ارزشمند است، اما باید بدانیم که فرصت‌ها می‌گذرند و ما نیاز به کار سخت و بیشتری داریم.

** رمضانی: مرحوم موسویان برای گفتگو با دیگران وقت می‌گذاشت 

علی رمضانی مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران نیز که خود سابقه مدیریت مجموعه «کانون اندیشه جوان» را داشته است، گفت: آن زمان که وارد فضای کانون شدم، به این جمع‌بندی رسیدیم که نسلی که در دانشگاه هست عقبه فکری و پشتوانه‌های علمی و فرهنگی خودش را نمی‌شناسد. به همین دلیل در مجله «زمانه» پرونده‌های چهره‌محور برای مفاخر ادبیات و فرهنگ کشور را تهیه کردیم. خلاء دیگری که داشتیم عدم شناخت از ظرفیت‌های شیعیان در جهان اسلام که آن هم در قالب یک پرونده مفصل در اوایل دهه نود کار شد.

وی اظهار کرد: آن چه که باعث تداوم اثرگذاری کانون اندیشه جوان بوده، مساله‌شناسی و اقدام به موقع است.

مدیرعامل خانه کتاب افزود: آن‌چه که از فقیه‌الاقتصاد مرحوم حجت‌الاسلام سید عباس موسویان دیده و شنیده‌ام، علاوه بر موقعیت علمی و پژوهشی در حوزه بانکداری اسلامی، فضائل اخلاقی ویژه ایشان است. نکته‌ای که بسیاری از اطرافیان ایشان اذعان داشته و دارند این است که مرحوم موسویان برای گفتگو با دیگران وقت می‌گذاشت و در این گفتگو‌ها همواره خود را در جایگاه برابری با فرد مقابل گذاشته و تواضع به خرج می‌دادند. فکر می‌کنم خانه گفت‌وگوی کانون باید این دو ویژگی یعنی تواضع و برابر شدن با مخاطب را حفظ کند. این فضا را فراهم کند این دو ویژگی تواضع و برابری و وقت گذاشتن با آن‌ها را باید داشته باشد.

** محاصره تبلیغاتی دشمن را بشکنیم 

رمضانی گفت: مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب عنوان محاصره تبلیغاتی دشمن را به کار برده اند. باید بدانیم شکستن این محاصره تبلیغاتی بسیار سخت است، اما در همین هفته کتاب باید تلاش کنیم که فضا برای گفتگو‌های عمومی، بیشتر فراهم شود.

علی قجری دبیر ستاد جهاد تبیین دانشگاهیان دیگر سخنران این مراسم بود. وی ضمن تبریک هفته کتاب و گشایش کتابخانه حجت‌الاسلام موسویان افزود: بیش از یک سال از طرح موضوع جهاد تبیین از سوی رهبر معظم انقلاب می‌گذرد. مانند همه مفاهیمی که ایشان در این سال‌ها مطرح کرده‌اند، آن‌چه در این یک سال از سوی ما به عنوان علاق‌مندان گفتمان انقلاب و رهبری رقم خورد این بود که بیشتر از این که این بیانات را تبیین و تحلیل کرده و راهکار‌های عملیاتی‌شدن آن را ببینیم صرفاً آن‌ها تکرار و در خوشبینانه‌ترین حالت منعکس کرده‌ایم.

** چرا «جهاد تبیین» فریضه «فوری و قطعی» است؟

مدیرعامل خبرگزاری آنا گفت: رهبرمعظم انقلاب در سخنرانی خودشان از «جهاد تبیین» به عنوان «فریضه فوری و قطعی» یادکرده‌اند. کسانی که در حوزه علوم انسانی و ادبیات و زبان‌شناسی کار کرده‌اند می‌دانند که هر عبارت و کلمه‌ای بار معنایی خاصی دارد و قرار دادن این سه واژه در کنار هم از سوی حضرت آقا نیز بی‌دلیل نبوده است.

وی افزود: در این یک سال در مجموعه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی و رسانه‌ای تلاش‌های زیادی برای پرداختن به جهاد تبیین صورت گرفته که در جای خود قابل‌تقدیر است، اما تا زمانی که این تلاش‌ها به مرحله عینیت و اجرا نرسد، نمی‌توانیم بگوییم که اتفاق ویژه‌ای رخ داده است. یعنی باید فرآورده‌ها و تولیدات علمی و رسانه‌ای درباره جهاد تبیین در عمل به ثمر بنشیند. اگر از هر زاویه‌ای به وقایع شصت روز اخیر بنگریم، می‌بینیم که این اتفاقات مصداق عینی نیاز به جهاد تبیین بود. همان‌گونه که ایشان هم تاکید کرده‌اند رسانه‌ها در میدان جهاد تبیین نقش بسیار مهمی دارند که متأسفانه رسانه‌های ما در این بزنگاه نمره قابل قبولی دریافت نکردند.

دبیر ستاد جهاد تبیین دانشگاهیان عنوان کرد: معتقدم که اگر محور‌هایی که رهبری دراین یک سال در باره جهاد تببین مطرح کردند را به شکل صحیح دنبال می‌کردیم اتفاقاً بهتری می‌افتاد.

وی افزود: به نظر می‌رسد موضوع جهاد تبیین بیش از آن که یک پروژه و ایده باشد یک موضوع بینشی و نگرشی است؛ تا زمانی که همه اقشار جامعه این موضوع را به عنوان یک فریضه و رویکرد در تعامل‌های شخصی و حرفه‌ای در نظر نگیریم اتفاق مثبتی در این حوزه نمی‌افتاد ما حدود ۱۸۰۰ نهاد آموزش عالی در قالب‌های مختلف و قریب به سه و نیم تا چهار میلیون دانشجو داریم. اگر به صورت میانگین هر دانشجو را در دل یک خانواده سه نفره در نظر بگیریم با یک جامعه مخاطب حدوداً دوازده میلیونی مواجه هستیم.

مدیرعامل خبرگزاری آنا اظهار کرد: باید برای موضوع جهاد تبیین برنامه عملیاتی داشته باشیم. بله، همایش و کتاب و تولیدات علمی در این زمینه خوب است، اما در صحنه عمل و میدان باید نتیجه مناسبی رقم بخورد.

 ** برای مشارکت در جهاد تبیین چراغی روشن کنیم 

قجری گفت: اتفاقاً حضرت آقا تعبیر ذوقی، اما بسیار دقیقی در این زمینه بیان فرموده‌اند. قریب به مضمون سخن ایشان این است که «جهاد تبیین» یعنی این که هر کس به اندازه یک چراغ اطراف خود را روشن کند. خب، این موضوعی است که ما فراموش کرده‌ایم یا به خاطر این که حوصله بحث و دفاع مستدل را نداریم در این زمینه دچار ضعف شده‌ایم. حتی در جمع‌های خانوادگی و دوستانه هم دچار این بی‌حوصلگی شده‌ایم و به بهانه این که نمی‎خواهیم اختلافی پیش بیاید از مباحث مطرح‌شده عبور می‌کنیم.

وی تصریح کرد: بدون تعارف بگویم ما به جای این که مثل چراغ باشیم، چراغ‌هایی که وجود داشته‌اند را نیز با توجیهات مختلف خاموش کرده‌ایم.

دبیر ستاد جهاد تبیین دانشگاهیان افزود: این درحالی است که مقام معظم رهبری نقطه‌ثقل این قضیه را روی آحاد مردم قرار داده‌اند. درست است که بخش‌هایی همچون دانشجویان، اهالی رسانه و حوزه‌های علمیه را نشان‌دار کرده‌اند، اما همه مردم را دارای مسئولیت اجتماعی می‌دانند.

** جهاد تبیین؛ امتداد کرسی آزاداندیشی است 

وی گفت: من جهاد تبیین را امتداد و نسخه مترقی کرسی آزاد اندیشی می‌دانم. باید روی این قضیه تأمل بیشتری داشته باشیم. درست است که کرسی‌های آزاد اندیشی سطحی از تخصص و حرفه‌ای بودن را می‌طلبد، اما تا زمانی که این بحث‌ها برای عموم مردم آورده‌ای نداشته باشد، در همان محافل نخبگان باقی می‌ماند. جهاد تبیین باید به عنوان یک مقوله عمومی در نظر گرفته شود

قجری عنوان کرد: ما درمجموعه خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی (آنا) جهاد تبیین را در حوزه علم، فناوری و صنایع خلاقانه فرهنگی دنبال می‌کنیم. با همه انتقاداتی که در جامعه به شرایط اقتصادی و اجتماعی موجود است و حتی گاهی رنگ اعتراض می‌گیرد، اما حوزه علم و دستاورد‌های فناوری هنوز نقطه امید مردم است چراکه پیشرفت‌های علمی به ویژه آن بخش که با زندگی روزمره درارتباط است همیشه برای مردم جذابیت دارد. ضمن این که بخش‌هایی از این دستاورد‌های علمی به دلیل در دسترس بودن، برایشان ملموس است.

وی گفت: در این جمع که مدیران و کارشناسان کانون اندیشه جوان و دو تن از مدیران حوزه کتاب قرار دارند فرصت مناسبی است که بگویم اتفاقاً حوزه فناوری‌های نرم در حیطه فعالیت علاقه‌مندان به علوم انسانی هست و باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. ما هم این آمادگی را در خبرگزاری آنا داریم که مردم و به ویژه کودکان و نوجوانان با این دستاورد‌ها را آشنا کنیم.

 در پایان این مراسم از آخرین تولیدات کانون اندیشه جوان در حوزه کتاب رونمایی شد.