نشست علمی «دفاع مقدس در پرتو حقوق بین‌الملل» چگونه گذشت؟
به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا از کاشان، جمشید شریفیان در «نشست علمی دفاع مقدس در پرتو حقوق بین‌الملل» که به همت انجمن علمی حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشان برگزار شد، اظهار کرد: بی‌هیچ تردیدی دفاع مقدس تابلوی افتخار و عظمت ملت ایران در جهان است.عقب‌نشینی نیرو‌ها به مرز‌های شناخته شده بین‌المللی، هنگامی در قطعنامه ۵۱۴ مورد گفت‌وگو قرار گرفت که قوای عراق از اکثر نقاط استراتژیک ایران بیرون رانده شده و در نقاط جنوبی نیرو‌های ایرانی به مرز‌های بین‌المللی رسیده بودند. در واقع می‌توان گفت که قدرت نظامی ایران موجب تشکیل جلسه شورای امنیت و تصویب این قطعنامه شد.
وی با اشاره به عدم احقاق حقوق بین‌المللی ایران در جنگ تحمیلی به‌ویژه از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد عنوان کرد: شورا می‌توانست تهاجم عراق به ایران را تهدید علیه صلح یا نقض صلح و یا اعمال تجاوز بداند و لاجرم به مواد ۳۹ تا ۵۰ منشور از فصل هفتم مراجعه کند. این دوگانگی برخورد شورا در قبال دو عمل تجاوزگرانه آن‌هم از جانب یک کشور بیانگر سیاسی و جانب‌دارانه بودن مواضع شورای امنیت در قبال مسائل مهم سیاست جهانی بوده و بیشتر از هر چیزی منافع کشور‌های قدرتمند شورا را متجلی میکند.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و مدرس واحد کاشان افزود: استفاده شورا از ماده ۲۴ در جنگ اول خلیج‌فارس دلیل بارزی بر ضعف قطعنامه بوده و بیانگر اراده ضعیف شوراست؛ زیرا ماده ۲۴ به شرح وظایف و اختیارات شورا می‌پردازد، در حالی که هیچ بحثی بر سر صلاحیت یا عدم صلاحیت شورا برای رسیدگی به مسئله جنگ بین دو کشور مطرح نبوده که شورا در مقام دفاع آمده و به ماده ۲۴ منشور اشاره میکند.
شریفیان گفت: هنگام حمله عراق به ایران، فضای بین‌المللی خیلی موافق ایران نبود. ماجرای گروگان‌گیری سفارت آمریکا و اسارت ۵۲ دیپلمات آمریکایی به مدت ۴۴۴ روز فضای روابط ایران و آمریکا را به بدترین وضعیت خود کشانده بود. رابطه ایران با دیگر کشور‌های غربی و با شوروی در این مقطع چندان خوب نبود که این وضعیت قاعدتاً در روابط ایران با این کشور‌ها و در معادلات جنگ و در تصمیمات شورای امنیت تأثیر می‌گذاشت.
وی ادامه داد: رابطه عراق با شوروی و کشور‌های غربی بسیار خوب بود و در سال‌های میانی جنگ رابطه عراق با آمریکا نیز به تدریج بهبود یافت. در قضیه گروگان‌گیری دیپلمات‌های آمریکایی در ایران، مسئولان این کشور قسم یاد کردند تا انتقام خود را از ایران بگیرند. مطمئناً آمریکا در آن زمان نفوذ زیادی در شورای امنیت داشت و جنگ عراق با ایران نیز فرصت مناسبی برای تلافی آمریکا ایجاد کرد.
این کارشناس حقوق بین‌المللی اضافه کرد: بعد از صدور قطعنامه بسیار ضعیف و ناعادلانه، ۴۷۹ شورای امنیت در سکوتی بسیار سنگین فرو رفت که این سکوت همزمان با پیشروی نیرو‌های عراقی در خاک ایران و تحکیم مواضع آنها در مناطق تحت اشغال خود بود. تا اینکه با آزادسازی خرمشهر در سوم خرداد ۱۳۶۱، شورای امنیت بعد از ۲۱ ماه و ۱۵ روز از صدور قطعنامه ۴۷۹ تشکیل جلسه داد و قطعنامه ۵۱۴ را در ۲۱ تیر ۱۳۶۱ به اتفاق آرا تصویب کرد.
شریفیان توضیح داد: در این قطعنامه شورا خواستار آتش‌بس و خاتمه فوری عملیات نظامی و نیز خواستار عقب کشیدن نیرو‌ها به مرز‌های شناخته شده بین‌المللی شده و بعد از گذشت این مدت طولانی برای نخستین‌بار احترام به حاکمیت، استقلال، تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی کشور‌ها مورد توجه شورا قرار گرفته است. این موارد آنقدر مسائل بی‌اهمیت و پیش پا افتاده‌ای نیستند که اعضای شورا در طول ۲۲ ماه گذشته سهواً فراموش کرده باشند.
وی بیان کرد: در جنگ ایران، در طول هشت سال فقط ۱۰ قطعنامه صادر شد که غیر از قطعنامه ۵۹۸ در سایر قطعنامه‌ها جنگ فوق وضعیت بین ایران و عراق نامیده شده و نه جنگ ایران و عراق که از نظر حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد بسیار مهم است. در این جنگ البته دیپلماسی ایران نیز چندان قوی نبود و مسئولان کشور با توجه به بی‌اعتمادی شدیدی که به سازمان‌های بین‌المللی داشتند راهکار حقوقی و دیپلماسی را چندان مورد توجه قرار ندادند و به‌نوعی سیاست قهر و بی‌اعتنایی را در پیش گرفتند که بسیار سیاست آسیب‌پذیر و نادرستی بود و موضع کشور را در سطح بین‌المللی ضعیف کرد.
انتهای پیام/۴۱۲۱/
انتهای پیام/