تجاری‌سازی ۱۴ محصول فناورانه/ از دستگاه سرویس‌زن والیبال تا سنجش تراکم خاک

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ عباس نعمتی عضو هیئت علمی گروه مهندسی برق، رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان و مدیر مرکز رشد واحدهای فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه از سال 1387 تاکنون در حوزه‌های علمی، پژوهشی، فناوری، فرهنگی و دانش‌بنیان فعالیت می‌کند و از سال 1380 تاکنون عضو فعال و چهره استعداد درخشان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی تهران جنوب بوده و نویسنده چهار کتاب تخصصی و مرجع درسی در زمینه الکترونیک، مخابرات و کنترل است.

دو کتاب تخصصی توسط انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلی تکنیک تهران) در سال 1386 و 1391 (چاپ دوم 1394 و 1401) و دو کتاب نیز توسط انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی از وی به چاپ رسیده است.

نعمتی دارای 21 ثبت اختراع از اداره مالکیت‌های صنعتی کشور، پنج عنوان تأییدیه علمی اختراع، 11 طرح پژوهشی اجرا شده، بیش از 50 عنوان مقاله چاپ شده در مجلات و کنفرانس‌های ملی و بین‌المللی، چند مدال المپیاد و دارای مقام‌ها و افتخارات متعدد ازجمله مدیر برتر فناوری در سطح کشور(برگزیده از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) و دو دوره برگزیده جشنواره ملی فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی، برگزیده مسابقات و جشنواره‌های فرهنگی و ... است.

خبرنگار خبرگزاری آنا در راستای بررسی و فعالیت‌های مرکز رشد واحدهای فناور این باره به سراغ دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه رفته و درباره محصولات فناورانه تولیدشده توسط فناوران با نعمتی مدیر مرکز رشد این دانشگاه گفت‌و‌گو کرده است.

آنا: درباره راه‌اندازی مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه توضیح دهید.

نعمتی: مرکز رشد فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه به‌عنوان نخستین مرکز رشد فناوری دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان‌شرقی و چهارمین مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی سال 1387 با حمایت مسئولان وقت واحد میانه وابسته به پارک علم و فناوری استان آذربایجان‌شرقی راه‌اندازی شد و در حکمی از سوی رئیس پارک علم و فناوری استان آذربایجان‌شرقی و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه به‌عنوان مسئول راه‌اندازی مرکز رشد و سال 1388 نیز به‌عنوان مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه منصوب شدم. زمینه کاری مرکز در حوزه تخصصی فنی و مهندسی با محور مهندسی برق آغاز شد که در سال‌های بعد براساس ضرورت حمایت از طرح‌ها در زمینه های مختلف نیز انجام گرفت.

سال نخست دو طرح فناور و دانش‌بنیان در حوزه برق و الکترونیک با مبلغ 700 میلیون ریال مورد حمایت و پشتیبانی قرار گرفت و سال‌های بعد طرح‌های فناور و دانش‌بنیان با قابلیت تجاری‌سازی و تولید مورد حمایت مالی و پشتیبانی قرار گرفتند.

مجوز فعالیت مرکز رشد فناوری میانه هرساله توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس بررسی عملکرد و فعالیت مرکز رشد صادر و تمدید می‌شود. این مرکز تاکنون از بیش از 25 طرح و هسته فناور حمایت‌های لازم مالی و پشتیبانی را انجام داده است که اکثر این طرح‌های تجاری توسط شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان تجاری‌سازی و به صورت محدود تولید شده‌اند و برخی نیز در مرحله تجاری‌سازی هستند.

مرکز رشد واحد میانه از تمام ایده‌های فناورانه، اختراعات، طرح‌ها و شرکت‌های ثبت شده توسط پژوهشگران عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، استادان دانشگاهی و حتی مخترعان و نخبگان شهرستان میانه و حومه حمایت‌های لازم را انجام داده است.

آنا: عناوین محصولات و دستاوردهای مرکز را بیان  کنید.

نعمتی: 14 عنوان طرح از محصولات و دستاوردهای مرکز رشد واحدهای فناور میانه که به مرحله تولید و تجاری‌سازی رسیده‌اند یا در مرحله تجاری‌سازی هستند عبارت از دستگاه تعویض روغن الکترومکانیکی خودرو توسط شرکت فناور گوهرتراش گیتی با مدیریت مجید جلیل‌پور، دستگاه سنجش تراکم خاک، سيستم امنيتي و نظارتي هوشمند مبتني بر پردازش تصوير، دستگاه تستر فیبر نوری (OPM-5000)، سیستم امنیتی و نظارتی ساختمان (خانه هوشمند) توسط شرکت دانش‌بنیان بینا ماشین آسیا با مدیریت غلامرضا چمن‌خواه، سیستم روشنایی و پایه چراغ تاشو (با قابلیت تعویض لامپ در معابر بدون نیاز به بالابر) توسط شرکت فناور الکتروصنعت صبا با مدیریت اسماعیل محمدنژاد، بیلبوردهای تبلیغاتی ویترینی - تزیینی (با آرایش آینه‌ای برای کاهش مصرف انرژی برق) توسط شرکت فناور توان سازان فجر با مدیریت مجید کاظمخانی، ساخت محصولات آرایشی و بهداشتی از فراورده‌های گیاهی و جلبک اسپیرولینا توسط شرکت سینا طب با مدیریت زهرا اسدی، دستگاه علوفه خردکن تمام اتوماتیک برش ساطوری توسط شرکت دهقان‌یار با مدیریت مهدی آزادی، تولید صنعتی عصاره‌­های آلی نوین ارگانیک (تولید کودهای پیشرفته بیولوژیک) توسط شرکت دانش گستر زیست‌پویان با مدیریت منوچهر فربودی، طراحی و ساخت مینی تراکتور توسط شرکت احسان میانه با مدیریت یدالله قره‌داغی هستند.

طرح‌های متعدد دیگر ازجمله دستگاه سرویس‌زن والیبال، دستگاه مغناطیس‌کننده آب برای مصارف خانگی، صنعتی و کشاورزی، سیستم راهنمای موزه و ... نیز موجود هستند که توسط اعضای باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان واحد میانه طراحی و ساخته شده و مورد حمایت مالی و پشتیبانی مرکز رشد قرار گرفته‌اند.

آنا: اقدامات انجام شده برای توسعه مرکز رشد و موفقیت‌ها و افتخارات کسب شده در این مسیر را تشریح کنید.

نعمتی: از زمان راه‌اندازی مرکز رشد واحدهای فناور دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه به‌طور تمام‌وقت در راستای حمایت از پژوهشگران جوان و نخبگان، مخترعان، استادان دانشگاهی، دانشجویان، افراد دارای طرح برتر و قابلیت تجاری‌سازی در دانشگاه و حتی شهرستان میانه و حومه و... تلاش کرده‌ و هرگونه راهنمایی و مشاوره در زمینه‌های مختلف علمی، پژوهشی، فناوری، دانش‌بنیان، تجاری‌سازی محصول و بازاریابی و ... را انجام داده‌ایم و حتی فراتر از آنها تلاش‌های قابل توجهی در راستای تولید انبوه محصولات مرکز رشد میانه با مراجعه و پیگیری از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، شرکت‌های مختلف از جمله ایران خودرو و پارس خودرو، شهرداری‌های تهران و تبریز، مکاتبه و پیگیری‌های متعدد از مجلس شورای اسلامی در راستای اخذ بودجه یا حمایت لازم برای تولید انبوه انجام شده است.

در این مسیر موفقیت‌ها و افتخاراتی برای مرکز رشد میانه از جمله انتخاب به‌عنوان مدیر برتر فناوری در سطح کشور از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، انتخاب مرکز رشد واحد میانه به‌عنوان مرکز رشد برتر دانشگاه آزاد اسلامی در کشور و برگزیده جشنواره فرهیختگان، کسب مدال‌های مختلف المپیاد و جشنواره‌ها توسط شرکت‌های فناور مرکز رشد میانه و ثبت اختراعات متعدد حاصل شده است.

آنا: محصولات مرکز رشد واحد میانه چه نیازی از نیازهای مردم و کشور را برطرف می‌کند؟

نعمتی: محصولات مرکز رشد واحدهای فناور میانه که دارای نوآوری خاص خود هستند و برخی به‌عنوان نخستین‌بار در سطح دنیا با کیفیت بالا و کمترین هزینه طراحی و ساخته شده‌اند، در زمینه‌های مختلف فنی و مهندسی بسیاری از نیازهای کشور را تأمین کرده‌اند.

برای نمونه، دستگاه سنجش تراکم خاک که توسط شرکت بینا ماشین آسیا طراحی و ساخته شده است، اکنون در بخش‌های عمرانی ساخت جاده‌ها و ... در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد، این محصول قابلیت صادرات را دارد و با وجود پیگیری‌ها و تلاش‌های مختلف همچنان در حال رایزینی هستیم که حمایت‌های لازم را برای راه‌اندازی خط تولید محصول مهیا کنیم.

آنا: نواقص و کمبودها در راه تجاری‌سازی محصولات فناور چیست؟

نعمتی: هنگام راه‌اندازی مرکز رشد، سعی بر این بود که هرکدام از محصولات طراحی و ساخته شده با قابلیت تجاری‌سازی و تولید در مرکز رشد فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه در آینده نزدیک به یک کارخانه دانش‌بنیان و کارگاه تولیدی منجر شود و با وجود تولبد، خودکفایی و صادرات نقش مهمی در اشتغالزایی و کارآفرینی برای جوانان داشته باشیم که در چند مورد با توجه به تولید اولیه و محدود به نتایج نسبتاً خوبی رسیده‌ایم، اما کافی نیست.

نواقص و کمبودهای زیادی در مسیر تجاری‌سازی و راه‌اندازی خط تولید انبوه محصولات فناور و دانش‌بنیان داریم و باید با حمایت مسئولان در آینده نزدیک برای محصولات فناور و دانش‌بنیان با قابلیت تجاری‌سازی و تولید در سطح کشور، کارخانه دانش‌بنیان و خط تولید محصول راه‌اندازی کنیم که در راستای اشتغال‌آفرینی و کارآفرینی گام‌های مهمی برداشته و ضمن خودکفایی به صادرات و ارز آوری مطلوبی برسیم.

آنا: چه پیشنهادی برای رشد و شکوفایی مراکز  رشد دارید؟

نعمتی: رشد و شکوفایی مراکز رشد واحدهای فناور دانشگاه نیازمند حمایت مطلوب مالی و پشتیبانی و اختصاص بودجه لازم برای طرح‌های فناور و دانش‌بنیان است، به‌طوری‌که حتی طرح‌هایی که به مرحله تولید رسیده‌اند، بتوانیم خط تولید انبوه راه‌اندازی کنیم.

پیشنهاد می‌کنم اگر بتوانیم سالانه در هر استان فقط از یک محصول دانش‌بنیان برتر با قابلیت تولید انبوه و صادرات حمایت کنیم و خط تولید انبوه و کارخانه دانش‌بنیان دانشگاه آزاد اسلامی را راه‌اندازی کنیم، می‌توانیم در رشد و شکوفایی دانشگاه و ایران اسلامی گام‌های موثر برداریم یا اگر بتوانیم شعبه‌ای از پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی را در استان‌ها داشته باشیم و مراکز رشد واحدهای استان وابسته به این پارک باشد، می‌تواند برای توسعه مراکز رشد واحدهای دانشگاهی مثمر واقع شود.

آنا: و سخن پایانی...

نعمتی: امیدوارم در آینده نزدیک با حمایت از محصولات فناور و دانش‌بنیان مراکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی شاهد راه‌اندازی کارخانه دانش‌بنیان دانشگاه آزاد اسلامی در مراکز استان‌ها و شهرستان‌ها باشیم و در رشد و تعالی روزافزون ایران اسلامی در تمام حوزه‌های علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان گام‌های ارزنده‌ای برداریم.