حضور اساتید در دانشگاه، یکی از عوامل مهم در چرخه کنترل کیفیت است
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، برنامه "گفتوگوی علمی" با موضوع آزمونهای ملی و با حضور دکتر رضا عامری استاد ریاضی دانشگاه تهران، دکتر حسنی استاد تمام مهندسی عمران دانشگاه تربیت مدرس و دکتر حسین نادری منش استاد گروه بیوفیزیک دانشگاه تربیت مدرس روانه آنتن رادیو گفتگو شد.
عامری در ابتدا درباره آمایش سرزمینی گفت: «توسعه آموزش عالی بر اساس سرزمین نتیجه مطالعاتی بوده است که از سال 86 در وزارت علوم تحت عنوان تحول نظام آموزش عالی شروع شد که در آن مباحث زیادی انجام شد و چالشها، نقاط قوت و ضعف مورد بررسی قرار گرفت که این کارگروه از کارشناسان و روسا و برخی افراد صاحب نظر تشکیل شده بود.»
او افزود: «بعد از آنالیز وضعیت موجود به این نتیجه رسیدند که توسعه آموزش عالی ما از یک الگوی هدفمندی پیروی نمیکند بلکه بر اساس آن علایق فردی و شخصی و نوع بینشهایی که در استاد و دانشگاهها بوده است، پیش میآید.»
عامری گفت: «بر اساس آمار، وضعیت هرم دانشجویی، توزیع رشتهها و نحوه توزیع جمعیت دانشجویی در جغرافیا مشخص شد که هیچ ارتباط معناداری با پتانسیلها و توانمندیهای آن سرزمین وجود ندارد. به عنوان مثال در استان گیلان که جنبههای کشاورزی و دامداری و تا حدی صنعت پر رنگتر است، اما توسعه آموزش عالی در این استان، تا 75درصد در حوزه علوم انسانی بود.»
استاد ریاضی دانشگاه تهران با اشاره به شهریهای بودن 80درصد آموزش عالی کشور، گفت: «ممکن است اسم برخی از این دانشگاهها دولتی باشد اما عملاً با شهریه دانشجو هدایت میشود و به همین جهت دانشگاهها به دنبال این هستند که دخل و خرجشان یکی شود و این یکی از آفتهای آموزش عالی کشورمان شده است. اگر وزارت علوم اقتدار لازم را نداشته باشد و هدایت نکند، یک زیر نظام در دورههای مختلف مقدار زیادی دانشجو میگیرد در حالی که به تعداد یک سوم این تعداد هم استادیار ندارد.»
او افزود: «آموزش عالی را باید به سمت اولویتها و رفع مشکلها هدایت کنیم تا نیازهای واقعی کشور برطرف شود.»
در ادامه نادریمنش، آموزش عالی را به یک منظومه و سامانه و سیستم تشبیه کرد و گفت: «این سیستم یک ورودی و یک خروجی دارد که هر کدام پیامدهایی دارند.»
استاد گروه بیوفیزیک تربیت مدرس درباره ورودی سیستم آموزش عالی، گفت: «این ورودی شامل استاد، دانشجو، زیرساختهای سخت، بودجه و تجهیزات است. فرآیندهای مهم آن نیز آموزش، پژوهش و یک سری قوانین و قواعد است و اساتید نیز باید در جهت درست یعنی ماموریتگرا و هدفمند باشند.»
در ادامه حسنی درمورد استادان گفت: «نکته مهم در ارتباط با اساتید، کیفیت است که میتواند حضور این افراد بر اساس پتانسیل دانشگاه شکل بگیرد. خیلی از اساتید دانشگاهها ظرفیت کاملشان تکمیل نمیشود یعنی فعالیتهایی که در نظام آموزشی دیگر کشورها میبینید، در اینجا تحقق پیدا نمیکند.»
او افزود: «حضور اساتید در دانشگاهها یکی از عوامل مهم در چرخه کنترل کیفیت است. البته این حضور، نیازمند این است که استاد هم تامین شود و بودجه و زمان کافی برای این کار را داشته باشد. یکی از شاخصههای افزایش ظرفیت دوره ارشد نیز بر اساس پتانسیل اساتید و دانشگاهها در یک رشته بود.»
حسنی گفت: «در دوره ارشد تعداد اساتید محدود است، در این بخش شکل دیگری از آموزش را مطرح کردیم و برای اینکه پتانسیل دیگر دانشگاهها را برای آن دانشگاهها استفاده کنیم، مبحث دورههای مجازی را مطرح کردیم. برای برخی از دانشگاهها که امکانات زیرساختی دارند اما از نظر نیروی انسانی دچار مشکل هستند، دورههای مجازی را راه انداختیم.»
او افزود: «در تعیین شاخصها برای مبحث آمایش و کنترل کیفیت، حفظ کردن شاخصهای حداقل برای تامین و یا تخصیص رشته اجباری است، زیرا با توجه به مطالعاتی که در این زمینه با توجه به کارهای کارشناسی که صورت گرفت، حداقلهایی برای راهاندازی رشتهها نیازمند است.»
در ادامه نادریمنش با اشاره به وجود مدلهای مختلف برای نظارت و ارزیابی، کنترل کیفیت و تضمین کیفیت در دنیا گفت: «به عنوان مثال در غرب که نگاهشان بازار باز یا بنگاهی است، مدل بر اساس کنترل، توسط خود بازار است. در آمریکا نیز با وجود اینکه دانشگاههای برتر زیادی دارد، بودجه کمی از دولت به دانشگاهها واریز میشود و بنابراین استاد باید بخش زیادی از بودجه تحقیقاتی خودش را از بخشهای خصوصی بگیرد.»
او افزود: «استاد باید طرح خوبی را بنویسد و بر اساس آن طرح بودجهای بگیرد. با آن بودجه باید هزینه دانشجو را نیز پرداخت کند و چون این بودجه وابسته به آن طرح است، هر دانشجویی را نمیگیرد بلکه کسی را میگیرد که بتواند پاسخگو باشد و بهترین نیروها از دنیا و آمریکا را جذب میکند و خود به خود پاسخگوی صنعت میشود یعنی هدفمند به نیازهای کشور پاسخ میدهد.»
او به چین اشاره کرد و گفت: «در این کشور برای ورودی دکتری، آزمونهای ملی میگذارند و فرآیندهای دولتی به کمک میآیند. حتی در جایی مانند کره جنوبی نیز به دلیل اینکه فرهنگشان مانند ما تا حدی مدرکگرا شده است، رشتههای فنیوحرفهای شان خالی شده و کنترلهای مختلفی شکل میگیرد.»
استاد گروه بیوفیزیک تربیت مدرس با بیان اینکه در ایران بودجه آموزش عالی حاکمیتی است، گفت: «حتی بخش خصوصی واقعی که در این حوزه هزینه کند، وجود ندارد و حتی آن بخشهایی که به عنوان درآمد دانشگاهها مطرح میشود از مجموعه دولتی بیرون میآید و شرکتها خصوصی نیستند.»
او افزود: «ما باید بر اساس مدل خاص خودمان الگویی را طراحی کنیم تا دانشگاههایمان و نیرویی که در آنها به کار میگیریم چه استاد و چه دانشجو پاسخگو باشد و استاد بتواند در جهت پاسخ به نیاز کشور حرکت کند.»
انتهای پیام/