فرمولاسیون آفت «سنک عناب» تولید شد/ ثبت اختراع ۱۷ فرآورده از عناب، زرشک و زعفران

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ جهاد دانشگاهی نهادی فعال و تأثیرگذار در مسائل علمی و فناوری و محصولات دانش‌بنیان است. این نهاد اکنون به عنوان زیست‌بوم نوآوری نخبگان ایران تبدیل شده و عزم خود را برای فراهم‌سازی محیطی مناسب برای زندگی و فعالیت افراد تأثیرگذار و نخبه جزم کرده است.

آنچه در پی می‌آید ماحصل گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری آنا با مهدی ابراهیمی سرپرست جهاد دانشگاهی استان خراسان‌جنوبی است.

اهداف ایجاد زیست‌بوم فناوری استان خراسان‌جنوبی

آنا: با توجه به اینکه شهر بیرجند به‌عنوان شهری دانشگاهی شناخته می‌شود چه ظرفیت‌هایی در دانشگاه‌های استان خراسان‌جنوبی وجود دارد که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است؟

ابراهیمی: عامل اصلی رشد و توسعه علمی،  فرهنگی و اقتصادی بسیاری از کشورها وجود افراد نخبه و توانمند علمی است و دانشگاه هم به‌عنوان عنصر اساسی پرورش این افراد عامل مهم توسعه جامعه به شمار می‌رود؛ بنابراین استفاده مدیران از توانمندی و تخصص نخبگان در تمام زمینه‌ها مورد تأکید است؛ چراکه در هر مقطع و موضوعی که توان نخبگان و دانشگاهیان به کار گرفته شود، می‌توان رشد و توسعه را تجربه کرد.

یکی ازمهم‌ترین ظرفیت‌های دانشگاه، تعداد دانشجویان است که دانشجویان غیربومی می‌توانند سفیران خوبی برای انتقال توانمندی‌ها ومزیت‌های منطقه به سایر استان‌ها باشند؛ بنابراین ازآنجایی‌که دانشگاه همیشه منشأ تحول بوده و اگر بخواهیم مشکلات بخش‌های مختلف صنعت، کشاورزی و خدمات برطرف شود، باید از ظرفیت استادان دانشگاه‌ها برای مشورت دادن به مدیران، صنعتگران، کشاورزان کمک گرفت. استفاده از ظرفیت اعضای هیئت علمی نیز برای توسعه ارتباط میان دانشگاه با جامعه و صنعت ضروری است؛ بنابراین دانشگاه‌ها باید جایگاه کلیدی و اثرگذاری داشته باشند.

آنا: ایجاد زیست‌بوم فناوری استان خراسان‌جنوبی توسط جهاد دانشگاهی با چه هدفی صورت گرفت؟

ابراهیمی: تولیدات نوآورانه زمینه اشتغال جوانان و جلوگیری از واردات محصولاتی که در داخل مشابه آن وجود دارد را فراهم می‌کند و در همین راستا جهاد دانشگاهی خراسان‌جنوبی بنا دارد به پایگاهی برای آمد و رفت نخبگان استان تبدیل شود و از ظرفیت و توان نخبگانی درهمه سطوح استفاده کند؛ بنابراین با توجه به اینکه بین نوآوری و فناوری تفاوت فاحشی وجود دارد باید با ساختن شرایط زیرساخت‌های مناسب برای نخبگان به سمت و سوی نوآوری برویم و از آنجا که محصولات دانش‌بنیان ارزآوری دارد این محصولات وارد چرخه تولید شود، می‌توان اشتغال پایدار داشت که البته نیازمند حمایت همه سازمان‌های مربوط است.

از سوی دیگر فعالیت جهاد دانشگاهی مغایرتی با سایر سازمان‌های فعال در حوزه نخبگان ندارد و اگر فعالیت سازمان‌های ذی‌ربط در راستای حمایت از نخبگان باشد و یک محصول تجاری‌سازی شود، موجب اشتغال و ارزآوری برای استان خواهد شد.

بهینه‌سازی تولید و فرآوری گیاهان دارویی مزیت‌دار

آنا: درباره حمایت جهاد دانشگاهی از محصولات تجاری‌سازی شده توضیح دهید.

ابراهیمی: جهاد دانشگاهی مانند نخ تسبیح در کنار سایر سازمان‌ها برای حمایت از طرح‌های نوآورانه فعالیت می‌کند و هدف از ایجاد این زیست‌بوم، شناسایی، حمایت و تبدیل ایده‌های نوآورانه و دانش‌بنیان به ابزاری برای رفع نیاز‌های کاربردی مرتبط با گیاهان دارویی و محصولات استراتژیک استان خراسان‌ جنوبی است، بنابراین در این زیست‌بوم با دعوت از نخبگان و نوآوران دانشگاهی و غیردانشگاهی، شبکه‌ای از نوآوران را ساماندهی خواهیم کرد که درجه نخست در شناسایی نیاز‌های اولویت‌دار این محصولات و سپس رفع موانع موجود و ارائه راهکار‌های عملیاتی پیشگام باشند.

جهاد دانشگاهی در زمینه بهینه‌سازی تولید و فراوری گیاهان دارویی مزیت‌دار عناب، زرشک و زعفران هم درصدد است  زیست‌بوم نوآوری نخبگان گیاهان دارویی استراتژیک استان خراسان‌جنوبی را ایجاد کند؛ اگر نخبگان را در تخصص‌های مختلف کنار هم قرار دهیم به اهداف بزرگی می‌رسیم؛ چراکه قطعاً این نخبگان تنها از جامعه دانشجویی نخواهند بود و علاوه بر دانشگاهیان، دانش‌آموزان و افراد صاحب ایده و خلّاق نیز رصد می‌شوند. 

آنا: درباره تاریخچه مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی استان خراسان‌جنوبی و اهمیت توجه ویژه به محصولات استراتژیک کشاورزی بگویید.

ابراهیمی: مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی استان خراسان‌جنوبی از سال ۱۳۹۴راه‌اندازی شد و اکنون ۸۰ درصد آن به بهره‌برداری رسیده و هدف از راه‌اندازی آن تحقق برنامه‌های پژوهشی، تحقیقاتی، گردشگری، اشتغال‌زا و مؤثر در شکوفایی ظرفیت‌های بالقوه استان در حوزه گیاهان دارویی در قالب طرح مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی بوده است.

اکنون ۱۷ فرآورده از عناب، زرشک و زعفران ثبت اختراع شده و در مرحله رونمایی از یک محصول جدید هستیم و یک توفیق بزرگ درباره فعالیت‌های نوآورانه است که زمینه صادرات محصولات استراتژیک استان خراسان‌جنوبی را مهیا می‌کند.

آنا: چرا برندسازی محصولات استراتژیک استان خراسان‌جنوبی اهمیت دارد؟

ابراهیمی: برای فروش محصولات نوآورانه قطعاً نیاز به برندسازی این محصولات داریم تا ارزش افزوده آن چند برابر شود، هرچند در برندسازی محصولات راهبردی استان خراسان‌جنوبی هنوز راه طولانی در پیش داریم و برندسازی باید برای سایر محصولات استراتژیک استان مانند خاکشیر، زیرکوهی و پنبه مدنظر قرار گیرد.

نوآوری در کل زنجیره ارزش محصولات از قبل از کاشت تا پس از برداشت باید مورد توجه قرار گیرد.

جهاد دانشگاهی نهادی عمومی و غیردولتی است که در بخش منابع مالی محدودیت‌هایی دارد و انتظار داریم با حمایت مسئولان استان خراسان‌جنوبی بتوانیم در زمینه محصولات استراتژیک خراسان‌جنوبی، گیاهان دارویی، سرطان بانوان و ناباوری پیشگام شویم.

در مرکز سلول بنیادی بیش از ۹۰۰ نمونه خون بند ناف ذخیره‌سازی شده؛ چراکه خون موجود در بند ناف نوزاد که هنگام تولد دور ریخته می‌شود سرشار از سلول‌های بنیادی است.

با اختصاص بودجه به جهاد دانشگاهی فرصت خوبی برای استان خراسان‌جنوبی درباره فعالیت در شبکه پیشگیری و درمان سرطان و سایر خدمات مورد نیاز جامعه ایجاد می‌شود. با وجود ارائه خدمات با کیفیت بالا، تعرفه خدمات جهاد دانشگاهی بسیار مناسب است که امیدواریم با به‌وجود آمدن امکان ارائه این خدمات در استان، مردم از آن بهره‌مند شوند.

برای معرفی محصولات استراتژیک استان خراسان‌جنوبی رسانه به‌خصوص رسانه ملی بسیار موثر است و برای معرفی بهتر محصولات منحصر به فرد استان در سطح کشور و جهان رسانه ملی پیشگام شود.

ذخیره بیش از ۹۰۰ نمونه خون بند ناف در خراسان‌جنوبی

آنا: تلاش‌ها و اقدامات مجموعه جهاد دانشگاهی استان خراسان‌جنوبی در زمینه سلول‌های بنیادی چگونه بوده است؟

ابراهیمی: در این مرکز بیش از ۹۰۰ نمونه خون بند ناف ذخیره‌سازی شده و خون موجود در بند ناف نوزاد که هنگام تولد دور ریخته می‌شود، سرشار از سلول‌های بنیادی است و فقط یکبار برای هر فرد در طول دوران زندگی و هنگام تولد فرصت ذخیره‌سازی سلول‌های بنیادی خون بند ناف وجود دارد. 

از سویی ظرفیت درمان بیش از ۸۰ نوع بیماری با استفاده از سلول‌های بنیادی خون بند ناف وجود دارد و برخی بیماری‌هایی که منشأ خونی دارند ازجمله انواع سرطان‌های خون، تالاسمی، بیماری‌های نقص سیستم ایمنی و نیز کم‌خونی مادرزادی با این سلول‌ها قابل درمان هستند.

 این سلول‌ها در مراحل پس از شیمی‌درمانی می‌توانند در درمان انواع سرطان‌ها مورد استفاده قرار گیرند و ثابت شده که سلول‌های بنیادی قادر به درمان محدوده وسیعی از بیماری‌های مزمن و حاد هستند و تحقیقات زیادی در زمینه استفاده از سلول‌های بنیادی در درمان بیماری‌هایی چون پارکینسون، بیماری‌های قلبی، دیابت، آسیب‌های نخاعی، فلج مغزی درحال انجام است.

استانداردهای سخت‌گیرانه جهانی برای استفاده از سموم

آنا: چه توصیه‌ای به خانواده‌ها برای ارائه بند ناف کودکان دارید؟

ابراهیمی: خانواده‌ها چند ماه قبل از تولد نوزاد برای ذخیره بند ناف مراجعه کنند و پس از انجام آزمایش دقیق و بررسی‌های کامل، ذخیره‌سازی خون بند ناف نوزاد توسط کادر مجرب و آموزش‌دیده جهاد دانشگاهی انجام می‌شود.

جهاد تبیین ابعاد مختلفی دارد و از رسانه‌ها درخواست می‌کنم کنار بیان مشکلات و کاستی‌ها با ارائه و معرفی دستاوردهای انقلاب اسلامی و انعکاس تلاش های مدیران و مسئولان استان به تزریق امید در جامعه و مقابله با تبلیغات سوء رسانه‌های خارجی معاند کمک کنند.

در موضوع سموم، استانداردهای جهانی متفاوت و سخت‌گیرانه است و با هدف کاهش مصرف سموم شیمیایی در محصولات استراتژیک استان خراسان‌جنوبی سال گذشته طرحی برای تولید یک سم گیاهی برای آفت سنک عناب اجرا کردیم که در شرایط آزمایشگاهی ۹۸ درصد کارایی داشت.

سنک عناب یکی از مهم‌ترین آفات عناب در استان خراسان‌جنوبی است که منجر به کاهش عملکرد کمّی و کیفی این محصول در سال‌های اخیر شده است. هدف از اجرای طرح نوآورانه تولید سم گیاهی برای آفت سنک عناب، دستیابی به فرمولاسیون یک آفتکش گیاه پایه برای کنترل آفت سنک عناب در استان بود که با همکاری پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی کشور به انجام رسید.

گفت‌وگو: علیرضا ابراهیم‌آبادی

انتهای پیام/۴۰۷۸/